Κάρολος του Βαλουά

Κάρολος του Βαλουά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Charles de Valois (Γαλλικά)
Γέννηση	12  Μαρτίου 1270 Βενσέν
Θάνατος	16  Δεκεμβρίου 1325 Nogent-le-Roi
Τόπος ταφής	Μοναστήρι των Ιακωβίνων
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός συγγραφέας
Οικογένεια
Σύζυγος	Μαργαρίτα του Ανζού (1273-1299) (από 1290) Αικατερίνη Α΄ του Κουρτεναί (από 1301) Μαώ του Σατιγιόν (από 1308)
Τέκνα	Φίλιππος ΣΤ΄ της Γαλλίας Μαργαρίτα του Βαλουά (1295-1342) Κάρολος Β΄ του Αλανσόν Αικατερίνη του Βαλουά-Κουρτεναί Ιωάννα του Βαλουά, κόμισσα του Μπωμόν Μαρία του Βαλουά Ισαβέλλα του Βαλουά Λευκή του Βαλουά Ισαβέλλα του Βαλουά Λουδοβίκος του Βαλουά Ιωάννα του Βαλουά Jean de Valois Isabelle of Valois
Γονείς	Φίλιππος Γ΄ της Γαλλίας και Ισαβέλλα της Αραγωνίας, βασίλισσα της Γαλλίας
Αδέλφια	Μαργαρίτα της Γαλλίας Λευκή της Γαλλίας Λουδοβίκος του Εβρέ Λουδοβίκος της Γαλλίας Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας
Συγγενείς	Κάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (γαμπρός)
Οικογένεια	Οίκος των Καπετιδών και Οίκος του Βαλουά
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Κόμης του Ανζού
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Ο Κάρολος του Βαλουά (Charles de Valois, 12 Μαρτίου 1270 - 16 Δεκεμβρίου 1325) ιδρυτής του Οίκου των Βαλουά ήταν τρίτος γιος του Φιλίππου του Τολμηρού, και της Ισαβέλλας της Αραγωνίας. Ο Κάρολος κυβέρνησε πολλά πριγκιπάτα, διατήρησε τις κομητείες του Βαλουά, του Αλανσόν και του Περς, με τον πρώτο του γάμο με τη Μαργαρίτα, κόμισσα του Ανζού έγινε κόμης του Ανζού και του Μέιν. Με τον δεύτερο γάμο του με την Αικατερίνη του Κουρτεναί έγινε τιτλούχος αυτοκράτορας στη Λατινική Αυτοκρατορία, αν και κυβέρνησε από την εξορία είχε την υψηλή κυριότητα στα Σταυροφορικά κράτη στην Ελλάδα. Ο Κάρολος σαν εγγονός του Λουδοβίκου του Αγίου ήταν εγγονός, γιος, αδελφός, θείος, πατέρας και παππούς βασιλέων. Οι απόγονοι του ο Οίκος των Βαλουά κλάδους του Οίκου των Καπετιδών ανέβηκε στον Γαλλικό θρόνο τρία χρόνια μετά τον θάνατο του. Τα πρώτα δώρα που δέχθηκε ήταν οι κομητείες του Βαλουά, του Αλανσόν και του Περς. Με τον γάμο του με τη Μαργαρίτα, μεγαλύτερη κόρη και διάδοχο του Καρόλου Β΄ του Χωλού τιτουλάριου βασιλιά της Σικελίας, έγινε τιτουλάριος βασιλιάς της Σικελίας. Με τον γάμο του με την Αικατερίνη, εγγονή και διάδοχο του Βαλδουίνου Β΄ της Κωνσταντινούπολης, ανέλαβε τα κληρονομικά δικαιώματα της Λατινικής Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης.

Διεκδίκηση ξένων θρόνων

Ο Κάρολος επιθυμούσε έντονα ένα στέμμα για τον εαυτό του αλλά δεν το κατάφερε ποτέ. Ο πάπας τον αναγνώρισε βασιλιά της Αραγωνίας χάρη στα δικαιώματα της μητέρας του αφού ο Σικελικός Εσπερινός στάθηκε αιτία να συγκρουστεί με τον Πέτρο Γ΄ της Αραγωνίας. Ο Κάρολος παντρεύτηκε τη Μαργαρίτα της Σικελίας κόρη του βασιλιά της Νάπολης για να ενισχύσει τη θέση του μετά την υποστήριξη του πάπα. Ο πατέρας του με συμβουλή του μεγαλύτερου αδελφού του μετέπειτα βασιλιά Φιλίππου του Ωραίου αποφάσισε να προχωρήσει στη Σταυροφορία της Αραγωνίας. Ο Κάρολος δεν στέφτηκε βασιλιάς, τον έστεψαν συμβολικά με το καπέλο του καρδινάλιου (1285) γι'αυτό ονομάστηκε περιπαιχτικά "βασιλιάς του καπέλου", δεν χρησιμοποίησε τη βασιλική σφραγίδα και αναγκάστηκε να αποκηρύξει τον τίτλο. Ήταν σπουδαίος στρατηγός και κυβέρνησε επιτυχώς τη Φλάνδρα. Ο αδελφός του τον έκρινε ικανό να ξεκινήσει εκστρατεία εναντίον του Φρειδερίκου Β΄ Χοενστάουφεν, η υπόθεση έληξε με τη Συνθήκη της Καλταμπελλόττα.

Ο Κάρολος την ίδια εποχή επιθυμούσε το αυτοκρατορικό στέμμα και παντρεύτηκε την Αικατερίνη Κουρτεναί (1301) που ήταν τιτλούχος διάδοχος της Λατινικής Αυτοκρατορίας. Ο Πάπας Βονιφάτιος Η΄ υποστήριξε την εκστρατεία του στην Ιταλία απέναντι στον ξάδελφο του Φρειδερίκο Χοενστάουφεν και τον διόρισε παπικό εφημέριο. Έχασε την υποστήριξη του πάπα μετά την εμπλοκή του στο μακελειό στη Φλωρεντία και τις άθλιες οικονομικές του απαιτήσεις, δραπέτευσε στη Σικελία με τη φήμη του ληστή και από εκεί ντροπιασμένος επέστρεψε στη Γαλλία (1302). Ο Γερμανός αυτοκράτορας Αλβέρτος Α΄ της Γερμανίας δολοφονήθηκε (1308) και ο Κάρολος αναζήτησε το στέμμα, είχε και την υποστήριξη του αδελφού του που δεν ήθελε να αναλάβει τις ευθύνες και ένας Γάλλος πρίγκιπας ήταν για τον ίδιο μια καλή λύση. Ο Ερρίκος Ζ΄ του Λουξεμβούργου κέρδισε το αυτοκρατορικό στέμμα από τον Κάρολο επειδή οι εκλέκτορες δεν επιθυμούσαν μια Γαλλία περισσότερο ισχυρή, όλες οι ελπίδες του Καρόλου στράφηκαν στη Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης.

Διεκδίκηση Γαλλικού θρόνου

Οι ελπίδες του για τον Γαλλικό θρόνο ξεκίνησαν από το ότι ο πατέρας του δεν είχε άλλον γιο από τον πρώτο του γάμο πέρα από τον Φίλιππο Δ΄ που κυβερνούσε ήδη, αμέσως προσπάθησε να επιδείξει το ταλέντο του. Διορίστηκε διευθυντής της Γαλλικής αποστολής στο Συνέδριο της Τουρναί με τους Φλαμανδούς (1311) στο οποίο χλευάστηκε από τον βασιλικό Καγκελάριο Εγκερράνδο του Μαρινί, ο Κάρολος δεν του το συγχώρεσε ποτέ και του το κράτησε ακόμα και μετά τον θάνατο του βασιλιά. Ο Κάρολος των Βαλουά στάθηκε με σκληρό τρόπο αντίθετος στα μαρτύρια του Ζακ ντε Μολαί Μεγάλου Μαγίστρου των Ιπποτών του Ναού (1314).

Ο μεγαλύτερος ανιψιός του Λουδοβίκος Ι΄ της Γαλλίας πέθανε πρόωρα (1316) αφήνοντας τη σύζυγο του έγκυος, ο επόμενος αδελφός του Φίλιππος Ε΄ της Γαλλίας ανέλαβε την αντιβασιλεία περιμένοντας τη γέννηση του διαδόχου. Ο μεταθανάτιος γιος του Λουδοβίκου Ι΄ Ιωάννης Α΄ της Γαλλίας έζησε και βασίλευσε μόνο λίγες μέρες και τον διαδέχθηκε ο θείος του Φίλιππος Ε΄. Ο Κάρολος των Βαλουά υποστήριξε αρχικά την κόρη του Λουδοβίκου Ι΄ Ιωάννα Β΄ της Ναβάρρας αλλά στη συνέχεια άλλαξε την υποστήριξη του στον Φίλιππο με ελπίδες να είναι ο ίδιος ο επόμενος διάδοχος. Τον Φίλιππο διαδέχθηκε ο μικρότερος αδελφός του Κάρολος Δ΄ της Γαλλίας (1322), ο Κάρολος διοίκησε με επιτυχία τον στρατό του ανιψιού του (1324) καταλαμβάνοντας την Γκυγιέν και τη Φλάνδρα από τον Εδουάρδο Β΄ της Αγγλίας (1324). Καταλαμβάνοντας πολλές πόλεις βοήθησε σημαντικά στη σύναψη ειρήνης με τους Άγγλους μετά από διαπραγματεύσεις με την εξαδέλφη του Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358). Ο Κάρολος Βαλουά πέθανε στις 16 Δεκεμβρίου 1325, ο μεγαλύτερος γιος του Φίλιππος θα ανακηρυχθεί σε τρία χρόνια βασιλιάς ως Φίλιππος ΣΤ΄ της Γαλλίας, θεωρήθηκε σαν μεταθανάτια εκδίκηση του ανθρώπου που είπε "εγγονός, γιος, αδελφός, ανιψιός τριών βασιλέων αλλά ποτέ ο ίδιος βασιλιάς". Ο Κάρολος τάφηκε στη μονή των Ιακωβίνων στο Παρίσι, το ομοίωμα του βρίσκεται σήμερα στη Βασιλική Σαιν-Ντενί, θα είχε γίνει ο ίδιος βασιλιάς αν ζούσε ακόμα τρία χρονια.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε πρώτα το 1299 τη Μαργαρίτα των Καπετιδών-Ανζού, κόρη του Καρόλου Β΄ της Νάπολης και απέκτησε:

• Ισαβέλλα 1292-1309, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Γ΄ των Ντρε δούκα της Βρετάνης.
• Φίλιππος ΣΤ΄ 1293-1350, βασιλιάς της Γαλλίας.
• Ιωάννα 1294-1342, παντρεύτηκε τον Γουλιέλμο Α΄ των Αβέν κόμη του Αινώ.
• Μαργαρίτα 1295-1342, παντρεύτηκε τον Γκυ Α΄ των Σατιγιόν κόμη του Μπλουά.
• Κάρολος Β΄ 1297-1346, κόμης του Αλανσόν.
• Αικατερίνη 1299, απεβ. μικρή.

Με τη δεύτερη σύζυγο του -που νυμφεύτηκε το 1302- την Αικατερίνη Α΄ των Κουρτεναί τιτουλάρια Λατίνα αυτοκράτειρα της Κωνσταντινούπολης, κόρη τού Φιλίππου τιτουλάριου Λατίνου αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης, απέκτησε:

• Αικατερίνη Β΄ 1303-1346, τιτουλάρια Λατίνα αυτοκράτειρα της Κωνσταντινούπολης, παντρεύτηκε τον Φίλιππο Α΄ των Καπετιδών-Ανζού πρίγκιπα του Τάραντα.
• Ιωάννα 1304-1363, παντρεύτηκε τον Ροβέρτο Γ΄ κόμη του Αρτουά.
• Ισαβέλλα 1305-1349, ηγουμένη του Φοντεβρώ.
• Ιωάννης 1302-1308, απεβ. 6 ετών.

Με την τρίτη σύζυγο του το 1308, τη Μαώ των Σατιγιόν, κόρη του Γκυ Δ΄ κόμη του Σαιν-Πολ, απέκτησε :

• Μαρία 1309-1332, παντρεύτηκε τον Κάρολο των Καπετιδών-Ανζού δούκα της Καλαβρίας.
• Ισαβέλλα 1313-1383, παντρεύτηκε τον Πέτρο Α΄ δούκα του Μπουρμπόν.
• Λευκή 1317-1348, παντρεύτηκε τον Κάρολο Δ΄ της Γερμανίας από τον Οίκο του Λουξεμβούργου.
• Λουδοβίκος 1318-1328, κόμης του Σαρτρ, απεβ. 10 ετών.

Ο Κάρολος είχε επίσης μία φυσική κόρη από άγνωστη μητέρα, που τοποθετήθηκε σε μια μονή. Αντιμετωπίστηκε ως νόμιμη κληρονόμος σε ιδιοκτησίες και εκτάσεις στην Αβινιόν.

• (νόθη) Θηρεσία της Αβινιόν 1335-1387, κόμισσα της Αβινιόν.

Φιλμογραφία

Ο Κάρολος των Βαλουά είναι ένας από τους πρωταγωνιστές στο έργο του Μωρίς Ντρυόν Οι καταραμένοι βασιλείς, παριστάνεται στις Γαλλικές τηλεοπτικές σειρές από τον ηθοποιό Τζων Ντεσάμπς (1972) και τον ηθοποιό Ζακ Σπίσσερ (2005).

Πηγές

• Charles T. Wood, The French Apanages and the Capetian Monarchy: 1224-1328, (Harvard University Press, 1966)
• Debating the Hundred Years War, Vol.29, Ed. Craig Taylor, University of Cambridge, 2006.
• Elizabeth Hallam, Capetian France:987-1328, (Longman Group UK, 1980)
• Fontevrault, Raymund Webster, The Catholic Encyclopedia, Vol. 6, ed. Charles Herbermann, Edward A. Pace, Conde B. Pallen, Thomas J. Shahan and John J. Wynne, (The Encyclopedia Press, 1909)
• Guida Myrl Jackson-Laufer, Women Rulers Throughout the Ages: An Illustrated Guide, (ABC-CLIO, 1999)
• Housley, Norman, The later Crusades, 1274–1580: from Lyons to Alcazar, Oxford University Press, 1992.
• Joni M. Hand, Women, Manuscripts and Identity in Northern Europe, 1350-1550, (Ashgate Publishing, 2013)
• Small, Carola M. (2004). "Charles of Valois". In Kleinhenz, Christopher. Medieval Italy: An Encyclopedia. Routledge.214