Θάνος Βλέκας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Θάνος Βλέκας
ΣυγγραφέαςΠαύλος Καλλιγάς
ΓλώσσαΕλληνικά
ΜορφήΜυθιστόρημα
ΣειράΝεοελληνική Γραμματεία -29
Αριθμός Σελίδων270

Ο Θάνος Βλέκας είναι μυθιστόρημα του Παύλου Καλλιγά και ένα από τα λίγα έργα της περιόδου της ελληνικής πεζογραφίας 1830-1880 που δεν περιέπεσαν στην αφάνεια και δεν καταδικάστηκαν από τη σύγχρονη και μεταγενέστερη κριτική, εξαιτίας της ξεχωριστής θεματολογίας του. Είναι ένα από τα πρώτα έργα που άντλησαν την έμπνευσή τους από την καθημερινή ζωή των αγροτών στην ύπαιθρο και γι' αυτό θεωρήθηκε πρόδρομος της ηθογραφίας και των πεζογραφικών τάσεων που επικράτησαν την επόμενη περίοδο, της γενιάς του 1880. Αφηγείται την ιστορία ενός αγρότη, του Θάνου Βλέκα, και εστιάζει στο πρόβλημα της ληστείας που ταλαιπωρούσε την ελληνική κοινωνία κατά τα μετεπαναστατικά χρόνια.

«Ὁποῖον τρόμον ἐνέπνεεν ἡ κεφαλὴ τῆς Μεδούσης ἐπὶ τῆς αἰγίδος τῆς Ἀθηνᾶς, ἐνέπνεε καὶ ὁ Μοίραρχος ἐπὶ κεφαλῆς τῶν χωροφυλάκων του».[1]

Σύνοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αφήγημα «Θάνος Βλέκας» κατέχει θέση προδρομική στην ιστορία της ελληνικής πεζογραφίας και είναι το πρώτο νεοελληνικό μυθιστόρημα που αντλεί το θέμα του από τη σύγχρονη πραγματικότητα της πρώιμης Οθωνικής περιόδου. Ο Καλλιγάς σε αντίθεση με τους συγχρόνους του συγγραφείς ρομαντικών ιστορικών μυθιστορημάτων, τόλμησε να παρουσιάσει ρεαλιστικά τα προβλήματα που μάστιζαν τη χώρα: την αναρχία, τη ληστοκρατία, την κακή οργάνωση της δικαιοσύνη και του φορολογικού συστήματος, την ανακατανομή των γαιών, την αγραμματοσύνη του λαού και του κλήρου, κ.ά.[2]. Το αφήγημα αποτελεί επίσης και πολύτιμη μαρτυρία για την πραγματικότητα του νεοσύστατου Ελληνικού Βασιλείου.

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ανεπιτυχής, ωστόσο, λογοτεχνικός χειρισμός του θέματος και η ανεπάρκεια των εκφραστικών μέσων (άκαμπτη, «αρχαΐζουσα» καθαρεύουσα, μακροσκελείς παρεκβάσεις) δεν επιτρέπουν στον Θάνο Βλέκα να ξεπεράσει τη μέση στάθμη της σύγχρονης ρομαντικής παραγωγής.[3] Επιπλέον το έργο κατηγορήθηκε γιατί έδωσε έτοιμο υλικό στον Εντμόν Αμπού που δημοσίευσε δύο χρόνια αργότερα, το 1857, το έργο του «Ο βασιλεύς των ορέων» (La Grece contemporaine) που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στην τότε Ελλάδα.

Μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γερμανική
    • Thanos Vlekas (Roman aus der Zeit des jungen griechischen Staates), μετάφραση Dieter Motzkus, πρόλογος Thomas Plaul και Dieter Motzkus, εκδ. «Αιώρα», Αθήνα 2014

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Αυτ. Θάνος Βλέκας
  2. Κώστας Καιροφύλλας, «Παύλος Καλλιγάς, Η ζωή και το έργο του» στην εισαγωγή, Αθήνα 1937
  3. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 4, σ. 223, Εκδοτική Αθηνών Α.Ε., 1985

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Κυριάκος Σιμόπουλος, Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα, εκδόσεις «Πιρόγα», ISBN 960-7151-91-7
  • Θάνος Βλέκας, εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα, ISBN 960-211-449-5
  • Μαρί - Πωλ Μασσόν Βενκούρ: «Ο Παύλος Καλλιγάς (1894-1896) και η ίδρυση του ελληνικού κράτους», ISBN 978-960-250-425-3