Κυβέρνηση της Καταλονίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κυβέρνηση της Καταλονίας
Γενικές πληροφορίες
Σύσταση19  Δεκεμβρίου 1359
ΈδραΠαλάτι της Κυβέρνησης της Καταλονίας
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος

Η Κυβέρνηση της Καταλωνίας ή Ζενεραλιτάτ της Καταλωνίας (απόδοση από τα καταλανικά Generalitat de Catalunya, προφέρεται: ʒənəɾəɫiˈtat də kətəˈɫuɲə) είναι ο θεσμός βάσει του οποίου οργανώνεται πολιτικά η αυτοδιοίκηση της Αυτοδιοικούμενης Περιφέρειας της Καταλωνίας. Αποτελείται από το Κοινοβούλιο της Καταλωνίας, το Εκτελεστικό Συμβούλιο (κατεξοχήν κυβέρνηση), την Προεδρία και λοιπούς θεσμούς όπως τον Συνήγορο του Πολίτη, το Ελεγκτικό Συνέδριο και το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο ενώ ελέγχει οργανισμούς όπως τον Καταλανικό Οργανισμό Οπτικοακουστικών Μέσων. Ως θεσμός έχει βαθιές ιστορικές ρίζες στην μεσαιωνική Καταλωνία ενώ η σημερινή της έδρα είναι στο Μέγαρο της Κυβέρνησης της Καταλωνίας στη Βαρκελώνη.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παλαιό έμβλημα της Ζενεραλιτάτ της Καταλωνίας

Ο θεσμός της Κυβέρνησης της Καταλωνίας είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης του μεσαιωνικού θεσμού των Corts Reials, του κοινοβουλίου που από την εποχή του Ιάκωβου Α' (1208-1276) συγκεντρωνόταν μετά από έκκληση του βασιλιά και όπου αντιπροσωπεύονταν οι τρεις κοινωνικές ομάδες του κάθε ομόσπονδου μέρους του Στέμματος της Αραγώνας, οι ευγενείς, οι κληρικοί και οι εκπρόσωποι των συντεχνιών των βασιλικών πόλεων.

Το πρώτο μεγάλο βήμα προς την ίδρυση της Ζενεραλιτάτ πραγματοποιήθηκε στο Κοινοβούλιο του Μονθόν το 1289, με τον ορισμό μιας Diputació del General, προσωρινής επιτροπής που είχε ως στόχο την είσπραξη του χρηματικού ποσού που αποδίδονταν στον βασιλιά από τις τρεις κοινωνικές ομάδες.[1] Ωστόσο, στον πόλεμο εναντίον της Καστίλης, που διήρκεσε μεταξύ 1356-1375 κι έμεινε γνωστός και ως «Πόλεμος των Δύο Πέτρων», οι αυξημένες ανάγκες του βασιλιά Πέτρου Δ’ τον ανάγκασαν να αποδεχθεί ένα μεγάλο δάνειο από τις τρεις τάξεις του Πριγκιπάτου, οι οποίες σταδιακά καθιέρωσαν την προσωρινή επιτροπή, με αρχικό σκοπό τον έλεγχο του βασιλικού χρέους. Ηγέτης της διαρκούς πλέον επιτροπής (που επικράτησε να λέγεται Generalitat αντί για Diputació del General) και πρόεδρός της θεωρείτο ο αντιπρόσωπος των κληρικών.[2]

Με την δυναστική αλλαγή και την άνοδο του Φερδινάνδου της Αντεκέρα της δυναστείας των Τραστάμαρα στην εξουσία, τα δικαιώματα της Ζενεραλιτάτ επισφραγίστηκαν με μία ακόμη μεγαλύτερη αυτονομία. Πλέον ο θεσμός αυτός ανέλαβε ουσιώδεις εξουσίες στην Καταλωνία, βασισμένος στο παραδοσιακό καταλανικό δίκαιο, του οποίο η πρώτη συλλογή έγινε μετά από διαταγή του ίδιου του Φερδινάνδου.[3] Οι αυξημένες δικαιοδοσίες της Ζενεραλιτάτ την έφεραν στο σημείο να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον του βασιλιά Ιωάννη Β’ το 1462, προκαλώντας τον Καταλανικό Εμφύλιο Πόλεμο.

Οι επόμενοι αιώνες είδαν την Καταλωνία να περνά στο παρασκήνιο της Ισπανικής Μοναρχίας και την Ζενεραλιτάτ να συνεχίζει την ύπαρξή της ως κύριο όργανο διακυβέρνησης της Καταλωνίας, μέχρι την διάλυσή της το 1714 από τον Φίλιππο Ε’ και την επιβολή των νόμων της Καστίλης στο σύνολο της των εδαφών της τότε Ισπανίας.

Νεότερα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύσταση της Κοινοπολιτείας της Καταλωνίας, του πρώτου κρατικού θεσμού που αναγνώριζε την Καταλωνία ως διακριτό σώμα στα πλαίσια της Ισπανίας μετά την διάλυση της Ζενεραλιτάτ υπήρξε ο πρόδρομος της νέας Ζενεραλιτάτ, που ανασυστάθηκε το 1931, στα πλαίσια της Β’ Ισπανικής Δημοκρατίας. Ωστόσο, η ανακήρυξη του Καταλανικού Κράτους από τον Λιουίς Κονπάνς τρία χρόνια μετά την έθεσε εκ νέου εκτός νόμου, για να επανέλθει στιγμιαία κάτω από την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου και να καταργηθεί από τον νικητή του Ισπανικού Εμφυλίου, στρατηγό Φράνκο. Τέλος, με την επαναφορά της δημοκρατίας στην Ισπανία, η Ζενεραλιτάτ καθιερώθηκε ως ο κύριος θεσμός περιφερειακής αυτοδιοίκησης της Αυτοδιοικούμενης Περιφέρειας της Καταλωνίας.[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Sánchez de Movellán Torent, Isabel (2004). La Diputació del General de Catalunya: 1413-1479. Institut d'Estudis Catalans. σελ. 466. 
  2. Ryder, Alan (2007). The wreck of Catalonia civil war in the fifteenth century (1. publ. έκδοση). Oxford: Oxford University Press. σελίδες 14. ISBN 978-0199207367. 
  3. Ryder, Alan (2007). The wreck of Catalonia civil war in the fifteenth century (1. publ. έκδοση). Oxford: Oxford University Press. σελίδες 15. ISBN 978-0199207367. 
  4. «Η προσωρινή ανασύσταση της Ζενεραλιτάτ της Καταλωνίας το 1977 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ισπανίας». Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2014. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • RYDER, Alan, The Wreck of Catalonia. Oxford, 2007
  • Historia de La Generalitat de Catalunya I Dels Seus Presidents. Έκδοση της Ζενεραλιτάτ της Καταλονίας, Βαρκελώνη, 2003

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]