Αρχηγός Κράτους της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας

Ακολουθεί κατάλογος με τους αρχηγούς κράτους της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας από την εποχή της ανεξαρτησίας στις 13 Αυγούστου 1960. Συμπεριλαμβάνονται στη λίστα και οι ντε φάκτο αρχηγοί κράτους.

Μέχρι σήμερα, ο Αντρέ Κολινγκμπά είναι ο μόνος πρόεδρος που παραιτήθηκε με δημοκρατικές διαδικασίες.

Ιστορικό της θέσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νταβίντ Ντακό ανέλαβε τον έλεγχο της χώρας το 1959 έπειτα από σύντομη εσωτερική πάλη για την εξουσία με τον Αμπέλ Γκουμπά. Μετά την ανεξαρτησία, ο Ντακό υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Προσωρινής Κυβέρνησης και αργότερα πρόεδρος μέχρι να καθαιρεθεί σε πραξικόπημα την Πρωτοχρονιά του 1966 από έναν από τους υπουργούς του, τον Ζαν-Μπεντέλ Μποκασά. Κυβέρνησε για 10 χρόνια πριν από την αντικατάσταση της κυβέρνησης με μια μοναρχία, την Κεντροαφρικανική Αυτοκρατορία. Ο Μποκασά κυβέρνησε για σχεδόν τρία χρόνια πριν καθαιρεθεί σε ένα πραξικόπημα σχεδιασμένο από τη Γαλλία. Το πραξικόπημα εκείνο είχε ως αποτέλεσμα να εγκατασταθεί στην προεδρία ο Ντακό και η χώρα να μετονομαστεί σε Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Τον δεύτερο χρόνο της μονοκομματικής του κυβέρνησης, ανατράπηκε σε ένα αναίμακτο πραξικόπημα από τις ένοπλες δυνάμεις του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού, Αντρέ Κολινγκμπά. Τον πέμπτο χρόνο της δικής του στρατιωτικής κυβέρνησης, ο Κολινγκμπά έγινε Πρόεδρος και Αρχηγός του Κράτους της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας.

Υπό την πίεση για εκδημοκρατισμό ο Κολινγκμπά ίδρυσε ένα πολιτικό κόμμα και πραγματοποίησε ένα δημοψήφισμα, στο οποία εξελέγη για μια εξαετή θητεία στο αξίωμα του προέδρου. Νικήθηκε στις επόμενες προεδρικές εκλογές το 1993 από τον Ανζ Φελίξ Πατασέ, ο οποίος υπηρέτησε στο αξίωμα επί σχεδόν 10 χρόνια πριν ανατραπεί με πραξικόπημα από τις ένοπλες δυνάμεις με επικεφαλής τον αρχηγό του στρατού, Φρανσουά Μποζιζέ.

Ο Μποζιζέ υπηρέτησε ως Πρόεδρος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας μέχρι που ανατράπηκε στις 24 Μαρτίου 2013 από τον αρχηγό των ανταρτών Σελεκά στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Νέος αρχηγός κράτους έγινε ο Μισέλ Τζοτοντιά ο οποίος με τη σειρά του παραιτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2014, λόγω της συνεχιζόμενης σύρραξης.

Πολιτικά κόμματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κίνημα για την Κοινωνική Εξέλιξη της Μαύρης Αφρικής (MESAN)

Κεντροαφρικανική Δημοκρατική Ένωση (UDC)

Κεντροαφρικανικός Δημοκρατικός Συναγερμός (RDC)

Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κεντροαφρικανικού Λαού (MLPC)

Συναγερμός για τη Δημοκρατία (RPR)

Στρατός

Μη κομματικός/Ανεξάρτητος

Αρχηγοί κράτους[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχηγός κράτους (Γέννηση–Θάνατος) Τίτλος	Από	Έως	Πρόσκειται σε	Σημειώσεις
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Γαλλικά: République centrafricaine, Σανγκό: Ködörösêse tî Bêafrîka
Νταβίντ Ντακό (1930–2003) Πρόεδρος της Προσωρινής Κυβέρνησης	14 Αυγούστου 1960	12 Δεκεμβρίου 1960	MESAN	Ο Ντακό υπηρέτησε ως αρχηγός κυβερνήσεως από την 1η Μαΐου 1959 ως την ανακήρυξη ανεξαρτησίας της χώρας, στις 13 Αυγούστου 1960.
Νταβίντ Ντακό (1930–2003) Πρόεδρος	12 Δεκεμβρίου 1960	1 Ιανουαρίου 1966	MESAN
Ζαν-Μπεντέλ Μποκασά (1921–1996) Πρόεδρος	1 Ιανουαρίου 1966	4 Δεκεμβρίου 1976	Στρατός	Ο Μποκασά κατέλαβε την εξουσία ανατρέποντας τον Ντακό σε επιτυχημένο πραξικόπημα. Άλλαξε το όνομά του σε Σαλάχ Εντίν Αχμέντ Μποκασά όταν ασπάστηκε το Ισλάμ στις 20 Οκτωβρίου 1976.
Ζαν-Μπεντέλ Μποκασά (1921–1996) Πρόεδρος	1 Ιανουαρίου 1966	4 Δεκεμβρίου 1976	MESAN
Κεντροαφρικανική Αυτοκρατορία
Γαλλικά: Empire centrafricain
Μποκασά Α΄ (1921–1996) Αυτοκράτορας της Κεντρικής Αφρικής	4 Δεκεμβρίου 1976	21 Σεπτεμβρίου 1979	MESAN	Ο Μποκασά δαπάνησε γύρω στα 20 εκατ. δολάρια ΗΠΑ - το ένα τρίτο από τον ετήσιο κρατικό προϋπολογισμό—για την τελετή στέψης του στις 4 Δεκεμβρίου 1977.^[1]
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Γαλλικά: République centrafricaine, Σανγκό: Ködörösêse tî Bêafrîka
Νταβίντ Ντακό (1930–2003) Πρόεδρος	21 Σεπτεμβρίου 1979	1 Σεπτεμβρίου 1981	MESAN	Ήταν η 2η φορά που ο Ντακό έγινε πρόεδρος. Τον Φεβρουάριο του 1980 ο Ντακό ίδρυσε την Κεντροαφρικανική Δημοκρατική Ένωση (UDC) που ήταν το μοναδικό πολιτικό κόμμα στη χώρα.
Νταβίντ Ντακό (1930–2003) Πρόεδρος	21 Σεπτεμβρίου 1979	1 Σεπτεμβρίου 1981	UDC
Αντρέ Κολινγκμπά (1936–2010) Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής για την Εθνική Αποκατάσταση	1 Σεπτεμβρίου 1981	21 Σεπτεμβρίου 1985	Στρατός	Ο Κολινγκμπά κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα και αντιμετώπισε και ο ίδιος μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις 3 Μαρτίου 1982.
Αντρέ Κολινγκμπά (1936–2010) Πρόεδρος και Αρχηγός Κράτους	21 Σεπτεμβρίου 1985	21 Νοεμβρίου 1986	Στρατός	Ο Κολινγκμπά ίδρυσε τον Κεντροαφρικανικό Δημοκρατικό Συναγερμό (RDC) ως το μοναδικό κόμμα στη χώρα τον Μάιο του 1986.
	21 Σεπτεμβρίου 1985	21 Νοεμβρίου 1986	RDC
Αντρέ Κολινγκμπά (1936–2010) Πρόεδρος	21 Νοεμβρίου 1986	22 Οκτωβρίου 1993	RDC
Ανζ-Φελίξ Πατασέ (1937–2011) Πρόεδρος	22 Οκτωβρίου 1993^[2]	15-3-2003	MLPC	Ο Μποζιζέ επεχείρησε αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον της κυβέρνησης Πατασέ στις 28 Μαΐου 2001.^[3]
Φρανσουά Μποζιζέ (1946–) Πρόεδρος	15 Μαρτίου 2003	24 Μαρτίου 2013	Στρατός	Ο Μποζιζέ κατέλαβε την εξουσία με επιτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα.^[4]
Φρανσουά Μποζιζέ (1946–) Πρόεδρος	15 Μαρτίου 2003	24 Μαρτίου 2013	Μη κομματικός
Μισέλ Τζοτοντιά (1949–) Μεταβατικός Αρχηγός Κράτους	24 Μαρτίου 2013	18 Αυγούστου 2013	Στρατός	ΟΟ Τζοτοντιά ήταν αρχηγός των ανταρτών Σελεκά κατά τον εμφύλιο πόλεμο.
Μισέλ Τζοτοντιά (1949–) Πρόεδρος	18 Αυγούστου 2013	10 Ιανουαρίου 2014	Στρατός
Αλεξάντρ-Φερντινάν Νγκεντέ (1972–) Υπηρεσιακός Αρχηγός Κράτους για τη Μετάβαση	10 Ιανουαρίου 2014	23 Ιανουαρίου 2014	RPR	Ο Νγκεντέ διαδέχθηκε τον Τζοτοντιά μετά την παραίτησή του.
Κατρίν Σαμπά-Πανζά (1954–) Μεταβατικός Αρχηγός Κράτους	23 Ιανουαρίου 2014	25 Μαρτίου 2016	Μη κομματική	Η πρώτη γυναίκα αρχηγός κράτους στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.
Φοστέν-Αρσάνζ Τουαντερά (1957–) Πρόεδρος	25 Μαρτίου 2016	Σημερινός	Μη κομματικός	Ο Τουαντερά υπηρέτησε ως πρωθυπουργός από το 2008 ως το 2013.

Τελευταίες εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υποψήφιος	Κόμμα	1ος γύρος		2ος γύρος
Υποψήφιος	Κόμμα	Ψήφοι	%	Ψήφοι	%
Ανισέ Ζορζ Ντολογκελέ	Ένωση για την Κεντροαφρικανική Ανανέωση	268.952	23,74	413.352	37,29
Φοστέν-Αρσάνζ Τουαντερά	Ανεξάρτητος	215.800	19,05	695.059	62,71
Ντεζιρέ Κολινγκμπά	Κεντροαφρικανικός Δημοκρατικός Συναγερμός	136.398	12,04
Μαρτίν Ζιγκελέ	Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κεντροαφρικανικού Λαού	129.474	11,43
Ζαν-Σερζ Μποκάσα		68.705	6,06
Σαρλ-Αρμέλ Ντουμπάν	Ανεξάρτητος	41.095	3,63
Ζαν-Μισέλ Μανταμπά	Κόμμα για τη Δημοκρατική Διοίκηση	35.458	3,13
Σιλβέν Πατασέ-Ενγκακουτού	Κεντροαφρικανική Νέα Στιγμή	31.261	2,76
Αμπντού Καρίμ Μεκασουά	Ανεξάρτητος	31.052	2,74
Γκαστόν Μαντατα Νγκερεκατά	Κόμμα για την Κεντροαφρικανική Ανανέωση	22.391	1,98
Ζαν-Μπαρκές Νγκομπέ-Κετέ	Ανεξάρτητος	18.949	1,67
Τιμολιόν Μπαϊκουά	Ανεξάρτητος	17.195	1,52
Φιντέλ Γκουατζικά	Ανεξάρτητος	15.356	1,36
Τεοντόρ Καπού	Ανεξάρτητος	13.295	1,17
Μαρσέλ Ντιμασέ		8.791	0,78
Γκι Μοσκί	Κίνημα Εθνικής Αλληλεγγύης	8.712	0,77
Ζαν Ουιλιμπιρό-Σακό	Ανεξάρτητος	8.535	0,75
Εμίλ Γκρος Ραϊμόν Νακομπό		8.001	0,71
Ρεζινά Κονζί-Μονγκό	Ανεξάρτητος	6.684	0,59
Ξαβιέρ Σιλβέστρ Γιαγκονγκό	Ανεξάρτητος	6.512	0,57
Σιριάκ Γκοντά	Εθνικό Κόμμα για μια Νέα Κεντρική Αφρική	6.440	0,57
Λοράν Γκομινά-Παμπαλί	Εθνική Ένωση για Δημοκρατία και Συναγερμό	5.834	0,51
Κονστάν Γκουγιομγκμπιά Κονγκμπά Ζεζέ	Ανεξάρτητος	5.560	0,49
Ζοζέφ Γιακετέ		5.547	0,49
Ματιάς Μπαρτελεμί Μορουμπά	Ανεξάρτητος	5.156	0,46
Τεοφίλ Σονί Κολέ	Συνδικαλιστική Ένωση των Κεντροαφρικανών Εργατών	3.784	0,33
Μαξίμ Καζαγκί	Συνασπισμός για μια Νέα Κεντρική Αφρική	2.886	0,25
Ζαν-Μπατίστ Κομπά		2.010	0,18
Στανισλάς Μουσά Κεμπέ		1.706	0,15
Ολιβιέ Γκαμπιρό	Ανεξάρτητος	1.347	0,12
Άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια		89.370	–	24.094	–
Σύνολο		1.132.886	100	1.153.300	100
Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή		1.954.433	62,54	1.954.433	59,01
Πηγή: Afrique News Info, ANERCA

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές

Appiah, K. Anthony; Gates, Henry Louis, Jr., επιμ.. (1999), Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience, New York City: Basic Books, ISBN 0-465-00071-1, https://archive.org/details/africanaencyclop00appi .
Kalck, Pierre (2005), Historical Dictionary of the Central African Republic (3rd English έκδοση), Lanham, Maryland: The Scarecrow Press, ISBN 0-8108-4913-5 .
Marsden, Hilary, επιμ.. (1988), Whitaker's Almanack, 1988, London: J Whitaker and Sons, ISBN 0-85021-178-6 .
Titley, Brian (1997), Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, Montreal: McGill-Queen's University Press, ISBN 0-7735-1602-6, OCLC 36340842 .

Συγκεκριμένες

↑ Carlson, Peter (19-5-2007), «His Diplomatic Coup: Getting Them on the Record», The Washington Post, http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/05/18/AR2007051801935_pf.html, ανακτήθηκε στις 8-6-2008
↑ The World Factbook 2002, Directorate of Intelligence, 2002, ISBN 0-16-067601-0, http://permanent.access.gpo.gov/lps35389/2002/print/ct.html, ανακτήθηκε στις 2016-03-25
↑ «Situation "confused" after apparent coup attempt», IRIN, 28-5-2001, http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=21792, ανακτήθηκε στις 8-6-2008
↑ «Bozize appoints prime minister», IRIN, 24-3-2003, http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=42234, ανακτήθηκε στις 8-6-2008

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

[1] Carlson, Peter (19-5-2007), «His Diplomatic Coup: Getting Them on the Record», The Washington Post, http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/05/18/AR2007051801935_pf.html, ανακτήθηκε στις 8-6-2008

[2] The World Factbook 2002, Directorate of Intelligence, 2002, ISBN 0-16-067601-0, http://permanent.access.gpo.gov/lps35389/2002/print/ct.html, ανακτήθηκε στις 2016-03-25

[3] «Situation "confused" after apparent coup attempt», IRIN, 28-5-2001, http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=21792, ανακτήθηκε στις 8-6-2008

[4] «Bozize appoints prime minister», IRIN, 24-3-2003, http://www.irinnews.org/Report.aspx?ReportId=42234, ανακτήθηκε στις 8-6-2008

[1]

[2]

[3]

[4]