Εκλογές στη Μολδαβία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη Μολδαβία διεξάγονται εκλογές για Πρόεδρο και για Κοινοβούλιο. Το Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας (Parlamentul) αποτελείται από 101 έδρες και τα μέλη του εκλέγονται από τον λαό κάθε τέσσερα χρόνια. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, ο οποίος είναι και ο Αρχηγός του Κράτους, εκλέγεται κάθε φορά μετά την πραγματοποίηση των βουλευτικών εκλογών από τις πολιτικές δυνάμεις του νέου Κοινοβουλίου. Ωστόσο, στις 4 Μαρτίου 2016 με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου επανέφερε το σύστημα της άμεσης εκλογής του προέδρου σε δύο γύρους (επιστρέφοντας στο σύστημα που ίσχυε την περίοδο 1994-2000). Ο Πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, ο οποίος σχηματίζει την Κυβέρνησή του, διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Στη Μολδαβία, ασκείται επίσης ανεκτική πίεση, στις μειονότητες (Γκαγκαουζία και Υπερδνειστερία), ενώ αντίστοιχα, έχουν αυτονομία από το κράτος, και υπάρχουν τοπικά κοινοβούλια. Ωστόσο η Υπερδνειστερία, παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και έχει πραγματοποιήσει δεκάδες φορές παράνομες Εκλογές και Δημοψηφίσματα, ακόμη και για ανεξαρτησία από τη Μολδαβία, ενώ αντίστοιχα στην περιοχή κυβερνούν απολυταρχικά, ενώ η λεγόμενη Υπερδνειστεριακή Κυβέρνηση, έχει κατηγορηθεί από τη διεθνή κοινότητα, ακόμη και για απόλυτη και ξεκάθαρη νοθεία στις εκλογές.

Προεδρικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2020[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πρόεδρος εξελέγη από το Κοινοβούλιο. Στον πρώτο γύρο της εκλογής προέδρου, στις 20 Μαΐου του 2009, η αντιπολίτευση δεν συμμετείχε στην εκλογική διαδικασία. Έτσι, ένας επαναληπτικός γύρος ορίστηκε για τις 28 Μαΐου, όμως την ημέρα εκείνη αναβλήθηκε, με το αιτιολογικό ότι δεν θα έπρεπε να γίνει αυτό κατά τον εορτασμό της Ανάληψης του Χριστού στο ορθόδοξο εορτολόγιο του κράτους.[1]

Στις 2 Ιουνίου του 2009 ο πρώην πρόεδρος της βουλής, Μαριάν Λούπου, που αναμενόταν να γίνει πρωθυπουργός, αυτομόλησε στην αντιπολίτευση, δηλώνοντας ότι είχε καταλάβει ότι το κόμμα PCRM ήταν αντιδημοκρατικό και δεν μπορούσε να αναμορφωθεί εκ των έσω.[2] Όπως αναμενόταν, απέτυχε η ψηφοφορία για εκλογή προέδρου και στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Καθώς και εκείνος ο γύρος για εκλογή προέδρου δεν τελεσφόρησε, με την υποψήφια Ζινάιντα Γκρετσεάνιι να λαμβάνει ξανά 60 ψήφους, ενώ απαιτούνταν τουλάχιστον 61, η χώρα οδηγήθηκε σε νέες βουλευτικές εκλογές μέσα στο 2009.[3]

Στις 10 Νοεμβρίου 2009 το κοινοβούλιο απέτυχε να εκλέξει νέο πρόεδρο. Ο Μαριάν Λούπου, ο οποίος ήταν και ο μοναδικός υποψήφιος, από το Δημοκρατικό Κόμμα, έλαβε 53 ψήφους. Για να εκλεγεί πρόεδρος απαιτούνται 61 ψήφοι. Κατά συνέπεια, νέα εκλογή προέδρου ορίστηκε σε διάστημα εντός 30 ημερών.[4] Η δεύτερη απόπειρα για εκλογή προέδρου απέτυχε ξανά στις 7 Δεκεμβρίου, με το ίδιο αποτέλεσμα.[5]

2011-12[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 16 Δεκεμβρίου 2011 απέτυχε η πρώτη απόπειρα εκλογής Προέδρου από το Κοινοβούλιο και ακολούθησε μία δεύτερη, στις 15 Ιανουαρίου 2012.[6][7] Ωστόσο, εκείνη η ψηφοφορία ακυρώθηκε καθώς κρίθηκε αντισυνταγματική επειδή δεν έγινε με μυστική ψηφοφορία.[8] Στις 16 Μαρτίου το Κοινοβούλιο εξέλεξε Πρόεδρο το Νικολάε Τιμόφτι με 62 ψήφους υπέρ επί συνόλου 101, με το PCRM να μην συμμετέχει στην ψηφοφορία, θέτοντας τέρμα στην πολιτική κρίση που είχε ξεσπάσει έπειτα από τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών, τον Απρίλιο του 2009.[9] Η εκλογή του Τιμόφτι εγκρίθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο, στις 19 Μαρτίου και η ορκωμοσία του έγινε στις 23 Μαρτίου 2012.[10]

2016[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις εκλογές του 2016 ο πρόεδρος εξελέγη από το λαό. Ο Ιγκόρ Ντοντόν αναδείχθηκε νικητής των προεδρικών εκλογών στον δεύτερο γύρο.


Βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2019[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πιο πρόσφατες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 24 Φεβρουαρίου 2019.[11]

2014[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μπλοκ που είναι υπέρ της ένταξης της χώρας στην ΕΕ ήταν οι νικητές των βουλευτικών εκλογών στις 30 Νοεμβρίου 2014. Το Κόμμα των κομμουνιστών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας (PCRM) υπέστησαν απώλειες, καθώς έπεσαν από τις 38 στις 21 έδρες. Τις περισσότερες έδρες κέρδισε το ρωσόφιλο Κόμμα των Σοσιαλιστών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας (PSRM).

Βουλευτικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκλογές Απριλίου 2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 5 Απριλίου του 2009. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε τη χώρα να αλλάξει τον εκλογικό της νόμο, με βάση τον οποίο απαιτείται το εκλογικό όριο του 6% για την είσοδο ενός πολιτικού κόμματος στο Κοινοβούλιο. Ωστόσο, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Βορόνιν απέρριψε τις προτάσεις.[12] Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα κέρδισε τις εκλογές[13] Το Κομμουνιστικό Κόμμα προηγείται με ποσοστό 46% ενώ οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, έχουν ποσοστό 14%.[14]

Τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης ανακοίνωσαν ότι θα ψήφιζαν όλα εναντίον του υποψηφίου που θα διόριζε το Κομμουνιστικό Κόμμα PCRM για το αξίωμα του προέδρου, με 61 ψήφους έναντι 101 απαιτούνταν. Αν το PCRM κέρδιζε ξανά μόνο 60 έδρες και αν το Κοινοβούλιο τρεις φορές αποτύγχανε να εκλέξει έναν υποψήφιο, αυτό σήμαινε ότι θα διεξάγονταν ξανά εκλογές.[15][16] Ο πρόεδρος Βορόνιν αποχωρεί βάσει του Συντάγματος, καθώς έχει ήδη υπηρετήσει δύο θητείες στο ύπατο αξίωμα.[17]

Δύο ημέρες μετά τη διεξαγωγή των εκλογών, μία γυναίκα έχασε τη ζωή της στο Κισινάου κατά τη διάρκεια επεισοδίων σε αντικυβερνητική διαδήλωση. Οι διαδηλωτές αμφισβήτησαν την εκλογική νίκη των κομμουνιστών στις εκλογές και κατέλαβαν το προεδρικό γραφείο[18]. Στα βίαια επεισόδια περισσότεροι από 100 άνθρωποι τραυματίστηκαν και έγιναν 193 συλλήψεις.[19] Οι διαδηλωτές εισέβαλαν στις 7 Απριλίου στο κτήριο του Κοινοβουλίου[20] και προέβησαν σε βανδαλισμούς και καταστροφές. Ο Βορόνιν κατηγόρησε τη Ρουμανία για τα επεισόδια και αποφάσισε στις 8 Απριλίου την απέλαση τού Ρουμάνου πρεσβευτή και την ανάκληση της Μολδαβής πρέσβειρας από το Βουκουρέστι. Παράλληλα αποφάσισε το κλείσιμο των συνόρων με τη Ρουμανία.[21] Η Ρουμανία αρνήθηκε τις κατηγορίες. Στις 10 Απριλίου ο πρόεδρος Βορόνιν υποκύπτοντας σε πιέσεις από την αντιπολίτευση ζήτησε κι εκείνος από το Συνταγματικό Δικαστήριο να αποφασίσει υπέρ της ανακαταμέτρησης των ψήφων.[22] Από αυτήν ήταν απόντα τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης Το αποτέλεσμα των εκλογών δεν μεταβλήθηκε κατά τη διάρκεια της επαναληπτικής καταμέτρησης, καθώς κρίθηκε ότι δεν είχαν γίνει σοβαρά λάθη.[23] Η επίσημη ανακήρυξη του Κομμουνιστικού Κόμματος ως νικητή των εκλογών έγινε στις 21 Απριλίου.[24]

Εκλογές Ιουλίου 2009[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι νέες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 29 Ιουλίου του 2009 με τη συμμετοχή 8 κομμάτων. Στις εκλογές εκείνες ηττήθηκαν οι Κομμουνιστές. Το Συνταγματικό Δικαστήριο επικύρωσε τα αποτελέσματα των εκλογών στις 14 Αυγούστου.[25]

ε • σ  Κοινοβούλιο, 29 Ιουλίου 2009
Κόμματα και συνασπισμοί Ψήφοι % +/− Έδρες
PCRM (Κομμουνιστικό Κόμμα) 706.732 44,69 −4,79 48
Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Μολδαβίας 262.028 16,57 +4,14 17
Φιλελεύθερο Κόμμα 232.108 14,68 +1,55 15
Δημοκρατικό Κόμμα της Μολδαβίας 198.268 12,54 +9,57 13
Κομματική συμμαχία: Η Μολδαβία μας 116.194 7,35 −2,42 8
Χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα 30.236 1,91 −1,79
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα 29.434 1,86 −1,18
Κόμμα Οικολόγων "Πράσινη Συμμαχία" 6.517 0,41 +0,41
Σύνολο (συμμετοχή 58,8%) 1.581.517 100,00 101
Πηγή: alegeri.md

2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2010, κανένα κόμμα δεν εξασφάλισε τη πλειοψηφία, που απαιτείται για το σχηματισμό κυβέρνησης και την εκλογή Προέδρου. Το Κομμουνιστικό Κόμμα με αρχηγό τον πρώην Πρόεδρο Βλαντιμίρ Βορόνιν πήρε το 40,8% των ψήφων, ενώ το Φιλελεύθερο-Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Βλαντ Φιλάτ το 28,4%, το Δημοκρατικό Κόμμα του Μαριάν Λούπου 13% και το Φιλελεύθερο του προσωρινού Προέδρου Μιχάι Γκίμπου λίγο παραπάνω από 9%.[26]

ε • σ  Κοινοβούλιο, 28 Νοεμβρίου 2010
Κόμματα και συνασπισμοί Ψήφοι % +/− Έδρες +/−
PCRM (Κομμουνιστικό Κόμμα) 676.291 39,29 −5,40 42 −6
Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Μολδαβίας 505.638 29,38 +12,81 32 +14
Δημοκρατικό Κόμμα της Μολδαβίας 218.861 12,72 +0,18 15 +2
Φιλελεύθερο Κόμμα 171.445 9,96 −4,72 12 −3
Κομματική συμμαχία: Η Μολδοβία μας 35.240 2,05 −5,30 0 −7
Λοιποί και ανεξάρτητοι 113.682 6,61 0 0
Σύνολο (συμμετοχή 59,10%) 1.721.157 100,00 101
Πηγή: alegeri.md cec.md

Δημοψηφίσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

2010[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 5 Σεπτεμβρίου 2010 με αντικείμενο την αλλαγή στην εκλογή προέδρου (να γίνεται από το λαό και όχι από το κοινοβούλιο) απέτυχε λόγω χαμηλής προσέλευσης (η συμμετοχή ήταν μόλις 30,29%). Το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε καλέσει τους πολίτες να μην συμμετάσχουν στην ψηφοφορία.[27] To 97,99% ψήφισαν υπέρ της πρότασης, έναντι 12,17% που την απέρριψαν.[28]

2019[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Moldova election postponed until next month». Deutsche Welle. 28 Μαΐου 2009. 
  2. «B92 - News - World - Defection throws Moldova political scene into turmoil». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  3. «The Associated Press: New elections set for deadlocked Moldova». abcnews.com. 3 Ιουνίου 2009. 
  4. Rulers.org, Νοέμβριος 2009.
  5. «Moldova faces new early elections - South Eastern Europe - The Sofia Echo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  6. «The republic of moldova : marian lupu, the chairman of the parliament and the interim head of the state, and vlad filat – premier». Actmedia.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2012. 
  7. «Moldovan Leaders Talk Compromise On President». Rferl.org. 30 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2012. 
  8. Novosti, Ria (12 Ιανουαρίου 2012). «Moldova Presidential Election Postponed». Eurasia Review. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. 
  9. «Moldova elects pro-European judge Timofti as president, ending 3 years of political deadlock». Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  10. «Moldova's new president to be sworn in on March 23». Kyivpost.com. 16 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2012. 
  11. Vițu, Valeria. «24 februarie 2019, ziua alegerilor parlamentare în R.Moldova». RFI (στα Ρουμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2019. 
  12. «Moldova Rejects EU Proposal To Change Election Law». Radio Free Europe/Radio Liberty. 3 Δεκεμβρίου 2008. 
  13. «Πρώτα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  14. «Μόλδοβας: Το Κομμουνιστικό Κόμμα προηγείται, με διαφορά, στις βουλευτικές εκλογές». Εξπρές. 5 Απριλίου 2009. [νεκρός σύνδεσμος]
  15. (video) PL, PLDM şi AMN: Alegerile au fost trucate. Suntem gata pentru alegeri repetate! | UNIMEDIA - portalul de ştiri nr. 1 din Moldova
  16. Moldova Communists win parliamentary election | International | Reuters
  17. BBC NEWS | Europe | Communists win Moldovan election
  18. «Μία νεκρή στις διαδηλώσεις στον Μόλδοβα». Καθημερινή. 7 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. CS1 maint: Unfit url (link)
  19. «Στα «μαχαίρια» Μολδαβία - Ρουμανία». Πολίτης ON LINE. 9 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  20. «Μολδαβία: Εισβολή διαδηλωτών στο κοινοβούλιο». Alpha TV. 8 Απριλίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  21. «Διπλωματικός «πόλεμος» Μολδαβίας - Ρουμανίας». Ελεύθερος Τύπος. 8 Απριλίου 2009. 
  22. «Μολδαβία: Ναι στην ανακαταμέτρηση των ψήφων». Ελευθεροτυπία. 10 Απριλίου 2009. 
  23. BBC NEWS | Europe | Moldova recount 'confirms result'
  24. «Μόλδοβας-Επιβεβαιώθηκε η νίκη των Κομμουνιστών στις βουλευτικές εκλογές,της 5-ης Απριλίου». Εξπρές. 21 Απριλίου 2009. [νεκρός σύνδεσμος]
  25. «Μολδαβία: Επικυρώθηκε το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών». Ελευθεροτυπία. 14 Αυγούστου 2009. 
  26. «Οι βουλευτικές εκλογές στη Μολδαβία – η χώρα και πάλι βρέθηκε σε αδιέξοδο». Η Φωνή της Ρωσίας. 29 Νοεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  27. «Μολδαβία: Η χαμηλή συμμετοχή ακυρώνει το δημοψήφισμα». Αυγή. 7 Σεπτεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2015. 
  28. «Republican Constitutional Referendum of September 5, 2010». Democracy.