Αλέξανδρος Ωνάσης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλέξανδρος Ωνάσης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση30  Απριλίου 1948[1][2]
Νέα Υόρκη
Θάνατος23  Ιανουαρίου 1973[1][2]
Αθήνα
Αιτία θανάτουαεροπορικό δυστύχημα
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςΣκορπιός Λευκάδας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεπιχειρηματίας
Οικογένεια
ΣύντροφοςΟντίλ Ροντέν
ΓονείςΑριστοτέλης Ωνάσης[3] και Τίνα Λιβανού[3]
Θετοί γονείςΖακλίν Μπουβιέ Κένεντι Ωνάση
Τζον Σπένσερ-Τσώρτσιλ, 11ος Δούκας του Μάρλμπορο
Σταύρος Νιάρχος
ΑδέλφιαΧριστίνα Ωνάση (νεότερη αδελφή)[3]
ΣυγγενείςΚαρολίνα Μπουβιέ Κένεντι (αδερφή εξ' αγχιστείας), Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι τζούνιορ (αδερφός εξ' αγχιστείας), Αραμπέλα Κένεντι (αδερφή εξ' αγχιστείας) και Πάτρικ Μπουβιέ Κένεντι (αδερφός εξ' αγχιστείας)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλέξανδρος Ωνάσης (30 Απριλίου 194823 Ιανουαρίου 1973) ήταν γιος του εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση και της Τίνας Λιβανού.

Γεννημένος στη Νέα Υόρκη, ο Ωνάσης δεν είχε επίσημη εκπαίδευση και εργάστηκε για αρκετά χρόνια για τον πατέρα του στην έδρα του στο Μονακό. Η σχέση μεταξύ του Ωνάση και του πατέρα του γνώρισε εντάσεις ως αποτέλεσμα της κρυφής σχέσης του με τη Φιόνα φον Τίσεν, πρώην σύζυγο του βαρώνου Χανς Χάινριχ Τίσεν-Μπορνεμίζα. Αργότερα διορίστηκε επικεφαλής της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας, μιας ελληνικής περιφερειακής αεροπορικής εταιρείας που άνηκε στον πατέρα του. Ο Ωνάσης πέθανε στο νοσοκομείο ως αποτέλεσμα των τραυματισμών που υπέστη σε αεροπορικό δυστύχημα στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Ελληνικού σε ηλικία 24 ετών.[4] Στη μνήμη του ιδρύθηκε το Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης.

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αλέξανδρος Ωνάσης γεννήθηκε στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη.[5] Ήταν το μεγαλύτερο παιδί του Έλληνα μεγιστάνα της ναυτιλίας Αριστοτέλη Ωνάση (1906 – 1975) και της πρώτης του συζύγου, Τίνας Λιβανού (1929 – 1974), κόρη του επίσης Έλληνα εφοπλιστή Σταύρου Γ. Λιβανού. Ο Αλέξανδρος πήρε το όνομά του από τον θείο του πατέρα του, ο οποίος απαγχονίστηκε από ένα τουρκικό στρατιωτικό δικαστήριο κατά τη διάρκεια της καταστροφής της Σμύρνης τον Σεπτέμβριο του 1922.[6] Η αδερφή του Αλέξανδρου, Χριστίνα, γεννήθηκε το 1950.[7]

Ο Αλέξανδρος δεν πήγε ποτέ σε επίσημο σχολείο, αλλά την εκπαίδευση του την είχε αναλάβει προσωπικός δάσκαλος σε δικό του διαμέρισμα από νεαρή ηλικία. Ο Αλέξανδρος απέτυχε στις εξετάσεις του σε ένα λύκειο του Παρισιού σε ηλικία 16 ετών και άρχισε να εργάζεται για τον πατέρα του στα κεντρικά του γραφεία στο Μονακό το 1965. Ο Αλέξανδρος κέρδισε έναν μέτριο μισθό 12.000 δολάρια δουλεύοντας για τον πατέρα του παρά τον μεγάλο πλούτο του πατέρα του. Ο Αλέξανδρος δεν ήταν ενθουσιώδης υπάλληλος. Ένας συνάδελφός του ανέφερε ότι δεν φαινόταν να «βιάζεται πολύ να αποδείξει ότι είναι Ωνάσης».

Οικογενειακές εντάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Οκτώβριο του 1968, ο Αριστοτέλης Ωνάσης παντρεύτηκε τη Ζακλίν Κένεντι, χήρα του Τζον Φ. Κένεντι, του 35ου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Αλέξανδρος και η αδελφή του Χριστίνα δεν δέχθηκαν εύκολα αυτή την σχέση. Ήλπιζαν ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα μπορούσε να ξαναπαντρευτεί τη μητέρα τους, κάτι που φαινόταν πιθανό προς το τέλος της σχέσης του πατέρα τους με την Ελληνίδα υψίφωνο της όπερας Μαρία Κάλλας.[8]Ο Αλέξανδρος είπε: «Ο πατέρας μου λάτρευε τα ονόματα και η Τζάκι τα λεφτά».[9] Παρόλο που δεν συμπάθησαν ποτέ τη θετή μητέρα τους, ο Αλέξανδρος και η αδερφή του ήταν φιλικοί με τα παιδιά της, την Καρολάιν και τον Τζον, και ο Αλέξανδρος περιστασιακά άφηνε τον θετό αδερφό του να οδηγήσει στα χειριστήρια του αεροπλάνου του.[10] Ο φίλος του Αριστοτέλη Ωνάση, Τζον Μέγερ, πιστώνει στον Αλέξανδρο ότι έπεισε τον πατέρα του να σταματήσει να κατηγορεί δημόσια τον επιχειρηματικό αντίπαλό του και πρώην κουνιάδο του, Σταύρο Νιάρχο, για την εμπλοκή του στον θάνατο της πρώην συζύγου του Νιάρχου και θείας του Αλέξανδρου Ευγενίας Λιβάνου-Νιάρχου. Ο Νιάρχος αργότερα παντρεύτηκε τη μητέρα του Ωνάση, αδερφή της πρώην συζύγου του.[11]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αλέξανδρος είχε κάνει το πρώτο του μάθημα πτήσης το 1967 και είχε συγκεντρώσει 1.500 ώρες πτήσης μέχρι τον θάνατό του.[12] Κατέχοντας άδεια επαγγελματία πιλότου, διορίστηκε Πρόεδρος της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας, θυγατρικής της Ολυμπιακής Αεροπορίας του πατέρα του, το 1971.[13][12][14] Η κακή όραση του Ωνάση σήμαινε ότι δεν μπορούσε να διαθέτει άδεια αεροπορικών μεταφορών, ωστόσο όμως θα μπορούσε να διαθέτει άδεια αεροπορικής εμπορικής χρήσης, που του επέτρεπε να πετάει ελαφρά αεροπλάνα και αεροταξί για επείγουσες ιατρικές περιπτώσεις.[15]

Ο Αλέξανδρος πέθανε στις 23 Ιανουαρίου 1973, σε ηλικία 24 ετών, από τραύματα που υπέστη την προηγούμενη ημέρα όταν το προσωπικό του αμφίβιο αεροπλάνο Piaggio P.136L-2 , στο οποίο επέβαινε, συνετρίβη στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα.[16] Ο Αλέξανδρος ανέλαβε την εκπαίδευση ένος πιθανού νέου πιλότου του αεροπλάνου, τον ΜακΚάσκερ, τη στιγμή της συντριβής. Ο Αλέξανδρος και ο ΜακΚάσκερ συνοδευόταν από τον Ντόναλντ ΜακΓκρέγκορ, τον τακτικό πιλότο του Ωνάση, ο οποίος ανάρρωνε μετά από μια μόλυνση στα μάτια.[17] Λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση από τον διάδρομο 33, το δεξί φτερό του αεροπλάνου έσπασε και έμεινε κάτω, και το αεροπλάνο συνετρίβη λίγο μετά την απώλεια ισορροπίας του, σε μια πτήση που δεν διήρκεσε περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα.[18] Ο ΜακΚάσκερ και ο ΜακΓκρέγκορ υπέστησαν σοβαρούς τραυματισμούς κατά τη συντριβή.[19] Το πλήρωμα είχε προγραμματίσει να κάνει αποβατικές ασκήσεις μεταξύ των νησιών του Σαρωνικού Κόλπου, Αίγινας και Πόρου μετά την απογείωση.[18]

Την επομένη του δυστυχήματος, ο πατέρας και η θετή μητέρα του Αλέξανδρου έφτασαν από τη Νέα Υόρκη στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν ο Αλέξανδρος. Το ζευγάρι συνοδευόταν από έναν Αμερικανό νευροχειρουργό.[16] Η μητέρα του Αλέξανδρου έφτασε από την Ελβετία με τον σύζυγό της, Σταύρο Νιάρχο.[19] Ο πατέρας του είχε επίσης φέρει τον Άγγλο νευροχειρουργό Άλαν Ρίτσαρντσον από το Λονδίνο στην Αθήνα, αλλά ο Ρίτσαρντσον είπε αργότερα στον Ωνάση ότι ο Αλέξανδρος δεν είχε καμία πιθανότητα να επιζήσει από τα τραύματά του.[16] Παραμένοντας "κλινικά νεκρός", ύστερα και από τη σύμφωνη γνώμη του πατέρα του, οι γιατροί αφαίρεσαν στις 23 Ιανουαρίου του 1973 τη μηχανική υποστήριξη με αποτέλεσμα να επέλθει ο θάνατός του. Ο Αλέξανδρος Ωνάσης κηδεύτηκε δίπλα στο παρεκκλήσι στο ιδιωτικό νησί του Ιονίου Σκορπιού του πατέρα του.[20]

Έρευνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αναφορές για τη συντριβή του αεροπλάνου από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία και ένας ανεξάρτητος ερευνητής που προσέλαβε ο Ωνάσης, ο Άγγλος Άλαν Χάντερ, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το δυστύχημα συνέβει ως αποτέλεσμα της αναστροφής των καλωδίων σύνδεσης των πηδαλίων του αεροπλάνου κατά την εγκατάσταση ενός νέου πίνακα ελέγχου. Αυτή η αιτία αμφισβητήθηκε από τον ΜακΓκρέγκορ, ο οποίος πίστευε ότι η αναταραχή των καιρικών συνθηκών από ένα Boeing 727 της Air France που είχε απογειωθεί πριν από αυτούς είχε προκαλέσει τη συντριβή.[21]

Λιγότερο από ένα μήνα μετά το θάνατο του Αλέξανδρου, ο ΜακΚάσκερ κατηγορήθηκε επίσημα για ανθρωποκτονία από τον εισαγγελέα Αθηνών σε σχέση με το δυστύχημα.[22] Έξι άτομα κατηγορήθηκαν επίσης για τον θάνατο του Ωνάση τον Ιανουάριο του 1974, με το κατηγορητήριο να δείχνει ότι είχαν τοποθετηθεί ελαττωματικά χειριστήρια στο αεροπλάνο του.[23]

Τον Δεκέμβριο του 1974, σε μια πληρωμένη διαφήμιση, ο Αριστοτέλης Ωνάσης ανακοίνωσε την προσφορά του για αμοιβή 1.000.000 δολαρίων (ισοδυναμεί με 5,495 εκατομμύρια δολάρια το 2021) για την παροχή αποδείξεων ότι ο θάνατος του γιου του ήταν αποτέλεσμα «εσκεμμένης ενέργειας» σε αντίθεση με την αιτία της αμέλειας, το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε η επίσημη έρευνα.[24] Όλες οι κατηγορίες σχετικά με το δυστύχημα αποσύρθηκαν αργότερα και ο ΜακΚάσκερ αποζημιώθηκε με 800.000 δολάρια το 1978 από την Ολυμπιακή Αεροπορία, τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Αριστοτέλη Ωνάση. Ο Ωνάσης είχε αρνηθεί να πιστέψει ότι ο θάνατος του γιου του ήταν ατύχημα, πιστεύοντας ότι οφειλόταν στις μηχανορραφίες της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών και του ηγέτη της ελληνικής στρατιωτικής χούντας Γεώργιου Παπαδόπουλου.[21]

Ο θάνατος του Αλέξανδρου επηρέασε βαθιά τον πατέρα του, ο οποίος δεν συνήρθε ποτέ πλήρως από την απώλεια του γιου του. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης επεδίωξε να πουλήσει την Ολυμπιακή Αεροπορία μετά τον θάνατο του γιου του και πέθανε δύο χρόνια αργότερα τον Μάρτιο του 1975. Ο Ωνάσης θάφτηκε δίπλα στον γιο του στον Σκορπιό.

Ίδρυμα Αλέξανδρου Σ. Ωνάση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την διαθήκη του Αριστοτέλη Ωνάση, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα θα ιδρύονταν στη μνήμη του γιου του, με επωνυμία Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης, με έδρα τον φορολογικό παράδεισο του Βαντούζ στο Λιχτενστάιν και με γραφεία στην Αθήνα. Το ίδρυμα έλαβε το 45% της περιουσίας του Αριστοτέλη Ωνάση, ενώ το υπόλοιπο περιήλθε στην αδερφή του Αλέξανδρου, Χριστίνα. Το ίδρυμα αποτελείται από δύο μέρη: ένα επιχειρηματικό ίδρυμα που διευθύνει διάφορες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας, και ένα κοινωφελές ίδρυμα που είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης του επιχειρηματικού ιδρύματος. Το κοινωφελές ίδρυμα αναλαμβάνει να χρηματοδοτεί την παγκόσμια προβολή του ελληνικού πολιτισμού, επίσης χρηματοδοτεί τα διεθνή βραβεία Ωνάση για επιδόσεις σε διάφορους τομείς, καθώς και τη χρηματοδότηση υποτροφιών για Έλληνες φοιτητές.[25]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ιωαννίδης, Παύλος (2008). Κι αν δεν είσαι, θα γίνεις. Αθήνα: Εκδόσεις Λιβάνη. ISBN 978-9601416779. 
  • Ioannidis, Paul (2015). Destiny Prevails: My Life with Aristotle, Alexander, Christina Onassis and her daughter, Athina. New York: Significance Press-paperback or kindle edition. ISBN 978-0990757474. 

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p31934.htm#i319334. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003. I00019195.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Kindred Britain»
  4. Destiny Prevails: My life with Aristotle, Alexander, Christina Onassis and her daughter, Athina, Paul J. Ioannidis, Livani Publishing, 2013.
  5. Evans 1987, σελ. 107.
  6. Evans 1987, σελ. 37.
  7. Evans 1987, σελ. 108.
  8. Evans 1987, σελ. 226.
  9. Evans 1987, σελ. 228.
  10. Heyman 2008, σελ. 168
  11. Evans 1987, σελ. 258.
  12. 12,0 12,1 "Mr Aristotle Onassis", The Times, March 17, 1975, p. 14.
  13. Destiny Prevails: My life with Aristotle, Alexander, Christina Onassis and her daughter, Athina, Paul J. Ioannidis, Livani Publishing, 2013
  14. Nikolouli, Sotiria (October 9, 2014). «Olympic Air: From Onassis Golden Age to Aegean Takeover». Greek Reporter (Greece). http://greece.greekreporter.com/2013/10/09/olympic-air-from-onassis-golden-age-to-aegean-takeover. Ανακτήθηκε στις November 14, 2014. 
  15. Evans 1987, σελ. 244.
  16. 16,0 16,1 16,2 Evans 1987, σελ. 270.
  17. "Mr Alexander Onassis", The Times, 24 January 1973, p. 18.
  18. 18,0 18,1 Evans 1987, σελ. 271.
  19. 19,0 19,1 Mario Modiano. "Onassis son dies from air crash injuries.", The Times, London, January 24, 1973, p. 10.
  20. Evans 1987, σελ. 273.
  21. 21,0 21,1 Evans 1987, σελ. 276.
  22. "News in Brief", The Times, February 13, 1973, p. 6.
  23. "News in Brief.", The Times, January 19, 1974, p. 6.
  24. "Onassis reward for proof on son's fatal crash", The Times, December 24, 1974, p. 1.
  25. Michael Knipe. "The legacy of Onassis", The Times, December 18, 2001, p. 11.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]