Αλέξανδρος Α΄ της Γιουγκοσλαβίας
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Αλέξανδρος Α΄ (σερβικά: Александар I Карађорђевић, 16 Δεκεμβρίου 1888 – 9 Οκτωβρίου 1934) από τον Οίκο των Καραγεώργεβιτς ήταν βασιλιάς του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας από το 1921 έως το 1934 (μέχρι το 1929 το κράτος ήταν γνωστό ως "Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών & Σλοβένων"). Δολοφονήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 1934 από έναν ένοπλο Βούλγαρο ονόματι Βλάντο Τσερνοζέμσκι, μέλος της φιλοβουλγαρικής Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (IMRO ή VMRO) και έμπειρο σκοπευτή, στη Μασσαλία της Γαλλίας. Ο Αλέξανδρος παρέμεινε στον γιουγκοσλαβικό θρόνο για 13 χρόνια και υπήρξε ο μακροβιότερος κυβερνήτης του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στο Τσέτινιε του Μαυροβουνίου και ήταν ο δευτερότοκος γιος του Πέτρου Α΄ της Σερβίας και μετά των Σέρβων, Κροατών & Σλοβένων και της Λιούμπιτσας (Љубица) γνωστής ως Ζόρκας των Πετρόβιτς-Νιέγκος, κόρης του Νικολάου Α΄ του Μαυροβουνίου.
Τα νεανικά έτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Οίκος του υποστηριζόταν από τη Ρωσία, αλλά τo 1858 o πάππος του Αλέξανδρος πρίγκιπας της Σερβίας είχε συγκρουστεί με το Συμβούλιο της χώρας, που συγκάλεσε την Εθνοσυνέλευση. Αυτή τον ανάγκασε να παραιτηθεί και τον διαδέχθηκε ο Μίλος Ομπρένοβιτς, ο γιος του Μιχάηλο, ο μικρανιψιός του Μίλαν βασιλιάς και ο γιος του τελευταίου Αλέξανδρος της Σερβίας. Οι Ομπρένοβιτς υποστηρίζονταν σθεναρά από την Αυστρία και το πριγκιπάτο αναβαθμίστηκε σε βασίλειο της Σερβίας. Με αλλαγή του Συντάγματος εξόρισαν τους Καραγεώργιεβιτς, που διασπάρηκαν στην Ευρώπη.
Όταν ο Αλέξανδρος ήταν 2 ετών η μητέρα του απεβίωσε κατά τη γέννα και μετά και το νεογέννητο. Το 1894 ο πατέρας του Πέτρος πήρε τα 4 τέκνα του και από το Μαυροβούνιο μετέβη στη Γενεύη. Εκεί ο Αλέξανδρος έκανε τη βασική εκπαίδευση και μετά, μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του Γεώργιο, εγγράφτηκε στη στρατιωτική ακαδημία ευγενών Υπηρετικά Σώματα της Αγ. Πετρούπολης. Το 1903 ο πατέρας του με πολλούς συνωμότες οργάνωσε πραξικόπημα. Ο Αλέξανδρος της Σερβίας με τη γυναίκα του διαμελίστηκαν βάναυσα από τους συνωμότες. Έπειτα από 45 έτη εξορίας των Καραγεώργεβιτς, ο 58 ετών Πέτρος Α΄ έγινε βασιλιά της Σερβίας και κάλεσε τον Γεώργιο με τον Αλέξανδρο να επιστρέψουν στη Σερβία.
Ο διάδοχος Γεώργιος είχε φύση παρορμητική και ασταθή. Ο πρωθυπουργός, δύο αξιωματικοί του στρατού, κ.ά. τον θεωρούσαν αταίριαστο για βασιλιά. Το 1901 κλώτσησε τον υπηρέτη του στο στομάχι, που απεβίωσε ημέρες μετά. Έπειτα από το σκάνδαλο ο 21 ετών Γεώργιος παραιτήθηκε από διάδοχος της Σερβίας. Το 1910 ο διάδοχος πια Αλέξανδρος ασθένησε από τύφο και μόλις που έζησε· του έμειναν προβλήματα στο στομάχι.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύθηκε το 1922 τη Μαρία των Χόεντσολερν-Ζίγκμαρινγκεν, κόρη του Φερδινάνδου της Ρουμανίας και είχε τέκνα:
- Πέτρος Β΄ 1923-1970, βασιλιάς της Γιουγκοσλαβίας
- Τομισλάβ 1928-2000, πρίγκιπας της Γιουγκοσλαβίας
- Ανδρέας 1929-1990, πρίγκιπας της Γιουγκοσλαβίας
Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Πρόγονοι του Αλέξανδρου Α΄ της Γιουγκοσλαβίας | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 www
.royalfamily .org /dynasty /hm-king-alexander-i-of-yugoslavia /. - ↑ 2,0 2,1 2,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10109.htm#i101087. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0002366.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Alexander-I-king-of-Yugoslavia. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. 8365276. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ plus
.si .cobiss .net /opac7 /conor /84313443. - ↑ CONOR.SI. 84313443.
- ↑ p10109.htm#i101087. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2021.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2021.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- "The first central committee of IMRO. Memoirs of d-r Hristo Tatarchev", Materials for the Macedonian liberation movement, book IX (series of the Macedonian scientific institute of IMRO, led by Bulgarian academician prof. Lyubomir Miletich), Sofia, 1928, p. 102, поредица "Материяли за историята на македонското освободително движение" на Македонския научен институт на ВМРО, воден от българския академик проф. Любомир Милетич, книга IX, София, 1928.
- Farley, Brigit, "King Aleksandar and the Royal Dictatorship in Yugoslavia," in Bernd J. Fischer (ed), Balkan Strongmen: Dictators and Authoritarian Rulers of Southeastern Europe (West Lafayette, IN, 2007) (Central European Studies), 51-86.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Marković, Marko (2003). Povijest Crne legije: Jure i Boban (in Croatian).
- Passmore, Kevin (2003). Women, gender, and fascism in Europe, 1919-45. Manchester University Press. ISBN 0-7190-6083-4.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Newsreel footage of the Assassination of King Alexander
- The Official Website of the Serbian Royal Family
- Royal Mausoleum Oplenac
|