Διαβατήρια (εορτή)

Τα Διαβατήρια ήταν αρχαία θρησκευτική εορτή με τελούμενες θυσίες που γινότανε στη Σπάρτη λίγο πριν ξεκινήσει εκστρατευτικό σώμα ή εξέλθει αυτό από τα όρια της χώρας.

Κατά τα Σπαρτιατικά έθιμα, ο Βασιλεύς που εκστράτευε αυτός και τελούσε «τα διαβατήρια» προς τιμή της θεάς Αθηνάς και του Δία, με φλόγα που μετέφερνε «πυρφόρος» από τον Ναό του Αγήτορα Δία της Σπάρτης.

Παρόμοιες θυσίες τελούσαν και οι σπαρτιάτες στρατηγοί κάθε φορά που στην εκστρατεία διάβαιναν ποταμό προκειμένου να εξιλεώσουν τη ποτάμια θεότητα.

Όπως μαρτυρεί ο Πολύαινος, στη Σπάρτη η εορτή αυτή ονομαζόταν και «υπερβατήρια».
Κατά δε τον Φίλωνα (2-292) έτσι ονομαζόταν και η εορτή του Πάσχα (ως έξοδος).