Δημήτρης Λίτσας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτρης Λίτσας
Δημήτρης Λίτσας (1881–1952) , Παιδιά καβάλα σε λευκό μουλάρι, χωρίς χρονολογία. Ελαιογραφία σε καμβά, 47 εκ. x 38,5 εκ. Ιδιωτική συλλογή.
Γέννηση1881[1]
Σπέτσες
Θάνατος1952[1]
Αλεξάνδρεια
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΣπουδέςΑνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
Ιδιότηταζωγράφος και αγιολόγος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Δημήτρης Λίτσας (Σπέτσες, 1881 - Αλεξάνδρεια Αιγύπτου, 1952) ήταν Έλληνας ζωγράφος και αγιογράφος που έζησε, δημιούργησε και δίδαξε κυρίως στην Αίγυπτο.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις Σπέτσες και προερχόταν από εύπορη ναυτική οικογένεια, Διδάχτηκε ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών (την μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) στην Αθήνα έχοντας ως δασκάλους τον Νικηφόρο Λύτρα, τον Γεώργιο Ροϊλό και τον Κωνσταντίνο Βολανάκη ολοκληρώνοντας τις σπουδές του το 1901. Έπειτα εργάστηκε για μια διετία στο πλευρό του ζωγράφου Κυριάκου Σουλιώτη, φιλοτεχνώντας προσωπογραφίες εύπορων ομογενών φοιτώντας ταυτόχρονα στη Δραματική Σχολή Αθηνών υπό τις οδηγίες μεταξύ άλλων του Δημήτριου Βικέλα και του Άγγελου Βλάχου. για να εργασθεί κατόπιν ως ηθοποιός σε περιοδεύοντες θιάσους με τους οποίους ταξίδεψε σε Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη και Σμύρνη. Παντρεύτηκε το 1909 και το 1912/13 συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους, μετά το τέλος των οποίων μετανάστευσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το 1914 έμεινε χήρος και το 1916 ίδρυσε με τη βοήθεια της δεύτερης συζύγου του σχολή ζωγραφικής στην Αλεξάνδρεια, η οποία διατηρήθηκε με μικρές διακοπές έως το θάνατο του καλλιτέχνη.[2]

Το 1929 πραγματοποίησε την πρώτη από τις τρεις ατομικές εκθέσεις της καλλιτεχνικής του πορείας σημειώνοντας σημαντική επιτυχία. Λίγο καιρό αργότερα μετακόμισε για εκπαιδευτικούς λόγους στο Παρίσι όπου έζησε για μια διετία μελετώντας τις σύγχρονες καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής (ιμπρεσιονισμός, κυβισμός, φωβισμός, εξπρεσιονισμός, υπερρεαλισμός κλπ). Η θητεία του στο Παρίσι επηρέασε σημαντικά τη ζωγραφική του καθώς τον οδήγησε σε νέες καλλιτεχνικές αναζητήσεις.[εκκρεμεί παραπομπή]

Κοντά του μαθήτευσαν σημαντικοί ζωγράφοι του αιγυπτιακού Ελληνισμού, όπως ο Γιάννης Κεφαλληνός, ο Αριστομένης Αγγελόπουλος, ο Μιχάλης Κιούσης, ο Μιχάλης Βαφειάδης ο Σπύρος Μυλωνάκης και άλλοι. Δημοσίευσε επίσης άρθρα σχετικά με την ζωγραφική και γενικότερα την τέχνη σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής. Πέθανε στην Αλεξάνδρεια το 1952.[3]

Τεχνοτροπία & έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η καλλιτεχνική πορεία του Λίτσα χωρίζεται σε τρεις περιόδους με σημείο-σταθμό τη μετάβασή του στο Παρίσι. Η πρώτη περίοδος όπου κυριαρχούν οι τοπιογραφίες, οι πολύχρωμες αποχρώσεις και ο ακαδημαϊκός νατουραλισμός της Σχολής του Μονάχου διαρκεί μέχρι το 1929. Με την επιστροφή του στην Αλεξάνδρεια από τη Γαλλία επαναπροσδιορίζει τη θεματολογία και της τεχνικές του. Τώρα επικρατεί η γκρίζα απόχρωση ενώ τα μοτίβα της φύσης παραμένουν η πηγή έμπνευσης του Λίτσα. Από το 1940 και μέχρι το τέλος της ζωής του πραγματοποιεί μια ελεγχόμενη επιστροφή στη χρωματική ποικιλία.[3]

Στα έργα του αποτύπωσε μοναδικά το λαμπερό αιγυπτιακό τοπίο και τα μελαψά πρόσωπα των Αιγυπτίων. Ζωγράφισε ακόμα νεκρές φύσεις, άνθη, κορμούς δένδρων και εικόνες αγίων (μεταξύ άλλων πραγματοποίησε την αγιογράφηση της εκκλησίας του Αγίου Χριστοφόρου στο Ραχήτειο της Αιγύπτου το 1948.[εκκρεμεί παραπομπή] Μερικά έργα του φυλάσσονται στην Εθνική Πινακοθήκη ενώ τα περισσότερα βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών συλλεκτών.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Faceted Application of Subject Terminology. 383522. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. Π.Δ. Καγκελάρης (2013). Δημήτρης Λίτσας (1881-1952). Ο μεγάλος άγνωστος Αιγυπτιώτης ζωγράφος. Αθήνα: Ιδιωτική έκδοση. σελ. 20. ISBN 960-85532-3-1 Check |isbn= value: checksum (βοήθεια). 
  3. 3,0 3,1 Μαλάνος, Τίμος. «Ο ζωγράφος Δημήτρης Λίτσας». Νέα Εστία (617): 369-373. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-07. https://web.archive.org/web/20160307194701/http://www.ekebi.gr/magazines/flipbook/showissue.asp?file=82746&code=2434. Ανακτήθηκε στις 6/10/2015. 

Πρόσθετη βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Αθηνά Σχινά, Δημήτρης Λίτσας 1881–1952: Αντιπροσωπευτική επιλογή από το έργο του. Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 1995. ISBN 960-03-0691-5.
  • Μανώλης Γιαλουράκης, Η Αίγυπτος των Ελλήνων, β΄ έκδοση, σσ. 537–541. Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2006. ISBN 960-03-4054-4.