Κάζα Μπιάνκα
Συντεταγμένες: 40°35′47.4″N 22°57′20.5″E / 40.596500°N 22.955694°E
| Κάζα Μπιάνκα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | έπαυλη |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 40°35′47″N 22°57′21″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Θεσσαλονίκης |
| Τοποθεσία | Θεσσαλονίκη |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 1913 |
| Αρχιτέκτονας | Πιέτρο Αρριγκόνι |
| Προστασία | διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Η Κάζα Μπιάνκα ή Βίλα Μπιάνκα είναι πολυτελής κατοικία στη Θεσσαλονίκη, η οποία χτίστηκε στις αρχές του εικοστού αιώνα, από τον Ιταλοεβραίο βιομήχανο και εμπορικό αντιπρόσωπο Ντίνο Φερνάντεζ Ντίαζ, σε σχέδια του Πιέτρο Αρριγκόνι. Από το 2013 στεγάζει τη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Βασ. Όλγας και Θεμιστοκλή Σοφούλη.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ντίνο Φερνάντεζ Ντίαζ ήταν γιος του τραπεζίτη Νταβίντ Φερνάντεζ και της Εσθέρ, το γένος Μισραχή, και είχε δύο αδερφές την Μαίρη (Assael) και τη Germaine.[2]
Ήταν συνέταιρος στη ζυθοποιία «Όλυμπος» (στην εταιρία αυτή άλλοι συνέταιροι ήταν μέλη των οικογενειών Αλλατίνη και Μισραχή), η οποία το 1920 συγχωνεύτηκε με τη ζυθοποιία «Νάουσα» και στη συνέχεια εξαγοράστηκε από τον Φίξ. Επίσης είχε ένα μεγάλο οίκο εξαγωγών και μεταξύ άλλων εξήγαγε σιτάρι από τα Βαλκάνια προς την Αγγλία.[3]
Παντρεύτηκε την Ελβετίδα Blanche de Mayer, την οποία είχε προσλάβει η μητέρα του ως liseuse, και απέκτησε τρία παιδιά: την Aline, την Νίνα και τον Pierre. Η πολυτελής έπαυλη που είναι γνωστή σήμερα ως Κάζα Μπιάνκα, ήταν το δώρο του προς τη γυναίκα του για το γάμο τους και πήρε το όνομά της από το όνομα της Blanche de Mayer (η Κάζα Μπιάνκα ήταν γνωστή και ως Villa Blanche και Villa Bianca αλλά και ως Villa Fernandez).[4]
Η πολυτελής αυτή έπαυλη φέρεται να χτίστηκε τη διετία 1911-1913. Ο Ιταλός αρχιτέκτονας Πιέτρο Αρριγκόνι πρέπει να είχε ολοκληρώσει την αρχιτεκτονική μελέτη το 1911, την περίοδο εκείνη όμως αναγκάστηκε, λόγω του ιταλοτουρκικού πολέμου, να εγκαταλείψει τη Θεσσαλονίκη. Κατά την απουσία του η κατασκευή της έπαυλης συνεχίστηκε από το συνεργείο του Ντεμπρελή Τζώρτζη Σιαγά ο οποίος, μαζί με τον πατέρα του Γιάννη, ολοκλήρωσε το κτίριο το 1913. Ο Αρριγκόνι επέστρεψε στην πόλη μετά την απελευθέρωσή της και την ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος.[5]
Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το όνομα της οικογένειας του Ντίνο Φερνάντεζ Ντίαζ έγινε γνωστό λόγω του ειδυλλίου της κόρης του Αλίνε με τον έφεδρο ανθυπολοχαγό του ελληνικού στρατού Σπύρο Αλιμπέρτη που συγκλόνισε την κοινωνία της εποχής. Καθώς ο Αλιμπέρτης ήταν Καθολικός για να παντρευτεί την κόρη του Ντίνο Φερνάντεζ θα έπρεπε και εκείνη να βαπτιστεί Καθολική γεγονός που έβρισκε αντίθετη όλη της την οικογένεια. Έτσι οι δύο νέοι αποφάσισαν να φύγουν μαζί από τη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάθηκαν αρχικά στην Αθήνα όπου αφού βαπτίστηκε χριστιανή η Αλίνε τελέστηκε ο γάμος τους. Λίγο αργότερα αφού αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις του ζευγαριού με την οικογένεια του Ντίνο Φερνάντεζ ο Σπύρος Αλιμπέρτης και η σύζυγός του επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάθηκαν στην Κάζα Μπιάνκα.[6]
Το 1941 η Κάζα Μπιάνκα επιτάχθηκε και ο όροφος του κτιρίου χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του Ιταλού προξένου ενώ το ζεύγος Αλιμπέρτη συνέχισε να κατοικεί στο ισόγειο. Αργότερα η έπαυλη πέρασε στους Γερμανούς. Όταν ξεκίνησαν οι διωγμοί των Εβραίων το ζεύγος Αλιμπέρτη αναγκάστηκε να κρυφτεί ενώ ο Ντίνο Φερνάντεζ μαζί με άλλα μέλη της οικογένειας του και με μέλη άλλων εβραϊκών οικογενειών της Θεσσαλονίκης διέφυγε στην Ιταλία. Εκεί εγκαταστάθηκαν σε ένα ξενοδοχείο στο χωριό Μέινα στην λίμνη Ματζιόρε όπου το 1943 δολοφονήθηκαν από άνδρες των SS.[7][8]
Για μερικά χρόνια τη δεκαετία του εξήντα, στον όροφο της έπαυλης λειτούργησε νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο ενώ το ζεύγος Αλιμπέρτη συνέχιζε να διαμένει στο ισόγειο. Το 1965 η έπαυλη αγοράστηκε από τους Ν. και Γ. Τριάρχου και τους Σουζάνα και Σολομών Μαλλάχ.[9]
Το 1976 ολοκληρώθηκε η διαδικασία χαρακτηρισμού από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Κάζα Μπιάνκα ως έργο τέχνης. Στο μεταξύ όμως είχαν ξεκινήσει παράνομες ενέργειες, που συνεχίστηκαν και αργότερα, όπως η αφαίρεση των πατωμάτων του κτιρίου, των ξυλόγλυπτων πορτών, κουφωμάτων κ.α. και κυρίως των δοκαριών που οδήγησε στην κατάρρευση των ορόφων και του κεντρικού τμήματος της στέγης του κτιρίου. Ο σεισμός πάντως της Θεσ/νίκης το 1978 δεν προκάλεσε ζημιές στο κτίριο. Τρεις φορές το 1977, το 1981 και το 1983 έγιναν αιτήσεις αποχαρακτηρισμού του κτιρίου αλλά οι αντίστοιχες αποφάσεις ήταν αρνητικές. Τελικά το 1993 συντάχτηκε μελέτη αποκατάστασης του κτιρίου από ομάδα αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών με επικεφαλής τον καθηγητή Νικόλαο Μουτσόπουλο και οι εργασίες αναστήλωσης έγιναν την τριετία 1994-1997. Από το 2013 στην Κάζα Μπιάνκα στεγάζεται η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης.[10]
Το κτίριο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στα τέλη του 19ου και τις αρχές 20ού αιώνα κυριάρχησε στη Θεσσαλονίκη το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτικισμού. Το αρχιτεκτονικό αυτό ρεύμα συνδύαζε στοιχεία από διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, τα οποία όμως χρησιμοποιούνταν με τέτοιο τρόπο ώστε το σύνολο που προέκυπτε να είναι ενιαίο. Η Κάζα Μπιάνκα είναι χαρακτηριστικό δείγμα αυτού του αρχιτεκτονικού ρεύματος. Στη Θεσσαλονίκη το αρχιτεκτονικό ρεύμα του εκλεκτικισμού ακολουθούν επίσης η Βίλα Πετρίδη και η Βίλα Μορντώχ που κτίσθηκαν την ίδια περίοδο.
Αποτελείται από ημιυπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, έναν όροφο και ένα δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde). Όταν στην έπαυλη έμενε η οικογένεια του Ντίνο Φερναντεζ και στη συνέχεια το ζεύγος Αλιμπέρτη στο ημιυπόγειο ήταν τα δωμάτια του υπηρετικού προσωπικού και άλλοι βοηθητικοί χώροι, στο ισόγειο ήταν δύο υπνοδωμάτια, το γραφείο, ένα σαλόνι, η τραπεζαρία, το μαγειρείο, ένα λουτρό και βοηθητικοί χώροι, στον πρώτο όροφο υπήρχαν κυρίως υπνοδωμάτια και χώροι που χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό (οι οποίοι διαμορφώθηκαν ανάλογα όταν τη δεκαετία του εξήντα λειτούργησε στον πρώτο όροφο της έπαυλης δημοτικό και νηπιαγωγείο) και στο δεύτερο όροφο –σοφίτα (mansarde) υπήρχαν δωμάτια στα οποία έπαιζαν τα παιδιά, η βιβλιοθήκη και χώροι που επίσης χρησιμοποιούνταν από το υπηρετικό προσωπικό.[11]
Η κεντρική είσοδος της έπαυλης, στην οποία οδηγεί ένα μαρμάρινο μπαρόκ κλιμακοστάσιο, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του κτιρίου. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει δευτερεύουσα είσοδος. Στην ανατολική και στη δυτική πλευρά υπάρχουν βεράντες, ημιυπαίθριοι και στεγασμένοι εξώστες και μπαλκόνια.[12]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ estia
.minenv .gr /EXEC. - ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 111
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 112
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 111-112
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 160
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 114-120
- ↑ www.isrn.it/chi.cfm?sezione=586
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 123
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 162-163
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 164
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 320, 321, 322
- ↑ Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz, Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998 σελ. 295-296
Πηγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Casa Bianca -Η ζωή στη Θεσσαλονίκη γύρω στα 1900/Το αρχοντικό του Dino Fernandez Diaz- Ιστορική σκιαγραφία και μελέτη αναστηλώσεως, του Ν.Κ.Μουτσόπουλου, Θεσσαλονίκη 1998
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||