Αλίκαμπος Χανίων
| Αλίκαμπος | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Χανίων |
| Δήμος | Αποκορώνου |
| Δημοτική Ενότητα | Κρυονερίδας |
| Γεωγραφία | |
| Νομός | Χανίων |
| Υψόμετρο | 310 |
| Έκταση | 16,929 (η κοινότητα) |
Ο Αλίκαμπος είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητος του δήμου Αποκορώνου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες των Λευκών Ορέων, σε υψόμετρο 310 μέτρων, 40 χιλιόμετρα από τα Χανιά, στο δρόμο προς Σφακιά.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Σαρακηνοί λεηλάτησαν τον Αλίκαμπο το 821 και έκτισαν ένα οχυρό στη θέση Πηργιολύκι, από το οποίο σήμερα σώζεται μόνο η δεξαμενή. Μετά την ανακατάληψη της Κρήτης το 961 από τον Νικηφόρο Φωκά, ορίστηκε το φέουδο του Αλίκαμπο το οποίο έφτανε μέχρι την λίμνη Κουρνά το οποίο δόθηκε στον Μαλαβαρά. Η περιοχή υπήρξε από το καιρό των Βυζαντινών άνδρο κλεφτών και εξαιτίας της θέσης ήταν καταφύγιο επαναστατών. Ο Αλίκαμπος συμμετείχε στις επαναστάσεις εναντίον των Ενετών γι αυτό και οι Ενετοί τον κατέστρεψαν μετά την καταστολή της Επανάστασης του Καντανολέου του 1527 και απαγόρευσαν να ξαναχτιστεί. Οι κάτοικοι είτε φονεύθηκαν είτε εξοριστήκαν στην Κύπρο.[1] Το 1536 ύστερα από αίτησή τους, οι κάτοικοι επέστρεψαν στον Αλίκαμπο σχηματίζοντας ένα χωριό με πολλές συνοικίες οι οποίες ακόμη και σήμερα υπάρχουν σαν ξεχωριστά χωριά, όπως ο Φίλιππος, το Μετόχι, η Ασπροσυκιά, ο Φονές, Χάμπαθα και η Μάζα.[2]
Στην απογραφή του 1583 (Καστροφύλακας Κ242) αναφέρεται ως Alicambo με 411 κατοίκους. Ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το αναφέρει το 1630 μαζί με τη Μάζα. Οι Τούρκοι έχτισαν στον Αλίκαμπο, όπως και στον υπόλοιπο Αποκόρωνα λόγω της στρατηγικής του θέσης, δύο κουλέδες (φρούρια).[3] Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 αναφέρεται ότι έχει 75 χριστιανικές οικογένειες χωρίς τουρκικές. Το 1881 είχε 690 Χριστιανούς κατοίκους. Το 1928 αναφέρεται σαν Αλίκαμπος με 690 κατοίκους και ήταν έδρα της ομώνυμης κοινότητας.[1]
Δείτε: Κοινότητα Αλικάμπου
Από τον Αλίκαμπο κατάγονταν οι Γρυλλάκης Νίκος στρατηγός[4] και Γρυλλάκης Νίκος δημοσιογράφος υπουργείου Μεταφορών της ΕΡΤ.[5]
Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 261 |
| 2001 | 279 |
| 2011 | 198 |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 491 |
| 1971 | 366 |
| 1981 | 263 |
| 1991 | 266 |
| 2001 | 281 |
| 2011 | 196 |
Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο χωριό βρίσκεται η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου με αγιογραφίες των αρχών του 14ου αιώνα φιλοτεχνημένος από τον Ιωάννη Παγωμένο, οι οποίες διατηρούνται μέχρι σήμερα σε καλή κατάσταση.[1] Στο χωριό έχουν ανακηρυχθεί διατηρητέα μνημεία ένα κτιριακό συγκρότημα των αρχών του 19ου αιώνα[12], μια οικία που χρονολογείται από τους ενετικούς χρόνους[13] και ένα λαϊκό αγροτόσπιτο των μέσων του 19ου αιώνα[14], ενώ ένα ακόμη κτίριο έχει χαρακτηριστεί έργο τέχνης, συνδυάζοντας λαϊκά και νεοκλασικά στοιχεία, όπως φαίνεται, π.χ., στην πρόσοψη στην πλατεία[15].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 93.
- ↑ Κρυονερίδα Αρχειοθετήθηκε 2014-05-31 στο Wayback Machine. Δήμος Αποκορώνου
- ↑ Άλλοι Κουλέδες στον Αποκόρωνα Αρχειοθετήθηκε 2014-05-23 στο Wayback Machine. www.cretanbeaches.com
- ↑ «Πέθανε ο Νίκος Γρυλλάκης, στενός συνεργάτης του Κων. Μητσοτάκη
- ↑ ««Έφυγε» ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Νίκος Γρυλλάκης (video)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2018.
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
- ↑ ΠΛ 2:466
- ↑ ΠΛΜ 6:412
- ↑ https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ «Κτιριακό συγκρότημα στον Αλίκαμπο Χανίων, ιδ. Νικ. Γρυλάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2014.
- ↑ «Οικία Μανούσου Απ. Γρυλάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2014.
- ↑ «Οικία Μανούσου Γρυλλάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2014.
- ↑ «Κτίριο ιδ. Β. Πολλάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2014.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)
| |||||||||||||||||||||||