Γάγγης

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γάγγης
ΠηγέςΟυταράχαντ: Παγετώνες Γκανγκότρι, Σατοπάνθ, νερά από τα όρη Νάντα Ντέβι, Τρισούλ, Καμέτ
Εκβολέςκόλπος της Βεγγάλης
Ροήμέση: 12.015 m³/s
Ινδία Ινδία , Μπανγκλαντές ΜπανγκλαντέςΙνδία Ινδία , Μπανγκλαντές Μπανγκλαντές
ΕτυμολογίαGanga
Μήκος2.525
Υψόμετρο Πηγών3.900
Υψόμετρο Εκβολών0
Μέση εκροή12.000 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο
ΠαραπόταμοιVaruna River, Tamsa River, Ramganga, Gomti River, Γκαγκάρα, Gandak, Ποταμός Κόσι, Mahananda River, Γιαμούνα, Son River, Bhagirathi River, Gandaki River, Padma River, Alaknanda River, Karmanasa River, Sarayu, Yarlung Tsangpo River, Burhi Gandak River, Punpun River και Rāmgangā River
Χάρτης
wikidata (π • σ • ε )

Ο Γάγγης είναι ένα από τα μεγαλύτερα ποτάμια της Ινδικής Χερσονήσου. Το συνολικό μήκος του ποταμού είναι 2.510 χιλιόμετρα και διασχίζει την Ινδία και το Μπανγκλαντές. Θεωρείται ο πιο ιερός ποταμός των Ινδουιστών, ενώ έχει χαρακτηριστεί από την Ινδία ως «Εθνικός Ποταμός».[1]

Οι πηγές του βρίσκονται στα Ιμαλάια, στην περιοχή της Ινδίας. Ο ποταμός σχηματίζεται από την ένωση των ποταμών Μπαγκιράτι και Αλακνάντα στην Ινδία, διασχίζει τη βορειοανατολική περιοχή της χώρας και, αφού περάσει στο Μπανγκλαντές, εκβάλει στον κόλπο της Βεγγάλης. Η λεκάνη απορροής του Γάγγη στο Μπανγκλαντές, στο λεγόμενο και Δέλτα του Γάγγη, μια περιοχή περίπου ενός εκατομμυρίου τετραγωνικών χιλιομέτρων στην οποία εκβάλουν επίσης οι ποταμοί Βραχμαπούτρας και Μέγκνα, εμφανίζει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πυκνότητας κατοίκων στον κόσμο. Επιπλέον ονομάστηκε έτσι γιατί ο πληθυσμός της Ινδίας παίρνει νερό από εκεί.

Φυσικά χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γάγγης έχει μήκος 2.510 χιλιόμετρα (1.560 μίλια).[1] Κύρια πηγή των νερών του Γάγγη αποτελεί ο παγετώνας Γκανγκότρι που βρίσκεται σε υψόμετρο 7.700 μέτρων περίπου, αλλά οι πηγές της κύριας ροής που σχηματίζει τον Γάγγη, του ποταμού Μπαγκιράτι, βρίσκονται χαμηλότερα, στους πρόποδες του παγετώνα. Το μέσο βάθος του Γάγγη είναι 16 μέτρα, με το μέγιστο βάθος να φτάνει τα 30 μέτρα. Η λεκάνη απορροής του αποτελεί μέρος του συστήματος Γάγγης -Βραχμαπούτρας -Μέγκνα, που καλύπτει επιφάνεια 1.086.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η μέση ροή είναι 12.015 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο.[2] Τα νερά του καλύπτουν επιφάνεια 907.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.[2]

Ροή του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχηματισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ποταμοί που σχηματίζουν τον Γάγγη

Ο Γάγγης σχηματίζεται από την ένωση των ποταμών Μπαγκιράτι και Αλακνάντα, στη περιοχή της πόλης Ντεβραπαγιάγκ. Τα δύο αυτά ποτάμια δημιουργούνται με τη σειρά τους από μικρότερα ρεύματα που πηγάζουν από τις περιοχές των νοτιοδυτικών Ιμαλαΐων. Ως κύρια ροή για τη δημιουργία του Γάγγη θεωρείται ο ποταμός Μπαγκιράτι.[1] Ο Αλακνάντα, πριν την τελική του ένωση με τον Μπαγκιράτι, έχει ενωθεί με τους ποταμούς Νταουλιγκάνγκα (στην περιοχή Βισνουπραγιάγκ), Ναντακίνι (στην περιοχή Ναντπραγιάγκ), Πιντάρ (στην περιοχή Καρναπραγιάγκ) και Μαντακίνι (στην περιοχή Ρουντραπραγιάγκ).[3] Συνολικά, οι 6 αυτοί ποταμοί, θεωρούνται οι κύριοι ποταμοί που σχηματίζουν τον καθεαυτό Γάγγη.

Οι πηγές του Μπαγκιράτι βρίσκονται σε ύψος άνω των 3.800 μέτρων, στην περιοχή του παγετώνα Γκανγκότρι, από τον οποίο ξεκινούν διάφορα μικρότερα ρεύματα.[4] Τα ποτάμια που χύνονται στον Αλακνάντα πηγάζουν από μεγάλα όρη των Ιμαλαΐων όπως το όρος Νάντα Ντέβι, τα όρη Τρισούλ και το Καμέτ.

Η πεδιάδα του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την περιοχή της πόλης Ντεβραπαγιαγκ, ο Γάγγης κατευθύνεται προς τα νότια. Αρχικά διασχίζει μια στενωπός, με κατεύθυνση νοτιοδυτικά για περίπου 200 χιλιόμετρα[5] και εξέρχεται στη πεδιάδα του Γάγγη, στην περιοχή της πόλης Χαριντβάρ. Στην περιοχή αυτή έχει δημιουργηθεί φράγμα, ώστε ένα μέρος των νερών του ποταμού να οδηγείται στο Κανάλι του Γάγγη (Άνω Κανάλι), για την τροφοδότηση της περιοχή έως την πόλη Αλιγκάρχ με νερό. Το κανάλι αυτό δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1850.[6] Μετά τη Χαριντβάρ ο Γάγγης αλλάζει κατεύθυνση προς τα νότιοανατολικά, διασχίζοντας τη βορειοανατολική Ινδία.

Ο ποταμός συνεχίζει την πορεία του μέσα από μια διαδρομή με στροφές. Φτάνοντας στην περιοχή της πόλης Αλλαχαμπάντ συναντά τον παραπόταμο Γιαμούνα.[5] Η περιοχή της συμβολής των δύο ποταμών, γνωστή ως «Τριβενί Σανγκάμ», θεωρείται ιερό μέρος από τους Ινδουιστές. Σύμφωνα με τη βεδική παράδοση, στην περιοχή αυτή τα δύο ποτάμια ενώνονται με έναν τρίτο, αόρατο ποταμό, τον Σαρασβάτι, ένας από τους ποταμούς που αναφέρονται στο αρχαίο κείμενο Ριγκβέντα της βεδικής παράδοσης.[7] Ο ποταμός αυτός συνδέεται με τη θεά Σαρασβάτι.

Χάρτης του Μπανγκλαντές - Το Δέλτα του Γάγγη.

Στη συνέχεια, ο Γάγγης συναντά διάφορους άλλους ποταμούς. Αρχικά τον Γάγχρα, ο οποίος έρχεται από το Νεπάλ, και λίγα χιλιόμετρα αργότερα τον Σον, που πηγάζει από νοτιότερες περιοχές της Ινδίας.[5] Στην περιοχή της πόλης Πάτνα συναντά τον ποταμό Γκαντάκ[5] ο οποίος πηγάζει και αυτόςαπό το Νεπάλ. Στην περιοχή της πόλης Μπαγκαλπούρ, ο Γάγγης αποκτά κατεύθυνση προς τον νότο. Στη συνέχεια συναντά τον μεγάλο παραπόταμο Κόσι και τον Μαχανάντα.[5]

Στην περιοχή της πόλης Πακούρ ξεκινά να διασπάται σε μικρότερα ρεύματα. Ένα από αυτά σχηματίζει τον ποταμό Χούγκλι, ο οποίος διασχίζει και την πρωτεύουσα της Δυτικής Βεγγάλης, Καλκούτα. Ο Γάγγης συνεχίζει την πορεία του προς το Μπανγκλαντές. Λίγο πριν τα σύνορα των δύο χωρών, συναντά το φράγμα της Φαρράκα. Το φράγμα αυτό κατασκευάστηκε το 1975 και σκοπό είχε την τροφοδοσία του ποταμού Χουγκλί τις περιόδους ξηρασίας, με σκοπό την ανάπτυξη του λιμανιού της Καλκούτας.[8]

Το Δέλτα του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την είσοδό του στο Μπανγκλαντές, το κύριο ρεύμα του ποταμού είναι γνωστό με το όνομα Πάντμα. Στο Μπανγκλαντές συναντά αρχικά το νότιο μέρος του ποταμού Βραχμαπούτρα, τον ποταμό Τζαμούνα, και λίγο αργότερα, στην περιφέρεια της Τσανπούρ, τον ποταμό Μέγκνα. Ο Γάγγης, ο Βραχμαπούτρας και ο Μέγκνα αποτελούν τους 3 κύριους ποταμούς που σχηματίζουν το Δέλτα του Γάγγη. Το Δέλτα του Γάγγη είναι το μεγαλύτερο σε έκταση Δέλτα ποταμών στη Γη. Αποτελεί μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Γης και για τον λόγο αυτό είναι γνωστή και με το προσωνύμιο «Πράσινο Δέλτα». Η περιοχή του Δέλτα καλύπτει μια έκταση μεγαλύτερη των 105.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στην οποία κατοικούν γύρω στα 130 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα νερά των 3 ποταμών εκβάλουν στον Κόλπο της Βεγγάλης, στον Ινδικό Ωκεανό.

Σημαντικές πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις περιοχές της Πεδιάδας του Γάγγη στην Ινδία και του Δέλτα του Γάγγη στο Μπανγκλαντές κατοικούν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι. Στις όχθες του κυρίου ρεύματος και των παραποτάμων του είναι χτισμένες ένας μεγάλος αριθμός πόλεων και μικρότερων χωριών. Οι μεγαλύτερες από τις πόλεις βρίσκονται στην Ινδία. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι το Χαριντβάρ, το Κανπούρ (9η μεγαλύτερη πόλη της Ινδίας, με πάνω από 4 εκατομμύρια πληθυσμό), το Αλλαχαμπάντ, το Βαρανάσι, το Γκαζιπούρ, η πρωτεύουσα του Μπιχάρ, Πάτνα και η πρωτεύουσα της Δυτικής Βεγγάλης, Καλκούτα, στην όχθη του παραπόταμου του Γάγγη, Χούγκλι. Άλλες ιστορικές πόλεις είναι η Κάρα, η Καναούτζ και η Μουρσινταμπάντ.

Η θρησκευτική σημασία του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η θεά Γκάνγκα

Ο Γάγγης θεωρείται από τους Ινδουιστές ιερός ποταμός. Προσωποποίηση του ποταμού αποτελεί η γυναικεία θεότητα (ντεβί) Γάγγα (Gaṅgā), η οποία ανελήφθη στον παράδεισο υπό την προστασία του Βράχμα, αλλά αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γη όταν ένας από τους απογόνους των νεκρών γιων του βασιλιά Σαγκάρα, ο Μπαγκιράθα, ικέτεψε τη θεά να γυρίσει πίσω με σκοπό να εξιλεώσει τα πνεύματα των νεκρών γιων του βασιλιά. Ο Βράχμα εισάκουσε το αίτημα του Μπαγκιράθα και διέταξε τη Γάγγα να επιστρέψει στη Γη. Αυτή θεώρησε την αποστολή προσβλητική για το πρόσωπό της και αποφάσισε να πνίξει τη Γη με τα νερά της. Ο Μπαγκιράθα ζήτησε τότε από τον Σίβα να τους γλιτώσει από την οργή της θεάς. Ο Σίβα παγίδεψε μέσα στα μαλλιά του τη Γάγγα, αφήνοντας την να ξεφεύγει σε διάφορα μικρά ρεύματα νερού, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο τον ποταμό. Η Γάγγα εξαγνίστηκε από το άγγιγμα του Σίβα και δημιούργησε διάφορους παραπόταμους για να βοηθά τις ψυχές να εξαγνίζονται. Μετά την κάθοδο της, η Γάγγα άλλαξε το όνομά της σε «Μπαγκιράτι». [9][10]

Οι Ινδουιστές θεωρούν πως το πλύσιμο στα νερά του ποταμού εξαγνίζει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες, ενώ πολλοί από αυτούς φυλάσσουν νερό από τον Γάγγη στα σπίτια τους ως φυλαχτό. Θεωρείται πως είναι το μοναδικό ποτάμι που έχει πρόσβαση και τους 3 κόσμους· τη Σβάργα (παράδεισος), την Πρίθβι (γη) και την Πατάλα (κόλαση). Για το λόγο αυτό, στα σανσκριτικά ονομάζεται Τριπαθαγκά (αυτή που ταξιδεύει στους 3 κόσμους). Σύμφωνα με την παράδοση, ο ποταμός στους 3 αυτούς κόσμους ονομάζεται με 3 διαφορετικά ονόματα. Το όνομα «Γάγγης» είναι το όνομα που χρησιμοποιεί στη Γη. Στον παράδεισο εμφανίζεται με το όνομα «Μαντακίνι» ένω στον κόσμο των νεκρών το όνομα «Μπαγκιράτι».[11] Τα δύο τελευταία ονόματα χρησιμοποιούνται από ποτάμια που δημιουργούν τον Γάγγη. Το όνομα «Μπαγκιράτι» έχει τη ρίζα του στο όνομα του Μπαγκιράθα.

Ιερές πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά μήκος του ποταμού συναντάμε τρεις πόλεις οι οποίες έχουν ξεχωριστή σημασία για τους Ινδουιστές. Η πρώτη από αυτές είναι το Χαριντβάρ. Το Χαριντβάρ (το όνομα του οποίου σημαίνει «Πύλη προς τον Θεό») θεωρείται ως μια από τις 4 ιερές πόλεις όπου έπεσε το Αμρίτα, το ποτό των θεών που χαρίζει αθανασία. Τα άλλα μέρη είναι οι πόλεις Ουτζαΐν, Νασίκ και Αλλαχαμπάντ, με την τελευταία να είναι και αυτή παρόχθια πόλη του Γάγγη. Κάθε χρόνο τελείται, με τη σειρά, σε μια από τις 4 πόλεις η εορτή «Κουμπ Μελά», όπου ολοκληρώνεται σε έναν κύκλο 12 ετών με μια μεγάλη εορτή (Μάχα Κουμπ Μελά) στην πόλη του Αλλαχαμπάντ. Στο Χαριντβάρ οι γιορτές αυτές περιλαμβάνουν εξαγνιστικούς καθαρισμούς στα νερά του ποταμού.[12]

Ινδουιστής στην πόλη του Βαρανάσι

Η πρόσβαση των πιστών στον ποταμό γίνεται από ιδιαίτερα σημεία τα οποία ονομάζονται «Γκατ». Ο όρος αυτός (Μπενγκάλι: ঘাট, ghaţ, Χίντι: घाट), αν και γενικότερα χρησιμοποιείται σε όλη τη νότια Ασία για την αναφορά σε σκάλες που δίνουν πρόσβαση σε προκυμαίες στις όχθες ποταμών, συχνά αναφέρεται αποκλειστικά σε αυτές που υπάρχουν στις ιερές πόλεις του ποταμού Γάγγη. Το ιερότερο σημείο της πόλης Χαριντνβάρ είναι το γκατ Χαρ κι πορί (Har ki pauri), όπου θεωρείται το σημείο στο οποίο έπεσε το Αμρίτα.

Πτώμα μέσα στο Γάγγη, Μανικαρνίκα Γκατ / Βαρανάσι.

Η δεύτερη ιερή πόλη κατά μήκος του Γάγγη είναι το Αλλαχαμπάντ[13], το οποίο στα περσικά σημαίνει «Πόλη του Θεού». Στο σημείο αυτό οι Ινδουιστές πιστεύουν πως ο Βράχμα πραγματοποίησε την πρώτη του θυσία μετά τη δημιουργία του Κόσμου. Επίσης αποτελεί ένα από τα 4 μέρη του Κουμπ Μελά, αλλά και το σημείο που ο μυθικός ποταμός Σαρασβάτι ενώνεται με τους Γάγγη και Γιαμούνα. Το σημείο της ένωσης του Γάγγη με τον Γιαμούνα, το λεγόμενο «Τρίβενι Σανγκάμ», αποτελεί το μέρος που πραγματοποιείται κάθε δώδεκα χρόνια η μεγάλη εορτή του Μάχα Κουμπ Μελά. Στο ίδιο σημείο έχουν ριχτεί οι στάχτες διάφορων ηγετών, ανάμεσα τους και ένα μέρος από τις στάχτες του Μαχάτμα Γκάντι το 1948.[7]

Ιδιαίτερη θρησκευτική και πολιτιστική σημασία έχει η πόλη Βαρανάσι, την οποία διασχίζει επίσης ο Γάγγης. Το Βαρανάσι (ή Μπενάρες) θεωρείται η πιο ιερή πόλη της Ινδίας, όχι μόνο για τους Ινδουιστές αλλά και για τους οπαδούς του Βουδισμού, καθώς εκεί κήρυξε για πρώτη φορά ο Σιντάρτα Γκαουτάμα, καθώς και για τους Τζαϊνιστές. Πάρα πολύς κόσμος επισκέπτεται το Βαρανάσι για να εξαγνιστεί στα ιερά νερά του Γάγγη. Στην πόλη υπάρχουν εκατοντάδες ναοί στις όχθες του ποταμού, που συχνά πλημμυρίζουν κατά τη διάρκεια της περιόδου των βροχών. Στα γκατ της πόλης του Βαρανάσι τελούνται καθημερινά αποτεφρώσεις νεκρών και οι στάχτες των πτωμάτων ρίχνονται στα νερά του ποταμού, ενώ πολλές φορές στον Γάγγη ρίχνονται και ολόκληρα τα πτώματα.

Οικολογία του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χλωρίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βλάστηση στην περιοχή του Σούντορμπον - τα δέντρα Σουντάρι

Τα παλαιότερα χρόνια η περιοχή καλυπτόταν από πυκνά δάση. Σήμερα στην περιοχή του Μπανγκλαντές και της Ανατολικής Ινδίας συναντάμε μεγάλες εκτάσεις υγρών τροπικών δασών φυλλοβόλων δέντρων.[14] Η περιοχή των δασών αυτών καλύπτει ένα μεγάλο μέρος της λεκάνης του Δέλτα του Γάγγη, αλλά η εντατικοποίηση της αγροτικής παραγωγής, που αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων των φτωχών κατοίκων του Μπανγκλαντές, αλλοίωσε τη χλωρίδα της περιοχής καταστρέφοντας μεγάλες από τις εκτάσεις των δασών.

Στην περιοχή του Μπανγκλαντές, στις όχθες του Γάγγη, εμφανίζεται και το λεγόμενο Σούνταρμπανς (στη γλώσσα Μπενγκάλι, Shundorbôn).[15] Η ονομασία προέρχεται από τις λέξεις Σουντάρ (όμορφο) και μπαν (δάσος ή ζούγκλα), αλλά εναλλακτικά μπορεί να προέρχεται και από το όνομα των δέντρων Σουνταρί (Heritiera littoralis) που υπάρχουν στην περιοχή. Το Σούνταρμπανς αποτελεί το μεγαλύτερο σύμπλεγμα μαγκρόβιων δασών στον πλανήτη. Καλύπτει 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από τα οποία τα 6.000 βρίσκονται στο Μπανγκλαντές και τα υπόλοιπα στη Δυτική Βεγγάλη. Το 1997 τα δάση καταχωρήθηκαν από την UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς.[16] Κάθε χρόνο, τα νερά του Γάγγη πλημμυρίζουν τα βαλτώδη δάση. Το Σούνταρμπανς λειτουργεί με αυτό τον τρόπο ως ένα μέσο φυσικό μέσο προστασίας των κατοίκων της Καλκούτας και της ευρύτερης περιοχής από τις πλημμύρες. Στην ίδια περιοχή έχει βρει καταφύγιο η τίγρη της Βεγγάλης καθώς και ένας μεγάλος αριθμός άλλων ζώων, που είδαν τα εδάφη τους να μικραίνουν λόγω της εντατικής καλλιέργειας της περιοχής. Από το 1992 η περιοχή του Σούνταρμπανς αποτελεί προστατευόμενη περιοχή από τη Σύμβαση Ραμσάρ.

Πανίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχέδιο ενός Δελφινιού του Γάγγη (1894)

Στις περιοχές των δασών στις όχθες του Γάγγη συναντάμε την περίφημη Βασιλική Τίγρη της Βεγγάλης (Panthera tigris tigris, παλαιότερα Panthera tigris bengalensis). Στην περιοχή της Ινδίας και του Μπανγκλαντές υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 1.600 ζώα του είδους.[17] Το υποείδος της Panthera tigris tigris έχει αναγνωριστεί και προστατεύεται ως «εθνικό ζώο» από το Μπανγκλαντές, ενώ το είδος της Panthera tigris ως το «εθνικό ζώο» της Ινδίας.[18] Τον Ιούνιο του 2011 η Παγκόσμια Τράπεζα προχώρησε στην έκδοση δανείου προς το Μπανγκλαντές, ύψους 36 εκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και σε ένα μικρότερο για το Νεπάλ, με σκοπό την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας στην περιοχή της Νότιας Ασίας πάνω στο θέμα της προστασίας της άγριας πανίδας γενικά και ειδικότερα στον πληθυσμό των άγριων τίγρεων της περιοχής.[19] Στις όχθες του ποταμού μπορεί κάποιος να παρατηρήσει επίσης έναν μεγάλο αριθμό πτηνών και ερπετών, καθώς και αρκετά ελάφια και κροκόδειλους. Ανάμεσα στα άλλα γνωστά είδη και υποείδη ζώων της περιοχής συναντάμε τον Ινδικό πύθωνα (Python molurus), το υποείδος του Ασιατικού ελέφαντα Ινδικό ελέφαντα (Elephas maximus indicus), τις λεοπαρδάλεις Neofelis nebulosa και άλλα.

Ο Γάγγης αποτελεί κατοικία διαφόρων ειδών ψαριών, τα οποία όμως απειλούνται από τη μόλυνση των νερών του. Στα νερά του κατοικούν, επίσης, δύο σπάνια είδη ζώων, το Δελφίνι του Γάγγη και ο Καρχαρίας του Γάγγη. Τα δύο αυτά είδη έχουν μελετηθεί ελάχιστα, ενώ εκτός από τον Γάγγη συναντούνται συχνά και σε άλλους ποταμούς που συνδέονται με αυτόν, κυρίως στην περιοχή του Δέλτα.

Το Δελφίνι του Γάγγη (Platanista gangetica gangetica), είναι ένα υποείδος των ποταμίσιων δελφινιών. Το υποείδος αυτό (όπως και το συγγενικό υποείδος του Δελφινιού του Ινδού - Platanista minor minor) κατοικεί σε γλυκά νερά ποταμών της Ινδικής χερσονήσου και βρίσκεται υπό απειλή. Το Δελφίνι του Γάγγη έχει χαρακτηριστεί από την Ινδία ως «εθνικό υδρόβιο ζώο».[20]

Στο ποταμό κατοικεί επίσης ένα είδος ποταμίσιου καρχαρία, γνωστός με το όνομα Καρχαρίας του Γάγγη (Glyphis gangeticus). Ο Καρχαρίας του Γάγγη δεν πρέπει να συγχέεται με τον Ταυροκαρχαρία (Carcharhinus leucas) που αν και δεν είναι καρχαρίας του γλυκού νερού, κάνει και αυτός την εμφάνισή του στον Γάγγη ορισμένες φορές. Ο Καρχαρίας του Γάγγη είναι ένα ζώο που απειλείται άμεσα με εξαφάνιση και σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων αποτελεί έναν από τους 20 καρχαρίες της «Κόκκινης Λίστας» του, με τα είδη ζώων προς εξαφάνιση.[21]

Μόλυνση του Γάγγη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γάγγης θεωρείται ένας από τους πιο μολυσμένους ποταμούς του κόσμου.[22] Η μόλυνσή του επηρεάζει σχεδόν 400 εκατομμύρια κατοίκους που ζουν στις όχθες του ποταμού[23], αλλά και επηρεάζεται από αυτούς καθώς, διασχίζοντας πυκνοκατοικημένες πόλεις, ανθρώπινα λύματα διοχετεύονται σε αυτόν. Η μόλυνση ξεκινά σχεδόν από την αρχή του. Η εμπορική εκμετάλλευση του ποταμού αύξησε την παρουσία του ανθρώπου σε αυτόν και μαζί και τη μόλυνσή του. Το νερό του, σε πολλά μέρη του, δεν είναι κατάλληλο ούτε για πόση ούτε για κολύμβηση, καθώς εμφανίζει υψηλά ποσοστά μόλυνσης, χωρίς όμως αυτό να εμποδίζει τους ανθρώπους που θεωρούν τον ποταμό ιερό, και τα νερά του εξαγνιστικά, να τον χρησιμοποιούν. Πάνω σε αυτήν την πεποίθηση, υπάρχει η άποψη πως το ποτάμι περιέχει μεγάλο ποσοστό βακτηριοφάγων που εμποδίζουν την εξάπλωση των βακτηρίων και των ιών.[24] Στο Βαρανάσι, πάντως, όπου τελούνται τελετουργικά μέσα στα νερά του ποταμού, ανάμεσά τους καύση των νεκρών, τελετές καθαρισμού αλλά ακόμα και απόθεση πτωμάτων μέσα σε αυτόν, υπολογίζεται πως τα νερά περιέχουν 60.000 κολοβακτηρίδια ανά 100 ml[25], 120 φορές πάνω από το όριο ασφαλείας για την ασφαλή κολύμβηση. Δισεκατομμύρια λύτρα λυμάτων απορρίπτονται καθημερινά στον ποταμό, καθώς οι μονάδες επεξεργασίας λυμάτων είναι ελάχιστες για να λειτουργούν αποτελεσματικά. Για τον λόγο αυτό η Παγκόσμια Τράπεζα έχει δανείσει στην Ινδία 1 δισεκατομμύριο δολάρια για ένα πρόγραμμα καθαρισμού του ποταμού.[26]

Οικονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κανάλι του Γάγγη

Για αιώνες ο ποταμός αποτελεί σημαντικό στοιχείο της οικονομία της ευρύτερης περιοχής. Το νερό των ποταμών χρησιμεύει επίσης στην καθημερινή χρήση των νοικοκυριών.

Ο Γάγγης είναι στο μεγαλύτερό μέρος του πλωτός και στο παρελθόν χρησίμευσε στις μεταφορές στρατευμάτων κατά τη διάρκεια πολέμων στην περιοχή. Η μεταφορά σε αυτόν γίνεται πια, πάνω από την περιοχή του Αλλαχαμπάντ, κατά κύριο λόγο με μικρά ιδιωτικά μέσα, ενώ στην περιοχή του Μπανγκλαντές, τις περισσότερες φορές, οι όποιες χρήσεις αυτού αφορούν κυρίως τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων. Η χρήση του ποταμού για τις μεταφορές ελαττώθηκε μετά την ανάπτυξη των σιδηροδρόμων στην περιοχή. Από τα μεγαλύτερα λιμάνια του Γάγγη ποταμού αποτελεί η πόλη της Καλκούτας, στη Δυτική Βεγγάλη, καθώς και οι πόλεις Μόγκλα, Μπαρισάλ και Τσαντπούρ στο Μπανγκλαντές.

Η περιοχή που ορίζεται από τους ποταμούς Ινδό και Γάγγη αποτελεί ένα από τα γονιμότερα μέρη της Γης. Κύριες καλλιέργειες της περιοχής είναι το ρύζι, το σιτάρι, οι φακές, τα ζαχαροκάλαμα, διάφοροι άλλοι ελαιώδεις σπόροι και οι πατάτες. Διάφοροι βάλτοι και λίμνες κατά μήκος του ποταμού παρέχουν επιπλέον δυνατότητες για την καλλιέργεια διαφόρων άλλων προϊόντων όπως φασόλια και σουσάμι. Η κατασκευή του Καναλιού του Γάγγη έδωσε ώθηση στην αγροτική παραγωγή. Το αρχικό κανάλι, που άνοιξε το 1854, επεκτάθηκε νοτιότερα το 1878. Το αρχικό σκέλος (Άνω Κανάλι) βρίσκεται κατά μήκος του Γάγγη, ενώ το νεότερο (Κάτω Κανάλι του Γάγγη) κατά μήκος του Γιαμούνα. Η γεωργία στο Δέλτα του Γάγγη αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων του μεγαλύτερου μέρους των κατοίκων του Μπανγκλαντές.

Αλιευτικά στην περιοχή του Τρίβενι Σάνγκαμ, στo Αλλαχαμπάντ.

Η αλιεία αποτελούσε πάντα μια σημαντική πηγή εσόδων για τους κατοίκους γύρω από τον ποταμό, καθώς ήταν πλούσιος σε ψάρια. Όμως πια σημαντικό πρόβλημα αποτελεί το μεγάλο μέγεθος της ρύπανσης του ποταμού, που έχει μειώσει πολύ τον πληθυσμό των ψαριών.

Σημαντικά έσοδα για τους κατοίκους προκύπτουν από τον τουρισμό, ιδιαίτερα τον θρησκευτικό, καθώς τα νερά του Γάγγη διασχίζουν τις τρεις ιερές πόλεις, Χαριντβάρ, Αλλαχαμπάντ και Βαρανάσι. Η οικονομία αυτών των πόλεων βασίζεται στο προσκύνημα των πιστών. Στην πόλη του Βαρανάσι βρίσκεται επίσης και το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Ινδίας. Τα βόρεια τμήματα του ποταμού, τα οποία έχουν μικρότερο πλάτος, αποτελούν επίσης τουριστικό προορισμό καθώς προσφέρουν δυνατότητες για αθλητικές δραστηριότητες.

Κατά μήκος του Γάγγη έχουν δημιουργηθεί διάφορα φράγματα. Τα μεγαλύτερα αποτελούν το Φράγμα Φαρράκα και το Φράγμα του Χαριμπάντ, αλλά υπάρχουν αρκετά μικρότερα σε μέγεθος φράγματα που εξυπηρετούν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η κατασκευή του Φράγματος του Χαριμπάντ είχε σαν σκοπό την άρδευση της περιοχής μέσω του Καναλιού του Γάγγη. Αντίθετα, το Φράγμα της Φαρράκα, λίγο πριν τα σύνορα της Ινδίας με το Μπανγκλαντές, δημιουργήθηκε με σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ενώ εξυπηρετεί και την απρόσκοπτη τροφοδότηση με νερό του παραποτάμου του Γάγγη Χουγκλί, ο οποίος διασχίζει την Καλκούτα. Το συγκεκριμένο φράγμα δημιούργησε, πάντως, αρκετά προβλήματα στο Μπανγκλαντές. Τους καλοκαιρινούς μήνες το νερό που φτάνει στη χώρα είναι αρκετά λιγότερο, ενώ θεωρείται πως παίζει αρνητικό ρόλο στις περιόδους των πλημμυρών, ειδικότερα δε στις καταστροφικές πλημμύρες του 1987 και του 1988. [27]

Επίσης, στον ποταμό Μπαγκιράτι, τον κύριο ποταμό που δημιουργεί τον Γάγγη, έχει δημιουργηθεί το φράγμα Τεχρί. Κύριος σκοπός του φράγματος είναι η ύδρευση του Νέου Δελχί.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Know India - National River». Επίσημη ιστοσελίδα της Κυβέρνησης της Ινδίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. 
  2. ↑ 2,0 2,1 James G. Acker· Erin McMahon· Suhung Shen· Thomas Hearty· Nancy Casey. «Ganges River» (PDF). TIME-SERIES ANALYSIS OF REMOTELY-SENSED SEAWIFS CHLOROPHYLL IN RIVER-INFLUENCED COASTAL REGIONS (στα (Αγγλικά)). σελ. 126. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  3. ↑ «Prayags» (στα (Αγγλικά)). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  4. ↑ Marwah, Gyan. «GANGES- A RIVER OF NO RETURN?» (στα (Αγγλικά)). the-south-asian.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Gomukh - The Origin» (στα (Αγγλικά)). haridwar.nic.in. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  6. ↑ W.S. Meyer· R. Burn· J. S. Cotton· H. H. Risley (1908–1931). «UPPER GANGES CANAL». Imperial Gazetteer of India (στα (Αγγλικά)). Οξφόρδη: Clarendon Press. σελ. 138. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. ↑ 7,0 7,1 «INDIA: At the Three Rivers». TIME. 23/02/1948. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-23. https://web.archive.org/web/20130823175049/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,798222,00.html. Ανακτήθηκε στις 2010-05-29. 
  8. ↑ «FARAKKA BARRAGE PROJECT» (PDF) (στα (Αγγλικά)). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  9. ↑ «BHAGIRATHA AND THE STORY OF GANGA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  10. ↑ «Ganga Puja». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  11. ↑ «Ganga Dussehra». Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  12. ↑ «HARIDWAR - In Scripturew and Tuday». Επίσημη σελίδα Χαριντβάρ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  13. ↑ «Allahabad». India Directory - Maps of India. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  14. ↑ «Lower Gangetic Plains moist deciduous forests (IM0120)». WWF. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  15. ↑ «Sundarbans freshwater swamp forests (IM0162)». WWF. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  16. ↑ «World Heritage Nominations - The Sundarbans». UNESCO. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  17. ↑ «BANGLADESH: Drop in tiger population signals environmental degradation». Reuters. 12 Αυγ. 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-10-01. https://web.archive.org/web/20081001003956/http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/IRIN/9e1e9102dcd14d8b33b7adaa33166764.htm. Ανακτήθηκε στις 2010-05-29. 
  18. ↑ «Know India - National Animal». Επίσημη σελίδα Κυβέρνησης της Ινδίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  19. ↑ Bangladesh gets World Bank loan for wildlife Αρχειοθετήθηκε 2012-03-10 στο Wayback Machine., Straits Times
  20. ↑ «Know India - National Aquatic Animal». Επίσημη σελίδα Κυβέρνησης της Ινδίας. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  21. ↑ «RED LIST - Glyphis gangeticus». IUCN. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  22. ↑ Salemme, Elisabeth (22 Ιαν. 2007). «The World's Dirty Rivers». TIME. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-25. https://web.archive.org/web/20130825003132/http://www.time.com/time/health/article/0,8599,1581251,00.html. Ανακτήθηκε στις 2010-05-29. 
  23. ↑ «Let's get investigative». Clean Ganga. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  24. ↑ Crandall Hollick, Julian (16 Δεκ. 2006). «Mystery Factor Gives Ganges a Clean Reputation». http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=17134270. Ανακτήθηκε στις 2010-05-29. 
  25. ↑ «Veerbhadra Mishra on Ganga Action Plan». Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 
  26. ↑ «World Bank loans India $1bn for Ganges river clean up». BBC. 3 Δεκ. 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8392118.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-05-29. 
  27. ↑ «A Country Study: Bangladesh». Federal Research Division - Library of Congress. σελ. 306. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2010. 

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γάγγης&oldid=10353358"