Διεθνής Αερολιμένας Λευκωσίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας
IATA: NICICAO: LCNC
Σύνοψη
Τύπος αεροδρομίουΣτρατιωτικό (Και παλαιότερα: Επιβατικό)
ΙδιοκτήτηςΒρετανοί Υπουργείο Άμυνας,[1]
ΔιαχειριστήςΠροηγουμένως: Βασιλική Πολεμική Αεροπορία Τώρα: de facto Ηνωμένα Έθνη
Πόλη που εξυπηρετείΛευκωσία
Τοποθεσίαδυτικά της Λευκωσία, Κύπρος
Υψόμετρο722 ft / 220 m
Συντεταγμένες35°09′00″N 033°16′38″E / 35.15000°N 33.27722°E / 35.15000; 33.27722Συντεταγμένες: 35°09′00″N 033°16′38″E / 35.15000°N 33.27722°E / 35.15000; 33.27722
Χάρτης
NIC is located in Cyprus
NIC
NIC
Τοποθεσία στην Κύπρο
Διάδρομοι αεροδρομίου
Διάδρομος Μήκος Επιφάνεια
πόδια μέτρα
14/32 8,882 2,707 asphalt
09/27 5,988 1,825 asphalt

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας είναι ένα εγκαταλειμμένο αεροδρόμιο που βρίσκεται 8 χιλιόμετρα δυτικά της Λευκωσίας, πρωτεύουσας της Κύπρου. Αρχικά ήταν το κύριο αεροδρόμιο του νησιού, αλλά η εμπορική δραστηριότητα έπαυσε μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Είναι κτισμένο σε μια κομβική περιοχή, εντός των διοικητικών ορίων Γερολάκκου, Παλαιομετόχου, Έγκωμης και Λακατάμειας, με το μεγαλύτερο μέρος του να βρίσκεται εντός των ορίων της κοινότητας Γερολάκκου. Το αεροδρόμιο χρησιμοποιείται τώρα κυρίως ως έδρα της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας ήταν το κύριο αεροδρόμιο της Κύπρου από την αρχική κατασκευή της δεκαετίας του 1930, όπως η Royal Air Force station RAF Λευκωσία μέχρι το 1974. Στην αρχή λειτούργησε κυρίως ως στρατιωτικό αεροδρόμιο, και εξακολουθεί να ανήκει στο Βρετανικό Υπουργείο Άμυνας.

Εσωτερικό του το εγκαταλελειμμένο κτίριο του τερματικού σταθμού

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το αεροδρόμιο, οι εγκαταστάσεις και ο διάδρομος επεκτάθηκαν από τοπικούς εργολάβους.

Μετά τον πόλεμο εμπορικές υπηρεσίες εισήχθησαν, και από το 1948 η Misrair, η BOAC, η Cyprus Airways και η MEA παρείχαν τακτικές υπηρεσίες. Οι εγκαταστάσεις που προβλεπόντουσαν ήταν περιορισμένες.

Το 1949 το πρώτο κτίριο του τερματικού σταθμού σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από το Τμήμα Δημοσίων Έργων, το κόστος ήταν £50.000 και άνοιξε το Μάιο του ίδιου έτους. Το κτίριο επεκτάθηκε. Το κτίριο εκκενώθηκε το 1968 με το άνοιγμα του νέου τερματικού σταθμού. Η Λευκωσία Flying Club και άλλες ιπτάμενες οργανώσεις συνέχιζαν να χρησιμοποιούν το παλιό κτίριο.[2]

Η RAF αποσύρθηκε από το αεροδρόμιο το 1966 λόγω περιορισμένου χώρου που προήλθε από τη ραγδαία αύξηση πολιτικών αεροσκαφών.

Στις 27 Μαρτίου του 1968, ένας νέος σύγχρονος τερματικός σταθμός σχεδιάστηκε από την γερμανική εταιρεία Dorsch und Gehrmann από Wiesbaden, άνοιξε, με κόστος £1.100.000, από το οποίο £500,000 προήλθαν από τη Βρετανία.[3]

Ο νέος τερματικός σταθμός θα μπορούσε να φιλοξενήσει 800 επιβάτες ταυτόχρονα και ο χώρος στάθμευσης 11 αεροσκάφη.

Στις 15 Ιουλίου του 1974 οι Έλληνες Εθνικιστές ανέτρεψαν τον εκλεγμένο πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Το Αεροδρόμιο Λευκωσίας που ήταν προσωρινά κλειστό από τους πραξικοπηματίες, χρησιμοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου 1974 για να μεταφέρει στρατεύματα από την Ελλάδα στην Κύπρο για να υποστηρίξει το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Στις 18 Ιουλίου ξανά άνοιξε για την κίνηση των πολιτών. Τελικά στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, βομβαρδίζοντας το αεροδρόμιο σε μεγάλο βαθμό και έτσι επέβαλλε το μόνιμο κλείσιμο του Αεροδρομίου.

Κέντρο Ελέγχου της υγείας περιοχή μέσα στο εγκαταλελειμμένο κτίριο του τερματικού σταθμού

Οι ηγέτες από την Ελληνοκυπριακή Κοινότητα και την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα επαναλειτούργησαν το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας στις αρχές του 1975.[4] Μετά τον ηγέτη της Ελληνοκυπριακής κοινότητας, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, είχε αρχικά απορρίψει την Τουρκοκυπριακή πρόταση για να ξανανοίξει το αεροδρόμιο για τη διεθνή κυκλοφορία υπό κοινό έλεγχο.[5]

Η τελευταία εμπορική αεροπορική πτήση έγινε από το Αεροδρόμιο Λευκωσίας το 1977 στο πλαίσιο του ΟΗΕ.

Με την τουρκική εισβολή το αεροδρόμιο ήταν η σκηνή μερικών μεγάλων μαχών μεταξύ κυπριακών και τούρκικων δυνάμεων, που οδήγησαν το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να το κηρύξει Προστατευόμενη Περιοχή (UNPA) κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Αυτό απαιτούσε και από τις δύο πλευρές να αποσυρθούν τουλάχιστον 500 μέτρα από την περίμετρο του αεροδρομίου. Με την κατάπαυση του πυρός που υπογράφηκε στις 16 Αυγούστου 1974 το Αεροδρόμιο της Λευκωσίας έγινε μέρος των Ηνωμένων Εθνών για την ελεγχόμενη Ζώνη.

Μετά το κλείσιμο του Αεροδρομίου Λευκωσίας ένα νέο αεροδρόμιο, το Διεθνές Αεροδρόμιο της Λάρνακας (LCA), άνοιξε στην Κυπριακή Δημοκρατία το 1975, και στα κατεχόμενα το Διεθνές Αεροδρόμιο Ερτσάν που άνοιξε το 2004. Το Διεθνές Αεροδρόμιο της Πάφου (PFO) άνοιξε τις πόρτες του στην Κυπριακή Δημοκρατία το 1982.

Η πλατφόρμα NIC, που υλοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Κύπρου σε συνεργασία με την UNFICYP και κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2022, περιλαμβάνει μια πλήρη εικονική περιήγηση σε όλες τις προσβάσιμες περιοχές του κύριου τερματικού σταθμού, τον πύργο ελέγχου, το υπόστεγο και τα τρία αεροπλάνα που κάθονται στο αεροδρόμιο. . Επιπλέον, η πλατφόρμα NIC διαθέτει μια συλλογή ιστορικών εικόνων και βίντεο που στοχεύει να ανοίξει ένα παράθυρο στις ημέρες που το αεροδρόμιο ήταν πλήρως λειτουργικό και το επισκέπτονταν πολλοί παραθεριστές.

Συμβάντα και ατυχήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ερείπια της Cyprus Airways Hawker-Siddeley Trident στις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου. Το μόνο που απομένει είναι το κέλυφος του αεροπλάνου, όπως και το υπόλοιπο από το αεροπλάνο βασικά χαρακτηριστικά είχαν αδειάσει χρόνια πριν.
  • Στις 3 Μαρτίου 1956 ένα Handley Page Hermes (Hermes IV G-ALDW της Skyways Limited) καταστράφηκε στο έδαφος.
  • Στις 27 Απριλίου του 1956 ένα Ντάγκλας Ντακότα της RAF καταστράφηκε στο έδαφος από μια βόμβα.
  • Στις 20 Απριλίου 1967, ένα Μπρίστολ Britannia συνετρίβη κατά την προσέγγιση στο αεροδρόμιο με κακές καιρικές συνθήκες, 126 νεκροί.
  • Στις 29 Ιανουαρίου 1973 ένα αεροσκάφος Ilyushin Il-18 (Reg No SU-AOV) των Αιγυπτιακών Αερογραμμών συνετρίβη στην οροσειρά του Πενταδακτύλου κατά την προσέγγιση στο αεροδρόμιο σκοτώνοντας 37 άτομα (7 πλήρωμα και 30 επιβάτες).[6]
  • Στις 29 Αυγούστου του 1973, αεροσκάφος τύπου Tupolev Tu-104 των Τσεχοσλοβακικών Αερογραμμών που εκτελούσε την πτήση CSA531 από τη Δαμασκό βγήκε από το διάδρομο κατά την προσγείωση. Το αεροσκάφος επρόκειτο να πετάξει στην Πράγα μετά από τη Λευκωσία.
  • Στις 20 Ιουλίου 1974, δύο κενά αεροσκάφη των Κυπριακών Αερογραμμών (ένα Hawker-Siddeley HS121 Trident 1E (5B-DAE), και Trident 2E (5B-DAB)) καταστράφηκαν στο έδαφος από την τουρκική Αεροπορία κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
  • Στις 22 Ιουλίου 1974, 33 άνθρωποι σκοτώθηκαν από φίλια πυρά όταν 15 αεροσκάφη Nord Noratlas της 354ης Μοίρας Μεταφορών μετέφεραν μια Ελληνική δύναμη καταδρομέων για την προστασία του αεροδρομίου από τα Τουρκικά στρατεύματα εισβολής. Αυτή η επιχείρηση ονομάστηκε Νίκη.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. House of Commons Hansard Written Answers for 19 Jan 2005 (pt 6)
  2. Kevork K Keshishian (1990) Nicosia the Capital of Cyprus Then and Now ISBN 9963-571-21-2
  3. Nathan Morley, Nicosia: Our Other Airport, in The Cyprus Mail (newspaper), 8 November 2009
  4. Special report by the UN Secretary-General on development in Cyprus: UN Docs.
  5. United States, Congress, Senate, Committee on the Judiciary, Subcommittee to Investigate Problems Connected with Refugees and Escapees, Crisis on Cyprus: 1975, 1975, p. 53.
  6. «Egyptian plane crashes since 1970». CNN. January 3, 2004. http://www.cnn.com/2004/WORLD/meast/01/03/crash.timeline.reut/index.html. Ανακτήθηκε στις 2007-01-30. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]