Κατρέας
| Κατρέας | |
|---|---|
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Αερόπη[1] Απημοσύνη[1] Κλυμένη[1] Αλθαιμένης[1][2] |
| Γονείς | Μίνωας[1][3][2] και Πασιφάη[1][3][2] |
| Αδέλφια | Αριάδνη Φαίδρα Ευρυμέδοντας |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | βασιλιάς της Κρήτης |
Στην Αρχαία ελληνική μυθολογία ο Κατρέας ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Μίνωα και της Πασιφάης. Ο Κατρέας είχε 4 παιδιά: την Αερόπη, την Κλυμένη, την Απημοσύνη και τον Αλθαιμένη. Ο Κατρέας δολοφονήθηκε από τον ίδιο τον γιο του Αλθαιμένη όπως είχε προβλέψει ο χρησμός που είχε πάρει ο ίδιος.[4] Σύμφωνα με την Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου ο Κατρέας ζήτησε χρησμό σχετικά με τον τρόπο θανάτου, η απάντηση ήταν ότι θα τον σκοτώσει ένα από τα παιδιά του.[5] Ο Κατρέας προσπάθησε να τον κρατήσει μυστικό από τα παιδιά του, ο Αλθαιμένης τον έμαθε, δραπέτευσε με την αδελφή του Απημοσύνη από την Κρήτη στην Ρόδο όπου ίδρυσε πόλη την Κρητηνία. Τις άλλες δύο κόρες του Αερόπη και Κλημένη ο Κατρέας παρέδοσε σε Ναύπλιο με εντολή να τις φυγαδεύσει μακριά από την Κρήτη ή και να τις θανατώσει αν χρειαστεί. Ο Ναύπλιος ωστόσο εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά τους, πήρε την Κλυμένη σύζυγο ο ίδιος, την Αερόπη παντρεύτηκε ο Ατρέας, παιδιά τους ήταν ο Αγαμέμνονας και ο Μενέλαος.[6]
Η πατροκτονία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε βαθύ γήρας ο Κατρέας αποφάσισε να αναζητήσει τον γιο του με κάθε μέσο για να του παραδόσει τον θρόνο· έφτασε στις ακτές της Ρόδου, αλλά οι βοσκοί τον πέρασαν για πειρατή και άρχισαν να ρίχνουν στους άνδρες του βέλη. Ο Κατρέας μάταια προσπαθούσε να τους εξηγήσει ότι ήταν ο πατέρας του Αλθαιμένη, αλλά οι φωνές των σκυλιών έπνιγαν τις δικές του· μέσα στην ταραχή εμφανίστηκε ο Αλθαιμένης, πέταξε ένα ακόντιο στον υποτιθέμενο εχθρό και σκότωσε τον πατέρα του. Λίγο αργότερα ο Αλθαιμένης αναγνώρισε ότι εκπληρώθηκε ο χρησμός για την πατροκτονία, ζήτησε από τους θεούς να τον καταπιεί η γη, τότε άνοιξε ένα χάσμα, στο οποίο έπεσε ο Αλθαιμένης και χάθηκε για πάντα· στον θρόνο της Κρήτης τον διαδέχθηκε ο πρώτος του εξάδελφος Ιδομενέας.
Ο Διόδωρος Σικελιώτης δίνει μια διαφορετική εκδοχή του μύθου: ο ίδιος ο Αλθαιμένης έλαβε χρησμό ότι θα σκοτώσει τον πατέρα του και έφυγε για την Ρόδο, ώστε να μην εκπληρωθεί ο χρησμός.[7] Σύμφωνα με άλλη εκδοχή -που παρουσιάζουν ο Ευριπίδης στο έργο του "Κρήσσαι" και ο Σοφοκλής στο έργο του "Αίας"- όταν ο Κατρέας βρήκε την κόρη του Αερόπη στο κρεβάτι με έναν δούλο, την παρέδωσε στον Ναύπλιο με εντολή να την πνίξει.[8][9] Ο Παυσανίας καταγράφει τον 2ο αιώνα π.Χ. μια πόλη, την Κατρεία στην δυτικότερη πλευρά της Κρήτης, την οποία είχε ως πρωτεύουσα ο Κατρέας.[10]
Ο θάνατος του Κατρέως συνδέεται με την απαγωγή της Ωραίας Ελένης: Ο σύζυγός της Μενέλαος είχε μεταβεί στην Κρήτη για την κηδεία του, αφού ο νεκρός ήταν παππούς του (ο Μενέλαος ήταν γιος της Αερόπης), οπότε ο Πάρις βρήκε ευκαιρία να αρπάξει την Ωραία Ελένη και να φύγει.[11] Η απαγωγή της Ωραίας Ελένης από τον Πάρι ήταν η αιτία, που ξεκίνησε ο Τρωικός Πόλεμος.[12] Η ιστορία του Κατρέως είχε πολλές ομοιότητες με τον μύθο του βασιλιά της Τεγέας Άλεος.[13] Ο Άλεος πήρε χρησμό ότι ένας από τους εγγονούς του θα σκοτώσει τους γιους του, έτσι αποφάσισε να μείνει η κόρη του Αυγή παρθένα· έμεινε ωστόσο αυτή έγγυος με τον Ηρακλή. Ο Άλεος παρέδωσε την Αυγή στον Ναύπλιο για να την θανατώσει, όπως είχε κάνει ο Κατρέας με την Αερόπη, ωστόσο η Αυγή κατέφυγε στον βασιλιά της Μυσίας Τεύθραντα, που υιοθέτησε τον γιο της Τήλεφο· ο Τήλεφος αργότερα επέστρεψε στην Τεγέα και σκότωσε τους θείους του χωρίς να τους γνωρίζει.
Σε μια παραλλαγή του μύθου από την Αρκαδία, ο Κατρέας ήταν γιος του Τεγεάτη και εγγονός του Λυκάονα.
Γενεαλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Δίας | Ευρώπη | Αστερίων βασ. της Κρήτης | |||||||||||||||||||||||||||
| Ραδάμανθυς δικαστής ∞ Αλκμήνη | Μίνωας βασ. της Κρήτης ∞ Πασιφάη | Σαρπηδόνας [1] βασ. της Λυκίας | |||||||||||||||||||||||||||
| Κατρέας | Δευκαλίων του Μίνωα | Γλαύκος του Μίνωα | Ανδρόγεως | ||||||||||||||||||||||||||
| Αλθαιμένης | Ιδομενέας βασ. της Κρήτης | (νόθος) Μόλος | Σθένελος του Ανδρόγεω | ||||||||||||||||||||||||||
| Ιδαμάντης βασ. της Κρήτης | Ίφικλος | Μηριόνης μαχητής στην Τροία | |||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 «Catreus» (Ρωσικά)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Robert Georg Loeper: «Катрей» (Ρωσικά)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Minos» (Ρωσικά)
- ↑ Hard, σσ. 354–355; Grimal, s.v. Catreus, σ. 92; Tripp, s.v. Catreus, σ. 152
- ↑ https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Apollod.+3.2
- ↑ https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Apollod.+Epit.+E.2.10
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, 4.60.4
- ↑ Hard, σ. 355; Gantz, σ. 271
- ↑ Gantz, σσ. 554–555
- ↑ http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=urn:cts:greekLit:tlg0525.tlg001.perseus-eng1:8.53.4
- ↑ [Γ 2,1] Κατρέως δὲ τοῦ Μίνωος Ἀερόπη καὶ Κλυμένη καὶ Ἀπημοσύνη καὶ Ἀλθαιμένης υἱὸς γίνονται. χρωμένῳ δὲ Κατρεῖ περὶ καταστροφῆς τοῦ βίου ὁ θεὸς ἔφη ὑπὸ ἑνὸς τῶν τέκνων τεθνήξεσθαι. Κατρεὺς μὲν οὖν ἀπεκρύβετο τοὺς χρησμούς[...] Απολλώδορου Βιβλιοθήκη Γ'
- ↑ Tripp, s.v. Catreus, σ. 152
- ↑ Alcidamas, Odysseus 14-16 (Garagin and Woodruff, σ. 286)
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
- Apollodorus, Apollodorus, The Library, with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921. Online version at the Perseus Digital Library.
- Collard, Christopher and Martin Cropp (2008a), Euripides Fragments: Aegeus–Meleanger, Loeb Classical Library No. 504. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2008.
- Diodorus Siculus, Diodorus Siculus: The Library of History. Translated by C. H. Oldfather. Twelve volumes. Loeb Classical Library. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd. 1989. Online version by Bill Thayer
- Gantz, Timothy, Early Greek Myth: A Guide to Literary and Artistic Sources, Johns Hopkins University Press, 1996.
- Garagin, M., P. Woodruff, Early Greek Political thought from Homer to the Sophists, Cambridge 1995.
- Grimal, Pierre, The Dictionary of Classical Mythology, Wiley-Blackwell, 1996.
- Hard, Robin, The Routledge Handbook of Greek Mythology: Based on H.J. Rose's "Handbook of Greek Mythology", Psychology Press, 2004, ISBN 9780415186360. Google Books.
- Pausanias, Pausanias Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918. Online version at the Perseus Digital Library.
- Sophocles, The Ajax of Sophocles. Edited with introduction and notes by Sir Richard Jebb, Sir Richard Jebb. Cambridge. Cambridge University Press. 1893 Online version at the Perseus Digital Library
- Smith, William; Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, London (1873). Online version at the Perseus Digital Library.
- Tripp, Edward, Crowell's Handbook of Classical Mythology, Thomas Y. Crowell Co; First edition (June 1970).
- Webster, Thomas Bertram Lonsdale, The Tragedies of Euripides, Methuen & Co, 1967