Διοξείδιο του ξένου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διοξείδιο του ξένου
Γενικά
Όνομα IUPAC Διοξείδιο του ξένου
Άλλες ονομασίες Ξενοδιοξείδιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος XeO2
Μοριακή μάζα 163,29 amu
Φυσικές ιδιότητες
Εμφάνιση Κίτρινο στερεό
Χημικές ιδιότητες
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

To διοξείδιο του ξένου ή ξενοδιοξείδιο είναι μια χημική ένωση του ξένου και του οξυγόνου, με χημικός τύπο XeO2, που συντέθηκε (για πρώτη φορά) το 2011. Συντέθηκε με υδρόλυση του τετραφθοριούχου ξένου, που έγινε στους 0 °C με νερό που περιείχε και 2 mole/lit θειικό οξύ[1].

Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το διοξείδιο του ξένου έχει μια επεκτεινόμενη (αλυσιδωτά ή σε δίκτυο) δομή στην οποία το ξένο και το οξυγόνο έχουν αριθμούς συναρμογής τέσσερα (4) και δύο (2), εναλλασόμενα. Η μοριακή γεωμετρία του ως προς το ξένο είναι επίπεδη τετραγωνική, που είναι σύμφωνη με τη θεωρία VSEPR για τέσσερεις (4) συναρμωτές και δυο (2) μονήρη ζεύγη ηλεκτρονίων (δηλαδή AX4E2 διαμόρφωση της θεωρίας VSEPR).

Επιπρόσθετα, η ύπαρξη ενός μορίου με τύπο XeO2 προβλέφθηκε από μια «ab initio» μέθοδο της κβαντικής χημείας, αρκετά νωρίτερα από την πρώτη παραγωγή της ένωσης, από τους Ρύκκο (Pyykkö) και Ταμ (Tamm), αλλά αυτοί οι ερευνητές δεν είχαν πάρει υπόψη την επεκτεινόμενη δομή[2].

Ιδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις «συνηθισμένες συνθήκες», δηλαδή θερμοκρασία 25 °C και πίεση 1 atm, tο διοξείδιο του ξένου είναι ένα κίτρινο προς το πορτοκαλί στερεό[3]. Είναι μια ασταθής ουσία, με ημιζωή περίπου δύο (2) λεπτά, που μετατρέπεται σε τριοξείδιο του ξένου και αέριο ξένο. Η ταυτότητα και η δομή του επιβεβαιώθηκαν με ψύξη στους −78 °C, οπότε η διάσπαση της ένωσης επιβραδύνεται αρκετά, ώστε να είναι εφικτή η πραγματοποίηση φασματοσκοπίας Raman[4].

Παραπομπές και παρατηρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Brock, David S.; Schrobilgen, Gary J. (2011). "Synthesis of the Missing Oxide of Xenon, XeO2, and Its Implications for Earth’s Missing Xenon". Journal of the American Chemical Society 133 (16): 6265–6269. doi:10.1021/ja110618g. PMID 21341650.
  2. Pyykkö, Pekka; Tamm, Toomas (1 April 2000). "Calculations for XeOn (n = 2−4): Could the Xenon Dioxide Molecule Exist?". The Journal of Physical Chemistry A 104 (16): 3826–3828. doi:10.1021/jp994038d.
  3. Simon Cotton (May 2011). "Soundbite Molecules". Royal Society of Chemistry. Retrieved 2012-05-18.
  4. Tyler Irving (May 2011). "Xenon Dioxide May Solve One of Earth's Mysteries". L’Actualité chimique canadienne (Canadian Chemical News). Retrieved 2012-05-18.