Προαστιακός σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Προαστιακός Θεσσαλονίκης
Άποψη ενός Stadler GTW που χρησιμοποιείται στα δρομολόγια του Προαστιακού Θεσσαλονίκης.
Πληροφορίες
ΙδιοκτησίαOΣE
ΠεριοχήΚεντρική Μακεδονία και τμήμα της Λάρισας
ΕίδοςΠροαστιακός σιδηρόδρομος
Γραμμές3
Σταθμοί44
Ιστότοποςhellenictrain.gr
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας9 Σεπτεμβρίου 2007
ΔιαχειριστήςHellenic Train
Τύπος οχημάτων MAN 2000 (621)
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Μήκος συστήματος408 χλμ
Εύρος γραμμής1.435 χιλιοστά (κανονικό εύρος)
Μέγιστη ταχύτητα160 χλμ/ώρα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Προαστιακός σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκης αποτελεί μια υπηρεσία προαστιακού σιδηροδρόμου που ενώνει την πόλη της Θεσσαλονίκης με τα γειτονικά αστικά του Κιλκίς, της Κατερίνης, των Σερρών, της Βέροιας, της Έδεσσας, της Φλώρινας, της Λάρισας και με μια σειρά οικισμών της περιοχής.

Ξεκίνησε την λειτουργία του το 2007 με την σύνδεση προς Λάρισα και έκτοτε επεκτάθηκε με την προσθήκη νέων γραμμών προς Φλώρινα και Σέρρες. Τα δρομολόγια του Προαστιακού διαχειρίζεται η Hellenic Train.

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο προαστιακός Θεσσαλονίκης ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 9 Σεπτεμβρίου 2007 με πρώτη τη γραμμή Θεσσαλονίκη-Κατερίνη-Λιτόχωρο ενώνοντας τα αστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης, της Κατερίνης και τα παράλια της Νότιας Πιερίας και αποτέλεσε την πρώτη προαστιακή σύνδεση περιοχών εκτός Αθηνών.

Στις 7 Σεπτεμβρίου 2008, με την ολοκλήρωση της ηλεκτροκίνησης στο τμήμα Θεσσαλονίκη-Δομοκός, η γραμμή επεκτάθηκε μέχρι τη Λάρισα[1]. Αργότερα, εντάχθηκε ως προαστιακή και η ήδη υπάρχουσα γραμμή Θεσσαλονίκη-Έδεσσα μέσω Βέροιας με την προοπτική της ηλεκτροκίνησης στο άμεσο μέλλον. Παράλληλα τον Μάιο του 2008 ολοκληρώθηκε η προκαταρκτική μελέτη σκοπιμότητας του «Προαστιακού Περιφερειακού Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης» στην οποία και εντάχθηκε η νέα σιδηροδρομική σύνδεση Θεσσαλονίκης - Πέλλας μέσω Γιαννιτσών. Η μελέτη αυτή που επικαιροποιήθηκε το Μάρτιο του 2018 σε σχετική ημερίδα στα Γιαννιτσά αναμένει την οριστικοποίησή της σύμφωνα με τη δέσμευση του Αλέξη Τσίπρα στο περιφερειακό αναπτυξιακό συνέδριο για την Κεντρική Μακεδονία που έγινε το Μάρτιο του 2018 στη Θεσσαλονίκη.

Στις 3 Φεβρουαρίου 2020, εγκαινιάστηκε και τρίτη προαστιακή γραμμή που ενώνει τη Θεσσαλονίκη με τις Σέρρες.[2]

Γραμμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο προαστιακός σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκης αποτελείται από τις παρακάτω γραμμές:

Γραμμή Εγκαίνια Διαδρομή Μήκος (km)[3] Σταθμοί Συχνότητα συρμών Διάρκεια
Π1 2007 ΘεσσαλονίκηΚατερίνηΛάρισα 173,5 12 8 ανά ημέρα 1 ώρα και 49 λεπτά
Π2 2008 ΘεσσαλονίκηΈδεσσαΦλώρινα 111,7 17 3 ανά ημέρα 3 ώρες και 10 λεπτά
Π3 2020 ΘεσσαλονίκηΣτρυμόναςΣέρρες 158,9 20 2 ανά ημέρα 2 ώρες και 45 λεπτά
Προς Θεσσαλονίκη-Λάρισα
To Thessaloniki/Larissa
Πρόγραμμα στάσεων γραμμής.
Πληροφορίες
ΙδιοκτησίαΟΣΕ
ΠεριοχήΘεσσαλονίκη, Πιερία και Λάρισα
ΕίδοςΣιδηρόδρομος
ΚατάστασηΣε λειτουργία
ΤερματικοίΘεσσαλονίκη
Λάρισα
Σταθμοί12
Καθημερινή εξυπηρέτησηHellenic Train
Ιστότοποςhttps://www.hellenictrain.gr/perifereiakes-grammes-thessalonikis
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας9 Σεπτεμβρίου 2007
ΔιαχειριστήςHellenic Train
Διάρκεια ταξιδιού1 ώρα και 34 λεπτά
Χρήση των γραμμώνΑθήνας–Θεσσαλονίκης
Τύπος οχημάτωνSiemens Desiro 460
Μήκος γραμμής173,5 χιλιόμετρα
Τύπος δόμησηςΣτο έδαφος
Υπηρεσίες
Προαστιακός Σιδηρόδρομος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γραμμή Θεσσαλονίκης-Λάρισας (Γραμμή Π1)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Προαστιακή Γραμμή Θεσσαλονίκης - Λάρισας συνδέει τη μακεδονική με τη θεσσαλική πρωτεύουσα. Διαθέτει συνολικά 12 σταθμούς και στους χάρτες της Hellenic train απεικονίζεται με μπλε χρώμα. Εγκαινιάστηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2007 και αρχικά ένωνε τη Θεσσαλονίκη με την Κατερίνη και το Λιτόχωρο, ενώ στις 7 Σεπτεμβρίου 2008 επεκτάθηκε μέχρι τη Λάρισα.

Το τμήμα Θεσσαλονίκη - Κατερίνη - Λιτόχωρο αποτελεί την πρώτη προαστιακή σύνδεση στη χώρα εκτός της περιοχής των Αθηνών.

Σήμερα, ξεκινάει από τον σταθμό Θεσσαλονίκης, διέρχεται από τη Σίνδο, το Άδενδρο και το Πλατύ Ημαθίας, όπου χωρίζεται από τη γραμμή Θεσσαλονίκης - Έδεσσας, συνεχίζει νοτιοανατολικά μέχρι τον Κορινό Πιερίας, την πόλη της Κατερίνης, το Λιτόχωρο και μετά νότια μέχρι τους Νέους Πόρους Πιερίας. Τέλος, περνάει ανατολικά της Ραψάνης, μέσα από τα Τέμπη και αφού διασχίσει τον Ευαγγελισμό Λαρίσης, καταλήγει στην πόλη της Λάρισας. Ορισμένα δρομολόγια του Προαστιακού δεν σταματάνε στη Λάρισα, αλλά συνεχίζονται μέχρι τον Παλαιοφάρσαλο με επιπλέον ενδιάμεσο σταθμό τα Ορφανά.

Η γραμμή ένωσε τα αστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης, της Κατερίνης και της Λάρισας καθώς και τα νότια παράλια της Πιερίας, συνδέοντας έτσι περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας με τη Θεσσαλία.

Μελλοντικά, προβλέπεται η κατασκευή ενδιάμεσης στάσης στον Παντελεήμονα μεταξύ Νέων Πόρων και Λεπτοκαρυάς για την επανεξυπηρέτηση του Πλαταμώνα, καθώς και η επέκταση από Λάρισα προς Βόλο το 2025 όταν ολοκληρωθεί η ηλεκτροκίνηση μεταξή των 2 μεγαλύτερων Θεσσαλικών πόλεων οπότε η απόασταση Θεσσαλονίκης με Βόλου θα διεξάγεται σε 1 ώρα και 40 λεπτά.[4]

Προς Θεσσαλονίκη-Φλώρινα
To Thessaloniki/Florina
Πρόγραμμα στάσεων γραμμής.
Πληροφορίες
ΙδιοκτησίαΟΣΕ
ΠεριοχήΘεσσαλονίκη, Ημαθία, Πέλλα και Φλώρινα
ΚατάστασηΣε λειτουργία
ΤερματικοίΘεσσαλονίκη
Φλώρινα
Σταθμοί25
Καθημερινή εξυπηρέτησηHellenic Train
Ιστότοποςhttps://www.hellenictrain.gr/perifereiakes-grammes-thessalonikis
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας2010
ΔιαχειριστήςHellenic Train
Διάρκεια ταξιδιού3 ώρες 10 λέπτα
Μήκος γραμμής192,4 χιλιόμετρα
Υπηρεσίες
Προαστιακός Σιδηρόδρομος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γραμμή Θεσσαλονίκης-Φλώρινας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Προαστιακή Γραμμή Θεσσαλονίκης - Φλώρινας συνδέει τη Θεσσαλονίκη στην κεντρική Μακεδονία με τη Φλώρινα στη δυτική Μακεδονία. Διαθέτει συνολικά 12 σταθμούς και στους χάρτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα. Εγκαινιάστηκε το 2010 και αρχικά ένωνε τη Θεσσαλονίκη με τη Βέροια και την Έδεσσα, ενώ αργότερα εντάχτηκαν στη γραμμή και τα δρομολόγια από και προς Φλώρινα, τα οποία αρχικά εκτελούνταν από περιφερειακά τρένα.

Σήμερα, ξεκινάει από τον σταθμό Θεσσαλονίκης, διέρχεται από τη Σίνδο, το Άδενδρο και το Πλατύ Ημαθίας, όπου χωρίζεται από τη γραμμή Αθήνας - Θεσσαλονίκης, συνεχίζει νοτιοδυτικά μέχρι τη Βέροια, βόρεια μέχρι τη Νάουσα και τη Σκύδρα και μετά δυτικά μέχρι την Έδεσσα και την Άρνισσα. Έπειτα, συνεχίζει νοτιοδυτικά κατά μήκος της λίμνης Βεγορίτιδας μέχρι το Αμύνταιο, και αφού στραφεί βόρεια προς τη Βεύη, κατευθύνεται τελευταία φορά δυτικά για να καταλήξει στη Φλώρινα.

Η αμαξοστοιχία MAN 2000 (κλάσης 621) η οποία εκτελεί σήμερα τα δρομολόγια της γραμμής 2 του Προαστιακού Σιδηρόδρομου Θεσσαλονίκης

Η γραμμή ένωσε τα αστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης, της Βέροιας, της Φλώρινας και της Έδεσσας καθώς και τους ομώνυμους καταρράκτες, ενώνοντας έτσι περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας.

Μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, η γραμμή ανέστειλε την λειτουργία τους για ορισμένους μήνες με σκοπό τον έλεγχο της γραμμής και την συντήρηση ορισμένων σημείων που θεωρούνταν επικίνδυνα προς χρήση.

Η Hellenic Train ανακοίνωσε την έναρξη των δρομολογίων τον Δεκέμβριο του 2023 με ορισμένα ζεύγη δρομολογίων που θα εξυπηρετούν τα αστικά κέντρα της Βέροιας, της Νάουσας και της Φλώρινας.

Προς Θεσσαλονίκη-Σέρρες
To Thessaloniki/Serres
Πληροφορίες
ΙδιοκτησίαΟΣΕ
ΠεριοχήΘεσσαλονίκη, Κιλκίς και Σέρρες
ΚατάστασηΣε λειτουργία
ΤερματικοίΘεσσαλονίκη
Σέρρες
Σταθμοί21
Καθημερινή εξυπηρέτησηHellenic Train
Ιστότοποςhttps://www.hellenictrain.gr/perifereiakes-grammes-thessalonikis
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας2020
ΔιαχειριστήςHellenic Train
Διάρκεια ταξιδιού2 ώρες 44 λεπτά
Χρήση των γραμμώνΘεσσαλονίκη - Αλεξανδρούπολη
Μήκος γραμμής126 χιλιόμετρα
Τύπος δόμησηςΣτο έδαφος
Υπηρεσίες
Προαστιακός Σιδηρόδρομος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γραμμή Θεσσαλονίκης-Σερρών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Προαστιακή Γραμμή Θεσσαλονίκης - Σερρών ξεκίνησε στις 3 Φεβρουαρίου 2020[5]: πρόκειται για την 3η γραμμή του προαστιακού Θεσσαλονίκης, που συνδέει με 1 επιπλέον δρομολόγιο ανά κατεύθυνση τη Θεσσαλονίκη με τις Σέρρες, διαμορφώνοντας την καθημερινή σύνδεση των 2 πόλεων στα 3 δρομολόγια, με τους υπάρχοντες ενδιάμεσους σταθμούς.[6].

Στις 18 Απριλίου 2021 επαναλειτούργησε η γραμμή, που διεκόπη λόγω της πανδημίας του COVID-19.[7]

Σταθμοί Ανταπόκρισης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αφετηρία Προαστιακού Θεσσαλονίκης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή Π1[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή Π2[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γραμμή Π3[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εισιτήρια και Δρομολόγια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος Θεσσαλονίκης προς το παρόν εκτελεί δρομολόγια σε περιοχές εκτός αστικής ζώνης όπου ισχύει εισιτήριο που τιμολογείται κλιμακωτά και εκδίδεται είτε σε φυσική είτε σε ψηφιακή μορφή από την Hellenic Train.[8]

Μελλοντικά προβλέπεται η επέκταση και πύκνωση των σταθμών στα δυτικά προάστια της μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης και η διασύνδεση του Προαστιακού με το λιμάνι της πόλης, δρομολόγια στα οποία ενδεχομένως θα ισχύει διαφορετικό καθεστώς τιμολόγησης εισιτηρίου.[9]

Το σύνολο των δρομολογίων είχαν ανασταλεί μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών με σκοπό να πραγματοποιηθεί έλεγχος και συντήρηση στο σύνολο του τροχαίου υλικού του σιδηρόδρομου. [10] Ορισμένα δρομολόγια προς Αθήνα και Λάρισα (Γραμμή Π1) επαναλειτούργησαν στις 22 Μαρτίου 2023 ενώ τα υπόλοιπα δρομολόγια προς Φλώρινα (Γραμμή Π2) και Σέρρες (Γραμμή Π3) επαναλειτούργησαν τον Δεκέμβριου του ίδιου έτους.[11]

Μελλοντικές επεκτάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με εκάστοτε κυβερνητικά προγράμματα της τελευταίας δεκαετίες έχουν προταθεί ορισμένες παρεμβάσεις, προσθήκες και επαναλειτουργίες γραμμών με σκοπό την αύξηση του δυναμικού του Προαστιακού Σιδηρόδρομου και την εξυπηρέτηση ακόμα περισσότερων περιοχών και κατοίκων προς όλες τις κατευθύνσεις στην ευρύτερη περιοχή.

  1. Διαβατά - Κορδελιό - Επτανήσου - Μενεμένη - Μηχανοστάσιο - Θεσσαλονίκη[9]
  2. ΑΤΕΙΘ[12] - Σίνδος - Καλοχώρι - Κορδελιό - Επτανήσου - ΚΤΕΛ - Κωλέττη Ι.(Μουσείο Ολοκαυτώματος) - ΠΣΣΘ - Λιμένας Θεσσαλονίκης[13]
  3. Γέφυρα - Άγιος Αθανάσιος - Αγχίαλος - Διαβατά - Διεθνές Πανεπιστήμιο[14] - Κορδελιό - Επτανήσου - Εύοσμος - Αμπελόκηποι - Γήπεδο - Λαγκαδά (Μετρό Αγία Βαρβάρα)[9]
  4. Σιδηροδρομική Εγνατία[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Θεσσαλονίκη – Λάρισα σε 1:09 με Προαστιακό Αρχειοθετήθηκε 2018-03-25 στο Wayback Machine. euro2day.gr
  2. https://www.voria.gr/article/ti-afise-sti-thessaloniki-to-periferiako-anaptixiako-sinedrio
  3. «ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ: Δήλωση Δικτύου, Έκδοση: 2.1» (PDF). ΟΣΕ. 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2020. 
  4. Σε τροχιά υλοποίησης τέσσερα σιδηροδρομικά έργα
  5. Προαστιακός για Σέρρες εν όψει- Επαναλειτουργία της γραμμής για Αλεξανδρούπολη
  6. Η Προαστιακή Σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη Σέρρες έγινε πραγματικότητα- Δείτε το πρόγραμμα του δρομολογίου και τις τιμές
  7. Επαναλειτουργεί η προαστιακή σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη -Σέρρες
  8. «Εισιτήρια & Εκπτώσεις / Προσφορές Εισιτηρίων». Hellenic Train. Hellenic Train. 30 Δεκεμβρίου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. CS1 maint: Unfit url (link)
  9. 9,0 9,1 9,2 Καραγιάννης, Νίκος (3 Ιανουαρίου 2023). «Προαστιακός Δυτικής Θεσσαλονίκης: Ποιες νέες γραμμές προβλέπονται, που θα γίνουν σταθμοί». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 
  10. «Hellenic Train: Καταργούνται όλα τα δρομολόγια σήμερα». www.naftemporiki.gr. 1 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 
  11. «Θεσσαλονίκη: Επιπλέον τρένα για Σέρρες, Δράμα, Έδεσσα, Φλώρινα και Λάρισα». Typosthes.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 
  12. Πρόταση να συμπεριληφθούν στη μελέτη για το City Train της δυτικής Θεσσαλονίκης στάσεις σε Διεθνές Πανεπιστήμιο, Αγχίαλο, Αγ. Αθανάσιο και Γέφυρα
  13. Τι προβλέπει η προμελέτη του Δυτικού Προαστιακού Σιδηροδρόμου
  14. https://www.voria.gr/article/dimopratounte-ditikos-proastiakos-ke-sidirodromiki-sindesi-6ou-provlita ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΔΗΜΟΠΡΑΤΟΥΝΤΑΙ CITY TRAIN ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ 6ΟΥ ΠΡΟΒΛΗΤΑ]
  15. Καραγιάννης, Νίκος (10 Οκτωβρίου 2023). «Ζωντανή μένει η Ανατολική Σιδηροδρομική Εγνατία μέσω Ε.Ε.». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2023.