Ακανθού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°23′34.44727″N 33°44′49.25501″E / 35.3929020194°N 33.7470152806°E / 35.3929020194; 33.7470152806

Ακανθού
(τουρκ.: Tatlısu)
Εικόνα
Εκκλησία στην Ακαμθού, σήμερα τζαμί
Τοποθεσία στον χάρτη
Τοποθεσία στον χάρτη
Ακανθού/Τατλισού
Χώρα(de jure)
Κυπριακή Δημοκρατία
ΕπαρχίαΑμμοχώστου
Χώρα(de facto)
Τ.Δ.Β.Κ.
ΕπαρχίαΓκαζιμαγούσα
Πληθυσμός1.459  (2011)

Η Ακανθού (τουρκικά: Τατλισού, Tatlısu‎‎) είναι χωριό στην βόρεια Κύπρο.

Το έδαφός της ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία, της οποίας είναι ένας από τους οχτώ δήμους της επαρχίας Αμμοχώστου[1]. Ωστόσο, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό ελέγχεται εκ των πραγμάτων (de facto) από την μη αναγνωρισμένη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Ακανθούς βρίσκεται στο βόρειο μέρος της Κύπρου. Στα ανατολικά συνορεύει με το Φλαμούδι, στα νότια με τις Μάντρες Τρικώμου, το Πλατάνι, το Άρτεμη Αμμοχώστου, την Μελούντα και τον Άγιο Νικόλαο και στα δυτικά με την Καλογραία. Το βόρειο τμήμα της διοικητικής του έκτασης είναι παραθαλάσσιο.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν τρεις εκδοχές για την προέλευση της ονομασίας Ακανθούς:[2][3][4]

  • η παράδοση αναφέρει ότι σε ένα γαμήλιο γλέντι φιλοξενήθηκαν Τούρκοι κουρσάροι, οι οποίοι είχαν στόχο να κλέψουν τη νύφη. Ο γαμπρός πήρε την νύφη και κρύφτηκαν στους αγκαθότοπους της περιοχής. Στην περιοχή φύτρωνε το ποώδες φυτό άκανθος ή αγκαθιά. Η νύφη ονομαζόταν Ανθούσα. Από την αγκαθιά και την Ανθούσα προήλθε η λέξη Ακανθούσα που στη συνέχεια έγινε Ακανθού.
  • η ονομασία προέρχεται από τις λέξεις Αχαιών Ακτή.
  • η Ακανθούς είναι η αρχαία πόλη Αλκάνθου, την οποία αναφέρει ο Πολυδεύκης.

Το 1975 οι Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετονόμασαν την Ακανθού σε Τατλισού, ονομασία που χρησιμοποιούσαν για το χωριό τους στη νότια Κύπρο, το Μαρί.[5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή της Ακανθούς έχουν ανασκαφεί περίπου τριάντα αρχαίοι οικισμοί. Ήταν κατάσπαρτη από αρχαία ερείπια. Ένας από τους οικισμούς αυτούς είναι η αρχαία πόλη Μακαρία, γνωστή ως Μούλος.[4]

Ιστορία του δήμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έμβλημα του δήμου

Ο Δήμος Ακανθούς ιδρύθηκε το 1908. Την περίοδο της Αγγλοκρατίας ιδρύονταν δήμοι μετά από αίτημα των κατοίκων μια περιοχής και της έγκρισης του κυβερνήτη.[6] Το 1908 επισκέφθηκε την Ακανθού ο Άγγλος κυβερνήτης της Κύπρου. Ο δάσκαλος Φώτιος Σάββας (μετέπειτα δήμαρχος) μετέφερε στον κυβερνήτη το αίτημα για ίδρυση δημαρχείου. Ο κυβερνήτης ήταν διστακτικός λόγω του πληθυσμιακού μεγέθους του χωριού. Ωστόσο, στις 26 Ιουνίου 1908 αποφάσισε την ίδρυση του Δήμου Ακανθού. Η απόφαση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της αποικιοκρατικής κυβέρνησης στις 10 Ιουλίου 1908. Η ημερομηνία αυτή θεωρείται ως η ημέρα ίδρυσης του Δήμου Ακανθούς. Είχαν προηγηθεί οι πρώτες δημοτικές εκλογές της 25ης Μαΐου 1908 στις οποίες εξελέγη δήμαρχος ο ιατρός Κυριάκος Χατζημιχαήλ.[7]

Το 1933 η αγγλική διοίκηση προβληματιζόταν για το γεγονός ότι υπήρχαν μεγαλύτερες σε πληθυσμό κοινότητες που δεν ήταν δήμοι και σκεφτόταν κατάργηση του Δήμου Ακανθούς, γεγονός που δεν έγινε. Το 1941 μεταφέρθηκε αίτημα στην Βασίλισσα της Αγγλίας για κατάργηση του δήμου λόγω οικονομικών προβλημάτων. Λόγω της κατάταξης πολλών κατοίκων της Ακανθού στον αγγλικό στρατό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η απάντηση ήταν αρνητική.[7]

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, ο Δήμος Ακανθούς εδρεύει στην Λάρνακα.[8] Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι του δήμου είναι διασκορπισμένοι σε όλη την νότια Κύπρο.[7]

Δήμαρχοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δήμαρχοι Δήμου Ακανθούς διετέλεσαν κατά σειρά οι:[7][9]

Σημείωση: Δεν έχουν εντοπιστεί στοιχεία για τους υπόλοιπους δημάρχους.

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πληθυσμός της Ακανθούς, έως το 1974, αποτελείτο από Ελληνοκύπριους. Οι Τουρκοκύπριοι ήταν ελάχιστοι έως το 1946, ενώ δεν υπήρχε κανένας μετά το 1960.[5]

Κατά την τουρκική εισβολή οι κάτοικοι της διέφυγαν στο νότιο τμήμα της Κύπρου. Το 1975 στην Ακανθού εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες από το νότιο τμήμα της Κύπρου. Αρχικά, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι από το Μαρί. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν Τούρκοι έποικοι.[5]

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στο χωριό από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.

Ιστορικό απογραφών [10]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
18811.162[11]—  625537
18911.178[12]1.4%632546
19011.403[13]19.1%735668
19111.588[14]13.2%789799
19211.642[15]3.4%814828
19311.744[16]6.2%867877
19461.790[17]2.6%
19601.507[18]-15.8%717790
19731.294[19]-14.1%637657

(Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα).

Αδελφοποιήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Δήμος Ακανθούς είναι αδελφοποιημένος με:[20]

  • Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων - Ελλάδα (1995): Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Νάξου. Το 2011 ο δήμος αυτός συνενώθηκε με άλλους δήμους και κοινότητες δημιουργώντας τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και από τότε η αδελφοποίηση ισχύει με αυτόν τον δήμο.

Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Επαρχία Αμμοχώστου – Ένωση Δήμων Κύπρου». ucm.org.cy. Ένωση Δήμων Κύπρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2018. 
  2. «Το κατεχόμενο χωριό Ακανθού και η εκκλησία του Χρυσοσώτηρα Ιησού Χριστού». Διακόνημα. 2012-08-06. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-25. https://web.archive.org/web/20180925211748/http://www.diakonima.gr/2012/08/06/%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%87%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B9%CF%8C-%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%B8%CE%BF%CF%8D-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CE%BB/. Ανακτήθηκε στις 2018-09-25. 
  3. «Γνωρίζετε από που πήρε το όνομά της η Αγία Νάπα, τι σημαίνει Φρέναρος, Αυγόρου, Δερύνεια και τι σχέση έχει ο Πρωταράς με την ανατολή του ήλιου;». Famagusta News. 2017-11-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-25. https://web.archive.org/web/20180925211815/https://famagusta.news/local/142917/. Ανακτήθηκε στις 2018-09-25. 
  4. 4,0 4,1 «Κατεχόμενοι Δήμοι – Ένωση Δήμων Κύπρου». ucm.org.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Akanthou». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2018. 
  6. «Πότε ιδρύθηκε ο Δήμος Μόρφου». 2017-03-16. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-09-07. https://web.archive.org/web/20180907001320/https://www.newsbomb.com.cy/kypros/story/682525/pote-idrythike-o-dimos-morfoy-tosoi-antres-moysoylmanoi-katoikoysan-tote-stin-perioxi-eggrafa. Ανακτήθηκε στις 2018-09-07. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 «Ιστορικό της Ίδρυσης του Δήμου Ακανθούς». www.akanthou.org.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. 
  8. «Επικοινωνία». www.akanthou.org.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. 
  9. «Διατελέσαντες Δήμαρχοι κατά το έτος 1986 μέχρι σήμερα – Ένωση Δήμων Κύπρου». ucm.org.cy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2018. 
  10. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  11. 11,0 11,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 4.
  12. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2018. σελ. 15.
  13. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 14.
  14. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 13.
  15. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2018. σελ. 12.
  16. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 10.
  17. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 6.
  18. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018. σελ. 10.
  19. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  20. «Αντιπροσωπεία του αδελφού δήμου Ακανθούς επισκέπτεται τη Νάξο». www.cycladesvoice.gr. 26 Σεπτεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]