Θεόκριτος
| Θεόκριτος | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Θεόκρῐτος (Αρχαία Ελληνικά) |
| Γέννηση | 4ος αιώνας π.Χ.[1] Συρακούσες[1][2][3] ή Κως[1][2] |
| Θάνατος | 260 π.Χ. (περίπου) Βασίλειο των Πτολεμαίων |
| Χώρα πολιτογράφησης | Συρακούσες |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά[4] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ποιητής[2][3] συγγραφέας[5] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Θεόκριτος (Συρακούσες 315 π.Χ. - 260 π.Χ.) ήταν ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της Ελληνιστικής εποχής, πρωτοπόρος της βουκολικής ποίησης που άνθισε περίπου τον 3ο π.Χ αιώνα. Για τη ζωή του Θεόκριτου δεν διαθέτουμε πολλές πληροφορίες, ενώ όσα γνωρίζουμε προέρχονται κυρίως από το ίδιο το έργο του.
Σύνοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πιθανότερη χρονική περίοδος γέννησής του θεωρείται το 315 π.Χ. περίπου, καθώς η ακμή του συνέπεσε με την 124η Ολυμπιάδα (284 - 280 π.Χ.). Σχετικά με τον τόπο καταγωγής του, μία ευρύτερα αποδεκτή θεώρηση είναι πως γεννήθηκε στις Συρακούσες, άποψη που φαίνεται να επιβεβαιώνεται και μέσα από το ίδιο το έργο του (Ειδύλλιο XXVIII, στ. 16-18). Θεωρείται επίσης πολύ πιθανό πως έζησε στην Κω, την Αλεξάνδρεια καθώς και στην Αίγυπτο την περίοδο του Πτολεμαίου Β'.
Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Θεόκριτος αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικούς ποιητές του αρχαίου κόσμου. Από το σύνολο του έργου του, διασώθηκαν τριάντα ποιήματα, που αργότερα συγκεντρώθηκαν κάτω από το γενικό τίτλο Ειδύλλια.
Ειδύλλια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αμφιβολίες έχουν διατυπωθεί και ως προς τη γνησιότητα οκτώ ειδυλλίων και συγκεκριμένα για τα υπ'αριθμόν 8, 9, 19, 20, 21, 23, 26 και 27. Ο όρος ειδύλλια χρησιμοποιήθηκε πιθανόν λόγω της μικρής έκτασης των ποιημάτων, αντίθετα με τα έπη. Επύλλια δηλ. ειδύλλια (αγλ.Idyls) μοιάζουν με το έπος, γιατί αφηγούνται περιπέτειες ηρώων, αλλά είναι πολύ πιο σύντομα και πραγματεύονται το θέμα τους με φυσικότερο τρόπο και πιο άνετη διάθεση. Κυρίως ασχολούνται με το δωρικό ήρωα Ηρακλή (Ηρακλίσκος, Ύλας) και σ΄αυτά ανήκει και το μεγαλύτερο ποίημα του Θεοκρίτου, ο Ύμνος εις Διοσκούρους.
Επιγράμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στον Θεόκριτο αποδίδονται επιπλέον 16 επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας, πολλά από τα οποία όμως δεν θεωρούνται γνήσια. Στη δεύτερη κατηγορία των ποιημάτων του Θεόκριτου κατατάσσονται τα επιγράμματά του με τα οποία, όπως και με εκείνα του Καλλίμαχου, το είδος αυτό έφτασε στο υψηλότερό του σημείο κατα την Αλεξανδρινή εποχή.[8] Πολλά φαίνεται ότι γράφτηκαν για πραγματικά περιστατικά και αρκετά εκτός από την ομορφιά τους, είναι και πολύ πνευματώδη. Ξεχωρίζει μια όμαδα επιγραμμάτων που φαίνεται να γράφτηκαν για να χαραχτούν στη βάση αγαλμάτων ποιητών:Αρχίλοχου, Ανακρέοντα, Ιππώνακτα, Επίχαρμου, Πεισάνδρου από την Κάμειρα. Μερικά, τέλος φαίνονται σαν ελεγείες και αναγγέλουν την λατινική ελεγεία του Σέξτου Προπέρτιου.[9]
Έπαινοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε μια τρίτη κατηγορία μπορούν να περιληφθούν τα υπόλοιπα ποιήματα του Θεόκριτου: «έπαινοι» (π.χ. στον Ιέρωνα Β´ των Συρακουσών: Ιέρων Β΄των Συρακουσών, στον Πτολεμαίο Φιλάδελφο), συνοδευτικά δώρων (Ηλακάτη) κ.α, όπως και το κομψό στιχουργικό παιχνίδι η Σύριγξ, ένας γρίφος σε στίχους που η έκτασή του ποικίλλει έτσι, ώστε το κείμενο να μοιάζει με απεικόνιση του γνωστού ποιμενικού πνευστού, της φλογέρας.[10]
Αποτίμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με το ποιητικό του έργο, ο Θεόκριτος αποτέλεσε τον ιδρυτή της αποκαλούμενης και βουκολικής ποίησης. Σε αρκετά ποιήματα των Ειδυλλίων η θεματολογία βασίζεται στον ποιμενικό βίο, ενώ τα υπόλοιπα στηρίζονται σε θέματα μυθικού ή ερωτικού περιεχομένου, χωρίς να απουσιάζουν και ύμνοι ή ποιήματα επικού χαρακτήρα. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ο Θεόκριτος ήταν η δωρική διάλεκτος, αλλά συναντάται επίσης η ιωνική – κυρίως σε ποιήματα επικού ύφους – και η αιολική. Σχεδόν το σύνολο των Ειδυλλίων είναι γραμμένο σε δακτυλικό εξάμετρο.
Η επίδραση της ποίησης του Θεόκριτου ήταν σημαντική και αρκετοί μεταγενέστεροι ποιητές μιμήθηκαν το ύφος του. Θεωρείται εμφανής και στην ποίηση του Βιργίλιου, ειδικότερα στο έργο του Εκλογές (ή Βουκολικά) και του Σέξτου Προπέρτιου.
Ποιήματά του είναι:
| I | Θύρσις ἢ ᾨδή |
| II | Φαρμακεύτριαι |
| III | Κῶμος |
| IV | Νομεῖς |
| V | Αἰπολικὸν καὶ Ποιμενικόν |
| VI | Βουκολιασταί |
| VII | Θαλύσια |
| VIII | Βουκολιασταί (Δάφνις, Μενάλκας καὶ Αἰπόλος) |
| IX | Βουκολιασταί (Δάφνις καὶ Μενάλκας) |
| X | θερισταὶ ἢ Ἐργατίναι (Μίλων καὶ Βουκαίος) |
| XI | Κύκλωψ |
| XII | Ἀΐτης |
| XIII | Ὕλας |
| XIV | Κυνίσκας Ἔρως ἢ Αἰσχίνης καὶ Θυώνιχος |
| XV | Συρακούσιαι ή Ἀδωνιάζουσαι |
| XVI | Χάριτες ἢ Ἱέρων |
| XVII | Ἐγκώμιον εἰς Πτολεμαῖον |
| XVIII | Ἑλένης ἐπιθαλάμιος |
| XIX | Κηριοκλέπτης |
| XX | Βουκολίσκος |
| XXI | Ἁλιεῖς |
| XXII | Διόσκουροι |
| XXIII | Ἐραστὴς ἢ Δύσερως |
| XXIV | Ἡρακλίσκος |
| XXV | Ἡρακλῆς Λεοντοφόνος |
| XXVI | Λῆναι ἢ Βάκχαι |
| XXVII | Ὀαριστύς |
| XXVIII | Ἠλακάτη |
| XXIX | Παιδικά |
| XXX | Εἰς Νεκρὸν Ἄδωνιν |
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Ταντέους Στέφαν Ζιελίνσκι: «Феокрит» (Ρωσικά)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
- ↑ 3,0 3,1 «Theocritus» (Ρωσικά)
- ↑ CONOR.SI. 44374371.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ, Εἰδύλλια (4.1-4.28)
- ↑ Theokritos, Eidyllia Die Hirten (Νομεῖς), (Theokr.eid.4)
- ↑ Ελληνική Δημιουργία, τεύχ. 124 1953, Εκδ. οίκος Μελάς Σπύρος
- ↑ Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Τόμ. 4ος
- ↑ Παγκόσμιο Βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τόμ.4 σ.67 Ηλίας Σπυρόπουλος
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θεοκρίτου Ειδύλλια, μετάφραση Ιωαν. Πολέμη, Φέξη, Αθήνα 1911
- Θεοκρίτου Ειδύλλια (και επιγράμματα), αρχαίο κείμενο και μετάφραση Νίκου Σφυρόερα, "Ελληνικός Εκδοτικός Οργανισμός", Αθήνα 1972 ;
- Θεόκριτος, Άπαντα, εκδ. Κάκτος «Εἰδύλλια», «Ἀποσπάσματα», «Ἐπιγράμματα», «Σῦριγξ». Εκδ. Κάκτος υπ' αριθμόν 322, σε μετάφρ. Γ. Ν. Νικολάου
- Θεόκριτος, Ειδύλλια, εκδ. Ι. Ζαχαρόπουλος
- Ειδύλλια, Εκδ. Γεωργιάδη
- «Βουκολική ποίηση της Ελληνιστικής περιόδου (Θεόκριτος-Μόσχος)», εκδ. ΖΗΤΡΟΣ, μετάφραση Θεόδωρος Γ. Μαυρόπουλος, Θεσσαλονίκη 2007.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
