Κική Δημουλά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 30/05/2022.
Κική Δημουλά
Η Κική Δημουλά σε εκδήλωση το 2011
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Κική Δημουλά (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΒασιλική Ράδου
Γέννηση6  Ιουνίου 1931[1]
Αθήνα[2]
Θάνατος22  Φεβρουαρίου 2020[3][2]
Αθήνα[2]
Αιτία θανάτουνόσος
ΚατοικίαΚυψέλη[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
νέα ελληνική γλώσσα[5][6]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
ποιήτρια
bank officer[7]
ΕργοδότηςΤράπεζα της Ελλάδος (1949–1973)
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆθως Δημουλάς
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Ακαδημίας Αθηνών (από 2002)
ΒραβεύσειςΕυρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας (2009)[8]
Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία (2010)
Μακεδονικό Βραβείο (2003)
Βραβεία Ακαδημίας Αθηνών
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Κική Δημουλά (Αθήνα, 6 Ιουνίου 1931 – Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2020) ήταν Ελληνίδα ποιήτρια της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα της ποίησης.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πατρικό της όνομα ήταν Βασιλική Ράδου. Γεννήθηκε στην Αθήνα και είχε καταγωγή από την Μεσσήνη. Το 1952 παντρεύτηκε τον ποιητή και πολιτικό μηχανικό Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Δημήτρη (1955) και την Έλση (1957).

Έργο και σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εργάστηκε ως υπάλληλος στην Τράπεζα της Ελλάδος από το 1949 έως και το 1973. Υπήρξε πρόεδρος του ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη (κοινωφελές Ν.Π.Ι.Δ. υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών).

Έκανε την εμφάνιση της στα γράμματα το 1952, σε ηλικία 19 χρονών, με τη ποιητική συλλογή «Ποιήματα», όμως μετά από λίγο αποκήρυξε εκείνη την πρώτη συλλογή της. Η επίσημη είσοδός της στην ποίηση έγινε το 1956, με τη συλλογή «Έρεβος».[9] Αργότερα ήρθαν οι «Ερήμην», «Επί τα ίχνη» και η συλλογή «Το λίγο του κόσμου» για την οποία τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποιήσεως. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης απέσπασε η συλλογή της «Χαίρε ποτέ», ενώ το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της απονεμήθηκε για την «Εφηβεία της λήθης», στην οποία περιλαμβάνεται το ποίημα «Σαν να διάλεξες», όπου η ποιήτρια συνδέει μια βόλτα στη λαϊκή αγορά με το μοιραίο του θανάτου: «Σπάνια να ψωνίσω. Γιατί εκεί σου λένε διάλεξε./ Είναι ευκολία αυτή ή πρόβλημα; Διαλέγεις και μετά/ πώς το σηκώνεις το βάρος το ασήκωτο/ που έχει η εκλογή σου. [...] Το πολύ ν’ αγοράσω λίγο χώμα. Όχι για λουλούδια./ Για εξοικείωση./ Εκεί δεν έχει διάλεξε. Εκεί με κλειστά τα μάτια».

Ακολούθησαν οι συλλογές «Ενός λεπτού μαζί», «Ήχος απομακρύνσεων», «Εκτός σχεδίου», «Χλόη θερμοκηπίου», «Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως», «Τα Εύρετρα », «Δημόσιος Καιρός» και «Ανω τελεία».[10]

Σε μία ομιλία της για την ποίηση η Δημουλά όρισε ως εξής το ποίημα:

«Βαδίζεις σε μιαν έρημο. Ακούς ένα πουλί να κελαηδάει. Όσο κι αν είναι απίθανο να εκκρεμεί ένα πουλί μέσα στην έρημο, ωστόσο εσύ είσαι υποχρεωμένος να του φτιάξεις ένα δέντρο. Αυτό είναι το ποίημα».

Πρόταση για Νόμπελ Λογοτεχνίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 16 Ιανουαρίου 2020, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη πρότεινε την Κική Δημουλά, με επίσημη επιστολή της προς την Επιτροπή, για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.[11]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Κική Δημουλά εισήλθε στις 2 Φεβρουαρίου 2020 σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας[12] λόγω της χρόνιας αναπνευστικής ανεπάρκειας από την οποία έπασχε. Τελικά, απεβίωσε 20 ημέρες αργότερα, στις 22 Φεβρουαρίου[13], λόγω καρδιακής ανακοπής σε έδαφος σοβαρής χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας και καρδιακής ανεπάρκειας.[14]

Τάφηκε στις 25 Φεβρουαρίου στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, δημοσία δαπάνη, παρουσία συγγενών, εκπροσώπων των γραμμάτων και τεχνών και του πολιτικού κόσμου μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Πρωθυπουργός.[15][16]

Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, τα Γαλλικά, τα Ισπανικά, τα Ιταλικά, τα Πολωνικά, τα Βουλγαρικά, τα Γερμανικά και τα Σουηδικά. Αποσπάσματα του έργου της έχουν συμπεριληφθεί στα σχολικά διδακτικά βιβλία. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί περιλαμβάνει σπάνιες λέξεις (λ.χ. παραφασάδα), νεολογισμούς (λ.χ. απροσδοκία) και εκφραστικά σχήματα αρχαιότροπα (λ.χ. μετωνυμία).[20] Η ποίηση της δεν ήταν εύκολα μελοποιήσιμη, εντούτοις υπήρξαν ποιήματα όπως τα Στην Αγκαλιά της Άκρης, Ο Πληθυντικός Αριθμός, Βράδιασε, τα Ξαναλέμε κ.α που μελοποιήθηκαν μεταξύ άλλων από τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Μάνο Ξυδού.[21]

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ποιητικές συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποιήματα, 1952 (αποκηρυγμένα)
  • Έρεβος, 1956, εκδόσεις «Στιγμή», Αθήνα 1990
  • Ερήμην, εκδ. Δίφρος, Αθήνα 1958. Εκδ. «Στιγμή», 1990.
  • Επί τα ίχνη, εκδ. «Φέξης» Αθήνα 1963. Εκδ. «Στιγμή», 1989.
  • Το λίγο του κόσμου, εκδ. «Νεφέλη», Αθήνα 1971, 1983. Εκδ. «Στιγμή», 1990.
  • Το τελευταίο σώμα μου, εκδ, «Κείμενα», Αθήνα 1981. Εκδ. «Στιγμή», 1989.
  • Χαίρε ποτέ, «Στιγμή», 1988
  • Η εφηβεία της λήθης, «Στιγμή», 1994
  • Ποιήματα, εκδόσεις «Ίκαρος», Αθήνα 1998 (Συγκεντρωτκή έκδοση· περιλαμβάνονται όλες οι προηγούμενες συλλογές εκτός από τα Ποιήματα.)
  • Ενός λεπτού μαζί, «Ίκαρος», 1998
  • Ήχος απομακρύνσεων, «Ίκαρος», 2001
  • Χλόη θερμοκηπίου, «Ίκαρος», 2005
  • Συνάντηση, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Κική Δημουλά, «Ίκαρος», 2007 (ανθολογία με εβδομήντα τρία ζωγραφικά έργα του Γιάννη Ψυχοπαίδη)
  • Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως, «Ίκαρος», 2007
  • Τα εύρετρα, «Ίκαρος», 2010
  • Δημόσιος καιρός, «Ίκαρος», 2014
  • Άνω τελεία, «Ίκαρος», 2016

Πεζά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο φιλοπαίγμων μύθος, εκδ. «Ίκαρος», Αθήνα 2004 (Η ομιλία που εκφώνησε η Κική Δημουλά στην Ακαδημία Αθηνών κατά την τελετή υποδοχής της.)
  • Εκτός σχεδίου, «Ίκαρος», 2005 (επιλογή πεζών κειμένων)
  • Έρανος σκέψεων, «Ίκαρος», 2009 (η ομιλία της Κικής Δημουλά στην Αρχαιολογική Εταιρεία στις 26 Ιανουαρίου 2009)

DVD[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Συναντήσεις με την Κική Δημουλά, εκδ. «Ίκαρος», 2010


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 ««Έφυγε» η Κική Δημουλά». (νέα ελληνική γλώσσα) Ανακτήθηκε στις 23  Φεβρουαρίου 2020.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 www.lemonde.fr/disparitions/article/2020/02/23/kiki-dimoula-l-une-de-plus-importantes-poetesses-contemporaines-en-grece-est-morte_6030511_3382.html.
  3. ↑ «Greece’s Beloved Poet Kiki Dimoula Dies at 89». (Αγγλικά)
  4. ↑ www.lifo.gr/print/geitonia/i-kypseli-toy-petroy-markari. Ανακτήθηκε στις 1  Σεπτεμβρίου 2021.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12533213j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0236404. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  7. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0236404. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  8. ↑ www.prixeuropeendelitterature.eu/-laureats-.html.
  9. ↑ «Πέθανε η Κική Δημουλά (1931 - 2020)». HuffPost Greece. 22 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  10. ↑ «Κική Δημουλά: Ποια ήταν η ποιήτρια των μικρών πραγμάτων και της ύπαρξης». LiFO. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  11. ↑ «Κική Δημουλά: Η υπουργός Πολιτισμού την είχε προτείνει για το Νόμπελ Λογοτεχνίας». ΤΑ ΝΕΑ. 23 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  12. ↑ Team, ΤοΒΗΜΑ (16 Φεβρουαρίου 2020). «Κική Δημουλά: Νοσηλεύεται στη ΜΕΘ σε κρίσιμη κατάσταση». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2020. 
  13. ↑ https://www.iefimerida.gr/politiki/kiki-dimoyla-mitsotakis-ellada-poiitikes-fones
  14. ↑ IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (22 Φεβρουαρίου 2020). «Κική Δημουλά: Το ιατρικό ανακοινωθέν για το θάνατο της ποιήτριας | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2020. 
  15. ↑ «Κική Δημουλά: Θλίψη στην κηδεία της ποιήτριας - Συγγενείς και φίλοι στο τελευταίο αντίο». Έθνος. 25 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  16. ↑ Newsroom (25 Φεβρουαρίου 2020). «Κική Δημουλά: Το «τελευταίο αντίο» στη μεγάλη Ελληνίδα ποιήτρια». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  17. ↑ Ανέστη, Κατερίνα Ι (22 Φεβρουαρίου 2020). ««Μισή ντροπή δική μου, μισή του θανάτου» -Η ήρεμη τρυφερή ζωή και η τρικυμιώδης σαρωτική ποίηση της Κικής Δημουλά [εικόνες] | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  18. ↑ ««Ενας αυτοσχέδιος άνθρωπος είμαι» είπε η Κική Δημουλά κατά την αναγόρευσή της σε διδάκτορα του ΑΠΘ | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». iefimerida.gr. 21 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  19. ↑ «Επίτιμη διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών η Κική Δημουλά: Σε μία στιγμή πήρα διδακτορικό! | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ». iefimerida.gr. 7 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2020. 
  20. ↑ «Κική Δημουλά 1931-2020». enfo.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2021. 
  21. ↑ «Η ποίηση της Κικής Δημουλά στη δισκογραφία». LiFO. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κική_Δημουλά&oldid=10499607"