Η Κυβέρνηση Αλέξανδρου Κουμουνδούρου 1866 , (γνωστή και ως Το Μέγα Υπουργείο), (Δεκέμβριος 1866 - Δεκέμβριος 1867),
υπήρξε η μακροβιότερη κυβέρνηση από την ψήφιση του Συντάγματος του 1864.
Η κυβέρνηση πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή στις 18 Δεκεμβρίου 1866, με 97 ψήφους υπέρ και 52 κατά [1], και καθ΄όλη την διακυβέρνησή της διατηρούσε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η διαχείριση του Κρητικού ζητήματος ωστόσο, ήταν η αιτία της σύγκρουσης της κυβέρνησης με τον βασιλέα και ο λόγος παραίτησής της. Ο βασιλέας Γεώργιος, απών [2]κατά το μεγαλύτερο μέρος του 1866, αφού τέλεσε τους αρραβώνες και τους γάμους του στην Πετρούπολη, με την Μεγάλη Δούκισα της Ρωσίας,Όλγα, όταν επέστρεψε, τον Νοέμβριο του 1867, διαφώνησε με την πολιτική της κυβέρνησης (συνέχιση και βοήθεια στον ένοπλο αγώνα των Κρητών που πρέσβευαν και ο Κουμουνδούρος και ο Τρικούπης), και εξανάγκασε την κυβέρνηση σε παραίτηση. «...Στην κομματική ανωμαλία της εποχής προσετίθετο και η αυθαιρεσία του Στέμματος, το οποίο για να προβή καλλίτερα και με ολιγώτερο θόρυβο στον ενταφιασμό του κρητικού ζητήματος αντικατέστησε την πανίσχυρη κοινοβουλευτική κυβέρνησηη με μικτόν υπηρεσιακόν Υπουργείον υπό τον Πρόεδρον του Αρείου Πάγου Α.Μωραϊτίνη...». [3].
Η απόφαση του βασιλιά Γεωργίου να παύσει μια κυβέρνηση, αν και δεν ήταν συνταγματικά ακάλυπτη, ωστόσο ήταν ένα σοβαρό πλήγμα κατά της λειτουργίας του Κοινοβουλίου. Όπως υποστηρίζει ο συνταγματολόγος Ανδρέας Δημητρόπουλος: «...Πέρα όμως από το ζήτημα της κρίσης για τη νομιμότητα της παύσης υπήρξαν ανυπολόγιστες οι αρνητικές επιπτώσεις από την ενέργεια αυτή του Γεωργίου. Το νεαρό ελληνικό κοινοβουλευτικό σύστημα, δέχτηκε ισχυρότατο πλήγμα, τη στιγμή ακριβώς που οι κοινοβουλευτικές δυνάμεις είχαν αρχίσει να σταθεροποιούνται. Οι ταλαντεύσεις της πρώτης ημιπεριόδου είχαν οδηγήσει στη δημιουργία πλειοψηφίας και το κοινοβουλευτικό σύστημα έμπαινε σε μια σταθερή τροχιά, όπως γίνεται φανερό από τη δημιουργία και την επί ένα έτος διατήρηση του "Μεγάλου Υπουργείου" του Αλ. Κουμουνδούρου.»[4]
↑Π. Πετρίδης, «Ελληνική πολιτική και κοινωνική ιστορία, 1821 - 1940», εκδ. "Παρατηρητής", 1986, σελ. 130
↑Το διάστημα της απουσίας του, χρέη Αντιβασιλέα ασκούσε ο θείος του Γεωργίου, Ιωάννης, που για αυτό το λόγο απέκτησε και την ελληνική ιθαγένεια ΦΕΚ Α 22 /1866
↑Δημ. Πουρνάρας: «Χαρίλαος Τρικούπης, η Ζωή και το Έργον του», τόμος Α, σελ. 24
.svg)
.svg){kind=small}
