Δίαυλος (άθλημα)

Ο δίαυλος ήταν ένας αγώνας δρόμου ταχύτητας με διπλάσια διαδρομή από το αγώνισμα στάδιον (δηλαδή περίπου 400 μέτρα). Εισήχθη στη 14η Ολυμπιάδα των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων (το 724 π.Χ.). Οι μελετητές διαφωνούν για το αν ή όχι οι δρομείς του αγωνίσματος έκαναν δύο γύρους στο στάδιο για τον αγώνα, ή αν οι δρομείς γύριζαν στο τέλος του πρώτου γύρου, και στη συνέχεια έτρεχαν προς τα πίσω στη γραμμή της εκκίνησης για να τερματίσουν.^[1]^[2]

Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι γνωστοί νικητές του δίαυλου στους αρχαίους ολυμπιακούς αγώνες:^[3]

Ολυμπιάδα	Έτος	Ολυμπιονίκης	Περιοδονίκης	Πόλη Ολυμπιονίκη
14η	724 π.Χ.	Ύπηνος		Πίσα
22η	692 π.Χ.	Παντακλής		Αθήνα
29η	664 π.Χ.	Χίονις		Σπάρτη
30η	660 π.Χ.	Χίονις		Σπάρτη
31η	656 π.Χ.	Χίονις		Σπάρτη
35η	640 π.Χ.	Κύλων		Αθήνα
65η	520 π.Χ.	Άνοχος (ή Ανοχάς)		Τάραντας
67η	512 π.Χ.	Φάνας (ή Φανάς)		Πελλήνη
69η	504 π.Χ.	Θεσσαλός		Κόρινθος
73η	488 π.Χ.	Αστύλος	✓	Κρότωνας
74η	484 π.Χ.	Αστύλος	✓	Κρότωνας
75η	480 π.Χ.	Αστύλος	✓	Συρακούσες
76η	476 π.Χ.	Δάνδις		Άργος
77η	472 π.Χ.	[...]γης		Επίδαυρος
78η	468 π.Χ.	Παρμενίδης		Ποσειδωνία
78η	468 π.Χ.	[...]ημος		Παρρασία
82η	452 π.Χ.	Εύβουλος		άγνωστη
83η	448 π.Χ.	Ευκλείδης		άγνωστη
96η	396 π.Χ.	Κροκίνας		Λάρισα
119η	304 π.Χ.	Νίκανδρος		Ηλεία
120η	300 π.Χ.	Νίκανδρος		Ηλεία
121η	296 π.Χ.	Απολλώνιος		Αλεξάνδρεια
125η	280 π.Χ.	Παραβάλλων		Ηλεία
129η	264 π.Χ.	Φιλίνος		Κως
130η	260 π.Χ.	Φιλίνος		Κως
131η	256 π.Χ.	Φιλίνος		Κως
143η	208 π.Χ.	άγνωστος		Άργος
144η	204 π.Χ.	άγνωστος		Άργος
145η	200 π.Χ.	άγνωστος		Άργος
146η	196 π.Χ.	άγνωστος		Άργος
154η	164 π.Χ.	Λεωνίδας		Ρόδος
155η	160 π.Χ.	Λεωνίδας		Ρόδος
156η	156 π.Χ.	Λεωνίδας		Ρόδος
157η	152 π.Χ.	Λεωνίδας		Ρόδος
170η	100 π.Χ.	Νικοκλής		Άκριον
177η	72 π.Χ.	Εκάτομνος (ή Εκατόμνως)		Μίλητος
190η	20 π.Χ.	άγνωστος		Μίλητος
205η	41 μ.Χ.	άγνωστος		άγνωστη
212η	69 μ.Χ.	Πολίτης		Κέραμος Καρίας
216η	85 μ.Χ.	Ερμογένης (ο και Ίππος)		Ξάνθος
229η	137 μ.Χ.	Αίλιος Γρανιανός		Σικυώνα
233η	153 μ.Χ.	Δημήτριος		Χίος
236η	165 μ.Χ.	άγνωστος		άγνωστη

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ Golden (2003), σσ. 51-52. "Ο δίαυλος, "διπλός σωλήνας" (βλ. αυλός), ήταν μία από τις τακτικές εκδηλώσεις στις ελληνικές αθλητικές διοργανώσεις. Ο δίαυλος ήταν ένας αγώνας δρόμου σε δύο μήκη του Σταδίου (400 ελληνικά πόδια) - σε διαχωριστικές λωρίδες χαράζονταν από ασβέστη ή γύψο, αριστερόστροφα γύρω από έναν καμπτήρα (KAMPTËR), και γύριζαν προς τα πίσω σε μια παράλληλη γραμμή. Σύμφωνα με την παράδοση, έγινε μέλος του δευτέρου Ολυμπιακού προγράμματος, το 724. Ο πρώτος νικητής του ήταν ο Ύπενος της Πίζας. Μόνον άνδρες έτρεχαν δίαυλο στην Ολυμπία, τα Ίσθμια και τα Νέμεα. Στα Πύθια, όμως, ήταν στο αρχικό πρόγραμμα και για τους παίδες. Οι δρομείς του διαύλου έπρεπε να είναι ισχυρότεροι από τους σπρίντερ, αλλά ελαφρύτεροι από τους Οπλίτες δρομείς (οι οποίοι έτρεχαν την ίδια απόσταση, με πανοπλία). Όμως, σύμφωνα με τον Γαληνό, ακόμα και ο πρωταθλητής σε αυτή την απόσταση είναι πιο αργός από μια γαζέλα. Σε αντίθεση με τις γαζέλες όμως, κάποιοι δρομείς του διαύλου απόλαυσαν την επιτυχία τους για πολλά χρόνια: ένας Αργείος κέρδισε στην Ολυμπία τέσσερις φορές στο τρέξιμο (208-196), ένα κατόρθωμα που συνδυάζεται με αυτό του Λεωνίδα της Ρόδου (164-152, που έκανε ταυτόχρονα νίκη στο στάδιον και τον οπλίτη δρόμο). Διπλή νίκη στο στάδιο και το δίαυλο δεν ήταν επίσης ασυνήθιστο φαινόμενο. Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης και στους ιππικούς αγώνες με διαδρομή σε δύο μήκη του Ελληνικού Ιπποδρόμου."
↑ Miller (2004), σελ. 32. "Η πρώτη προσθήκη στο Ολυμπιακό πρόγραμμα ήταν ο δίαυλος, ή το διπλό-στάδιον, αγώνισμα του 724. Αυτό το αγώνισμα, που είναι ισοδύναμο με το σύγχρονο του δρόμου των 400 μέτρων, είναι δύσκολο να εντοπιστεί στις αγγειογραφίες, διότι η βάδιση των αθλητών είναι παρόμοια με εκείνη των δρομέων του σταδίου. Κατά τη σύγκριση των οποίων οι δρομείς τους έχουν τα γόνατα ελαφρώς χαμηλωμένα από τους άλλους (σε αντίθεση με τα γόνατα στα σχήματα 3 και 11, και αυτών στο σχήμα 30), και έτσι είμαστε σε θέση να διακρίνουμε αυτά τα δύο αγωνίσματα. Ωστόσο, η μόνο απεικόνιση του διαύλου για την οποία είμαστε βέβαιοι, είναι σε ένα θραύσμα παναθηναϊκού αμφορέα που γράφει: Είμαι ένας δρομέας του διαύλου." Panathenaic Prize Amphora fragments, ca.550 B.C. National Archaeological Museum, Athens, #2468.
↑ «Βάση αρχαίων Ολυμπιονικών - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού».

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Golden, Mark. Sport in the Ancient World from A to Z. Routledge, 2003. ISBN 0-415-24881-7
Miller, Stephen G. & Schmidt, Ben, Ancient Greek Athletics: the events at Olympia, Delphi, Nemea, and Isthmia. Yale University Press, 2004. ISBN 0-300-11529-6

[1] Golden (2003), σσ. 51-52. "Ο δίαυλος, "διπλός σωλήνας" (βλ. αυλός), ήταν μία από τις τακτικές εκδηλώσεις στις ελληνικές αθλητικές διοργανώσεις. Ο δίαυλος ήταν ένας αγώνας δρόμου σε δύο μήκη του Σταδίου (400 ελληνικά πόδια) - σε διαχωριστικές λωρίδες χαράζονταν από ασβέστη ή γύψο, αριστερόστροφα γύρω από έναν καμπτήρα (KAMPTËR), και γύριζαν προς τα πίσω σε μια παράλληλη γραμμή. Σύμφωνα με την παράδοση, έγινε μέλος του δευτέρου Ολυμπιακού προγράμματος, το 724. Ο πρώτος νικητής του ήταν ο Ύπενος της Πίζας. Μόνον άνδρες έτρεχαν δίαυλο στην Ολυμπία, τα Ίσθμια και τα Νέμεα. Στα Πύθια, όμως, ήταν στο αρχικό πρόγραμμα και για τους παίδες. Οι δρομείς του διαύλου έπρεπε να είναι ισχυρότεροι από τους σπρίντερ, αλλά ελαφρύτεροι από τους Οπλίτες δρομείς (οι οποίοι έτρεχαν την ίδια απόσταση, με πανοπλία). Όμως, σύμφωνα με τον Γαληνό, ακόμα και ο πρωταθλητής σε αυτή την απόσταση είναι πιο αργός από μια γαζέλα. Σε αντίθεση με τις γαζέλες όμως, κάποιοι δρομείς του διαύλου απόλαυσαν την επιτυχία τους για πολλά χρόνια: ένας Αργείος κέρδισε στην Ολυμπία τέσσερις φορές στο τρέξιμο (208-196), ένα κατόρθωμα που συνδυάζεται με αυτό του Λεωνίδα της Ρόδου (164-152, που έκανε ταυτόχρονα νίκη στο στάδιον και τον οπλίτη δρόμο). Διπλή νίκη στο στάδιο και το δίαυλο δεν ήταν επίσης ασυνήθιστο φαινόμενο. Ο όρος χρησιμοποιείται επίσης και στους ιππικούς αγώνες με διαδρομή σε δύο μήκη του Ελληνικού Ιπποδρόμου."

[2] Miller (2004), σελ. 32. "Η πρώτη προσθήκη στο Ολυμπιακό πρόγραμμα ήταν ο δίαυλος, ή το διπλό-στάδιον, αγώνισμα του 724. Αυτό το αγώνισμα, που είναι ισοδύναμο με το σύγχρονο του δρόμου των 400 μέτρων, είναι δύσκολο να εντοπιστεί στις αγγειογραφίες, διότι η βάδιση των αθλητών είναι παρόμοια με εκείνη των δρομέων του σταδίου. Κατά τη σύγκριση των οποίων οι δρομείς τους έχουν τα γόνατα ελαφρώς χαμηλωμένα από τους άλλους (σε αντίθεση με τα γόνατα στα σχήματα 3 και 11, και αυτών στο σχήμα 30), και έτσι είμαστε σε θέση να διακρίνουμε αυτά τα δύο αγωνίσματα. Ωστόσο, η μόνο απεικόνιση του διαύλου για την οποία είμαστε βέβαιοι, είναι σε ένα θραύσμα παναθηναϊκού αμφορέα που γράφει: Είμαι ένας δρομέας του διαύλου." Panathenaic Prize Amphora fragments, ca.550 B.C. National Archaeological Museum, Athens, #2468.

[:1-3] «Βάση αρχαίων Ολυμπιονικών - Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού».

[1]

[2]

[3]