Ανένδοτος Αγώνας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Κατά τις Εθνικές Βουλευτικές Εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και το κόμμα του, η ΕΡΕ, πετυχαίνουν την τρίτη συνεχή εκλογική τους νίκη και σχηματίζουν αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, που ηγείται της Ένωσης Κέντρου, αρνείται κατηγορηματικά να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών καταγγέλλοντάς το ως προϊόν βίας και νοθείας. Έτσι ο Γεώργιος Παπανδρέου εγκαινιάζει τον Ανένδοτο Αγώνα.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά την περίοδο της προεκλογικής εκστρατείας καταγγέλλονται παρατυπίες από κρατικά όργανα υπέρ του κόμματος της ΕΡΕ. Την ημέρα των εκλογών στην ύπαιθρο παρατηρείται τρομοκρατία εναντίον στελεχών και ψηφοφόρων του Κέντρου και της Αριστεράς. Στα εκλογικά κέντρα που ψηφίζουν αστυνομικοί, στρατιωτικοί και άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι, η κατάσταση είναι απελπιστική. Επίσης, αναφέρονται ψηφίσαντες άνθρωποι ανύπαρκτοι ή αποθανόντες προ ετών. Επιπλέον, σημειώνονται διευθύνσεις ψηφοφόρων, όπου οι οικίες είναι ακατοίκητες.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, οι ηγέτες του Κέντρου και κυρίως ο Γεώργιος Παπανδρέου αρνείται να αναγνωρίσει την ΕΡΕ ως κυβέρνηση, καθώς θεωρεί ότι είναι αντισυνταγματική. Σε παρόμοιες καταγγελίες προχώρησε και η Αριστερά.
Έτσι κηρύττεται ο Ανένδοτος Αγώνας του Γεώργιου Παπανδρέου, που θα μαίνεται "ώσπου η Δημοκρατία να νικήσει στην Πατρίδα", όπως χαρακτηριστικά αναφερόταν. Σκοπός του ήταν η διασφάλιση της Δημοκρατίας και κύρια χαρακτηριστικά του ήταν η συγκρουσιακή πολιτική με "δυνάμεις του κατεστημένου", όπως αναφέρονταν το Παλάτι, η Δεξιά, οικονομικοί παράγοντες κ.λπ. Δεκαέξι ημέρες μετά τις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 διακηρύχθηκε επίσημα και σχεδόν ομόφωνα από την κοινοβουλευτική ομάδα της Ένωσις Κέντρου. Τη διακήρυξη της 14ης Νοεμβρίου 1961 υιοθέτησαν με δηλώσεις τους το Πανδημοκρατικόν Αγροτικόν Μέτωπον Ελλάδος και μεμονωμένοι πολιτευτές, όπως ο Παυσανίας Κατσώτας, Ηλίας Τσιριμώκος και ο Ηλίας Μπρεδήμας. Διαφοροποιήθηκε ο Σπύρος Μαρκεζίνης που συμμαχούσε εκλογικά με την Ε.Κ., ενώ αμφίρροπη στάση κράτησε ο Σοφοκλής Βενιζέλος, «παρότι διεκδικούσε την πατρότητα του ανένδοτου», ενώ προσδοκούσε δι΄αυτού να πιέσει την Ε.Ρ.Ε σε συγκυβέρνηση με την Ε.Κ.[1] Έτσι η Ένωσις Κέντρου προέβη σε μια σειρά πολιτικών ενεργειών που καταδείκνυαν μια de facto μη αναγνώριση της κυβέρνησης. Επανειλημμένες προτάσεις δυσπιστίας κατατέθηκαν παράλληλα ή από κοινού με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά το 1962 και 1963. Συμμετείχε στις συζητήσεις της Βουλής απέχοντας όμως από τις ψηφοφορίες. Απείχε από την ψήφο εμπιστοσύνης τον Δεκέμβριο του 1961. Διέκοψε τις επαφές με το Παλάτι κι επέκρινε την προίκα της πριγκίπισσας Σοφίας. Εντούτοις κοινωνικές και πολιτικές επαφές διατήρησε ο Σοφοκλής Βενιζέλος. Παράλληλα θα προσπαθήσει ο Γεώργιος Παπανδρέου να αποφύγει να ταυτίσει με την αριστερά τον ανένδοτο ώστε να μην κατηγορηθεί για συνοδοιπορία.[2] Κατά την διάρκεια του Ανένδοτου Αγώνα διοργανώθηκε πλήθος συλλαλητηρίων και άλλων κινητοποιήσεων με τεράστια συμμετοχή. Ακόμα γίνονταν πολλές ομιλίες του Γ. Παπανδρέου, όπου χαρακτηριστικός έμεινε ο χαιρετισμός του στο Λαό: "Ζήτω η Δημοκρατία". Αιχμή του δόρατος υπήρξε ο κεντρώος τύπος με κορυφαία την εφημερίδα Ελευθερία του Πάνου Κόκκα.
Η στάση του Κωνσταντίνου Καραμανλή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έκβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τελικά η Πολιτική του Ανένδοτου Αγώνα καρποφόρησε, καθώς προσέδωσε μεγαλύτερη συνοχή στη νεοσύστατη Ένωση Κέντρου, η οποία κέρδισε στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου του 1963. Όμως η Κυβέρνηση παραιτήθηκε, καθώς ήθελε αυτοδυναμία. Προκηρύχθηκαν νέες εκλογές την 16η Φεβρουαρίου 1964, όπου η Ένωση Κέντρου ηγήθηκε με το ποσοστό του 52,72% των ψήφων, καταλαμβάνοντας 171 από τις 300 έδρες της Βουλής. Επίσης, ο Ανένδοτος προσείλκυσε μια νέα γενιά πρόσφατων εσωτερικών μεταναστών στην Αθήνα, οι οποίοι ένιωθαν αποκλεισμένοι από την ευημερία και ήθελαν νέες εκπαιδευτικές ευκαιρίες κι ούτε δέχονταν πια την αναγκαιότητα των μέτρων καταστολής που είχαν επιβληθεί από τον Εμφύλιο και μετά.[3]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Κωνσταντίνα Μπότσιου, «Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής απέναντι στον ανένδοτο αγώνα», στο: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στον εικοστό αιώνα-Διεθνές επιστημονικό συνέδριο, Ζάππειο Μέγαρο, 5-9 Ιουνίου 2007, τομ.1ος, εκδ. Ίδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής, Αθήνα, 2008, σελ.138
- ↑ όπ.π., σελ.141
- ↑ Richard Clogg, Συνοπτική ιστορία της Ελλάδας 1770-2000, μτφρ. Λύδια Παπαδάκη, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2003