Βίκτορ Χάρα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Βίκτορ Χάρα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Víctor Jara (Ισπανικά)
Γέννηση28  Σεπτεμβρίου 1932[1][2][3]
San Ignacio
Θάνατος16  Σεπτεμβρίου 1973[1][2][3] ή 14  Σεπτεμβρίου 1973[4]
Σαντιάγο[5] ή Santiago commune[4]
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό[6]
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Τόπος ταφήςSantiago General Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΧιλή
Θρησκείαμη ασκούμενος Καθολικός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΙσπανικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΙσπανικά[7][8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Χιλής (1959–1961)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
λιμπρετίστας
καθηγητής
τραγουδιστής-τραγουδοποιός[4]
συγγραφέας
τραγουδοποιός
ηθοποιός
σκηνογράφος
ποιητής
τραγουδιστής
κοινωνικός ακτιβιστής
θεατρικός σκηνοθέτης
κιθαρίστας
μουσικός
στιχουργός
cultural manager
μουσικός ηχογραφήσεων
ΕργοδότηςUniversidad Técnica del Estado (1971–1973)
Περίοδος ακμής1959 - 1973
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής
Οικογένεια
ΣύζυγοςJoan Jara (1960–1973)
ΓονείςManuel Jara και Amanda Martínez
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρέσβης
Ιστότοπος
www.fundacionvictorjara.org
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βίκτορ Λίδιο Χάρα Μαρτίνεθ (Víctor Lidio Jara Martínez, 28 Σεπτεμβρίου 193216 Σεπτεμβρίου 1973) ήταν Χιλιανός ποιητής, τραγουδιστής, συνθέτης και θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας.

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μουσικού–πολιτικού κινήματος «Nueva Canción Chilena», που αναπτύχθηκε στη Χιλή τη δεκαετία του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970, μέχρι το πραξικόπημα του στρατηγού Πινοσέτ το 1973, με το οποίο ανατράπηκε ο εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας, Σαλβαδόρ Αγιέντε.

Ο Βίκτορ Χάρα συνελήφθη την επομένη του πραξικοπήματος, στις 12 Σεπτεμβρίου 1973, μεταφέρθηκε στο Στάδιο της Χιλής (Estadio Chile), όπου είχαν μεταφερθεί και άλλοι πολιτικοί κρατούμενοι, και αφού υπέστη βασανιστήρια, δολοφονήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1973.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βίκτορ Χάρα γεννήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1932 στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Lonquén, κοντά στην πρωτεύουσα της Χιλής, Σαντιάγκο. Mεγάλωσε μόνο με τη μητέρα του, που ήξερε να παίζει πιάνο και κιθάρα και τραγουδούσε, και επέμενε τα παιδιά της να πάνε στο σχολείο. Μετά τον θάνατο της μητέρας του το 1947, ο Βίκτορ Χάρα ξεκίνησε να σπουδάζει για να γίνει λογιστής, αλλά σύντομα σταμάτησε και πήγε σε μια σχολή για να γίνει ιερέας. Μετά από κάποια χρόνια όμως, απογοητευμένος από την εκκλησία, εγκατέλειψε τη σχολή. Αφού πήγε στρατό γύρισε στη γενέτειρά του και ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική και το θέατρο.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 έγινε μέλος της θεατρικής ομάδας Compañía de mimos de Noisvander και άρχιζε να σπουδάζει υποκριτική και σκηνοθεσία στη Σχολή Θεάτρου του Πανεπιστημίου της Χιλής (Scuola di Teatro dell'Università del Cile). Το 1957 μπήκε στην ομάδα έρευνας παραδοσιακών τραγουδιών και χορών Cuncumén και γνώρισε τη Βιολέτα Πάρρα. Πέντε χρόνια αργότερα πήρε το πτυχίο σκηνοθεσίας θεάτρου.

Το πρώτο θεατρικό έργο που σκηνοθέτησε ήταν το Parecido a la felicidad του Alejandro Sieveking, το 1959. Μέχρι το 1972 σκηνοθέτησε περισσότερα από δέκα έργα, μεταξύ των οποίων τον Μανδραγόρα του Νικολό Μακιαβέλλι (1960) και την Αντιγόνη του Σοφοκλή (1969) ενώ υπήρξε και βοηθός σκηνοθέτη τρεις φορές: το 1960 στο La Viuda de Apablaza του Germán Luco Cruchaga, το 1963 στο Ο καυκασιανός κύκλος με την κιμωλία του Μπέρτολτ Μπρεχτ και το 1966 στο Μαρά/Σαντ του Πέτερ Βάις. Στο μεταξύ, το 1961, έγραψε το πρώτο του τραγούδι, το Paloma quiero contarte και λίγο αργότερα ηχογράφησε, με το γκρουπ Cuncumén το Folclore chileno, στο οποίο συμπεριελήφθησαν και δύο τραγούδια του, το Paloma quiero contarte και το La canción del minero.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 μέχρι το 1968 ήταν διευθυντής της Academia de folclore de la Casa de la Cultura de Ñuñoa και από το 1964 μέχρι το 1967 ήταν καθηγητής υποκριτικής στο Πανεπιστήμιο.

Στις αρχές του 1967 κυκλοφόρησε το πρώτο σόλο άλμπουμ του Βίκτορ Χάρα, το Víctor Jara (Geografía). Μέχρι τη δολοφονία του το 1973 ακολούθησαν άλλα επτά άλμπουμ: το Canciones folklóricas de América (μαζί με το συγκρότημα Quilapayún) (1967), το Víctor Jara (1967), το Pongo en tus manos abiertas (μαζί με το συγκρότημα Quilapayún) (1969), το Canto libre (1970), το El derecho de vivir en paz (1971), το La Población (1972) και το Canto por travesura (1973). Μετά τον θάνατό του κυκλοφόρησε, το 1974, το Tiempos que cambian, το οποίο δεν κατάφερε ο Χάρα να ολοκληρώσει και έτσι προστέθηκαν σε αυτό και παλαιότερα τραγούδια του.

Ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Χιλής, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Νεολαίας της Χιλής (Juventudes Comunistas de Chile), είχε υποστηρίξει την κυβέρνηση του συνασπισμού της Λαϊκής Ενότητας και είχε ταχθεί δημόσια υπέρ του Προέδρου Σαλβαδόρ Αγιέντε.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ ανέτρεψε με πραξικόπημα την κυβέρνηση Αγιέντε. Το πρωί της επόμενης ημέρας ο Χάρα συνελήφθη στο Πανεπιστήμιο και μεταφέρθηκε μαζί με άλλους πολιτικούς κρατούμενους στο Στάδιο Χιλή (Estadio Chile). Δολοφονήθηκε ενώ ήταν υπο κράτηση στις 16 Σεπτεμβρίου 1973.

Ο τάφος του Χάρα στο Γενικό Κοιμητήριο του Σαντιάγο («Hasta la Victoria» = «`Ισαμε τη νίκη...»)

Σύμφωνα με μαρτυρίες στη διάρκεια της κράτησής του υπέστη βασανιστήρια. Η σύζυγός του Joan Jara ανέφερε ότι όταν παρέλαβε τη σορό του άντρα της, το σώμα του έφερε σημάδια κακοποίησης. Το κεφάλι του ήταν γεμάτο αίματα και αιματώματα, στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς είχε μια μεγάλη πληγή, στο στήθος είχε πολλές μικρές οπές και τα χέρια του ήταν παραμορφωμένα.

Τον Ιούνιο του 2008 ο Χιλιανός δικαστής Χουάν Εδουάρδο Φουέντες αποφάσισε να ξανανοίξει τον φάκελο της δολοφονίας του Βίκτορ Χάρα και δήλωσε ότι θα εξέταζε νέα αποδεικτικά στοιχεία που είχε προσκομίσει η οικογένεια του δολοφονηθέντος[9]. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, στις 28 Μαΐου του 2009, απαγγέλθηκε κατηγορία για τη δολοφονία του Χάρα, κατά του José Adolfo Paredes Márquez, που όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα ήταν στρατιώτης.

Στις 28 Δεκεμβρίου 2012 ένας δικαστής στη Χιλή διέταξε να συλληφθούν οκτώ πρώην αξιωματικοί του στρατού γιατί φέρονταν να είχαν σχέση με τη δολοφονία του Χάρα[10]. Για έναν εξ αυτών, τον Pedro Barrientos Núñez, που πλέον κατοικεί στη Φλόριντα των Η.Π.Α, εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψης. Ο Núñez, σύμφωνα με τον José Adolfo Paredes Márquez, ήταν υπεύθνος για τον θάνατο του Χάρα [11]. Οι αρχές των Η.Π.Α δεν προχώρησαν στην έκδοση του Pedro Barrientos Núñez.

Το Στάδιο «Βίκτορ Χάρα»

Στις 4 Σεπτεμβρίου 2013 το «Κέντρο για τη Δικαιοσύνη και τη Λογοδοσία» (Center for Justice and Accountability), μια διεθνής οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με έδρα το Σαν Φραντσίσκο, υπέβαλε, εκ μέρους της χήρας και των παιδιών του Βίκτορ Χάρα, μήνυση στα αμερικανικά δικαστήρια, κατά του Pedro Barrientos Núñez. Στην μήνυση αυτή ο Núñezs κατηγορείται μεταξύ άλλων για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, σύμφωνα με το Alien Tort Statute, για βασανιστήρια και για θάνατο κρατουμένου χωρίς δίκη, σύμφωνα με τον Νόμο για την προστασία των θυμάτων βασανιστηριών, σε σχέση με τον θάνατο του Βίκτορ Χάρα[12].

Ονομάσθηκαν προς τιμή του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο αστεροειδής 2644 Βίκτορ Χάρα, που ανακαλύφθηκε το 1973
  • Το στεγασμένο «Στάδιο Victor Jara» στο δυτικό Σαντιάγο (πρώην «Estadio Chile», τίτλος και του τελευταίου τραγουδιού του Χάρα), 6.500 θέσεων. Η μετονομασία του έγινε το 2004[13].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6pm5t76. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 7943947. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 interactivos.museodelamemoria.cl/victimas/?s=+&cat=0&region=0&calificacion=0&militancia=0&year2=0.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Victor-Jara.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12917795b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. CONOR.SI. 171092579.
  9. «New probe into Victor Jara murder». BBC News. 2008-06-04. http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/7435128.stm. Ανακτήθηκε στις 2010-05-27. 
  10. Mariano Castillo (29 Δεκεμβρίου 2012). «Charges brought in Chilean singer's death, 39 years later». CNN. http://edition.cnn.com/2012/12/29/world/americas/chile-victor-jara-charges/index.html. 
  11. http://www.theguardian.com/world/2009/may/28/chile-regime-murder-charge-victor-jara
  12. http://cja.org/article.php?id=1361
  13. «Stadium's Renaming an Ode to Singer Martyred There». Los Angeles Times. 9 Σεπτεμβρίου 2003. http://articles.latimes.com/2003/sep/09/world/fg-stadium9. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Víctor Jara της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Víctor Jara της Ιταλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).