Καταλανόφωνη ζώνη της Αραγωνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Καταλανόφωνη Ζώνη της Αραγωνίας στην ομώνυμη Αυτοδιοίκητη Περιφέρεια

Η Καταλανόφωνη Ζώνη της Αραγωνίας (καταλ.: Franja de Ponent, Franja d'Aragó ή Franja Oriental d'Aragó, δηλ. 'Δυτική Ζώνη', αραγωνικά: Francha de Levant) περιλαμβάνει τα χωριά της Αραγόνας όπου παραδοσιακά ομιλούνται τα καταλανικά. Δεν αποτελεί ξεχωριστή διοικητική ενότητα καθώς εκτείνεται και στις τρεις επαρχίες της Αυτοδιοίκητης Περιφέρειας της Αραγωνίας. Συνορεύει στα δυτικά με τον ποταμό Σίνκα, στα βόρεια με τα γαλλο-ισπανικά σύνορα, στα ανατολικά με τον Νογέρα Ριβαγορσάνα και το υψίπεδο των Πορτς στο νότο. Συνολικά το 2007 είχε 47.686 κατοίκους. Αστικό κέντρο αναφοράς της Ζώνης είναι η καταλανική Λιέιδα[1] ενώ η κυριότερη πόλη της είναι η Φράγα.

Ο όρος «Δυτική Ζώνη» είναι σύγχρονος που τέθηκε σε χρήση την δεκαετία του 1970.[2] Το Ινστιτούτο Καταλανικών Μελετών από το 1985 έχει υιοθετήσει την ονομασία Ζώνη της Αραγωνίας (Franja d'Aragó) ενώ στην Αραγωνία χρησιμοποιείται ο όρος «Ανατολική Αραγωνία». Από τον Ζουάν Φουστέρ κι έπειτα, τη δεκαετία του 1970, η περιοχή είναι μια σταθερή αναφορά του Πανκαταλανισμού.

Όρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακριβή όρια της Καταλανόφωνης Ζώνης της Αραγωνίας διαφέρουν ανάλογα με την πηγή, δεδομένης της απουσίας παραδοσιακή οριοθέτησης της περιοχής. Το μοναδικό κριτήριο που ορίζει την ενσωμάτωση ή μη ενός οικισμού στην Ζώνη είναι γλωσσολογικό. Λόγω αυτού συνήθως προκύπτουν ζητήματα όπως:

  • Η γλωσσολογική μετάβαση μεταξύ των αραγονικών και των καταλανικών θέτει πολλούς κατοικημένους πυρήνες στα όρια μεταξύ των δύο γλωσσών (κυρίως στη Ριβαγόρσα)
  • Η ερήμωση πολλών χωριών της Ζώνης έχει επιφέρει τον επικοισμό με αλλόφωνους πληθυσμούς
  • Ο διαρκώς μεταβαλλόμενος αριθμός των ομιλητών των δύο γλωσσών λόγω μετανάστευσης δημιουργεί ένα ασταθές γλωσσολογικά περιβάλλον

Το καθεστώς των καταλανικών στη Ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η καταλανική γλώσσα δεν είναι αναγνωρισμένη ως επίσημη γλώσσα της Αραγωνίας παρότι προσφέρεται στην δημόσια εκπαίδευση της περιοχής ως μάθημα επιλογής. Στο παρελθόν έχουν προκύψει διάφορα ζητήματα γύρω από την αναγνώρισή της, με πιο πρόσφατο αυτό του 2010 όταν η κυβέρνηση της Αραγωνίας αρνήθηκε να υιοθετήσει τον όρο «καταλανικά» για να περιγράψει τη γλώσσα της Ζώνης, ονομαζοντάς την αντίθετα ως «αραγωνική γλώσσα, ιδιαίτερη των ανατολικής περιοχής της περιφέρειας» (Lengua aragonesa propia de las aréas orientales, γνωστής πλέον ως LAPAO).[3]

Το 2008 ιδρύθηκε στη Φράγα σύλλογος που αντιτίθεται στην αναγνώριση της καταλανικότητας των γλωσσικών ποικιλιών της περιοχής, σε πλήρη αντίθεση με τα συμπεράσματα της γλωσσολογίας, υποστηρίζοντας την υιοθέτηση διαφορετικής ονομασίας και ορθογραφίας για αυτές.[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Ayuntamientos de La Litera, Bajo Cinca y Ribagorza exigen a Cataluña que mantenga la asistencia sanitaria en Lérida». Heraldo de Aragón. Europa Press.
  2. Moret, Héctor (1995). «Com en direm? A propòsit de la denominació de les comarques de llengua catalana de l'Aragó». Revista de Catalunya 96 (σελ. 41).
  3. «Las Cortes de Aragón aprueban llamar ‘lapao’ al catalán y ‘lapapyp’ al aragonés». El País. 09/05/2013. Ανακτήθηκε στις 14/01/2015.
  4. «Nosotros- Nantros». nohablamoscatalan.wordpress.com (στα Ισπανικά). 26 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2016.