Ιωάννης του Μπερί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιωάννης του Μπερί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jean Ier de Berry (Γαλλικά)
Γέννηση30  Νοεμβρίου 1340[1]
Βενσέν[2]
Θάνατος15  Ιουνίου 1416[1]
Παρίσι[2]
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός της Μπουρζ και Sainte-Chapelle de Bourges
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυλλέκτης τέχνης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙωάννα του Αρμανιάκ (1360–1388)[3][4]
Ιωάννα Β΄ της Ωβέρνης (1390–1416)[4]
ΤέκναΜαρία του Μπερί
Βόννη του Μπερί
Ιωάννης του Μπερί (Κόμης του Μονπανσιέ)
Κάρολος του Μπερί
ΓονείςΙωάννης Β΄ της Γαλλίας[3] και Μπόννη του Λουξεμβούργου[3]
ΑδέλφιαΜαρία της Γαλλίας (1344-1404)
Ιωάννα των Βαλουά, Βασίλισσα της Ναβάρας[3]
Ισαβέλλα της Γαλλίας
Φίλιππος Β΄ της Βουργουνδίας
Λουδοβίκος Α΄ του Ανζού[3]
Κάρολος Ε΄ της Γαλλίας[3]
ΣυγγενείςΚάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (θείος)
ΟικογένειαΟίκος του Βαλουά
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιωάννης, δούκας του Μπερί (Γαλλική γλώσσα : Jean Ier de Berry, 30 Νοεμβρίου 1340 - 15 Ιουνίου 1416) ήταν τρίτος γιος του βασιλιά της Γαλλίας Ιωάννη του Αγαθού και της Μπόννης του Λουξεμβούργου. Τα αδέρφια του ήταν ο Κάρολος Ε΄ της Γαλλίας, ο Λουδοβίκος Α΄ του Ανζού και ο Φίλιππος Β΄ της Βουργουνδίας. Έμεινε γνωστός για μιά μεγάλη συλλογή πολλών πεφωτισμένων εγγράφων και άλλων έργων με το όνομα Οι Πολύ Πλούσιες Ώρες του Δούκα του Μπερί. Το προσωπικό του σύνθημα ήταν "θα έρθει η ώρα".[5]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ιωάννης του Μπερί

Γεννημένος στο κάστρο του Βενσέν (30 Νοεμβρίου 1340) έγινε κόμης του Πουατού από τον πατέρα του (1356).[6] Αργότερα (1358) έγινε βασιλικός υπολοχαγός σε Ωβέρνη, Λανγκντόκ, Περιγκόρ και στο Πουατού, κυβέρνησε αυτές τις περιοχές στο όνομα του πατέρα του την εποχή που ήταν αιχμάλωτος των Άγγλων. Μετά την παράδοση του Πουατού στους Άγγλους (1360) ο Ιωάννης Β΄ του παραχώρησε τα νέα δουκάτα του Μπερί και της Ωβέρνης.[7] Με την Συνθήκη του Μπρετινί τον Μάιο έγινε όμηρος του Αγγλικού Στέμματος και παρέμεινε στην Αγγλία μέχρι το 1369. Με την επιστροφή στην πατρίδα του ο μεγαλύτερος αδελφός του Κάρολος Ε΄ της Γαλλίας τον διόρισε υπολοχαγό στο Μπερί, την Ωβέρνη, το Δουκάτο της Βουρβόνης, το Φορέζ, την Τουρραίνη, το Ανζού, το Μαιν και την Νορμανδία.

Αντιβασιλεύς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με το θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του Καρόλου Ε΄ (1380) αντιβασιλείς του ανήλικου διαδόου Καρόλου ΣΤ΄ της Γαλλίας ανέλαβαν ο Ιωάννης τα αδέλφια του και ο από μητέρα θείος του νέου βασιλιά Λουδοβίκος Β΄ της Βουρβόνης. Ο Ιωάννης του Μπερί διορίστηκε τον Νοέμβριο υπολοχαγός στο Λανγκντόκ-Ρουσιγιόν, βρέθηκε αντιμέτωπος με αγροτική εξέγερση που διαμαρτυρήθηκαν για την υψηλή φορολογία, ήταν απαραίτητη λόγω του πολέμου με τους Άγγλους. Μετά τον θάνατο και του δεύτερου αδελφού του Λουδοβίκου Α΄ του Ανζού στάθηκαν μαζί με τον μικρότερο αδελφό του Φίλιππο Β΄ της Βουργουνδίας κυρίαρχες φυσιογνωμίες στο βασίλειο. Ο μικρός βασιλιάς ενηλικιώθηκε (1388) και έδωσε την εξουσία στους υπουργούς του πατέρα του που ήταν εχθροί των ισχυρών θείων του. Την ίδια εποχή αφαιρέθηκαν από τον Ιωάννη του Μπερί όλα τα αξιώματα που είχε στο Λανγκντόκ. Τα δύο αδέλφια κατάφεραν να ενισχύσουν την δύναμη τους το 1392 όταν ο μικρός βασιλιάς είχε την πρώτη κρίση παραφροσύνης, ένα δεινό που θα τον συνοδεύσει σε όλη του την ζωή. Οι δύο δούκες είχαν την απόλυτη εξουσία ως το 1302 που σε μια στιγμή διαύγειας ο Κάρολος ΣΤ΄ έδωσε δύναμη στον αδελφό του Λουδοβίκο, δούκα της Ορλεάνης.

Τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ιωάννης του Μπερί σαν προσκυνητής

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έγινε κυρίαρχη μορφή στο πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας. Μετά τον θάνατο και του Φιλίππου Β΄ της Βουργουδίας (1404) έμεινε ο μόνος επιζών γιος του Ιωάννη Β΄ και ο μόνος που θα μπορούσε να παίξει ρόλο στον ανταγωνισμό μεταξύ των ανιψιών του Λουδοβίκου Α΄ της Ορλεάνης και του Ιωάννη του Ισχυρού. Μετά τον φόνο του δούκα της Ορλεάνης ακολούθησε εμφύλιος όπου ο Ιωάννης υποστήριζε τον Οίκο της Ορλεάνης, αλλά πάντοτε έπαιζε τον ρόλο του ειρηνοποιού και συμφιλιωτή. Παρότρυνε τον Κάρολο ΣΤ΄ και τους γιους του να μην είναι παρόντες στην Μάχη του Αζενκούρ (1415). Οι άσχημες αναμνήσεις στην μάχη του Πουατιέ, με την μακρόχρονη αιχμαλωσία του πατέρα του, δεν άφηναν περιθώρια να σκεφτεί τίποτε διαφορετικό. Απεβίωσε λίγους μήνες μετά την μάχη, που ήταν τόσο καταστροφική όσο φοβόταν.[8]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε πρώτα το 1360 την Ιωάννα του Αρμανιάκ (1346 - 1387), κόρη του Ιωάννη Α΄ κόμη του Αρμανιάκ και είχε τέκνα:[9][10]

Το 1387 απεβίωσε η Ιωάννα και ο Ιωάννης έκανε το 1389 δεύτερο γάμο, με την Ιωάννα Β΄ κόμισσα του Ωβέρν & του Μπουλόν· δεν απέκτησαν τέκνα.[12][13]

Ο Ιωάννης του Μπερί ήταν μεγάλος προστάτης των τεχνών. Τα δύο σημαντικότερα έργα που δημιουργήθηκαν με την φροντίδα του ήταν το Βιβλίο των Ωρών και Οι Πολύ Πλούσιες Ώρες του Δούκα του Μπερί. Τα έργα αυτά περιείχαν όλες τις τάσεις της εποχής, όπως τον Φλαμανδικό ρεαλισμό, την Παριζιάνικη λεπτότητα και την Ιταλική ζωγραφική.[14] Για να καταφέρει να τα δημιουργήσει, φορολόγησε βαριά τα κτήματά του και απεβίωσε χρεωμένος στο Παρίσι (1416).

Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: «BnF catalogue général» (Γαλλικά) Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας. Παρίσι. 119357567. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2018.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «Kindred Britain»
  4. 4,0 4,1 p10314.htm#i103135. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  5. https://www.persee.fr/doc/bsnaf_0081-1181_2015_num_2010_1_12110
  6. Emmerson 2013, σ. 381
  7. Emmerson 2013, σ. 381
  8. Emmerson 2013, σ. 382
  9. Emmerson 2013, σ. 381
  10. Ars subtilior and the Patronage of French Princes, Yolanda Plumley, Early Music History: Volume 22: Studies in Medieval and Early Modern Music, ed. Iain Fenlon, (Cambridge University Press, 2003), 145-146
  11. Joni M. Hand, Women, Manuscripts and Identity in Northern Europe, 1350–1550, (Ashgate, 2013), 25
  12. John, Duke of Berry, Richard C. Famiglietti, Medieval France: An Encyclopedia, ed. William W. Kibler, (Routledge, 1995), 498
  13. Emmerson 2013, σσ. 381-382
  14. Strayer, J. R. (1982). Dictionary of the middle ages. New York: Scribner

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Emmerson, Richard K. (2013). Key Figures in Medieval Europe: An Encyclopedia
  • John, Duke of Berry, Richard C. Famiglietti, Medieval France: An Encyclopedia, ed. William W. Kibler, (Routledge, 1995)
  • Joni M. Hand, Women, Manuscripts and Identity in Northern Europe, 1350–1550, (Ashgate, 2013)
  • Strayer, J. R. (1982). Dictionary of the middle ages. New York: Scribner