Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Wojciech Witold Jaruzelski (Πολωνικά)
Προφορά
Γέννηση6  Ιουλίου 1923[1][2][3]
Κούρουφ[2]
Θάνατος25  Μαΐου 2014[4][3][5]
Βαρσοβία[6]
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΣτρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[7]
Ρωσικά
ΣπουδέςAkademia Sztabu Generalnego
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνιαίο Εργατικό Κόμμα Πολωνίας και Πολωνικό Εργατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜπάρμπαρα Γιαρουζέλσκα (1960–2014)
ΤέκναMonika Jaruzelska
ΓονείςWładysław Jaruzelski και Wanda Jaruzelska
ΑδέλφιαTeresa Starnawska
ΣυγγενείςGustaw Jaruzelski-Fedyniak (daughter's son)
Οικογένειαd:Q63531333
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςd:Q16636084/Κόκκινος Στρατός
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Πολωνίας (1989–1990)
πρωθυπουργός της Πολωνίας (1981–1985)
μέλος του Σέιμ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας[8]
ΒραβεύσειςΙππότης του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
τάγμα του Λένιν
μετάλλιο Ζούκοφ
μετάλλιο για τη νίκη επί της Γερμανίας στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο
Τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου
Ταξιάρχης του Τάγματος του Στέμματος
τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης
κολάρο του Τάγματος της Ισαβέλλας της Καθολικής (1989)[9]
τάγμα του Καρλ Μαρξ
Μετάλλιο της Εθνικής Επιτροπής Παιδείας της Πολωνίας
τάγμα του Κλέμεντ Γκότβαλντ
Μετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Τάγμα του Σάρνχορστ
Τάγμα της Φιλίας των Λαών
Μετάλλιο για την Απελευθέρωση της Βαρσοβίας
Μετάλλιο για την Κατάληψη του Βερολίνου
μετάλλιο «Για την επέτειο των 60 χρόνων της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945»
μετάλλιο «Για την επέτειο των 50 χρόνων της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945»
μετάλλιο «Για την επέτειο των 65 χρόνων της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945»
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
Τάγμα του Σταυρού του Γκρούνβαλντ, 3η τάξη
Τάγμα των Οικοδόμων της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας
Μετάλλιο για τους Όντερ, Λουσατιανό Νάισσε και Βαλτική Θάλασσα
Medal "For the strengthening of friendship in arms"
Pro Memoria Medal
αργυρό μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
χρυσό μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
χάλκινο μετάλλιο της Αξίας για την Εθνική Άμυνα
Μετάλλιο για τη Βαρσοβία 1939-1945
μετάλλιο "Για συμμετοχή στις μάχες για το Βερολίνο"
Μετάλλιο Νίκης και Ελευθερίας 1945
Μετάλλιο της 30ης επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Μετάλλιο της 40ης επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Silver Medal for Merit in the Field of Glory
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας, 1η τάξη
Τάγμα της Κόκκινης Σημαίας
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου με Κολλάρο του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Πρίγκηπα Ενρίκε[10]
μετάλλιο «Για την επέτειο των 40 χρόνων της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945»
χάλκινο μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
αργυρό μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
χρυσό μετάλλιο των Ενόπλων Δυνάμεων για την Υπηρεσία στη Πατρίδα
μετάλλιο της 1000ης επετείου του πολωνικού κράτους[11]
Αργυρός Σταυρός της Αξίας
Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας[12]
Τάγμα του Σωτήρος[13]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[14]
Awarding them Janek Krasicki[15]
Μεγαλόσταυρος με Κολάρο του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (17  Απριλίου 1989)[16]
Ιστότοπος
www.wojciech-jaruzelski.pl
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βόιτσεχ Βίτολντ Γιαρουζέλσκι (πολωνικά: Wojciech Witold Jaruzelski, 6 Ιουλίου 1923 – 25 Μαΐου 2014) ήταν Πολωνός στρατιωτικός, πολιτικός και δικτάτορας. Ήταν ο τελευταίος κομμουνιστής ηγέτης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας. Διετέλεσε γραμματέας του Πολωνικού Κόμματος Ενωμένων Εργατών (1981-89), πρωθυπουργός (1981-85) και αρχηγός κράτους (1985-90). Ήταν επίσης ο τελευταίος διοικητής του Πολωνικού Λαϊκού Στρατού. Έπειτα από την Πολωνική Συμφωνία Στρογγυλής Τραπέζης το 1989 παραιτήθηκε από το αξίωμά του και ακολούθησε η διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών στην Πολωνία.

Ο Στρατηγός Γιαρουζέλσκι επέβαλε στρατιωτικό νόμο στις 13 Δεκεμβρίου 1981 σε μια προσπάθεια να καταστείλει τα κινήματα υπέρ της δημοκρατίας, όπως η «Αλληλεγγύη» του Λεχ Βαλέσα. Κατά τη διακυβέρνησή του χιλιάδες δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές και πολιτικοί υπέστησαν διώξεις, ενώ περί τους 100 σκοτώθηκαν.Επακολούθησε κοινωνική και οικονομική κρίση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πτώση του μεσαίου εισοδήματος των Πολωνών κατά 20%. Ο Γιαρουζέλσκι περιγράφεται από ορισμένους ως «ο τραγικός θιασώτης του κομμουνισμού που έκανε συμφωνία με το διάβολο καλή τη πίστει».[17] Στη διάρκεια του καθεστώτος του, από το 1981 έως το 1989, γύρω στα 700.000 άτομα εγκατέλειψαν τη χώρα.[18]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 www.britannica.com/EBchecked/topic/301467/Wojciech-Witold-Jaruzelski.
  3. 3,0 3,1 3,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12053803f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 118938398. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Wojciech-Jaruzelski. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12053803f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000054803&find_code=SYS&local_base=ARS10.
  9. BOE-A-1989-23327.
  10. www.ordens.presidencia.pt?idc=154.
  11. Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2021.
  12. Ανακτήθηκε στις 12  Μαρτίου 2021.
  13. Ανακτήθηκε στις 25  Μαρτίου 2021.
  14. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  15. Ανακτήθηκε στις 18  Σεπτεμβρίου 2022.
  16. Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 498. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  17. Vanessa Gera, Poland's last communist leader, Gen. Wojciech Jaruzelski, dies at age 90, The Associated Press, http://www.ctvnews.ca/world/poland-s-last-communist-leader-gen-wojciech-jaruzelski-dies-at-age-90-1.1837319, ανακτήθηκε στις 28-5-2014 
  18. CIA’s Historical Review (24 October 1997). «Cold War era analysis» (PDF file, direct download 12.2 MB). Soviet – East European Military Relations in Historical Perspective Sources and Reassessments (The Historical Collections Division (HCD) of the Office of Information Management Services) 1 (1): 18 of 44. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-11-24. https://web.archive.org/web/20131124212240/https://www.cia.gov/library/publications/historical-collection-publications/the-warsaw-pact/warsaw-pact.pdf. Ανακτήθηκε στις 26-5-2014.