Γιάννης Βλαχογιάννης

Γιάννης Βλαχογιάννης
Όνομα στη; μητρική γλώσσα	Ιωάννης Βλαχογιάννης (Ελληνικά)
Γέννηση	27 Ιουλίου 1867; Ναύπακτος
Θάνατος	23 Αυγούστου 1945; Αθήνα
Υπηκοότητα	Ελλάδα
Σπουδές	Β΄ Γυμνάσιο Πατρών
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ιδιότητα	συγγραφέας, δημοσιογράφος και ιστορικός
Υπογραφή
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Γιάννης Βλαχογιάννης (Γιάννης Βλάχος) ήταν Έλληνας ιστοριοδίφης (ερευνητής της νεοελληνικής ιστορίας), λογοτέχνης και συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Ναύπακτο στις 27 Ιουλίου 1867 και πέθανε στην Αθήνα στις 23 Αυγούστου 1945.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πατέρας του ονομαζόταν Οδυσσέας Βλάχος και η μητέρα του Αναστασία Γκιώνη. Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στην Ναύπακτο και τελείωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Β' Γυμνάσιο Πατρών. Το 1886 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο τμήμα Φιλολογίας, σχολή όμως που δεν θα τελειώσει, καθώς αναγκαζόταν να δουλεύει για να ζει, ως δάσκαλος σε ιδιωτικά μαθήματα και διορθωτής στην «Εφημερίς», του Δημήτριου Κορομηλά αρχικά, και αργότερα συντάκτης στην «Εστία».

Δημοσίευσε τα πρώτα του λογοτεχνικά κείμενα^[1] με το φιλολογικό ψευδώνυμο "Γιάννης Επαχτίτης"^[2]^[3]. Τα κείμενα του ήταν στην δημοτική, αλλά δεν συντάχθηκε με τους υπόλοιπους δημοτικιστές και δεν συμμετείχε στις γλωσσικές διαμάχες της περιόδου.

Με την οικονομική βοήθεια διαφόρων τρίτων, και κυρίως του Αντωνίου Μπενάκη, κατόρθωσε να συγκεντρώσει ένα τεράστιο αρχείο εγγράφων της Επαναστατικής περιόδου. Οι έρευνές του επεκτάθηκαν και στο εξωτερικό. Ανάμεσα σε αυτά, ανακάλυψε και τα προσωπικά αρχεία του Στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη. Το 1907 εξέδωσε τα περίφημα «Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη», με δική του επιμέλεια στο μοναδικό χειρόγραφο του ήρωα της Επανάστασης.

Το 1908 εξέδωσε το περιοδικό «Προπύλαια». Το 1914 εισηγήθηκε στον Βενιζέλο την ίδρυση των Γενικών Αρχείων του Κράτους, που θα ιδρυθούν χάρη στις δικές του προτροπές καθώς και του Σπυρίδωνα Λάμπρου. Ο Βενιζέλος τον διόρισε διευθυντή στη νεοσυσταθείσα υπηρεσία, θέση που θα κρατήσει μέχρι το 1937. Αργότερα, δώρισε στα Γενικά Αρχεία την πολύτιμη συλλογή του.^[4] Υπήρξε στενός φίλος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, τον οποίο και βοήθησε ^[5]

Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, ο Γιάννης Βλαχογιάννης μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.
Την περίοδο της κατοχής συνδέθηκε με τον φιλόλογο - ιστορικό Άγγελο Παπακώστα ^[6], του οποίου έγινε στενός συνεργάτης στις έρευνές του και συνέβαλλε στην έκδοση των αρχείων του Κολοκοτρώνη.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχειακή Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αθηναϊκόν Αρχείον Α΄ (1901) - Τυπογραφείο Βλαστού
Ιστορική Βιβλιοθήκη - Η βιογραφία του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη υπό του ιδιαιτ.γραμματέως του Δ.Αινιάνος. (1903) - (β΄ εκδ.)
Αρχεία νεωτέρας Ελληνικής ιστορίας - Αρχεία του στρατηγού Ιωάννου Μακρυγιάννη Α’-Β’ (1907)
Χιακόν Αρχείον Α΄- Ε΄ (1910-1924)
Συλλογή ιστορικών εγγραφών και χειρογράφων (1913)
Ανέκδοτα του Γεωργίου Καραϊσκάκη και του Κολοκοτρώνη Ανέκδοτα-Γνωμικά-Περίεργα (1922) - Καλέργης και σια
Σπυρομηλίου Απομνημονεύματα της δευτέρας πολιορκίας του Μεσολογγίου 1825-1826 (1926)
Ιστορική Ανθολογία Ανέκδοτα-Γνωμικά-Περίεργα-Αστεία εκ του βίου διασήμων ελλήνων 1830-1864 (1927)
Κλέφτες του Μοριά - Μελέτη ιστορική από νέες πηγές βγαλμένη 1715-1820 (1935)
Αρχεία της νεωτέρας Ελληνικής ιστορίας - Νικ. Κ. Κασομούλη αγωνιστού του Εικοσιένα Μακεδόνος Α΄- Β' - Γ' (1938, 1940 και 1942 αντίστοιχα)

Διηγήματα - Ποιήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορίες του Γιάννου Επαχτίτη (1893)
Η Έξοδο (1911)
Τ’ άρματα (1912)
Το Σούλι (1912)
Μεγάλα χρόνια (1913) - εκδ. Εκπαιδευτικού Ομίλου
Ο Πετεινός (1914) - εκδ. Ηλ.Δικαίος
Η πεταλούδα (1920)
Γύροι της ανέμης (Παραμύθια) (1923)
Έρμος κόσμος (Διηγήματα) (1923)
Του Χάρου ο χαλασμός (1923)
Λόγοι και αντίλογοι (μικρά πεζά 1902-1914) (1925)
Μεγάλα χρόνια - Λόγοι και αντίλογοι (1930)
Τα παληκάρια τα παλιά (1931)
Η Μούσα και η Ψυχή (ποιήματα) (1961) - εκδ. Εστία
Διηγήματα - εκδ. Εστία

Συγκεντρωτικές εκδόσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορίες του Γιάννου Επαχτίτη και άλλα διηγήματα (1991) - Νεφέλη
Μεγάλα χρόνια - Τα παληκάρια τα παλιά (Φιλολογική επιμέλεια Επαμ. Μπαλούμης) (1994) - Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη
Άπαντα Α΄-Ζ΄ (επιμ. Γ.Κουρνούτος) (1965-1967) - Εταιρεία Ελληνικών Εκδόσεων

Παραπομπές και Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ «Ο ξενιτεμένος», «Ιστορίες του Γιάννου Επαχτίτη».
↑ Έπαχτος είναι το όνομα που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες τον Μεσαίωνα για την Ναύπακτο.
↑ Άλλα ψευδώνυμα που χρησιμοποίησε κατά καιρούς ήταν τα Πάνος Καλόθεος, Πάνος Γαληνός, Πάνος Φωτεινός και Λυκογιάννης. Άρθρο του Βασίλη Καλαμαρά, στην Ελευθεροτυπία.
↑ ιστορική αναδρομή των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
↑ ομιλία Αρχειοθετήθηκε 2013-01-27 στο Wayback Machine. του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου.
↑ Άγγελου Παπακώστα «Βλαχογιάννης Γιάννης»

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εργογραφία του από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου Αρχειοθετήθηκε 2014-04-11 στο Wayback Machine.

[1] «Ο ξενιτεμένος», «Ιστορίες του Γιάννου Επαχτίτη».

[2] Έπαχτος είναι το όνομα που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες τον Μεσαίωνα για την Ναύπακτο.

[3] Άλλα ψευδώνυμα που χρησιμοποίησε κατά καιρούς ήταν τα Πάνος Καλόθεος, Πάνος Γαληνός, Πάνος Φωτεινός και Λυκογιάννης. Άρθρο του Βασίλη Καλαμαρά, στην Ελευθεροτυπία.

[4] ιστορική αναδρομή των Γενικών Αρχείων του Κράτους.

[5] ομιλία Αρχειοθετήθηκε 2013-01-27 στο Wayback Machine. του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου.

[6] Άγγελου Παπακώστα «Βλαχογιάννης Γιάννης»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]