Ελευσίνα Ιπποθοωντίδας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά την αρχαία πόλη και τον αρχαίο δήμο της Ιπποθοωντίδας φυλής. Για τη σύγχρονη πόλη, δείτε: Ελευσίνα. Για τον σύγχρονο δήμο, δείτε: Δήμος Ελευσίνας.
Για τις άλλες πόλεις με το όνομα Ελευσίνα, βλέπε Ελευσίνα (αποσαφήνιση).
Ελευσίνα Ιπποθοωντίδας
Το άνω μέρος μιας από τις Καρυάτιδες οι οποίες πλαισίωναν τα Μικρά Προπύλαια της Ελευσίνας, περί το 50 π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας.
Γενικά στοιχεία
ΟνομασίαἘλευσίς
Κύριος οικισμόςΕλευσίνα
Διοικητικά στοιχεία
Ταυτότηταδήμος της αρχαίας Αττικής
Ονομασία δήμουΔήμος Ελευσινίων
Ονομασία δημότηΕλευσίνιος
ΦυλήΙπποθοωντίδα
ΤριττύςΠαραλίας
Σύστημα εξουσίαςΠόλη–κράτος
Πολιτικό σύστημαΑθηναϊκή Δημοκρατία
Τίτλος ηγέτηδήμαρχος
Λήψη αποφάσεωνΑρχαία Βουλή & Δήμος
Αριθμός βουλευτών
1η περίοδος
508 – 307/306 π.Χ.		11
2η περίοδος
307/306–224/223 π.Χ.		12
3η περίοδος
224/223–201/200 π.Χ.		12
4η περίοδος
201/200 π.Χ.– 126/127		άγνωστος
5η περίοδος
126/127–3ος αιώνας		άγνωστος
Ιστορική εξέλιξη
Ίδρυση508 ΠΚΕ
Λήξη3ος αιώνας
Αντικαταστάθηκε απόΔήμος Ελευσίνας
Λατρευτικές παραδόσεις
ΙεράΝαός Δήμητρος Ελευσινίας
Ναός του Τριπτολέμου
Ναός της Αρτέμιδος Προπυλαίας
Ναός του Ποσειδώνα Πατρός
ΕορτέςΕλευσίνια Μυστήρια
ΜυθολογίαΔήμητρα Ελευσινία, Ελεύσινος, Κελεός
Αρχαιολογία
Τεχνικά έργαΚαλλίχορον
Άλλα έργαΠροπύλαια της Ελευσίνας
ΕκθέματαΑρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας
Περιοχή
Αρχαία Αττική
Σήμερα: Ελευσίνα Αττικής
Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής

Η Ελευσίς ή Ελευσίνα (αρχαία ελληνικά: Ἐλευσίς‎‎), (ο δήμος: Ελευσίνας ή Δήμος Ελευσινίων), ήταν αρχαίος οικισμός - πόλη και δήμος της Ιπποθοωντίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας). Ήταν πόλη πολύ σημαντική για τη λατρεία της Δήμητρας και της Περσεφόνης, καθώς και για τα Ελευσίνια Μυστήρια, γιορτές μυστηρίων προς τιμήν τους, έτσι ώστε, μέχρι το τέλος του παγανισμού, θεωρήθηκε ως ένας από τους ιερότερους τόπους της αρχαίας ελληνικής θρησκείας.

Ο Στράβων, αναφερόμενος στον ιστορικό Φιλόχορο και το έργο του «Ατθίς» (ή Ατθίδες ή Ιστορίαι) λέει ότι η Ελευσίνα ήταν μια από τις δώδεκα πόλεις, οι οποίες ιδρύθηκαν στην Αττική από τον μυθικό βασιλιά της Αθήνας, Κέκροπα και αργότερα ο Θησέας την ένωσε με την πόλη της αρχαίας Αθήνας.[1] Στη συνέχεια έγινε ένας από τους δήμους της Αττικής (Δήμος Ελευσινίων) και ανήκε στην Ιπποθοωντίδα φυλή.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο δήμος πήρε το όνομά του κατά πάσα πιθανότητα από την λέξη «έλευσις» (αρχαία ελληνικά: ἔλευσις‎‎), δηλαδή τον «ερχομό της θεάς Δήμητρας», ο οποίος αναφέρεται στον ορφικό ύμνο «Δήμητρος Ελευσινίας θυμίαμα στύρακα»,[2] αν και κάποια ίχνη δίνουν πιθανότητες και στην εκδοχή το όνομα να οφείλεται στον μυθικό, επώνυμο ήρωα Ελεύσινο.[3] Ο Ησύχιος αναφέρει ότι το παλαιότερο όνομα της Ελευσίνας ήταν Σαισαρία, από το όνομα της μικρότερης κόρης του βασιλιά της Ελευσίνας Κελεού, ο οποίος θεωρείται ως ο πρώτος Ιεροφάντης και αυτός ο οποίος πρώτος χειροτόνησε τις κόρες του Ιέρειες της θεάς Δήμητρας.[4] Σύμφωνα επίσης με τα αρχαιολογικά ευρήματα, ο Κελεός ήταν ο οικιστής της Ελευσίνας, ο οποίος για να τιμήσει τον πατέρα του, τον ήρωα Ελευσίνα, έδωσε το όνομά του στην πόλη.

Τοποθεσία του αρχαίου δήμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αρχαιολογικός χώρος της Ελευσίνας.

Ο δήμος της Ελευσίνας, ήταν δήμος της Παραλίας της αρχαίας Αθήνας.[5] Βρίσκεται διαχρονικά στην ίδια θέση από την αρχαιότητα,[6] σε απόσταση 21 χιλιόμετρα από την Αθήνα, στην κατεύθυνση προς τα Μέγαρα και την Κόρινθο. Η αρχαία, αλλά και η σύγχρονη Ελευσίνα βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της χαμηλής κορυφογραμμής, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα και παράλληλα προς την ακτή, απέναντι από το νησί της Σαλαμίνας. Η γεωγραφική θέση της, της παρείχε από την αρχαιότητα τρία εγγυημένα πλεονεκτήματα: α) Την τοποθέτησή της στο δρόμο που εκτείνεται από την Αθήνα για τον Ισθμό της Κορίνθου, β) Την εγγύτητα σε μια πολύ εύφορη πεδιάδα και γ) Την κυριαρχία πάνω από έναν τεράστιο κόλπο, που σχηματίζεται από τρεις πλευρές της ακτής της Αττικής και κλείνεται στα νότια του, από το νησί της Σαλαμίνας.

Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[7] ως μέλος της Ιπποθοωντίδας φυλής, συμμετείχε με 11 βουλευτές στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη (307/306 – 224/223 π.Χ.) και την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.) ο δήμος αντιπροσωπευόταν με 12 βουλευτές στη Βουλή των 600. Κατά την τέταρτη (201/200 π.Χ. – 126/127) και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών–αντιπροσώπων του δήμου.

Οι κάτοικοι της Ελευσίνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο δημότης της αρχαίας Ελευσίνας ονομαζόταν Ελευσίνιος.[8]Στην επικράτεια του δήμου εγκαταστάθηκαν κάτοικοι από τους αρχαίους χρόνους, ίσως και τις αρχές της Μυκηναϊκής εποχής.

Πόλη–μέλος της Δωδεκάπολης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ελευσίνα, πριν τον «συνοικισμó», την ενοποίηση των 12 πόλεων, από τον Θησέα, ήταν μία από τις πόλεις της Δωδεκάπολης, στις οποίες χωριζόταν η Αττική κατά την αρχαϊκή περίοδο.[9]

Ελευσίνια Μυστήρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ανάγλυφο, το οποίο βρέθηκε στην Ελευσίνα, εδώ σε ζωγραφική απεικόνιση του 1885, παρουσιάζει την τελετή γνωστή ως το "Νεκρόδειπνον".
Κύρια λήμματα: Ελευσίνια Μυστήρια και Αρχαία Ιερά Οδός

Στη διάρκεια της βασιλείας του Ευμόλπου της Ελευσίνας ξέσπασε πόλεμος με την Αθήνα, η οποία κυβερνιόταν από τον Ερεχθέα. Οι Ελευσίνιοι νικήθηκαν και αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν την υπεροχή της Αθήνας προς όλα, εκτός από τον εορτασμό των Ελευσινίων Μυστηρίων, των οποίων κράτησαν τη διαχείριση.[10][11] Η Ελευσίνα αργότερα έγινε δήμος εξαρτώμενος από την Αθήνα, αλλά λόγω της θρησκευτικής σημασίας του είχε την άδεια να κρατήσει τον τίτλο της πόλεως[12][3] και να κόβει δικό της νόμισμα, προνόμιο που κατείχε μόνο η Αθήνα ή άλλες πόλεις–κράτη εκτός Αττικής. Στη συνέχεια η ιστορία της Ελευσίνας ταυτίστηκε με αυτήν της Αθήνας. Μία φορά το χρόνο μια μεγάλη πομπή ταξίδευε το δρόμο από την Αθήνα προς την Ελευσίνα κατά μήκος της Ιεράς Οδού. Ο πρώτος αρχαίος ναός της Δήμητρας κάηκε από τους Πέρσες το 484 π.Χ. και μέχρι την εποχή του Περικλή, δεν έγινε καμία προσπάθεια για την ανοικοδόμησή του. Η αμφισβήτηση εδαφών της Ελευσίνας από τα Μέγαρα, πιθανώς γύρω στο 433/2 π.Χ., οδήγησε στο Μεγαρικό ψήφισμα, δηλαδή την απόφαση της Εκκλησίας του Δήμου των Αθηναίων να επιβάλει αυστηρό και καθολικό εμπάργκο στα προϊόντα των Μεγαρέων. Ο οικονομικός αυτός αποκλεισμός αποφασίστηκε με την αιτιολογία ότι οι Μεγαρείς υπέθαλπαν φυγάδες της Αθήνας και καλλιεργούσαν ιερά εδάφη στην Ελευσίνα, περιοχή η οποία βρισκόταν στα όρια της αθηναϊκής και μεγαρικής επικράτειας.

Δημοκρατία της Ελευσίνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Δημοκρατία της Ελευσίνας

Όταν η κυβέρνηση των Τριάκοντα Τυράννων ανατράπηκε, το 403 π.Χ., οι ολιγαρχικοί αποσύρθηκαν στην Ελευσίνα, την οποία είχαν προηγουμένως οχυρώσει, αλλά μετά από σύντομο χρονικό διάστημα σκοτώθηκαν από τους Αθηναίους, οι οποίοι είχαν αποκαταστήσει ήδη τη δημοκρατία.[13]

Η ανάπτυξη της αρχαίας πόλης της Ελευσίνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη από τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας.

Το ανατολικό άκρο του λόφου στην περιοχή της πόλης ισοπεδώθηκε τεχνητά προκειμένου να φιλοξενήσει το ιερό της Δήμητρας και τα άλλα ιερά λατρευτικά κτίρια στους προσκείμενους χώρους. Λίγο πιο ψηλά ήταν η ακρόπολη. Η πόλη αναπτύχθηκε σε ένα τριγωνικό χώρο περίπου 500 μέτρων προς κάθε πλευρά, μεταξύ του λόφου και της ακτής. Τα τείχη της πόλης είχαν χτιστεί με τεχνητό ανάχωμα από την αποκατάσταση κάποιων υγροτόπων.

Πολύ αργότερα στην ανατολική πλευρά των τειχών, χτίστηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο και οχύρωση. Στη κλασική εποχή το ανάχωμα παρατάθηκε μέχρι τη θάλασσα για να σχηματίσει προβλήτα επισκευής σε ένα τεχνητό λιμάνι: Αυτό το λιμάνι διαμορφώθηκε με τρεις μεγάλες προβλήτες μάκρους περίπου 100 μέτρων και ήταν το δεύτερο σημαντικό λιμάνι μετά από αυτό του Πειραιά, για τη θαλάσσια κυκλοφορία του Σαρωνικού.

Αρχαίοι ναοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι άλλοι ναοί στον δήμο, εκτός από το ναό της Δήμητρας, ήταν ένας ναός του Τριπτολέμου, ένας ναός της Αρτέμιδος Προπυλαίας και ένας του Ποσειδώνα Πατρός. Επίσης υπήρχε χώρος μπροστά από ένα πηγάδι (=φρέαρ), το οποίο ονομαζόταν Καλλίχορον, όπου οι γυναίκες της Ελευσίνας χόρευαν και τραγουδούσαν προς τιμήν της θεάς. Λέγεται ότι στον κοντινό κάμπο «Ῥάριον» της πόλης καλλιεργήθηκαν για πρώτη φορά διάφορα δημητριακά, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για προσφορές θυσιών.[14] Αυτό το θυσιαστήριο επίσης αναφέρεται στον ομηρικό ύμνο στην Αφροδίτη, αλλά δεν είναι γνωστό με σιγουριά πού βρισκόταν. Κοντά στην Ελευσίνα, αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, ότι υπήρχε μνημείο για τον Τέλλο τον Αθηναίο.[15] Η Ελευσίνα εκτός από θρησκευτικό κέντρο αντίστοιχο του Παρθενώνα,[16]ήταν η έδρα, κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους εκπαίδευσης, των «εφήβων», οι οποίοι αναλάμβαναν να φυλάνε το δρόμο, ο οποίος οδηγεί προς τα Μέγαρα.

Ο ναός της Δήμητρας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναθηματικό ανάγλυφο των ελευσινιακών θεοτήτων,(αριστερά: Δήμητρα, στη μέση: Τριπτόλεμος, δεξιά: Κόρη), αναφερόμενο και ως Mεγάλο Eλευσινιακό Aνάγλυφο, το οποίο βρέθηκε στην Ελευσίνα. Πεντελικό μάρμαρο, περί το 440-430 π.Χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα.

Ο ναός της Δήμητρας, ο οποίος μερικές φορές ονομάζεται ως «ο μυστικὸς σηκός» (αρχαία ελληνικά: ὁ μυστικὸς σηκός‎‎) ή «το τελεστήριον» (αρχαία ελληνικά: τὸ τελεστήριον‎‎), δηλαδή ο ιερός τόπος για μυήσεις), ήταν ο μεγαλύτερος ναός στην Ελλάδα και σύμφωνα με τον Στράβωνα, ήταν σε θέση να χωρέσει πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων, σε τάξη μεγέθους, όπως περίπου χωρούσε ένα θέατρο.[12] Το σχέδιο του κτιρίου σχεδιάστηκε από τον Ικτίνο, ο οποίος ήταν ο ένας από τους δύο αρχιτέκτονες του Παρθενώνα (ο άλλος ήταν ο Καλλικράτης), αλλά η κατασκευή ολοκληρώθηκε πολλά χρόνια αργότερα, και με τη συμμετοχή και άλλων αρχιτεκτόνων. Η περίστασή του με 12 κίονες χτίστηκε την εποχή του Δημητρίου του Φαληρέα ( 318 π.Χ. περίπου) από τον αρχιτέκτονα Φίλωνα.[12] Στο τέλος αυτής της παρέμβασης ο ναός της Δήμητρας θεωρήθηκε ως ένα από τα τέσσερα καλύτερα παραδείγματα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής σε μάρμαρο. Είχε νοτιοανατολικό προσανατολισμό. Ο χώρος του καταλαμβάνεται από το σύγχρονο κέντρο της πόλης της Ελευσίνας, οπότε είναι δύσκολο να αναλύσει κανείς όλες τις λεπτομέρειες του κτιρίου. Εκτιμάται ότι ο σηκός είχε όγκο 166 τετραγωνικά μέτρα και η οροφή του ήταν καλυμμένη με μάρμαρο, όπως οι ναοί της Αθήνας. Η οροφή υποστηρίχθηκε από 28 δωρικούς κίονες, με διάμετρο σχεδόν ένα μέτρο ο ένας. Οι στήλες διευθετήθηκαν σε δύο διπλές σειρές μέσω του σηκού, μία κοντά στο μέτωπο, η άλλη κοντά στο πίσω μέρος, και ακολουθούσε σειρά μικρότερων στηλών, όπως στον Παρθενώνα. Πριν από το σηκό υπήρχε στοά με 12 δωρικούς κίονες, η οποία μετράται 1,5 μέτρο σε διάμετρο στη βάση. Η βάση στο πίσω μέρος του ναού ανυψώθηκε έως 6 μέτρα πάνω από το δάπεδο της περίστασης. Η πρόσβαση σε αυτήν τη βάση γινόταν μέσω μιας κλίμακας–σκάλας που βρίσκεται στα βορειοδυτικά του ναού, ακριβώς έξω από μια άλλη σκάλα, η οποία οδηγεί σε μικρή πύλη διακοσμημένη με δύο κίονες, η οποία συνέδεε το ναό με την Ακρόπολη.

Αρχαιολογικά κατάλοιπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το εσωτερικό προπύλαιο στην Ελευσίνα, όπως ήταν στην αρχαιότητα, σύμφωνα με το έργο του Ιακώβου Φάλκε,"Ελλάς, ο Βίος των Αρχαίων Ελλήνων", μτφ. Ν. Γ. Πολίτης, εκδ. Κάρολος Βίλμπεργκ, Αθήνα 1887.

Τον 19ο αιώνα η περιοχή της Ελευσίνας είχε μερικά ενδιαφέροντα αρχαιολογικά ευρήματα. Το πρώτο πράγμα που μπορούσε κάποιος να δει πλησιάζοντας από την Αθήνα ήταν τα ίχνη μεγάλης οδού, η οποία κατέληγε σε σωρούς ερειπίων: Ήταν ό, τι απέμεινε από τα Προπύλαια της Ελευσίνας, τα οποία είχαν μέγεθος και δομή παρόμοια με τα Προπύλαια της Ακρόπολης της Αθήνας. Πριν από αυτά, στην μέση του δαπέδου, υπήρχαν τα ερείπια ενός μικρού ναού, μήκους 12 μέτρων και πλάτους και 6 μέτρων: Ήταν αναμφίβολα ο Ναός της Αρτέμιδος Προπυλαίας. Η περίσταση, η οποία συνορεύει με τα Προπύλαια, σχηματίζεται στον εξωτερικό περίβολο του ναού της Δήμητρας. Στα 50 μέτρα από τα Προπύλαια ήταν η βορειοανατολική γωνία του εσωτερικού περιβόλου, σε σχήμα ακανόνιστου πενταγώνου. Η είσοδος ήταν σε αυτή τη γωνιά, εκεί όπου ο βράχος είχε σκαλιστεί προκειμένου να χτίσει ένα άλλο πρόπυλο, πολύ μικρότερο από τα πρώτα, το οποίο αποτελούνταν από ένα άνοιγμα πλάτους 9,7 μέτρων μεταξύ των δύο παράλληλων τοίχων μήκους 50 μέτρων. Σε αυτή την περιοχή βρέθηκε κολοσσιαίο θραύσμα αγάλματος, από πεντελικό μάρμαρο, το οποίο θεωρήθηκε ότι ήταν ένα θραύσμα από το άγαλμα της θεάς Δήμητρας, η οποία άλλωστε λατρευόταν στο ναό, αλλά, κρίνοντας από τη θέση στην οποία βρέθηκε και την τραχιά του επιφάνεια, το άγαλμα φαίνεται να ανήκε στον αρχιτεκτονικό διάκοσμο του ναού, σε παραλληλισμό όπως οι Καρυάτιδες στο Ερέχθειο της Αθήνας. Δεν έχουν βρεθεί ερείπια που να αποδίδονται στο ναό του Τριπτολέμου ή στο ναό του Ποσειδώνα. Το πηγάδι Καλλίχορον,θα μπορούσε να ταυτιστεί με σημείο ορατό στους πρόποδες της βόρειας πλαγιάς του λόφου της Ελευσίνας, στη διασταύρωση των δρόμων που οδηγούν προς τα Μέγαρα και τις Ελευθερές. Η πόλη της Ελευσίνας και το άμεσο περιβάλλον της εκτίθονταν τακτικά από πλημμύρες του ποταμού Θριάσιου Κηφισού ή Ελευσινιακού ή Ελευσίνιου Κηφισού (αρχαία ονομασία του Σαρανταπόταμου της Αττικής),[17] ο οποίος ήταν σχεδόν ξηρός κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους, αλλά διογκωνόταν επικίνδυνα το φθινόπωρο μέχρι να “καταπιεί“ μεγάλο μέρος των πεδιάδων. Ο Δημοσθένης υπαινίσσεται τις πλημμύρες της Ελευσίνας[18] και ο αυτοκράτορας Αδριανός είχε χτίσει ορισμένα αναχώματα μετά από μια πλημμύρα, η οποία συνέβη ενώ ήταν να περάσει το χειμώνα του στην Αθήνα.[19] Στην πεδιάδα περίπου 2 χιλιόμετρα νότια της Ελευσίνας είναι ακόμα ορατά τα ερείπια δύο αρχαίων αναχωμάτων, τα οποία είναι μάλλον ότι απόμεινε από τα αναχώματα του Αδριανού. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας “προίκισε“ την Ελευσίνα και με ένα υδραγωγείο για την παροχή πόσιμου νερού, τα ερείπια του οποίου είναι ορατά στα βορειοανατολικά του κάμπου της Ελευσίνας.[20]

Η εξέλιξη ως τη σύγχρονη Ελευσίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: Ελευσίνα

Η κατοίκηση της περιοχής της Ελευσίνας, η οποία έχει πλέον διαχρονική φήμη,[21] συνεχίστηκε και στα χρόνια που ακολούθησαν την κλασική εποχή. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή η Ελευσίνα γνώρισε μεγάλη ακμή, δεδομένου ότι η μύηση στα μυστήρια έγινε μια μανία μεταξύ της ρωμαϊκής αριστοκρατίας. Η πόλη της Ελευσίνας καταστράφηκε, το 396, από τον Αλάριχο και τους Βησιγότθους του και από τότε σχεδόν εξαφανίστηκε από την ιστορία. Όταν το δίδυμο των εξερευνητών, ο Βρετανός (Άγγλος) κληρικός και συγγραφέας ταξιδιωτικών έργων Τζορτζ Γουέλερ (Sir George Wheler, 1650–1723) και ο Γάλλος ιατρός και πρωτοπόρος αρχαιολόγος Ζακόμπ Σπον (Jacques Spon, 1647–1685), επισκέφθηκαν την περιοχή το 1676, αυτή παρουσίαζε την ίδια κατάσταση ερείπωσης.

Στην Ελευσίνα εγκαταστάθηκαν πολλές οικογένειες Μικρασιατών μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 διπλασιάζοντας τον συνολικό πληθυσμό της και εμπλουτίζοντας την περιοχή πολιτισμικά και οικονομικά.[22]

Η ανοικοδόμηση αποκαταστάθηκε, η Ελευσίνα επανιδρύθηκε και σταδιακά άρχισε να αναπτύσσεται εκ νέου ως τώρα, που είναι πλέον μια μικρή πόλη. Το 2001 η Ελευσίνα είχε 25.863 κατοίκους και το 2011 υπολογίζονταν, με βάση την επίσημη απογραφή, σε 29.902 κατοίκους.

Προσωπικότητες από την Ελευσίνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προτομή του Αισχύλου, σε ρωμαϊκό αντίγραφο από ελληνικό πρωτότυπο του 4ου αιώνα π.Χ., "Neues Museum", Βερολίνο.

Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από τον δήμο της Ελευσίνας, όπως ο γραμματέας στην Πρυτανεία Βάκχυλος ο Ελευσίνιος γιος του Φιλωνίδου, ο χορηγός και νικητής στα Διονύσια Γνάθις ο Ελευσίνιος γιος του Τιμοκήδος, ο δήμαρχος της Ελευσίνας Γνάθις ο Ελευσίνιος, ο Δαμαίνετος ο Ελευσίνιος, ο ταμίας στο ναό της Αθηνάς Δεξικράτης ο Ελευσίνιος γιος του Δικαιογένους, ο Δημέας ο Ελευσίνιος γιος του Δημέου, ο βουλευτής Δημοκράτης ο Ελευσίνιος, ο Δίκτυς ο Ελευσίνιος γιος του Επικλείδου, ο Διόφαντος ο Ελευσίνιος γιος του Χαιρεφάνους κ.α.[23] Από τους πλέον γνωστούς, οι οποίοι είχαν κάποιου είδους σχέση με το δήμο ή την περιοχή του ήταν επίσης οι:

  • Αισχύλος, γεννήθηκε το 525 π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).
  • Καλλίας Β´, γεννήθηκε τον έκτο αιώνα π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).
  • Καλλίας Γ´, γεννήθηκε στα μέσα του πέμπτου αιώνα π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές - σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Στράβων, «Γεωγραφικά», Θ', 1.20: [...] "Κέκροπα πρῶτον εἰς δώδεκα πόλεις συνοικίσαι τὸ πλῆθος, ὧν ὀνόματα Κεκροπία Τετράπολις Ἐπακρία Δεκέλεια Ἐλευσὶς Ἄφιδνα (λέγουσι δὲ καὶ πληθυντικῶς Ἀφίδνας) Θόρικος Βραυρὼν Κύθηρος Σφηττὸς Κηφισιά * * * πάλιν δ᾽ ὕστερον εἰς μίαν πόλιν συναγαγεῖν λέγεται τὴν νῦν τὰς δώδεκα Θησεύς". [...]
  2. ↑ Ορφικοί ύμνοι, «Ύμνος Δήμητρος Ελευσινίας»: "Δήμητρος Ἐλευσινίας, θυμίαμα στύρακα: Δηώ, παμμήτειρα θεά, πολυώνυμε δαῖμον, σεμνὴ Δήμητερ, κουροτρόφε, ὀλβιοδῶτι, πλουτοδότειρα θεά, σταχυοτρόφε, παντοδότειρα, εἰρήνῃ χαίρουσα καὶ ἐργασίαις πολυμόχθοις, σπερμεία, σωρῖτι, ἀλωαία, χλοόκαρπε, ἣ ναίεις ἁγνοῖσιν Ἐλευσῖνος γυάλοισιν, ἱμερόεσσ', ἐρατή, θνητῶν θρέπτειρα προπάντων, ἡ πρώτη ζεύξασα βοῶν ἀροτῆρα τένοντα καὶ βίον ἱμερόεντα βροτοῖς πολύολβον ἀνεῖσα, αὐξιθαλής, Βρομίοιο συνέστιος, ἀγλαότιμος, λαμπαδόεσσ', ἁγνή, δρεπάνοις χαίρουσα θερείοις σὺ χθονία, σὺ δὲ φαινομένη, σὺ δε πᾶσι προσηνής εὔτεκνε, παιδοφίλη, σεμνή, κουροτρόφε κούρα, ἅρμα δρακοντείοισιν ὑποζεύξασα χαλινοῖς ἐγκυκλίοις δίναις περὶ σὸν θρόνον εὐάζουσα, μουνογενής, πολύτεκνε θεά, πολυπότνια θνητοῖς, ἧς πολλαὶ μορφαί, πολυάνθεμοι, ἱεροθαλεῖς. ἐλθέ, μάκαιρ', ἁγνή, καρποῖς βρίθουσα θερείοις, εἰρήνην κατάγουσα καὶ εὐνομίην ἐρατεινὴν καὶ πλοῦτον πολύολβον, ὁμοῦ δ' ὑγίειαν ἄνασσαν."
  3. ↑ 3,0 3,1 Παυσανίας, «Ελλάδος περιήγησις», «Αττικά», 38.7:[...] "τὰ δὲ ἐντὸς τοῦ τείχους τοῦ ἱεροῦ τό τε ὄνειρον ἀπεῖπε γράφειν, καὶ τοῖς οὐ τελεσθεῖσιν, ὁπόσων θέας εἴργονται, δῆλα δήπου μηδὲ πυθέσθαι μετεῖναί σφισιν. Ἐλευσῖνα δὲ ἥρωα, ἀφ᾽ οὗ τὴν πόλιν ὀνομάζουσιν, οἱ μὲν Ἑρμοῦ παῖδα εἶναι καὶ Δαείρας Ὠκεανοῦ θυγατρὸς λέγουσι, τοῖς δέ ἐστι πεποιημένα Ὤγυγον εἶναι πατέρα Ἐλευσῖνι• οἱ γὰρ ἀρχαῖοι τῶν λόγων ἅτε οὐ προσόντων σφίσιν ἐπῶν ἄλλα τε πλάσασθαι δεδώκασι <καὶ> μάλιστα ἐς τὰ γένη τῶν ἡρώων". [...]
  4. ↑ Αίλιος Αριστείδης, «Λόγος Ελευσίνιος», Αιλ. Αρ. Λογ. 19. 257: [...] "ἃ δ᾽ εἰς τὸ μέσον ποιηταὶ καὶ λογοποιοὶ καὶ συγγραφεῖς πάντες ὑμνοῦσι, κόρην τὴν Δήμητρος ἀφανῆ γενέσθαι χρόνον ἔστιν ὃν, Δήμητρα δ᾽ ἐπέρχεσθαι γῆν πᾶσαν καὶ θάλατταν ζητοῦσαν τὴν θυγατέρα, τέως μὲν οὖν οὐχ οἵαν τε εἶναι εὑρεῖν, ἐλθοῦσαν δ᾽ εἰς Ἐλευσῖνα τήν τε ἐπωνυμίαν δοῦναι τῷ τόπῳ καὶ τὴν κόρην εὑροῦσαν ποιῆσαι τὰ μυστήρια: καὶ γενέσθαι δὴ τὸν σῖτον παρὰ μὲν ταῖν θεαῖν τοῖς Ἀθηναίοις, παρὰ δὲ τῶν Ἀθηναίων καὶ Ἕλλησι καὶ βαρβάροις: —καὶ τούτοις Κελεός τε καὶ Μετάνειρα καὶ Τριπτόλεμος ἐπιφημίζονται καὶ ἅρματα δὴ δρακόντων ὑπόπτερα ὑπὲρ πάσης γῆς καὶ θαλάττης φερόμενα: — μυηθῆναι δὲ ξένων πρώτους Ἡρακλέα καὶ Διοσκούρους, ἀγῶνά τε γυμνικὸν γενέσθαι πρῶτον Ἐλευσῖνι τῆς Ἀττικῆς, καὶ τὸ ἆθλον εἶναι τοῦ καρποῦ τοῦ φανθέντος, πειρωμένων τῶν ἀνθρώπων ὅσον εἰς ἰσχὺν ἐκ τῆς ἡμέρου τροφῆς ἐπέδοσαν: ἀπάγειν δὲ καὶ τοὺς Ἕλληνας ἀπαρχὰς τῶν καρπῶν ἑκάστοτε Ἀθήναζε ὡς μητροπόλει σφῶν τε αὐτῶν καὶ τῶν καρπῶν τῶν Ἀθηναίων τῇ πόλει. Εὐμολπίδαι δὲ καὶ Κήρυκες εἰς Ποσειδῶ τε καὶ Ἑρμῆν ἀναφέροντες οἱ μὲν ἱεροφάντας, οἱ δὲ δᾳδούχους παρείχοντο". [...], (Aristides, Aelius. Aristides. ex recensione Guilielmi Dindorfii. Leipzig. Weidmann. 1829. 1-2)
  5. ↑ [...] "Eleusis: (Ἐλευσίς; Eleusís, mod. Elefsina). [1] Attic Paralia deme of the phyle Hippothontis with urban character, 11 (?) bouleutai, c. 21 km west of Athens [1] on a low coast. [2] Early Boeotian settlement site". [...], Lohmann, Hans (Bochum), Eleusis
  6. ↑ John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 138.
  7. ↑ Ελευσ Attica (IG I-III), στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
  8. ↑ Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Ελευσίς, δήμος της Ιπποθοωντίδος φυλής. ο δημότης Ελευσίνιος, τα τοπικά Ελευσινόθεν, Ελευσίναδε και Ελευσίνισε, λέγεται και Ελευσινιακός και Ελευσινιάς. έστι και Δήμητρος και Κόρης Ελευσινίας ιερόν". [...], σελ. 116.
  9. ↑ Στράβων, «Γεωγραφικά», «Βιβλίο Θ΄», 1.20: [...] "Τοσαῦτ᾽ οὖν ἀπόχρη προσθεῖσιν ὅτι φησὶ Φιλόχορος πορθουμένης τῆς χώρας ἐκ θαλάττης μὲν ὑπὸ Καρῶν ἐκ γῆς δὲ ὑπὸ Βοιωτῶν, οὓς ἐκάλουν Ἄονας, Κέκροπα πρῶτον εἰς δώδεκα πόλεις συνοικίσαι τὸ πλῆθος, ὧν ὀνόματα Κεκροπία Τετράπολις Ἐπακρία Δεκέλεια Ἐλευσὶς Ἄφιδνα (λέγουσι δὲ καὶ πληθυντικῶς Ἀφίδνας) Θόρικος Βραυρὼν Κύθηρος Σφηττὸς Κηφισιά * * * πάλιν δ᾽ ὕστερον εἰς μίαν πόλιν συναγαγεῖν λέγεται τὴν νῦν τὰς δώδεκα Θησεύς. ἐβασιλεύοντο μὲν [οὖν οἱ Ἀθηναῖοι] πρότερον, εἶτ᾽ εἰς δημοκρατίαν μετέστησαν•" [...]
  10. ↑ Θουκυδίδης, «Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου», Βιβλίο Β΄, 15: [...] "ξυνεβεβήκει δὲ ἀπὸ τοῦ πάνυ ἀρχαίου ἑτέρων μᾶλλον Ἀθηναίοις τοῦτο. ἐπὶ γὰρ Κέκροπος καὶ τῶν πρώτων βασιλέων ἡ Ἀττικὴ ἐς Θησέα αἰεὶ κατὰ πόλεις ᾠκεῖτο πρυτανεῖά τε ἐχούσας καὶ ἄρχοντας, καὶ ὁπότε μή τι δείσειαν, οὐ ξυνῇσαν βουλευσόμενοι ὡς τὸν βασιλέα, ἀλλ' αὐτοὶ ἕκαστοι ἐπολίτευον καὶ ἐβουλεύοντο• καί τινες καὶ ἐπολέμησάν ποτε αὐτῶν, ὥσπερ καὶ Ἐλευσίνιοι μετ' Εὐμόλπου πρὸς Ἐρεχθέα. ἐπειδὴ δὲ Θησεὺς ἐβασίλευσε, γενόμενος μετὰ τοῦ ξυνετοῦ καὶ δυνατὸς τά τε ἄλλα διεκόσμησε τὴν χώραν καὶ καταλύσας τῶν ἄλλων πόλεων τά τε βουλευτήρια καὶ τὰς ἀρχὰς ἐς τὴν νῦν πόλιν οὖσαν, ἓν βουλευτήριον ἀποδείξας καὶ πρυτανεῖον, ξυνῴκισε πάντας, καὶ νεμομένους τὰ αὑτῶν ἑκάστους ἅπερ καὶ πρὸ τοῦ ἠνάγκασε μιᾷ πόλει ταύτῃ χρῆσθαι, ἣ ἁπάντων ἤδη ξυντελούντων ἐς αὐτὴν μεγάλη γενομένη παρεδόθη ὑπὸ Θησέως τοῖς ἔπειτα• καὶ ξυνοίκια ἐξ ἐκείνου Ἀθηναῖοι ἔτι καὶ νῦν τῇ θεῷ ἑορτὴν δημοτελῆ ποιοῦσιν. τὸ δὲ πρὸ τοῦ ἡ ἀκρόπολις ἡ νῦν οὖσα πόλις ἦν, καὶ τὸ ὑπ' αὐτὴν πρὸς νότον μάλιστα τετραμμένον. τεκμήριον δέ• τὰ γὰρ ἱερὰ ἐν αὐτῇ τῇ ἀκροπόλει καὶ ἄλλων θεῶν ἐστὶ καὶ τὰ ἔξω πρὸς τοῦτο τὸ μέρος τῆς πόλεως μᾶλλον ἵδρυται, τό τε τοῦ Διὸς τοῦ Ὀλυμπίου καὶ τὸ Πύθιον καὶ τὸ τῆς Γῆς καὶ τὸ <τοῦ> ἐν Λίμναις Διονύσου, ᾧ τὰ ἀρχαιότερα Διονύσια [τῇ δωδεκάτῃ] ποιεῖται ἐν μηνὶ Ἀνθεστηριῶνι, ὥσπερ καὶ οἱ ἀπ' Ἀθηναίων Ἴωνες ἔτι καὶ νῦν νομίζουσιν. ἵδρυται δὲ καὶ ἄλλα ἱερὰ ταύτῃ ἀρχαῖα. καὶ τῇ κρήνῃ τῇ νῦν μὲν τῶν τυράννων οὕτω σκευασάντων Ἐννεακρούνῳ καλουμένῃ, τὸ δὲ πάλαι φανερῶν τῶν πηγῶν οὐσῶν Καλλιῤῥόῃ ὠνομασμένῃ, ἐκεῖνοί τε ἐγγὺς οὔσῃ τὰ πλείστου ἄξια ἐχρῶντο, καὶ νῦν ἔτι ἀπὸ τοῦ ἀρχαίου πρό τε γαμικῶν καὶ ἐς ἄλλα τῶν ἱερῶν νομίζεται τῷ ὕδατι χρῆσθαι• καλεῖται δὲ διὰ τὴν παλαιὰν ταύτῃ κατοίκησιν καὶ ἡ ἀκρόπολις μέχρι τοῦδε ἔτι ὑπ' Ἀθηναίων πόλις". [...]
  11. ↑ Παυσανίας, «Ελλάδος περιήγησις», «Αττικά», 38.3: [...] "γενομένης δὲ Ἐλευσινίοις μάχης πρὸς Ἀθηναίους ἀπέθανε μὲν Ἐρεχθεὺς Ἀθηναίων βασιλεύς, ἀπέθανε δὲ Ἰμμάραδος Εὐμόλπου• καταλύονται δὲ ἐπὶ τοῖσδε τὸν πόλεμον, ὡς Ἐλευσινίους ἐς τὰ ἄλλα Ἀθηναίων κατηκόους ὄντας ἰδίᾳ τελεῖν τὴν τελετήν. τὰ δὲ ἱερὰ τοῖν θεοῖν Εὔμολπος καὶ αἱ θυγατέρες δρῶσιν αἱ Κελεοῦ, καλοῦσι δὲ σφᾶς Πάμφως τε κατὰ ταὐτὰ καὶ Ὅμηρος Διογένειαν καὶ Παμμερόπην καὶ τρίτην Σαισάραν• τελευτήσαντος δὲ Εὐμόλπου Κήρυξ νεώτερος λείπεται τῶν παίδων, ὃν αὐτοὶ Κήρυκες θυγατρὸς Κέκροπος Ἀγλαύρου καὶ Ἑρμοῦ παῖδα εἶναι λέγουσιν, ἀλλ᾽ οὐκ Εὐμόλπου". [...]
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Στράβων, «Γεωγραφικά», «Βιβλίο Θ΄», 1.12: [...] "Εἶτ᾽ Ἐλευσὶς πόλις, ἐν ἧι τὸ τῆς Δήμητρος ἱερὸν τῆς Ἐλευσινίας καὶ ὁ μυστικὸς σηκός, ὃν κατεσκεύασεν Ἰκτῖνος ὄχλον θεάτρου δέξασθαι δυνάμενον, ὃς καὶ τὸν παρθενῶνα ἐποίησε τὸν ἐν ἀκροπόλει τῆι Ἀθηνᾶι, Περικλέους ἐπιστατοῦντος τῶν ἔργων• ἐν δὲ τοῖς δήμοις καταριθμεῖται ἡ πόλις". [...]
  13. ↑ Ξενοφών, «Ελληνικά», Βιβλίο Β΄, κεφάλαιο IV, 8: [...] "ἐκ δὲ τούτου οἱ τριάκοντα, οὐκέτι νομίζοντες ἀσφαλῆ σφίσι τὰ πράγματα, ἐβουλήθησαν Ἐλευσῖνα ἐξιδιώσασθαι, ὥστε εἶναι σφίσι καταφυγήν, εἰ δεήσειε. καὶ παραγγείλαντες τοῖς ἱππεῦσιν ἦλθον εἰς Ἐλευσῖνα Κριτίας τε καὶ οἱ ἄλλοι τῶν τριάκοντα: ἐξέτασίν τε ποιήσαντες ἐν τοῖς ἱππεῦσι, φάσκοντες εἰδέναι βούλεσθαι πόσοι εἶεν καὶ πόσης φυλακῆς προσδεήσοιντο, ἐκέλευον ἀπογράφεσθαι πάντας: τὸν δὲ ἀπογραψάμενον ἀεὶ διὰ τῆς πυλίδος ἐπὶ τὴν θάλατταν ἐξιέναι. ἐπὶ δὲ τῷ αἰγιαλῷ τοὺς μὲν ἱππέας ἔνθεν καὶ ἔνθεν κατέστησαν, τὸν δ' ἐξιόντα ἀεὶ οἱ ὑπηρέται συνέδουν. ἐπεὶ δὲ πάντες συνειλημμένοι ἦσαν, Λυσίμαχον τὸν ἵππαρχον ἐκέλευον ἀναγαγόντα παραδοῦναι αὐτοὺς τοῖς ἕνδεκα". [...]
  14. ↑ Παυσανίας, «Ελλάδος περιήγησις», «Αττικά», 38.6: [...] "Ἐλευσινίοις δὲ ἔστι μὲν Τριπτολέμου ναός, ἔστι δὲ Προπυλαίας Ἀρτέμιδος καὶ Ποσειδῶνος Πατρός, φρέαρ τε καλούμενον Καλλίχορον, ἔνθα πρῶτον Ἐλευσινίων αἱ γυναῖκες χορὸν ἔστησαν καὶ ᾖσαν ἐς τὴν θεόν. τὸ δὲ πεδίον τὸ Ῥάριον σπαρῆναι πρῶτον λέγουσι καὶ πρῶτον αὐξῆσαι καρπούς, καὶ διὰ τοῦτο οὐλαῖς ἐξ αὐτοῦ χρῆσθαί σφισι καὶ ποιεῖσθαι πέμματα ἐς τὰς θυσίας καθέστηκεν. ἐνταῦθα ἅλως καλουμένη Τριπτολέμου καὶ βωμὸς δείκνυται•" [...]
  15. ↑ Ηρόδοτος, «Ιστορίαι», Βιβλίο Α' - «Κλειώ», 30.1-30.5: [...] "30.1 αὐτῶν δὴ ὦν τούτων καὶ τῆς θεωρίης ἐκδημήσας ὁ Σόλων εἵνεκεν ἐς Αἴγυπτον ἀπίκετο παρὰ Ἄμασιν καὶ δὴ καὶ ἐς Σάρδις παρὰ Κροῖσον. ἀπικόμενος δὲ ἐξεινίζετο ἐν τοῖσι βασιληίοισι ὑπὸ τοῦ Κροίσου• μετὰ δὲ ἡμέρῃ τρίτῃ ἢ τετάρτῃ κελεύσαντος Κροίσου τὸν Σόλωνα θεράποντες περιῆγον κατὰ τοὺς θησαυρούς, καὶ ἐπεδείκνυσαν πάντα ἐόντα μεγάλα τε καὶ ὄλβια. 30.2 θεησάμενον δέ μιν τὰ πάντα καὶ σκεψάμενον ὥς οἱ κατὰ καιρὸν ἦν, εἴρετο ὁ Κροῖσος τάδε. "ξεῖνε Ἀθηναῖε, παρ᾽ ἡμέας γὰρ περὶ σέο λόγος ἀπῖκται πολλὸς καὶ σοφίης εἵνεκεν τῆς σῆς καὶ πλάνης, ὡς φιλοσοφέων γῆν πολλὴν θεωρίης εἵνεκεν ἐπελήλυθας• νῦν ὦν ἐπειρέσθαι με ἵμερος ἐπῆλθέ σε εἴ τινα ἤδη πάντων εἶδες ὀλβιώτατον." 30.3 ὃ μὲν ἐλπίζων εἶναι ἀνθρώπων ὀλβιώτατος ταῦτα ἐπειρώτα• Σόλων δὲ οὐδὲν ὑποθωπεύσας ἀλλὰ τῷ ἐόντι χρησάμενος λέγει "ὦ βασιλεῦ, Τέλλον Ἀθηναῖον." 30.4 ἀποθωμάσας δὲ Κροῖσος τὸ λεχθὲν εἴρετο ἐπιστρεφέως• "κοίῃ δὴ κρίνεις Τέλλον εἶναι ὀλβιώτατον ;" ὁ δὲ εἶπε "Τέλλῳ τοῦτο μὲν τῆς πόλιος εὖ ἡκούσης παῖδες ἦσαν καλοί τε κἀγαθοί, καί σφι εἶδε ἅπασι τέκνα ἐκγενόμενα καὶ πάντα παραμείναντα• τοῦτο δὲ τοῦ βίου εὖ ἥκοντι, ὡς τὰ παρ᾽ ἡμῖν, τελευτὴ τοῦ βίου λαμπροτάτη ἐπεγένετο• 30.5 γενομένης γὰρ Ἀθηναίοισι μάχης πρὸς τοὺς ἀστυγείτονας ἐν Ἐλευσῖνι, βοηθήσας καὶ τροπὴν ποιήσας τῶν πολεμίων ἀπέθανε κάλλιστα, καί μιν Ἀθηναῖοι δημοσίῃ τε ἔθαψαν αὐτοῦ τῇ περ ἔπεσε καὶ ἐτίμησαν μεγάλως." [...]
  16. ↑ Πλούταρχος, «Ηθικά» «Περί φυγής», p. 572: [...] "ἀλλ᾽ οὐχ ὁρῶμεν, ὥσπερ τὸν Παρθενῶνα καὶ τὸ Ἐλευσίνιον, οὕτω καὶ τὸ Θησεῖον ἅπαντας προσκυνοῦντας; καὶ μὴν ἔφυγε Θησεὺς ἐξ Ἀθηνῶν, δι᾽ ὃν ἥκουσι νῦν εἰς Ἀθήνας ἄνθρωποι, καὶ πόλιν ἀπέβαλεν ἣν οὐκ ἔσχεν ἀλλ᾽ αὐτὸς ἐποίησε. τῇ δ᾽ Ἐλευσῖνι τί [p. 572] λείπεται καλόν, ἂν αἰσχυνώμεθα τὸν Εὔμολπον, ὃς ἐκ Θρᾴκης μεταστὰς ἐμύησε καὶ μυεῖ τοὺς Ἕλληνας;"
  17. ↑ Παυσανίας, «Ελλάδος περιήγησις», «Αττικά», 38.5: [...] "—ῥεῖ δὲ Κηφισὸς πρὸς Ἐλευσῖνι βιαιότερον παρεχόμενος τοῦ προτέρου ῥεῦμα• καὶ παρ᾽ αὐτῷ καλοῦσιν Ἐρινεόν, λέγοντες τὸν Πλούτωνα ὅτε ἥρπασε τὴν Κόρην καταβῆναι ταύτῃ. πρὸς τούτῳ τῷ Κηφισῷ λῃστὴν Πολυπήμονα ὄνομα, Προκρούστην δὲ ἐπίκλησιν, Θησεὺς ἀπέκτεινεν". [...]
  18. ↑ Δημοσθένης, «Προς Καλλικλέα περί Χωρίου Βλάβης», 28: [...] "᾽, ὦ ἄνδρες δικασταί, πόσους ὑπὸ τῶν ὑδάτων ἐν τοῖς ἀγροῖς βεβλάφθαι συμβέβηκεν, τὰ μὲν Ἐλευσῖνι, τὰ δ᾽ ἐν τοῖς ἄλλοις τόποις". [...]
  19. ↑ Ευσέβιος της Καισαρείας, «Χρονικόν» ή «Παντοδαπή Ιστορία» - Eusebio di Cesarea, "Chronicon", p. 81.
  20. ↑ William Martin Leake, "The topography of Athens and the Demi", J. Rodwell, 1841, p. 154.
  21. ↑ Κωνσταντίνος Καβάφης, «Διακοπή» (1901): [...] "Τὸ ἔργον τῶν θεῶν διακόπτομεν ἐμεῖς, / τὰ βιαστικὰ κι ἄπειρα ὄντα τῆς στιγμῆς. / Στῆς Ἐλευσῖνος καὶ στῆς Φθίας τὰ παλάτια / ἡ Δήμητρα κ' ἡ Θέτις ἀρχινοῦν ἔργα καλὰ / μὲς σὲ μεγάλες φλόγες καὶ βαθὺν καπνόν". [...]
  22. ↑ Οι Μικρασιάτες στην Ελευσίνα μετά την Καταστροφή του 1922
  23. ↑ Δημότες της Ελευσίνας Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): ELEUSINIOS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project

Πηγές – βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρωτογενείς πηγές

Δευτερογενείς πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]



π • σ • ε Δωδεκάπολη Κεκροπίας
  1. ↑ Ο Στράβων, σε κάποια χειρόγραφά του, αναφέρει το Φάληρο ως ενδέκατη πόλη, αλλά στα μεγαλύτερο μέρος του έργου του δεν αναφέρεται, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η δωδέκατη πόλη ήταν μόνη της η πόλη της αρχαίας Αθήνας.
π • σ • ε Δήμοι της Ιπποθοωντίδας φυλής
Τριττύς των Μεσογείων
Τριττύς της Παραλίας
Τριττύς του Άστεως
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ελευσίνα_Ιπποθοωντίδας&oldid=9216783"