Δαμασκός
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 33°31′N 36°18′E / 33.517°N 36.300°E
| Δαμασκός | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Δαμασκός | |||
 | |||
| Χώρα | Συρία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Δαμασκός | ||
| Διοίκηση | |||
| • Δήμαρχος | Bishr Al Sabban | ||
| Έκταση | 105 km² | ||
| Υψόμετρο | 680 μέτρα | ||
| Πληθυσμός | 2.584.771 (2023)[1] | ||
| Τηλ. κωδ. | 011 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+03:00 | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
| Αρχαία πόλη της Δαμασκού | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
.jpg) | |
 | |
| Χώρα μέλος | .svg){kind=small} Συρία |
| Τύπος | Πολιτισμικό |
| Κριτήρια | i, ii, iii, iv, vi |
| Ταυτότητα | 20 |
| Περιοχή | Αραβικές Χώρες |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 1979 (3η συνεδρίαση) |
Η Δαμασκός είναι η πρωτεύουσα της Συρίας με πληθυσμό 2.503.000 κατοίκους (απογραφή 2022). Είναι χτισμένη στην όαση Γκούτα, που βρίσκεται στην όχθη του ποταμού Μπαρόντα, (του Χρυσορρόα, όπως τον ονομάζουν οι αρχαίοι Έλληνες) σε υψόμετρο 600-700 μέτρα στις αρχές της ερήμου και στους πρόποδες του Αντιλίβανου.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Δαμασκός χαρακτηρίζεται από το ηπειρωτικό της κλίμα. Η πεδιάδα Ελ Γούτα (που βρίσκεται γύρω από την πόλη) παρόλο ότι δέχεται ελάχιστες βροχές είναι πολύ εύφορη χάρη στο ποτάμι Μπαράντα. Άλλωστε η πεδιάδα αυτή τροφοδοτεί την πρωτεύουσα με λαχανικά και άλλα γεωργικά προϊόντα που έχει ανάγκη η πόλη. Η Δαμασκός είναι το βασικότερο εμπορικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο της Συρίας. Αποτελεί ακόμη βασικό συγκοινωνιακό κόμβο διεθνών σιδηροδρομικών γραμμών, αυτοκινητόδρομων και αεροπορικών επικοινωνιών. Από αυτήν περνάει η μεγάλη σιδηροδρομική γραμμή που ενώνει τη Συρία με τη Βηρυτό και το Αμμάν. Ακόμη βρίσκεται πάνω στον μοναδικό αυτοκινητόδρομο που συνδέει την Τουρκία με το Ιράκ, καθώς και τον Λίβανο με την Ιορδανία και το Ιράκ.
Στη Δαμασκό και στην περιοχή γύρω από την πόλη υπάρχουν εργοστάσια τσιμέντων, υφαντουργίας, υαλουργίας, διυλιστήρια πετρελαίου, ενώ έχουν παραμείνει και οι παλιές βιοτεχνίες παραγωγής βαμβακερών υφασμάτων που είναι πασίγνωστα σε ολόκληρο τον κόσμο σαν «δαμασκηνά». Ακόμη βρίσκεται και το Πανεπιστήμιο της Συρίας, καθώς και άλλα πνευματικά και πολιτιστικά κέντρα, όπως η Ακαδημία Επιστημών κλπ.
Η πόλη, παρόλο ότι είναι από τις πιο παλιές, ελάχιστα έχει χάσει από το παλιό της χρώμα και ελάχιστα έχει αλλοιωθεί η πολεοδομία και η αρχιτεκτονική της. Έχει πολλά αξιόλογα κτήρια, μεταξύ των οποίων και το περίφημο Τζαμί των Ομεϋαδών. Οι πρώτες πληροφορίες για την ύπαρξη της Δαμασκού αναφέρονται στο 16ο αιώνα π.Χ., όταν ακόμη βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία των Φαραώ της Αιγύπτου. Αργότερα, τον 10ο αιώνα περίπου π.Χ. έγινε το κέντρο του βασιλείου της Δαμασκού. Κατά την εποχή των Σελευκιδών, η πόλη -ή μέρος της- μετονομάστηκε σε Δημητριάδα. Την εποχή του Χριστού αναφέρεται σαν μεγάλο εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο, γνωστή άλλωστε και από την ιστορία του Απόστολου Παύλου. Μετά την επικράτηση της ισλαμικής θρησκείας, η Δαμασκός γίνεται πρωτεύουσα του Χαλιφάτου των Ομμεϋαδών. Στην εποχή του χαλιφάτου των Αββασιδών η Δαμασκός παρέμεινε εμπορικό κέντρο, ενώ άρχισε να παρακμάζει σημαντικά στη διάρκεια της τούρκικης κατοχής. Το 1920, όταν η Συρία βρισκόταν κάτω από τη γαλλική κατοχή, έγινε πρωτεύουσα του κράτους και παρέμεινε και μετά την απελευθέρωση της Συρίας από τους Γάλλους.
Στη Δαμασκό βρίσκεται από το 1343 η έδρα του Πατριαρχείου Αντιοχείας.
Όνομα και ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το όνομα της Δαμασκού αναφέρεται για πρώτη φορά (ως «T-m-ś-q») στον γεωγραφικό κατάλογο του Τούθμωσις Γ΄ τον 15ο αιώνα π.Χ.[2] Η ετυμολογία της λέξης «T-m-ś-q» είναι αβέβαιη. Σύμφωνα με μια άποψη είναι σημιτικής («Κουμρανίκ Νταρμεσέκ - דרמשק» και «Νταρμσούκ» - ܕܪܡܣܘܩ).[3] Το αγγλικό και λατινικό όνομα της πόλης («Damascus») προέρχεται από τα ελληνικά.[4] Επιπλέον, αναφέρεται ως «Ιμερισού» στα ακκαδικά, Νταμάσκ (דמשק) στα παλιά αραμαϊκά και Νταμμεσέκ (דמשק) στη βιβλική εβραϊκή γλώσσα. Στα αραβικά η πόλη ονομάζεται «Ντιμάσκου σ-Σάμι» («Dimašqu š-Šāmi» - «دمشق الشام»), αν και συχνά αναφέρεται εν συντομία από τους κατοίκους της πόλης ως «Ντιμάσκ» ή ως «ασ-Σαμ», ενώ από κατοίκους γειτονικών αραβικών χωρών και της Τουρκίας ως «ασ-Σαμ».[5][6][7][8]
Δημογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εκτιμώμενος πληθυσμός της Δαμασκού το 2011 ήταν 1.711.000 κάτοικοι. Η πρωτεύουσα της Συρίας είναι το κέντρο μιας υπερπληθούς μητροπολιτικής περιοχής με εκτιμώμενο πληθυσμό 5.000.000. Η μητροπολιτική περιοχή της Δαμασκού περιλαμβάνει τις πόλεις Ντούμα, Χαράστα, Νταράγια, Αλ-Ταλ και Τζαραμάνα.
Το ποσοστό πληθυσμιακής ανάπτυξης της πόλης είναι το υψηλότερο στη Συρία, κυρίως λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης και των ευκαιριών για επαγγελματικές και εκπαιδευτικές ευκαιρίες. Η μετανάστευση νέων Σύριων στη Δαμασκό έχει ως αποτέλεσμα η μέση ηλικία του πληθυσμού της πόλης να είναι πολύ χαμηλότερη από τον εθνικό μέσο όρο. Ωστόσο, ο πληθυσμός της Δαμασκού θεωρείται ότι έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα του συνεχιζόμενου Συριακού Εμφυλίου Πολέμου.
Εθνικότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πλειονότητα των Δαμασκηνών είναι Άραβες. Οι Κούρδοι είναι η μεγαλύτερη εθνοτική μειονότητα, με πληθυσμό περίπου 300.000 κατοίκους, που κατοικούν κυρίως στις γειτονιές Ουάντι Αλ-Μασάρι («Ζοράβα») και Ρουκν αλ-Ντιν. Άλλες μειονότητες περιλαμβάνουν Τουρκομάνους, Αρμένιους, Ασσύριους, Κιρκάσιους και Έλληνες. Στις μειονότητες της πόλης περιλαμβάνεται η μικρή παλαιστινιακή κοινότητα.
Θρησκεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Ισλάμ είναι η κυρίαρχη θρησκεία της Δαμασκού. Η πλειονότητα των Μουσουλμάνων είναι Σουνίτες, ενώ Αλεβίτες και Δωδεκατιστές Σιίτες αποτελούν σημαντικές μειονότητες. Οι Αλεβίτες ζουν κυρίως στις συνοικίες Μέζεχ και Σουμαρίγια. Οι Δωδεκατιστές ζουν κυρίως κοντά στους ιερούς τόπους Σαγίνταχ Ρουκάγια και Σαγίνταχ Ζαϊνάμπ. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 200 τζαμιά στη Δαμασκό, το πιο γνωστό είναι το Μέγα Τέμενος των Ομεϋαδών, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.[9]
Οι Χριστιανοί αντιπροσωπεύουν περίπου το 15% – 20% του πληθυσμού. Αρκετά Ανατολικά Χριστιανικά δόγματα έχουν την έδρα τους στη Δαμασκό, συμπεριλαμβανομένης της Συριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας, της Συριακής Καθολικής Εκκλησίας και της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αντιόχειας.
Οι χριστιανικές συνοικίες της πόλης είναι η Μπαμπ Τούμα, η Κασάα και το Γκασάνι. Σε κάθε μία από αυτές υπάρχουν πολλές εκκλησίες, με πιο χαρακτηριστικές το Παρεκκλήσι του Αγίου Παύλου και η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην Μπαμπ Τούμα. Στο προάστιο Σουφανίε έχουν αναφερθεί μια σειρά από θαύματα της Παναγίας, μεταξύ 1982 και 2004.[10] Μια μικρή μειονότητα Δρούζων κατοικεί στην πόλη και βρίσκεται στα μεικτά χριστιανικά προάστια Τανταμόν, Τζαραμάνα και Σαχνάγια.[11][12] Η Πατριαρχική Έδρα της Συριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας εδρεύει στην Μπαμπ Τούμα της Δαμασκού. Η Εκκλησία αυτή είναι ανεξάρτητη από τη Συριακή Ορθόδοξη Εκκλησία της Μέσης Ανατολής, αν και αμφότερες ασκούν την ίδια ή παρόμοια θρησκευτική πρακτική του Χριστιανισμού. Υπάρχουν 700.000 μέλη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αντιόχειας στη Συρία, που θεωρούνται ως το μεγαλύτερο μέρος του χριστιανικού πληθυσμού μαζί με τους 400.000 Ασσύριους και τους 30-100.000 Αρμένιους.
Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Κλιματικά δεδομένα Damascus (Διεθνές Αεροδρόμιο Δαμασκού) 1991–2020 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 24.0 | 29.0 | 34.4 | 38.4 | 41.0 | 44.8 | 46.0 | 44.6 | 42.0 | 37.8 | 31.0 | 25.1 | 46,0 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 12.9 | 15.1 | 20.0 | 25.1 | 30.7 | 35.1 | 37.6 | 37.4 | 34.3 | 28.8 | 20.5 | 14.7 | 26,02 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | 6.5 | 8.2 | 12.1 | 16.6 | 21.7 | 25.6 | 27.8 | 27.6 | 24.7 | 19.8 | 12.5 | 7.8 | 17,58 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 1.2 | 2.3 | 5.0 | 8.3 | 12.4 | 16.0 | 18.8 | 18.7 | 15.4 | 11.4 | 5.6 | 2.3 | 9,78 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −12.2 | −12 (10) |
−8 (18) |
−7.5 | 0.6 | 4.5 | 9.0 | 8.6 | 2.1 | −3 | −8 (18) |
−10.2 | −12,2 |
| Υετός mm (ίντσες) | 25 | 26 | 20 | 7 | 4 | 1 | 0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
6 | 21 | 21 | 131 |
| % υγρασίας | 76 | 69 | 59 | 50 | 43 | 41 | 44 | 48 | 47 | 52 | 63 | 75 | 56 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 8 | 8 | 6 | 3 | 2 | 0.1 | 0.1 | 0.1 | 0.2 | 3 | 5 | 7 | 42,5 |
| Μέσες ημέρες χιονόπτωσης | 1 | 1 | 0.1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.2 | 2,3 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 164.3 | 182.0 | 226.3 | 249.0 | 322.4 | 357.0 | 365.8 | 353.4 | 306.0 | 266.6 | 207.0 | 164.3 | 3.164,1 |
| Μέσες ημερήσιες ώρες ηλιοφάνειας | 5.3 | 6.5 | 7.3 | 8.3 | 10.4 | 11.9 | 11.8 | 11.4 | 10.2 | 8.6 | 6.9 | 5.3 | 8,5 |
| Πηγή #1: | |||||||||||||
| Πηγή #2: NOAA (sunshine hours, 1961–1990)[14] | |||||||||||||
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ «Damascus Population 2023». Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ https://oi-idb-static.uchicago.edu/multimedia/2380/simons_topographical_lists_1937.pdf
- ↑ https://www.oldamascus.com/damas.htm
- ↑ https://www.etymonline.com/word/damascus
- ↑ https://www.jstor.org/stable/1357008
- ↑ https://www.jstor.org/stable/1356214
- ↑ Miller, Catherine; Al-Wer, Enam; Caubet, Dominique; Watson, Janet C.E. (2007). Arabic in the City: Issues in Dialect Contact and Language Variation. Routledge. p. 189. ISBN 978-1135978761.
- ↑ Beattie, Andrew; Pepper, Timothy (2001). The Rough Guide to Syria. Rough Guides. p. 290. ISBN 9781858287188. Retrieved 14 August 2017.
- ↑ Flood, Finbarr Barry (2001). The Great Mosque of Damascus: studies on the makings of an Umayyad visual culture. 33. BRILL. σελ. 12. ISBN 978-90-04-11638-2. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2009.
- ↑ Sbalchiero in: Laurentin/ Sbalchiero (2007), p. 1093–1097.
- ↑ «Syria's Alawites Under Siege».
- ↑ «Despite pressure Druze remain in regime camp».
- ↑ «The Climate of Damascus 1981–2010» (στα Ρωσικά). Weather and Climate (Погода и климат). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2017.
- ↑ «Damascus INTL Climate Normals 1961–1990». en:National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2017.
| |||||||||||||||||
|
 |
Αυτό το γεωγραφικό λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |