Αστράτεια

Ο όρος αστράτεια γενικά σημαίνει τη μη στράτευση, τη νόμιμη απαλλαγή εκ του στρατού, αλλά και τη λιποταξία, όπως και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ανυπότακτος.

Ειδικά όμως στην αρχαιότητα και μάλιστα στην αρχαία Αθήνα κατά το αττικό δίκαιο «αστρατείας γραφή» λεγόταν η οποιαδήποτε καταγγελία εναντίον πολίτη που δεν είχε προσέλθει στο στρατό ως όφειλε ή είχε καταταγεί σε άλλο στράτευμα προκειμένου ν΄ αποφύγει τυχόν κινδύνους.

Αρμόδιοι για να εισαγάγουν τέτοια δίκη με "γραφή αστρατείας" ήταν μόνο οι στρατηγοί, αλλά δικαιούταν και οποιοσδήποτε πολίτης να καταθέσει στους στρατηγούς «γραφή αστρατείας» κατά οποιουδήποτε. Οι στρατηγοί μετά από ανάκριση ανάλογα εισηγούνταν ή όχι την υπόθεση προς εκδίκαση και αν μεν ο κατηγορούμενος είχε συλληφθεί "επ' αυτοφώρω", η γραφή κατατίθετο και κατά διάρκεια εκστρατείας η υπόθεση εκδικαζόταν από δικαστήριο της εκστρατείας (κάτι σαν το σύγχρονο έκτακτο στρατοδικείο). Αν όμως η γραφή αστρατείας καταθέτονταν μετά το πέρας της εκστρατείας και την επάνοδο του κατηγορουμένου στην Αθήνα, η υπόθεση εκδικάζονταν από το δικαστήριο των Ηλιαστών.

Οι ποινές που επιβάλλονταν ποίκιλλαν ανάλογα της πολιτικής κατάστασης, των περιστάσεων και των ατόμων. Συνήθεις ποινές για τέτοια αδικήματα ήταν η μερική ατιμία χωρίς δήμευση περιουσίας.

Πηγές

• Todd, Stephen Charles (2000). Lysias (στα Αγγλικά) (Εικονογραφημένη έκδοση). University of Texas Press. σελ. 162. ISBN 0292781660. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2010. 
• Λυσίας, Κατά Αλκιβιάδου αστρατείας Β'
• Perseus Digital Library - Liddell-Scott Lexicon