Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ζίτα των Βουρβόνων της Πάρμας)
Ζίτα
Πριγκίπισσα των Βουρβόνων-Πάρμας
Αυτοκράτειρα της Αυστρίας
Περίοδος21 Νοεμβρίου 1916 – 11 Νοεμβρίου 1918
Στέψη30 Δεκεμβρίου 1916
ΠροκάτοχοςΔούκισσα Ελισάβετ της Βαυαρίας
ΔιάδοχοςΗ μοναρχία καταργήθηκε
Γέννηση9 Μαΐου 1892
Βίλα Πιάνορε, Τοσκάνη, Βασίλειο της Ιταλίας
Θάνατος14 Μαρτίου 1989 (96 ετών)
Ζίζερς, Περιοχή Λάντκοουαρτ, Γκρίσονς, Ελβετία
Τόπος ταφής1 Απριλίου 1989
Αυτοκρατορική Κρύπτη
Αββαείο Μούρι (Καρδιά), Ελβετία
ΣύζυγοςΚάρολος Α΄ της Αυστρίας
ΕπίγονοιΌθων διάδοχος
Αδελαΐδα
Ροβέρτος
Φέλιξ
Κάρολος-Λουδοβίκος
Ροδόλφος
Καρλόττα
Ελισάβετ
Πλήρες όνομα
   Ζήτα Μαρία ντελλέ Γκράτσιε Αδελγκόντα Μικαέλα Ραφαέλα Γκαμπριέλα Τζουσεππίνα Αντωνία Λουίζα Αγκνέσε
Ιταλικά: Zita Maria delle Grazie Adelgonda Micaela Raffaela Gabriella Giuseppina Antonia Luisa Agnese
ΟίκοςΒουρβόνων-Πάρμας
(από την γέννηση)
Αψβούργων
(από τον γάμο)
ΠατέραςΡοβέρτος Α΄, Δούκας της Πάρμας
ΜητέραΑντωνία της Μπραγκάνσα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )
Η Αυτοκράτειρα Ζίτα της Αυστρίας, αμέσως μετά την στέψη της ως βασίλισσα της Ουγγαρίας.
Ο αυτοκράτορας Κάρολος Α΄, η Ζίτα με τα επτά παιδιά τους κατά την διάρκεια της εξορίας της οικογένειας στην Ελβετία το 1921.

Η Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας (Zita di Borbone-Parma, 9 Μαΐου 1892 - 14 Μαρτίου 1989) ήταν η σύζυγος του τελευταίου αυτοκράτορα της Αυστρίας Καρόλου Α΄, και η ίδια τελευταία αυτοκράτειρα της Αυστρίας και τελευταία βασίλισσα της Ουγγαρίας και της Βοημίας.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ζίτα Μαρία ντέλλε Γκράτσιε Αδελγόνδη Μιχαέλα Ραφαέλα Γραβριέλα Ιωσηφίνα Αντωνία Λουίζα Αγνή ήταν το δέκατο έβδομο παιδί του εκθρονισθέντος Ροβέρτου Α΄ της Πάρμας και της δεύτερης συζύγου του Μαρίας Αντωνίας των Μπραγκάνσα, κόρης του Μιχαήλ Α΄ της Πορτογαλίας. Η Ζίτα πήρε το όνομα της από μια τοπική Ιταλίδα αγία που ζούσε στην Τοσκάνη.

Ο γάμος με τον αυτοκράτορα της Αυστρίας Κάρολο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε το 1911 τον αρχιδούκα της Αυστρίας Κάρολο, που έγινε διάδοχος του θρόνου μετά τη δολοφονία του θείου του Φραγκίσκου Φερδινάνδου το 1914 και αυτοκράτορας μετά τον θάνατο του μεγάλου θείου του Φραγκίσκου Ιωσήφ (1916). Σε δύο χρόνια εκθρονίστηκαν και εξορίστηκαν στην Ελβετία. Ο σύζυγος της το 1921 έκανε την τελευταία απόπειρα να ξανακερδίσει τον θρόνο της Ουγγαρίας: απέτυχε, εξορίστηκε όλη η οικογένεια στη Μαδέρα, όπου ο Κάρολος σε έναν χρόνο πέθανε. Η Ζίτα καθώς ήταν πιστή Καθολική, αν και έγινε χήρα μόλις 29 ετών, έμεινε πιστή στη μνήμη της συζύγου της για όλη την υπόλοιπη ζωή της.

Παντρεύτηκε τον αρχιδούκα της Αυστρίας Κάρολο σε ηλικία 19 ετών, όταν απλά ήταν ένας πρίγκηπας χωρίς καμιά βλέψη για τον θρόνο, η μοίρα της ζωής τους άλλαξε με την δολοφονία στο Σεράγεβο του θείου του Καρόλου το 1914 και διαδόχου του θρόνου, Φραγκίσκου Φερδινάνδου. Τότε πλέον ήταν βέβαιο ότι ο Κάρολος θα ήταν αυτός που θα διαδεχόταν τον υπερήλικα μεγάλο θείο του αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ, ο οποίος- παρά την μεγάλη ηλικία του- ήταν σε πλήρη πνευματική διαύγεια. Έγινε τελικά το 1916, αλλά ο Φραγκίσκος Ιωσήφ μαζί με τον θρόνο του κληροδότησε τεράστια προβλήματα, αφού οδήγησε την Αυστρία στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή σε αρκετά μειονεκτική θέση. Είχε σημαντική επιρροή στον σύζυγο της, τον συνόδευε σε πολλές περιοδείες του στο εξωτερικό που ήταν αναγκασμένος να λείψει πολύ καιρό, ενώ επέδειξε τεράστιο φιλανθρωπικό έργο με φροντίδα στα νοσοκομεία και τους τραυματίες.

Ανατροπή της δυναστείας των Αψβούργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ίδιος ο αδελφός της Ζίτας, ο Σίξτος είχε παίξει τον ρόλο του μεσολαβητή στις διαπραγματεύσεις με τη Γαλλία για σύναψη ειρήνης με όρους, όπως παραχώρηση Αλσατίας-Λωρραίνης στη Γαλλία, την ανεξαρτησία του Βελγίου και της Σερβίας, την παραχώρηση της Κωνσταντινούπολης στη Ρωσία. Η Γερμανία ήταν ανένδοτη, διότι είχε ελπίδες ακόμη να κερδίσει τον πόλεμο, αλλά ο Σίξτος συνέχισε τις προσπάθειές του. Τελικά όλες οι προσπάθειες για ειρήνη ναυάγησαν, ύστερα από τις σκληρές κατηγορίες του Αυστριακού Υπουργού Εξωτερικών Οττοκάρ Κζερνίν στον Γάλλο πρωθυπουργό Κλεμανσώ για προσπάθειες υπονόμευσης· ο Κζερνίν αποφάσισε να παραιτηθεί. Ο Κάρολος συμφώνησε να υπάρχει μία Ομοσπονδία ανεξάρτητων κρατών, αλλά όλα τα κράτη σταδιακά διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους αποκηρύσσοντας τη δυναστεία των Αψβούργων, κάτι που ανάγκασε τον Κάρολο τελικά να παραιτηθεί.

Τα τελικά χτυπήματα ήταν η ανεξαρτησία της Τσεχοσλοβακίας στις 13 Απριλίου 1918, η οριστική συντριβή του Γερμανικού στρατού στην Μάχη της Αμιένης και η αποσκίρτηση του βασιλιά της Βουλγαρίας Φερδινάνδου στις 25 Σεπτεμβρίου 1918 από τη συμμαχία. Εξορίστηκαν αρχικά στην Ελβετία· ο Κάρολος έκανε την τελευταία του απόπειρα το 1921 να επανέλθει στον θρόνο της Ουγγαρίας, που είχε διατηρηθεί τυπικά βασίλειο με αντιβασιλέα τον Μίκλος Χόρτυ. Τελικά ο αντιβασιλιάς αρνήθηκε να βοηθήσει, ενώ οι νικήτριες δυνάμεις απείλησαν με εισβολή στη χώρα. Ο Κάρολος, η Ζίτα και όλα τα παιδιά της εξορίστηκαν στην Πορτογαλική νήσο Μαδέρα. Την επόμενη χρονιά ο Κάρολος, σε μια βόλτα με τον μικρό τους γιο, κρυολόγησε· το κρυολόγημα εξελίχθηκε σε πνευμονία, από την οποία αρρώστησαν τον ίδιο καιρό μαζί με τον Κάρολο πολλά από τα μικρά παιδιά τους. Ο Κάρολος τελικά, που είχε πολύ αδύνατη υγεία τα τελευταία χρόνια, απεβίωσε. Η Ζίτα, ως πιστή σύντροφος, τίμησε τη μνήμη του άνδρα της για όλη την υπόλοιπη ζωή της: δεν έβγαλε ποτέ από πάνω της τα μαύρα ενδύματα.

Η οικογένεια στην εξορία μετά τον θάνατο του Καρόλου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον θάνατο του Καρόλου η αυτοκρατορική οικογένεια της Αυστρίας πήγε στην Ισπανία όπου φιλοξενήθηκε από τον Αλφόνσο ΙΓ΄, έμεινε έξι χρόνια το 1929 μετακόμισαν στο Βέλγιο επειδή τα μεγαλύτερα παιδιά είχαν έρθει σε ηλικία σπουδών. Η Ζίτα συνέχιζε έντονα τις προσπάθειες αποκατάστασης της δυναστείας των Αψβούργων για λογαριασμό των παιδιών της, οι προσπάθειες αυτές τελείωσαν το 1938 με την προσάρτηση της Αυστρίας στη Ναζιστική Γερμανία. Με την εισβολή των Ναζί στο Βέλγιο στις 10 Μαΐου 1940 η Ζίτα και τα παιδιά της δραπέτευσαν στην Πορτογαλία και στην συνέχεια στην Νέα Υόρκη, η Ζίτα έζησε τα χρόνια του πολέμου στο Κεμπέκ, όπου τα τέσσερα μικρότερα παιδιά της σπούδασαν στο Πανεπιστήμιο Λαβάλ, σε μεγάλη φτώχεια[1], αλλά τα παιδιά της είχε έντονη πολιτική δράση. Ο Όθων είχε συνεχείς επαφές με τον πρόεδρο Ρούσβελτ, ο Ροβέρτος ήταν ο αντιπρόσωπος των Αψβούργων στο Λονδίνο ενώ ο Λουδοβίκος και ο Φέλιξ υπηρέτησαν στον Αμερικάνικο στρατό.

Αργότερα η Ζίτα επανήλθε στην Ευρώπη συγκεκριμένα στο Λουξεμβούργο το 1952 όπου ασχολήθηκε με την φροντίδα της υπέργηρης μητέρας της Μαρίας Αντωνίας που πέθανε το 1959 σε ηλικία 96 ετών. Η Ζίτα δεν μπορούσε να επισκεφτεί την Αυστρία γιατί υπήρχε νόμος που απαγόρευε την είσοδο στην χώρα των Αψβούργων που γεννήθηκαν πριν τις 10 Απριλίου 1919, γι' αυτό δεν μπόρεσε να παραστεί στην κηδεία της κόρης της Αδελαΐδας το 1972. Από το 1982 οι αυστηροί νόμοι κατά της δυναστείας χαλάρωσαν με αποτέλεσμα η υπέργηρη Ζίτα να μπορέσει να περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής της στην Αυστρία.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τον σύζυγό της Κάρολο, αυτοκράτορα της Αυστρίας και βασιλιά της Ουγγαρίας & Βοημίας, απέκτησε τέκνα:

  • Όθων 1912-2011, διάδοχος της Αυστρίας. Νυμφεύτηκε τη Ρεγγίνα της Σαξονίας-Μάινινγκεν. Απέκτησαν 7 παιδιά.
  • Αδελαΐδα 1914-1971.
  • Ροβέρτος 1915-1996, αρχιδούκας της Αυστρίας-Έστε. Νυμφεύτηκε το 1953 τη Μαργαρίτα της Σαβοΐας-Αόστης. Απέκτησαν 5 παιδιά.
  • Φέλιξ 1916-2011, αρχιδούκας της Αυστρίας. Νυμφεύτηκε το 1952 την Άννα Ευγενία πριγκίπισσα του Άρενμπεργκ. Απέκτησαν 7 παιδιά.
  • Κάρολος Λουδοβίκος (1918-2007), παντρεύτηκε το 1950 την Γιολάντα του Λίγν. Απέκτησαν 4 παιδιά.
  • Ροδόλφος 1919-2010, παντρεύτηκε το 1953 (1) Ξένια, κόμισσα Τσερνίσεβ-Μπισομπράσοφ, και απέκτησαν 4 παιδιά. Το 1971 (2) την Άννα Γαβριέλα του Βρίντε. Απέκτησαν 1 παιδί.
  • Καρλόττα 1921-1989, παντρεύτηκε το 1956 τον Γεώργιο του Μεκλεμβούργου. Δεν απέκτησαν παιδιά.
  • Ελισάβετ 1922-1993, παντρεύτηκε το 1949 τον Ερρίκο του Λήχτενσταϊν. Απέκτησαν 5 παιδιά.

Αγιοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπηρέτης του Θεού Ζίτα της Αυστρο-Ουγγαρίας
Αυτοκράτειρα
Γέννηση9 Μαΐου 1892
Κοίμηση14 Μαρτίου 1989
Αναγνώριση
Λε Μαν, Γαλλία
Τιμάται απόΡωμαιοκαθολική εκκλησία
Αγιοκατάταξη10 Δεκεμβρίου 2009
Εορτασμός21 Οκτωβρίου

Στις 10 Δεκεμβρίου 2009, Ο κ. Ίβ Λε Σο, Επίσκοπος του Λε Μαν άνοιξε την επισκοπική διαδικασία για την αγιοποίηση της Ζίτα.[2] Η Ζίτα είχε τη συνήθεια να ξοδεύει αρκετούς μήνες κάθε χρόνο στη μητρόπολη του Λε Μαν στο Αββαείο της Αγίας Καικιλίας, όπου τρεις από τις αδερφές της ήταν καλόγριες.[3]

Με το άνοιγμα της διαδικασίας της αγιοποίησης, ήταν τελευταία αυτοκράτειρα που έχει αποκτήσει τον τίτλο Υπηρέτης του Θεού.

Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσφωνήσεις της
Αυτοκράτειρας Ζίτα της Αυστρίας
Προσφώνηση αναφοράςΗ Αυτής Αυτοκρατορική και Βασιλική Αποστολική Μεγαλειότητα
Προφορική προσφώνησηΗ Αυτοκρατορική και Βασιλική Αποστολική Μεγαλειότητα της
Εναλλακτική προσφώνησηΚυρία
  • 9 Μαΐου 1892 - 21 Οκτωβρίου 1911: Η Βασιλική Υψηλότητα Πριγκίπισσα Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας
  • 21 Οκτωβρίου 1911 - 21 Νοεμβρίου 1916: Η Αυτοκρατορική και Βασιλική Υψηλότητα Αρχιδούκισσα και Πριγκίπισσα Ζίτα της Αυστρίας, Πριγκίπισσα της Ουγγαρίας και της Βοημίας, Πριγκίπισσα των Βουρβόνων-Πάρμας
  • 21 Νοεμβρίου 1916 - 11 Νοεμβρίου 1918: Η Αυτοκρατορική και Βασιλική Αποστολική Μεγαλειότητα Η Αυτοκράτειρα της Αυστρίας, Αποστολική Βασίλισσα της Ουγγαρίας
  • 11 Νοεμβρίου 1918 - 14 Μαρτίου 1989:
    • Η Αυτοκρατορική και Βασιλική Αποστολική Μεγαλειότητα Η Αυτοκράτειρα Ζίτα της Αυστρίας, Αποστολική Βασίλισσα της Ουγγαρίας (εκτός της Αυστρίας)
    • Ζίτα, Δούκισσα του Μπαρ (ήταν εγγεγραμμένο στο διαβατήριό της)
    • Ζίτα Αψβούργκ - Λόθρινγκεν (εντός της Αυστρίας)
  • Από τις 10 Δεκεμβρίου 2009: Υπηρέτης του Θεού, σε αναγνώριση της διαδικασίας για την αγιοποίηση

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζίτα των Βουρβόνων-Πάρμας
Νεότερος κλάδος του Οίκου των Βουρβόνων
Γέννηση: 9 Μαΐου 1892 Θάνατος: 14 Μαρτίου 1989
Βασιλικός Οίκος της Αυστρο-Ουγγαρίας
Προκάτοχος
Ελισάβετ της Αυστρίας
Αυτοκρατορική σύζυγος της Αυστρίας
Βασιλική σύζυγος της Ουγγαρίας
Βασιλική σύζυγος της Κροατίας
Βασιλική σύζυγος της Βοημίας

1916–1918
Η μοναρχία καταργήθηκε
Τίτλοι σε διεκδίκηση
Η μοναρχία καταργήθηκε — ΚΑΤ' ΟΝΟΜΑ —
Αυτοκρατορική σύζυγος της Αυστρίας
Βασιλική σύζυγος της Ουγγαρίας
Βασιλική σύζυγος της Κροατίας
Βασιλική σύζυγος της Βοημίας

1918–1922
Διάδοχος
Πριγκίπισσα Ρεγγίνα της Σαξονίας-Μάινινγκεν
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Zita of Bourbon-Parma της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).