Θεόδωρος Πάγκαλος (πολιτικός)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Θεόδωρος Πάγκαλος (νεότερος))
Θεόδωρος Πάγκαλος
Ο Πάγκαλος το 2010
Αντιπρόεδρος Ελληνικής Κυβέρνησης
Περίοδος
6 Οκτωβρίου 2009 – 11 Ιουνίου 2011
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Γεωργίου Α. Παπανδρέου 2009
Περίοδος
11 Νοεμβρίου 2011 – 17 Μαΐου 2012
Μαζί μεΕυάγγελο Βενιζέλο (έως 21 Μαρτίου 2012)
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου 2011
Υπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
22 Ιανουαρίου 1996 – 19 Φεβρουαρίου 1999
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Κώστα Σημίτη Ιανουαρίου 1996 και Κυβέρνηση Κώστα Σημίτη Σεπτεμβρίου 1996
Υπουργός Πολιτισμού
Περίοδος
13 Απριλίου 2000 – 20 Νοεμβρίου 2000
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Κώστα Σημίτη 2000
Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών
Περίοδος
8 Ιουλίου 1994 – 15 Σεπτεμβρίου 1994
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου 1993
Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
13 Οκτωβρίου 1993 – 8 Ιουλίου 1994
ΠρωθυπουργόςΑνδρέας Παπανδρέου
Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
26 Ιουλίου 1985 – 2 Ιουλίου 1989
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου 1985
Υφυπουργός Εξωτερικών
Περίοδος
5 Ιουνίου 1985 – 26 Ιουλίου 1985
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου 1985
Υφυπουργός Εμπορίου
Περίοδος
5 Ιουλίου 1982 – 17 Ιανουαρίου 1984
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου 1981
Βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου
Περίοδος
18 Οκτωβρίου 1981 – 11 Απριλίου 2012
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση17 Αυγούστου 1938 (1938-08-17), Ελευσίνα
Θάνατος31 Μαΐου 2023 (84 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλλάδα
Πολιτικό κόμμαΠΑΣΟΚ - ΕΔΑ - ΚΚΕ
ΣύζυγοςΙωάννα Λυμπέρη
Ιωάννα Καυταντζόγλου
Χριστίνα Χριστοφάκη (έως 2023)
Παιδιά5
ΣυγγενείςΓεώργιος Πάγκαλος πατέρας Θεόδωρος Πάγκαλος (στρατιωτικός) παππούς
ΚατοικίαΚολωνάκι, Αθήνα
ΣπουδέςΤμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Οικονομικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Παντεόν της Σορβόννης
Επάγγελμαπολιτικός
διδάσκων πανεπιστημίου
οικονομολόγος
διπλωμάτης
δικηγόρος
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ισαβέλλας της Καθολικής (1998)[1]
Υπογραφή
Ιστοσελίδαwww.pangalos.gr
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Θεόδωρος Πάγκαλος (Ελευσίνα, 17 Αυγούστου 1938 – Αθήνα, 31 Μαΐου 2023)[2] ήταν Έλληνας πολιτικός, πρώην βουλευτής και υπουργός, πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας και ηγετικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, στο οποίο μετείχε από την ίδρυσή του.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Ελευσίνα και ήταν γιος του αντιπτέραρχου της Πολεμικής Αεροπορίας Γεωργίου Παγκάλου που διετέλεσε υπαρχηγός ΓΕΑ. Από την πλευρά του πατέρα του ήταν ανιψιός του αντιναυάρχου του Πολεμικού Ναυτικού Θησέα Παγκάλου, και εγγονός του στρατηγού και δικτάτορα Θεοδώρου Δ. Παγκάλου. Ο παππούς του ήταν Αρβανίτικης καταγωγής.[3]

Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Γυμνάσιο Αθηνών και σπούδασε Νομική και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1973, με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης, σπούδασε στη Γαλλία και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Παντεόν της Σορβόννης). Από το 1969 έως το 1978 εργάστηκε ως ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και κατόπιν ορίστηκε Διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του ίδιου πανεπιστημίου.

Απεβίωσε στις 31 Μαΐου 2023, σε ηλικία 84 ετών.[4]

Πολιτική σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε νεαρή ηλικία είχε δραστηριοποιηθεί στην ΕΔΑ και στο ΚΚΕ. Έλαβε μέρος στο φοιτητικό κίνημα και συμμετείχε στις ομάδες που έγραφαν το σύνθημα «1-1-4» σε τοίχους δημοσίων κτιρίων, το οποίο στη συνέχεια καθιερώθηκε ως κυρίαρχο στις φοιτητικές διαδηλώσεις της δεκαετίας του 1960.[5] Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1968 το δικτατορικό καθεστώς του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία επανέκτησε μετά τη Μεταπολίτευση. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων «Γρηγόρης Λαμπράκης», που μετονομάστηκε σε Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, καθώς και της αριστερής οργάνωσης «Δημοκρατική Αντίσταση Σπουδαστών».[5]

Το 1978 έβαλε υποψηφιότητα για δήμαρχος στην Ελευσίνα και κατετάγη τρίτος. Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα.

Εξελέγη βουλευτής Αττικής για πρώτη φορά το 1981 με το ΠΑΣΟΚ και έκτοτε επανεξελέγη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες έθεσε υποψηφιότητα.

Στην κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981 διατέλεσε υφυπουργός Εμπορίου, στην επόμενη κυβέρνηση του 1985, ορίστηκε υφυπουργός και, στη συνέχεια, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών. Σε αυτή την θέση επανήλθε στην κυβέρνηση του 1993, και το 1994 διορίστηκε υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών. Στις κυβερνήσεις του Κώστα Σημίτη τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 1996 υπήρξε υπουργός Εξωτερικών και αντιπρόεδρος στις κυβερνήσεις των Γιώργου Παπανδρέου το 2009 και Λουκά Παπαδήμου το 2011.

Υπόθεση Οτζαλάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν όταν παραδόθηκε στους πράκτορες της τουρκικής ΜΙΤ το 1999

Ως υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Σημίτη ενεπλάκη στις αρχές του 1999 στην υπόθεση του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ιδρυτή και επικεφαλής του PKK, ο οποίος κατέφυγε στην Ελλάδα ενώ καταδιωκόταν από την κυβέρνηση της Τουρκίας.[6] Ο Οτζαλάν μεταφέρθηκε, με την έγκριση του Πάγκαλου, στην ελληνική πρεσβεία της Κένυας και συνοδευόταν από τον αξιωματικό της ΕΥΠ Σάββα Καλεντερίδη, ο οποίος αργότερα δέχτηκε προφορικές εντολές αμφισβητούμενης προέλευσης να διώξει τον Οτζαλάν έξω από την πρεσβεία.[7] Έχει υποστηριχτεί ότι οι εντολές προέρχονταν από τον Πάγκαλο,[8][9][10] αν και ο ίδιος το αρνήθηκε.[11] Επίσης, ο Πάγκαλος παρείχε διαβεβαιώσεις στον Έλληνα πρέσβη στην Κένυα ότι είχε εξασφαλίσει δίοδο για τον Οτζαλάν προς την Ολλανδία σε συνεργασία με τις κενυάτικες αρχές,[12] οι οποίες όμως παρέλαβαν τον Οτζαλάν από την ελληνική πρεσβεία και τον οδήγησαν σε άγνωστη κατεύθυνση, σε μια επιχείρηση ενορχηστρωμένη κρυφά από την ΜΙΤ με την βοήθεια της CIA.[13][14]

Ο Πάγκαλος επικρίθηκε για το γεγονός ότι δεν εξασφαλίστηκαν εγγυήσεις από τους Κενυάτες για την ασφαλή μεταφορά του Οτζαλάν στην Ολλανδία,[15] αλλά ο ίδιος δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι απουσίαζε τρεις μέρες από την Αθήνα και δεν παρακολουθούσε την υπόθεση.[εκκρεμεί παραπομπή]

Μετά την σύλληψη του Οτζαλάν από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, προκλήθηκε πολιτική κρίση στην Ελλάδα που οδήγησε στην παραίτηση τριών υπουργών, συμπεριλαμβανομένου και του Πάγκαλου, ο οποίος θεωρήθηκε τότε πολιτικά υπεύθυνος για την αρνητική εξέλιξη της υπόθεσης.[16][17]

Πολιτική δράση μετά το 2004[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάρτιο του 2004 επανεκλέχτηκε βουλευτής Αττικής. Ορίστηκε υπεύθυνος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ στον Τομέα Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Πολιτικής Καταναλωτών και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και εισηγητής του κόμματος στη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μετείχε στην αντιπροσωπεία της Βουλής των Ελλήνων στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση. Μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2009, ορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, θέση που διατήρησε στους δύο πρώτους ανασχηματισμούς της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ορίστηκε και κατά τη θητεία της μεταβατικής κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου.

Αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση πριν από τις εκλογές του Μαΐου του 2012.[18]

«Μαζί τα φάγαμε»[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Παπανδρέου, μια αποστροφή του, που έμεινε γνωστή ως «μαζί τα φάγαμε»,[19] [20] σχετικά με τα αίτια που οδήγησαν στην οικονομική κρίση προκάλεσε εκτεταμένες συζητήσεις και σχόλια μεταξύ των πολιτών και της κοινής γνώμης.

Ο Θ. Πάγκαλος στα έδρανα του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του 2009

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2010 κατά τη διάρκεια συνεδρίασης επιτροπής της Βουλής σε συζήτηση νομοσχεδίου για την κατάργηση και τη συγχώνευση φορέων του δημοσίου τομέα, ο Πάγκαλος σχολίασε ότι «απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας “πώς τα φάγατε τα λεφτά;”, που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: “Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής.”»[21]

Απαντώντας στην φράση του Πάγκαλου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας είπε: «Ε, δεν τα φάγαμε μαζί. Κάποιοι τα φάγανε από τις μίζες και το μαύρο πολιτικό χρήμα και κάποιοι προσπαθούν να ζήσουν με μισθούς των 700 και 500 ευρώ». Ο Άδωνις Γεωργιάδης εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας επισήμανε: «Η φράση του Θόδωρου Πάγκαλου "όλοι μαζί τα φάγαμε" θα ήταν τέλεια και πιο ακριβής, αν έλεγε "όλοι μαζί τα φάγαμε, αλλά όχι το ίδιο"». Κριτική άσκησε και ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος λέγοντας: «Τη μία μέρα δηλώνουν "μαζί τα φάγαμε" και την άλλη μέρα υποδεικνύουν στο λαό την εξαφάνιση όποιου αντιστέκεται. Αυτή είναι η αλήθεια».

Σε βιβλίο του το 2012 ο Πάγκαλος εξήγησε σε βιβλίο του ότι η «η φράση σημαίνει ότι ένα μεγάλο τμήμα από εμάς -τον ελληνικό λαό- συμμετείχαμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε μη ορθολογικές πρακτικές και συμπεριφορές, στην πορεία του χρόνου, σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους. Αυτό που λέμε «δημοσιονομική κρίση» είναι και δικό μας δημιούργημα».[22]

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είχε νυμφευθεί τρεις φορές στη ζωή του.[23] Πρώτα την Ιωάννα Λυμπέρη, μετά την Ιωάννα Καυταντζόγλου και αργότερα την δημοσιογράφο Χριστίνα Χριστοφάκη. Από τους γάμους του, ο Θεόδωρος Πάγκαλος απέκτησε 5 παιδιά: την Αριάδνη Παγκάλου - Λυμπέρη, τον Λύσανδρο Πάγκαλο - Καυταντζόγλου και τους δίδυμους Ανδρέα, Θεόδωρο και Γεωργία Παγκάλου - Χριστοφάκη.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ BOE-A-1998-12054.
  2. ↑ pangalos.gr
  3. ↑ Εφημερίδα Το Βήμα, «Τα Ελευσίνια μυστήρια δύο υπουργών» Αρχειοθετήθηκε 2012-04-30 στο Wayback Machine., 14 Σεπτεμβρίου 1997.
  4. ↑ «Πέθανε ο Θεόδωρος Πάγκαλος - Η διαδρομή του από το ΥΠΕΞ στον Οτσαλάν έως στο «μαζί τα φάγαμε»». ProtoThema. 31 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2023. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Μωραϊτίδης Μιχάλης, Το φοιτητικό κίνημα στην Ελλάδα, Πολιτική ριζοσπαστικοποίηση και συλλογική δράση (1956-1964), διδακτορική διατριβή, Βόλος 2015, σσ. 109, 123, 142
  6. ↑ «Αμπντουλάχ Οτσαλάν: Το χρονικό μίας προδοσίας». 16-02-2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16-02-2015. https://web.archive.org/web/20150216151247/https://www.gazzetta.gr/plus/article/703008/ampntoylah-otsalan-hroniko-mias-prodosias. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  7. ↑ «Διαβάστε πώς ο Πάγκαλος παρέδωσε τον ηγέτη των Κούρδων στους Τούρκους». 14-10-2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13-04-2017. https://web.archive.org/web/20170413004832/http://www.tribune.gr/politics/news/article/81501/diavaste-pos-o-pagkalos-paredose-ton-igeti-ton-kourdon-stous-tourkous.html. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  8. ↑ «"Πετάξτε έξω τον Οτσαλάν"!». 07-03-1999. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=3764020. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  9. ↑ «20 χρόνια από την «υπόθεση Οτζαλάν» - Ο Σάββας Καλεντερίδης στο Newpost: «Ηττημένο μυαλό ο Σημίτης – Λύση στο κυπριακό μέσω των Κούρδων»». 16-02-2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20-02-2020. https://web.archive.org/web/20200220171726/http://newpost.gr/specials/5c67db2f40f67f5a1f75b968/20-hronia-apo-tin-ypothesi-otzalan-o-savvas-kalenteridis-sto-newpost-ittimeno-myalo-o-simitis-lysi-sto-kypriako-meso-ton-koyrdon. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  10. ↑ «Μηχανή του Χρόνου. Υπόθεση Οτσαλάν: Το αλαλούμ των ελληνικών αρχών και ο ρόλος της CIA στην απαγωγή». 16-02-2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19-07-2018. https://web.archive.org/web/20180719021442/http://www.news247.gr/mixani-tou-xronou/michani-toy-chronoy-ypothesi-otsalan-to-alaloym-ton-ellinikon-archon-kai-o-rolos-tis-cia-stin-apagogi.6406408.html. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  11. ↑ «Τα σημεία-κλειδιά εξηγούν τι ακριβώς συνέβη με την παράδοση Οτσαλάν και γιατί». 16-02-2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19-02-2017. https://web.archive.org/web/20170219220538/http://www.freepen.gr/2017/02/blog-post_227.html. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  12. ↑ «Ocalan interpreter tells how trap was set». The Irish Times (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2020. 
  13. ↑ «Υπόθεση Οτσαλάν: 21 χρόνια μετά την αρπαγή από τους Τούρκους». 16-02-2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17-02-2020. https://web.archive.org/web/20200217151119/https://www.ethnos.gr/istoria/21895_ypothesi-otsalan-21-hronia-meta-tin-arpagi-apo-toys-toyrkoys. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  14. ↑ Weiner, Tim (20 February 1999). «U.S. Helped Turkey Find and Capture Kurd Rebel». The New York Times. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E03E3D8143DF933A15751C0A96F958260. 
  15. ↑ «Ερωτηματικά από την απόρρητη έκθεση του πρέσβη». 04-03-1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 07-09-2018. https://web.archive.org/web/20180907155938/http://www.tanea.gr/1999/03/04/greece/erwtimatika-apo-tin-aporriti-ekthesi-toy-presbi/. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  16. ↑ «17 χρόνια μετά, ο Οτσαλάν στέλνει την Ελλάδα στο δικαστήριο». 08-11-2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13-07-2018. https://web.archive.org/web/20180713175405/http://www.news247.gr/weekend-edition/17-chronia-meta-o-otsalan-stelnei-tin-ellada-sto-dikastirio.6386997.html. Ανακτήθηκε στις 05-10-2020. 
  17. ↑ «Η συγκλονιστική υπόθεση της απαγωγής Οτσαλάν και πώς ο Πάγκαλος περιέγραψε τα δραματικά γεγονότα». in.gr. 31 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2023. 
  18. ↑ «Αποχωρεί από την Πολιτική ο Θεόδωρος Πάγκαλος - Parapolitiki.com». www.parapolitiki.com. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2016. 
  19. ↑ «Πάγκαλος: Η ιστορική φράση «μαζί τα φάγαμε» και η θύελλα που είχε ξεσηκώσει». in.gr. 31 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2023. 
  20. ↑ ««Μαζί τα φάγαμε»: Η φράση του Θεόδωρου Πάγκαλου που έμεινε στην Ιστορία -Τι είχε υποστηρίξει ο ίδιος». voria.gr. 31 Μαΐου 2023. 
  21. ↑ https://www.neakriti.gr/article/ellada-nea/1555989/theodoros-pagalos-otan-mazi-ta-fagame/
  22. ↑ https://www.thetoc.gr/politiki/webtv/eksi-xronia-mazi-ta-fagame-me-ton-th-pagkalo-i-ataka-tis-10etias/
  23. ↑ «Θεόδωρος Πάγκαλος: Οι τρεις γάμοι, τα πέντε παιδιά και η μάχη με τα κιλά - Η επική ατάκα στον διαιτολόγο του». www.thetoc.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2023. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θεόδωρος_Πάγκαλος_(πολιτικός)&oldid=10192553"