Εστρεμαδουρική γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Εξτρεμαδουρική γλώσσα)
Εστρεμαδουρικά
Lengua estremeña, Barranquênhu και Ehtremeñu
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές γλώσσες
Σύστημα γραφήςλατινική γραφή
Κατάσταση
Επίσημη γλώσσαδεν είναι επίσημη στην Εστρεμαδούρα
ΡυθμιστήςΔεν υπάρχει
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3ext
SILEXT
Χάρτης του ισπανόφωνου κόσμου.

Η Εστραμαδουρική γλώσσα (estremeñuhthɾeˈmẽɲu] στη γλώσσα τους) είναι μια Ρωμανική γλώσσα που ομιλείται στην Εστρεμαδούρα και την επαρχία της Σαλαμάγκας, στην Ισπανία. Αυτή η γλώσσα έχει συγγένεια με άλλες γλώσσες της Ισπανίας, όπως η Αστουριανή γλώσσα, η Κανταβρική γλώσσα ή φάλα.

Σήμερα αυτή η γλώσσα δεν είναι εκτός κινδύνου επειδή οι νέοι προτιμούν να μιλούν στα Ισπανικά ή στα καστουτικά (τις ισπανικές διαλέκτους της Εστρεμαδούρας) και όχι στα Εστρεμαδουρικά, όπως οι πρόγονοι τους.

Το αλφάβητο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Εστρεμαδουρική γλώσσα χρησιμοποιείται το Λατινικό αλφάβητο. Τα γράμματα είναι: a, b, c, ch, d, e, f, g, h, i, j, l, ll, m, n, ñ, o, p, qu, r, s, t, u, v, y, z. Πρόσθετα γράμματα είναι τα τονισμένα φωνήεντα a, e, i, ο και u.

Υπάρχουν τρία διπλά γράμματα: ch, ll και qu.

Κάθε γράμμα αντιστοιχεί σε ένα φώνημα, εκτός από τα c, g, r και s, που αντιστοιχούν σε δύο:

a = /a/, b = /b/, c = /k/ και /θ/, ch = /ʧ/, d = /d/, e = /e/, f = /f/, g = /g/ και /h/, h = /h/, i = /i/, j = /h/, l = /l/, m = /m/, n = /n/, ñ = /ɲ/, o = /o/, p = /p/, qu = /k/, r = /ɾ/ και /r/, s = /s/ και /z/, t = /t/, u = /u/, v = /b/, y = /ʑ/, z = /ð/.

Γραμματική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μορφολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άρθρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα άρθρα στα εστρεμαδουρικά μπορούν να είναι οριστικά ή αόριστα.

OΡΙΣΤΙΚΟ αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ενικός el ~ l’ la ~ l’ lo
πληθυντικός los las -


ΑΟΡΙΣΤΟ αρσενικό θηλυκό
ενικός unu ~ un una
πληθυντικός unus unas

Ουσιαστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα γένη για τα ουσιαστικά είναι δύο, αρσενικό και θηλυκό. Οι λέξεις θηλυκού γένους λήγουν σε -a, για παράδειγμα: cincha, enzina, facatua. Αντίθετα, στις αρσενικού γένους λέξεις, δεν υπάρχει πάντα η ίδια κατάληξη, αλλά μπορεί να λήγουν σε: -u, -i, -ø, -a: furacu, galri, pan, artista.

Τα ουσιαστικά μπορούν να είναι σε ενικό, πληθυντικό και δυϊκό αριθμό. Ο ενικός δεν έχει κάποια ιδιαίτερη κατάληξη, αλλά ο πληθυντικός έχει το -s: gambullu (εν.)/ gambullus (πλ). Ο δυϊκός έχει ένα πρόθεμα, το es-, και μία κατάληξη, το –s, π. χ.: pinça (εν.) / pinças (πλ.) / espinças (δ.).

Επίθετα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γένος των επίθετων μπορεί να είναι αρσενικό ή θηλυκό, όπως τα ουσιαστικά. Οι καταλήξεις είναι -u για το αρσενικό και -a για το θηλυκό, π. χ.: artu/arta, guapu/guapa, chicu/chica.

Τα επίθετα με -i έχουν την ίδια μορφή και για τους δύο αριθμούς: grandi, probi, felizi.

Στα εξτρεμαδουρικά είναι πολύ χρησιμοποιημένο το υποκοριστικό στα επίθετα με το μόρφημα -in-, όπως στην Αστουριανή γλώσσα: artinu, guapinu, chiquinu. Υπάρχουν επίσης οι κατάληξεις –ininu, -irrinu και –irrininu: chiquininu/chiquirrinu/chiquirrininu.

Ρήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ρήματα στα εξτρεμαδουρικά μπορούν να είναι ομαλά ή ανώμαλα (πολυρίζα). Ανώμαλα είναι μόνο το ρήμα sel και το ρήμα dil. Τα ομαλά ρήματα μπορούν να έχουν μια ή δυο ρίζες.

  • Μονορίζα: έχουν την ίδια ρίζα στην κλίση του ρημάτος, π.χ.: amas, amabas, amasti, amarás, amarias, amis, amassis~amaras, ama.
  • Με δύο ρίζες: έχουν δύο ρίζες, μια σ’ενεστώτα και άλλη σ’αόριστο, π. χ.: ponis, ponias, pongas, pon/pusisti, pusiessi~pusiera.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]