Γιουλ Μπρίνερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιουλ Μπρίνερ
Ο Γιουλ Μπρίνερ, στο Σεράγεβο το 1969
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Yul Brynner (Αγγλικά)
Γέννηση11 Ιουλίου 1920
Βλαδιβοστόκ, Ρωσία Country flag
Θάνατος10 Οκτωβρίου 1985 (65 ετών)
Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Country flag
Αιτία θανάτουκαρκίνος του πνεύμονα
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςAbbaye royale Saint-Michel de Bois-Aubry[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΑμερικανική
ΣπουδέςΧριστιανική Αδελφότητα Νέων
Ιδιότηταηθοποιός ταινιών, σκηνοθέτης τηλεόρασης[2][3][4], φωτογράφος[5][6], συγγραφέας[7][8][9], μουσικός[10][11], ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός, ηθοποιός τηλεόρασης[12] και ακροβάτης
ΣύζυγοςΒιρτζίνια Γκίλμορ (1944–1960)
ΤέκναVictoria Brynner
Είδος τέχνηςηθοποιός
ΒραβεύσειςΌσκαρ (1)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιούλι Μπορίσοβιτς Μπρίνερ (ρώσικα: Юлий Борисович Бринер, Julij Borisovič Briner, 11 Ιουλίου 1920 – 10 Οκτωβρίου 1985)[13], γνωστότερος ως Γιουλ Μπρίνερ, ήταν Ρώσος ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου[14], βραβευμένος με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία του 1956 Ο βασιλιάς κι εγώ (The King And I). Ο Μπρίνερ είναι επίσης γνωστός για τη συμμετοχή του στις ταινίες Οι δέκα εντολές (The Ten Commandments, 1956), Ο Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά (Solomon and Sheba, 1959), Κι οι επτά ήταν υπέροχοι (The Magnificent Seven, 1960) και Μοριτούρι (Morituri, 1965), καθώς και για τη βαθιά του φωνή και το ξυρισμένο του κεφάλι, που έγινε χαρακτηριστικό του γνώρισμα μετά τη συμμετοχή του στην ταινία Ο βασιλιάς και εγώ και λάνσαρε μόδα στα τέλη της δεκαετίας του πενήντα. Ο Μπρίνερ ήταν επίσης φωτογράφος καθώς και συγγραφέας δυο μυθιστορημάτων.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην ταινία Αναστασία (1956)
Στην ταινία Οι δέκα εντολές (1956)
Με την Τζίνα Λολομπρίτζιτα στην ταινία Ο Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά (1959)
Με τη Ροσέντα Μοντέρος στην ταινία Και οι επτά ήταν υπέροχοι (1960)

Ο Γιουλ Μπρίνερ γεννήθηκε Γιούλι Μπορίσοβιτς Μπρίνερ το 1920[15], αν και κάποιες πηγές αναφέρουν το 1915 ως έτος γέννησής του, στο Βλαδιβοστόκ της Σιβηρίας στη Ρωσία[16]. Η φήμη που είχε αφήσει να διαρρεύσει στον τύπο στο ξεκίνημα της καριέρας του, ότι γεννήθηκε στη ρωσική νήσο Σαχαλίνη και ότι ήταν μογγολικής και ταταρικής καταγωγής είναι αναληθής, σύμφωνα με τη βιογραφία του, που κυκλοφόρησε το 1989 και που έγραψε ο γιος του, Ροκ. Ήταν επίσης γνωστός και ως Τζούλιους Μπρίνερ[13]. Ο πατέρας του, Μπόρις Γιούλιεβιτς Μπρίνερ, που ήταν μηχανικός ορυχείων, ήταν ελβετικής καταγωγής και ρωσικής καταγωγής. Ο παππούς του Μπρίνερ ήταν Ελβετός και η γιαγιά του ήταν Ρωσίδα μπουργιατικής και μογγολικής καταγωγής, γεννημένη στο Ιρκούτσκ της Σιβηρίας. Η μητέρα του, Μαρούσια Δημήτρεβνα, ήταν κόρη γιατρού και είχε σπουδάσει υποκριτική και μουσική. Ήταν επίσης στενά συνδεδεμένος με τη νομαδική φυλή Ρομά χάρη στη στενή συνεργασία του με την οικογένεια Ντιμίτριεβιτς, με τους οποίους έπαιζε στο Παρίσι σε νυχτερινά κέντρα στη δεκαετία του 1930. Το 1977, ονομάστηκε Επίτιμος Πρόεδρος της διεθνούς ένωσης Ρομά, τίτλος που διατήρησε μέχρι και το θάνατό του.[17][18] Ο Μπρίνερ είχε επίσης μια αδελφή, τη Βέρα. Όταν ο Μπρίνερ βρισκόταν στην παιδική ηλικία, ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια, αναγκάζοντας τη μητέρα του να τους μεταφέρει στην Κίνα, όπου ο Γιουλ και η αδελφή του παρακολούθησαν μαθήματα σ' ένα σχολείο της χριστιανικής αδελφότητας νέων και στη συνέχεια, το 1934 η οικογένεια εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου πολέμου ο Μπρίνερ είχε αναλάβει χρέη γαλλόφωνου ραδιοφωνικού εκφωνητή και εξαπέλυε προπαγάνδα στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Γαλλία, για λογαριασμό του γραφείου τύπου και πληροφοριών των ΗΠΑ.

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρίνερ μεταφέρθηκε το 1941 στις ΗΠΑ όπου σπούδασε υποκριτική με καθηγητή τον Μάικλ Τσέχοφ και έπειτα ακολούθησε το θίασο του Τσέχοφ σε περιοδείες. Την ίδια χρονιά έκανε ντεμπούτο στο Μπρόντγουεϊ, αναλαμβάνοντας το ρόλο του Φάμπιαν στο έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ Δωδέκατη Νύχτα. Την ίδια περίοδο φωτογραφήθηκε γυμνός από τον φωτογράφο Τζορτζ Πλατ Λάινς[19], ενώ συνέχισε να εμφανίζεται σε παραστάσεις στο Μπρόντγουεϊ κατά τη δεκαετία του '40. Το 1949 έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο με ένα μικρό ρόλο στην ταινία Μπλόκο στο λιμάνι της Νέας Υόρκης (Port of New York) και δυο χρόνια αργότερα υποδύθηκε στο Μπρόντγουεϊ, τον βασιλιά του Σιάμ Μογκούτ, στο μιούζικαλ των Ρότζερς και Χαμερστάιν Ο βασιλιάς και εγώ (The King And I). Ο Μπρίνερ έμελλε να ερμηνεύσει αυτόν τον ρόλο 4.525 φορές, κατά τη διάρκεια της καριέρας του και το 1952 τιμήθηκε με βραβείο Τόνυ. Η επιτυχία του θεατρικού οδήγησε στην κινηματογραφική του μεταφορά το 1956, όπου ο Μπρίνερ ανέλαβε να υποδυθεί τον Ασιάτη βασιλιά στο πλευρό της Ντέμπορα Κερ. Το κοινό και οι κριτικοί λάτρεψαν τόσο την ταινία, όσο και το χαρακτήρα που υποδυόταν ο Μπρίνερ, ο οποίος τιμήθηκε με όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου το 1956. Η επιτυχία του Γιουλ Μπρίνερ στο Ο βασιλιάς και εγώ του απέφερε επιπλέον ρόλους και την ίδια χρονιά πρωταγωνίστησε στην επική παραγωγή του Σέσιλ Ντε Μιλ Οι δέκα εντολές πλάι στον Τσάρλτον Ίστον και την Αν Μπάξτερ καθώς και στην ταινία Αναστασία (Anastasia) στο πλευρό της Ίνγκριντ Μπέργκμαν.

Την επιτυχία του όσκαρ επισφράγισε η συμμετοχή στις ταινίες του 1958 Οι αδελφοί Καραμάζοφ (The Brothers Karamazov), βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι και Λαφίτ, ο πειρατής (The Buccaneer). Έπειτα το 1959 συμπρωταγωνίστησε με την Τζίνα Λολομπρίτζιτα στην επική παραγωγή Ο Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά (Solomon and Sheba) και συνεργάστηκε για δεύτερη φορά με την Ντέμπορα Κερ στην ταινία του Ανατόλ Λίτβακ Το ταξίδι (The Journey). Το 1960 έκανε και πάλι επιτυχία με την ταινία Και οι επτά ήταν υπέροχοι (The Magnificent Seven) σε σκηνοθεσία Τζον Στέρτζις. Η ταινία Και οι επτά ήταν υπέροχοι αποτελεί διασκευή του θρυλικού Οι επτά σαμουράι του Ακίρα Κουροσάβα. Το 1965 συμπρωταγωνίστησε με τον Μάρλον Μπράντο στο Μοριτούρι (Morituri, 1965) και το 1969 με την Κάθριν Χέπμπορν στη μεταφορά του θεατρικού του Ζαν Ζιροντού, Η τρελή του Σαγιό (The Madwoman of Chaillot, 1969). Επιτυχημένη ήταν επίσης η συνεργασία του με τον Μάικλ Κράιτον στην ταινία Ο επαναστάτης της νύχτας (Westworld, 1973). Μια από τις τελευταίες του ταινίες ήταν, το ιταλικής παραγωγής Άγριο κυνηγητό του φονιά (Con la rabbia agli occhi, 1976), πλάι στη Μπάρμπαρα Μπουσέ. Ο Μπρίνερ εμφανίστηκε επίσης μαζί με τον Ρόμαν Πολάνσκι, ως τραβεστί, στην κωμωδία του Πίτερ Σέλερς Δυο εύθυμοι γλεντζέδες (The Magic Christian) του 1969.

Φωτογράφος, συγγραφέας μυθιστορημάτων και μουσικός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρίνερ ήταν επίσης φωτογράφος καθώς και συγγραφέας δυο βιβλίων. Η κόρη του Βικτόρια, συγκέντρωσε όλες τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει ο Μπρίνερ κατά τη διάρκεια της ζωής του και εξέδωσε τη συλλογή φωτογραφιών Yul Brynner: Photographer.

Τα δυο βιβλία που συνέγραψε ο Γιουλ Μπρίνερ είναι: Bring Forth the Children: A Journey to the Forgotten People of Europe and the Middle East (1960) και The Yul Brynner Cookbook: Food Fit for the King and You (1983).

Ο Μπρίνερ μελέτησε μουσική από την παιδική του ηλικία και ήταν ικανότατος κιθαρίστας και τραγουδιστής. Στα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα στην Ευρώπη εμφανιζόταν σε παριζιάνικα κέντρα διασκέδασης, με τον Αλιόσα Ντιμίτριεβιτς, όπου έπαιζε κιθάρα και τραγουδούσε τσιγγάνικα τραγούδια. Ορισμένα από αυτά τα τραγούδια τα τραγούδησε στην ταινία Οι αδελφοί Καραμαζόφ. Το 1967, αυτός και ο Ντιμίτριεβιτς κυκλοφόρησε ένα δίσκο με τίτλο, The Gypsy and I: Yul Brynner Sings Gypsy Songs.

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρίνερ νυμφεύθηκε συνολικά τέσσερις φορές και απέκτησε πέντε παιδιά. Από τον πρώτο του γάμο, με την ηθοποιό Βικτόρια Γκίλμορ, απέκτησε ένα γιο το Ροκ. Ο γάμος του διήρκεσε δεκατέσσερα χρόνια και οι δυο τους χώρισαν το 1960, ενώ παράλληλα είχε αποκτήσει μια κόρη, την οποία και αναγνώρισε, από εξωσυζυγική σχέση το 1958.

Το 1962 απέκτησε μια κόρη τη Βικτόρια, από το δεύτερό του γάμο με το χιλιανό μοντέλο Ντόρις Κλάινερ. Νονά της Βικτόρια ήταν η Όντρεϊ Χέπμπορν. Ο γάμος του με την Κλάινερ έληξε το 1967 και έπειτα το 1971 παντρεύτηκε την κοσμική Ζακλίν Τιον Ντε Λα Σομ. Υιοθέτησε δυο παιδιά από το Βιετνάμ με την τρίτη του σύζυγο, η οποία πέθανε σε τροχαίο το 1981.

Τελευταία του σύζυγος ήταν η 24χρονη Κάθι Λι από τη Μαλαισία. Οι δυο τους παντρεύτηκαν το 1983 και έμειναν παντρεμένοι μέχρι και τον θάνατο του Μπρίνερ το 1985[20].

Ο Μπρίνερ υπήρξε επίσης εραστής της Μάρλεν Ντίτριχ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '50.

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρίνερ πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα στις 10 Οκτωβρίου του 1985 στη Νέα Υόρκη, την ίδια ημέρα με τον Όρσον Γουέλς.

Γνωρίζοντας ότι πέθαινε από καρκίνο, ο Μπρίνερ πρωταγωνίστησε, στο Μπρόντγουεϊ, σε μια αποχαιρετιστήρια αναβίωση του Ο βασιλιάς και εγώ. Οι παραστάσεις κράτησαν περίπου επτά μήνες.

Ο Μπρίνερ κάπνιζε για το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του. Τον Ιανουάριο του 1985, εννέα μήνες πριν από το θάνατό του, έδωσε συνέντευξη στην εκπομπή Good Morning America, εκφράζοντας την επιθυμία του να κάνει διαφήμιση κατά του καπνίσματος.

Ο Μπρίνερ κηδεύτηκε στη ρώσικη ορθόδοξη μονή της Ρωσικής Ορθόδοξης Μονής του Σαιν Μισέλ ντε Μπουά Ωμπρί, κοντά στη Λιζέ της Γαλλίας.

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γιουλ Μπρίνερ με την Γκέρτρουντ Λόρενς το 1951, στη θεατρική παράσταση Ο βασιλιάς και εγώ
  • Μπλόκο στο λιμάνι της Νέας Υόρκης - (Port of New York, 1949)
  • Ο βασιλιάς κι εγώ - (The King and I, 1956)
  • Οι δέκα εντολές - (The Ten Commandments, 1956)
  • Αναστασία - (Anastasia, 1956)
  • Αδελφοί Καραμαζόφ - (The Brothers Karamazov, 1958)
  • Λαφιτέ, ο πειρατής - (The Buccaneer, 1958)
  • Το ταξίδι - (The Journey, 1959)
  • Η μανία της σάρκας - (The Sound and the Fury, 1959)
  • Ο Σολομών και η βασίλισσα του Σαβά - (Solomon and Sheba, 1959)
  • Ακόμα μια βραδιά, με τρυφερότητα - (Once More, with Feeling!, 1960)
  • Η Διαθήκη του Ορφέα - (Testament of Orpheus, 1960)
  • Surprise Package, 1960
  • Και οι επτά ήταν υπέροχοι - (The Magnificent Seven, 1960)
  • Σας αρέσει ο Μπραμς; - (Goodbye Again, 1961)
  • Δραπέται του Ζαχραίν -(Escape from Zahrain, 1962)
  • Τάρας Μπούλμπα - (Taras Bulba, 1962)
  • Ο βασιλιάς του ήλιου - (Kings of the Sun, 1963)
  • Οι τρεις αετοί - (Flight from Ashiya, 1964)
  • Ο γίγας με τα δυο πιστόλια - (Invitation to a Gunfighter, 1964)
  • Μοριτούρι - (Morituri, 1965)
  • Τα τέσσερα λιοντάρια της ερήμου - (Cast a Giant Shadow, 1966)
  • Απόρρητος φάκελος: "Κόκκινη παπαρούνα" - (The Poppy Is Also a Flower, 1966)
  • Οι επτά υπέροχοι επιστρέφουν - (Return of the Seven, 1966)
  • Έντι Τσάπμαν, ο τριπλός κατάσκοπος - (Triple Cross, 1966)
  • Ο διπλός άνθρωπος - (The Double Man, 1967)
  • Η μεγάλη μονομαχία - (The Long Duel, 1967)
  • Πάντσο Βίλα - (Villa Rides, 1968)
  • The Picasso Summer, 1969
  • Η συμμορία της χρυσής χήνας - (The File of the Golden Goose, 1969)
  • Η μάχη του ποταμού Νερέτβα - (Battle of Neretva, 1969)
  • Η τρελή του Σαγιό - (The Madwoman of Chaillot, 1969)
  • Δυο εύθυμοι γλεντζέδες - (The Magic Christian, 1969)
  • Αντίος, Σαμπάτα - (Adiós, Sabata, 1971)
  • Ο φάρος στην άκρη του κόσμου - (The Light at the Edge of the World, 1971)
  • Ο κλέφτης των αλόγων - (Romance of a Horsethief, 1971)
  • Ο μεγάλος παράνομος - (Catlow, 1971)
  • Άγρια καταδίωξη - (Fuzz, 1972)
  • Νυχτερινή πτήση από Μόσχα - (Night Flight from Moscow, 1973)
  • Ο επαναστάτης της νύχτας - (Westworld, 1973)
  • Ο τελευταίος μαχητής - (The Ultimate Warrior, 1975)
  • Άγριο κυνηγητό του φονιά - (Death Rage, 1976)
  • Ο μυστηριώδης κόσμος του μέλλοντος - (Futureworld, 1976)

Μικρού μήκους:

  • (On Location with Westworld, 1973)
  • (Lost to the Revolution, 1980)


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 www.loirevalley-france.co.uk/organise-your-stay/visits/other-monuments-and-heritage/abbaye-royale-saint-michel-de-bois-aubry. Ανακτήθηκε στις 29  Μαΐου 2020.
  2. www.rottentomatoes.com/celebrity/yul_brynner/.
  3. www.allmusic.com/album/the-king-and-i-original-1951-cast-mw0000690357.
  4. www.tvrage.com/person/id-12152/Yul+Brynner.
  5. www.tvrage.com/person/id-12152/Yul+Brynner.
  6. www.derstandard.at/story/3000000189339/yul-brynners-fotografischer-blick-hinter-die-kulissen-des-alten-hollywood.
  7. yul-brynner-the-king.deviantart.com.
  8. pixabay.com/en/anne-baxter-yul-brynner-actress-401506/.
  9. in.rbth.com/articles/2011/09/29/remembering_a_legendary_russian_actor_and_director_sergei_bondarchuk_13055.html.
  10. www.geni.com/people/Yul-Brynner/6000000018330591857.
  11. wird.com.ua/archives/231671.
  12. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2019.
  13. 13,0 13,1 Record of Yul Brynner, #108-18-2984. Social Security Administration. Born in 1920 according to the Social Security Death Index (although some sources indicate the year was 1915) Αρχειοθετήθηκε 2009-01-05 στο Wayback Machine. Provo, Utah: MyFamily.com, Inc., 2006
  14. Obituary Variety, October 16, 1985.
  15. Some sources cite 1915 as his year of birth
  16. «Bryner Residence». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2010. 
  17. «'Gypsies Appeal to U.N. for Aid And Protection of Civil Rights'». The New York Times. June 4, 1978. http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F50D17FA385513728DDDAD0894DE405B888BF1D3. Ανακτήθηκε στις September, 19 2008. 
  18. «Yul Brynner: Biography». filmreference.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2009. 
  19. Leddick, David. George Platt Lynes. New York: Taschen, 2000
  20. tv.com. «Yul Brynner: Biography». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-08-01. https://web.archive.org/web/20090801143550/http://www.tv.com/yul-brynner/person/18963/biography.html. Ανακτήθηκε στις 2010-10-26. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Michelangelo, Capua (2006). Yul Brynner: A Biography. ISBN 0786424613. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]