Βόρεια Καταλονία
Συντεταγμένες: 42°38′N 2°40′E / 42.633°N 2.667°E
Ως Βόρεια Καταλωνία (στα καταλανικά Catalunya del Nord και Catalunya Nord, στα γαλλικά Catalogne Nord[1]) ορίζεται στην καταλανόφωνη κυρίως βιβλιογραφία το μέρος του Πριγκιπάτου της Καταλωνίας που αποδόθηκε στη Γαλλία βάσει της Συνθήκης των Πυρηναίων το 1659. Σήμερα περιλαμβάνει τα εδάφη των περιοχών (κομητειών) του Ροσελιό, του Κονφλέν, του Μπαλιεσπί, του Καπσί και την Άνω Σερδάνια και ανήκουν στον γαλλικό νομό των Ανατολικών Πυρηναίων της περιοχής Λαγκντόκ-Ρουσιγιόν. Σε αυτήν εντάσσεται και η περιοχή της Φενολιέδα ή Φενουγιέντ (Fenolheda στα οξιτανικά και Fenouillèdes στα γαλλικά) παρόλο τον παραδοσιακό οξιτανικό της χαρακτήρα. Κύρια πόλη και πρωτεύουσά της είναι το Περπινιάν.
Η σημερινή Βόρεια Καταλωνία ιστορικά αποτέλεσε αναπόσπαστο τμήμα της Καταλωνίας. Ακόμη και μετά την υπαγωγή της στη Γαλλία, οι κάτοικοι συνέχισαν να έχουν καταλανική συνείδηση και να μιλούν καταλανικά, ενώ η χάραξη του συνόρου δεν διέκοψε τις επικοινωνίες με την υπόλοιπη Καταλωνία. Από τον 19ο αιώνα και μετά ωστόσο η τοπική ταυτότητα άρχισε να υποχωρεί υπό το βάρος των πιέσεων από το γαλλικό κράτος και η άφιξη πολλών Γάλλων από τις πρώην αφρικανικές αποικίες έγειρε την πλάστιγγα εναντίον της καταλανικής ταυτότητας, που έχασε το βάρος που έχει η ίδια στην κατεξοχήν Καταλωνία. Οι κάτοικοι του σημερινού νομού των Ανατολικών Πυρηναίων συνεχίζουν να ονομάζονται Καταλανοί αλλά κάτω από μια σκοπιά περισσότερο τοπικιστική παρά εθνική.[2] Από τα τέλη του 20ού αιώνα, σταδιακά η τοπική κυβέρνηση υιοθέτησε παραδοσιακά καταλανικά σύμβολα (π.χ. χρήση της καταλανικής σημαίας ως σύμβολο του νομού και των καταλανικών στις δημόσιες επιγραφές) και το 2007 αναγνώρισε τα καταλανικά ως επίσημη γλώσσα του νομού.
Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από τις αρχές του 20ού αιώνα και με την άνοδο του καταλανικού εθνικισμού προέκυψε η ανάγκη να δημιουργηθεί ένας όρος που να περικλείει τα ιστορικά καταλανικά εδάφη που ανήκαν στη Γαλλία. Έτσι ο όρος Καταλωνία του Βορά (Catalunya del Nord) προτάθηκε από τον Αλφόνς Μίας το 1930[3] ενώ ο έτερος όρος, Βόρεια Καταλωνία (Catalunya Nord) από τον Λιορένς Πλάνες το 1974[4]. Και οι δύο όροι σταθεροποιήθηκαν σταδιακά στην Καταλωνία και ο πρώτος αναγνωρίστηκε επίσημα και από το Ινστιτούτο Καταλανικών Σπουδών το 2007.[5] Λόγω της ιδεολογικής φόρτισης του ονόματος αυτού και της σχετικά μικρής του χρήσης έξω από την Καταλωνία, πολλάκις αναφέρεται και ως Ροσελιό (Rosselló, στα καταλανικά,) ή Ρουσιγιόν (Rousillon, στα γαλλικά και στην παγκόσμια βιβλιογραφία) που προέρχεται από την ονομασία της ομώνυμης μεσαιωνικής κομητείας της περιοχής και που μετέπειτα υιοθετήθηκε ως όνομα της Βόρειας Καταλωνίας ως γαλλικής επαρχίας μέχρι τη δημιουργία του νομού των Ανατολικών Πυρηναίων.[6]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μεσαιωνική Βόρεια Καταλωνία ήταν ο χώρος όπου αρχικά αναπτύχθηκαν οι μεσαιωνικές κομητείες του Ροσελιό, του Κονφλέν και της Σερδάνια, που σταδιακά απορροφήθηκαν στην Κομητεία της Βαρκελώνης. Τελευταίος ανεξάρτητος κόμης της περιοχής υπήρξε ο Ζιράρ Β΄, κόμης του Ροσελιό, που ενσωματώθηκε το 1172 στην Κομητεία της Βαρκελώνης, και ως συνέπεια, στο Στέμμα της Αραγώνας. Τα σύνορα με τη Γαλλία επισημοποιήθηκαν το 1258 με τη συνθήκη του Κορμπέιγ.
Από το 1276 μέχρι το 1344 η Βόρεια Καταλωνία και οι Βαλεαρίδες Νήσοι αποτέλεσαν το αυτόνομο από το Στέμμα της Αραγώνας Βασίλειο της Μαγιόρκας, που είχε ως ηπειρωτική πρωτεύουσά του το Περπινιάν. Μετά την επανένταξή της στο Στέμμα της Αραγώνας, η Βόρεια Καταλωνία έζησε πληθώρα γαλλικών εισβολών αλλά χάρις στην αντίσταση που επέδειξαν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας της, το Περπινιάν έλαβε το επώνυμο η «Πιστότατη». Ο Πόλεμος των Θεριστών, κατά τον οποίο οι καταλανικές αρχές παρέδωσαν την κυριαρχία της χώρας στον Λουδοβίκο ΙΔ΄ έληξε με τη συνθήκη των Πυρηναίων, κατά την οποία η Γαλλική Μοναρχία έλαβε τη Βόρεια Καταλωνία. Από εκείνη τη στιγμή η ιστορία της Βόρειας Καταλωνίας συνέπλευσε με αυτή της Γαλλίας, κάτω από το όνομα Ρουσιγιόν (μέχρι τη Γαλλική Επανάσταση) και μετέπειτα ως νομός των Ανατολικών Πυρηναίων.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Στην εισαγωγή του νομοσχεδίου του Γενικού Συμβουλίου των Ανατολικών Πυρηναίων αναφέρεται το όνομα Catalogne Nord. Αρχειοθετήθηκε 2012-12-22 στο Wayback Machine. Αντίστοιχα, στο Περπινιάν αναμένεται να ανοίξει το μουσείο ιστορίας της Βόρειας Καταλονίας Αρχειοθετήθηκε 2014-12-28 στο Wayback Machine. ενώ υφίσταται ένας ιδιωτικός ραδιοφωνικός σταθμός με το όνομα «RCN Radio - Radio Catalogne Nord»
- ↑ «Catalans: les paradoxes d'un peuple complexe». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Ausiàs Vera i Grau, « Vergonya»». El Punt, Núm. 64. 27 Νοεμβρίου 1999. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Planes 1974:10
- ↑ «Τοπωνυμική νομενκλατούρα της Βόρειας Καταλονίας» (PDF). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Enciclopèdia Catalana: «Catalunya del Nord»».
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Planes, Llorenç, El petit llibre de Catalunya Nord.Edicions de l’Eriçó, Περπινιάν, 1978 [1][νεκρός σύνδεσμος]
- Mayans, Pere, CAT Llengua i societat dels Països Catalans[2] Αρχειοθετήθηκε 2015-10-24 στο Wayback Machine..
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Northern Catalonia στο Wikimedia Commons
|