Αδόλφος φον Μπάιερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αδόλφος φον Μπάιερ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer (Γερμανικά)
Γέννηση31  Οκτωβρίου 1835[1][2][3]
Βερολίνο[4][5]
Θάνατος20  Αυγούστου 1917[1][2][3]
Στάρνμπεργκ[2] και Μόναχο[5]
ΥπηκοότηταΓερμανική Αυτοκρατορία
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Χούμπολτ, Πανεπιστήμιο του Μονάχου, Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, Πανεπιστήμιο της Γάνδης και Friedrich-Wilhelms-Gymnasium
ΣύζυγοςAdelheid Bendemann
ΤέκναOtto von Baeyer και Hans Ritter von Baeyer
ΓονείςΙωάννης Ιάκωβος φον Μπάιερ
ΒραβεύσειςΤάγμα της Αξίας για τις Τέχνες και Επιστήμες, βραβείο Νόμπελ Χημείας (1905), Μετάλλιο Ελιότ Κρεσόν (1912), Βαυαρικό Μαξιμιλιανό Τάγμα για τις Επιστήμες και Τέχνες (1891), μετάλλιο Λήμπιχ (1903), μετάλλιο Ντέιβι (1881), μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών και αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (10  Δεκεμβρίου 1885)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςοργανική χημεία
Ιδιότηταχημικός και διδάσκων πανεπιστημίου
Διδακτορικός καθηγητήςΡόμπερτ Μπούνσεν και Άουγκουστ Κεκουλέ
Φοιτητές τουΧάινριχ Ότο Βίλαντ

Ο Αδόλφος φον Μπάιερ (γερμ. πλήρες όνομα Johann Friedrich Wilhelm Adolf von Baeyer, 31 Οκτωβρίου 1835 - 20 Αυγούστου 1917) ήταν Γερμανός χημικός που τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας (1905) για τη μεγάλη του προσφορά στις χρωστικές ουσίες. Επινόησε πολλές συνθέσεις όπως του ινδικού (το κοινώς λεγόμενο λουλάκι).

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο φον Μπάιερ γεννήθηκε στο Βερολίνο στις 31 Οκτωβρίου του 1835. Ήταν γιος του Ιωάννη - Ιακώβου φον Μπάιερ και της Ευγενίας, Εβραίας που όμως είχε ασπαστεί τον Χριστιανισμό. Ολοκληρώνοντας τις γυμνασιακές του σπουδές φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, μαθηματικά και φυσική και στη συνέχεια χημεία στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Παίρνοντας το διδακτορικό του το 1858 διορίστηκε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης και δύο χρόνια αργότερα ανέλαβε λέκτορας στην Ακαδημία Εμπορίου του Βερολίνου. Το 1871 ανέλαβε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου και τέσσερα χρόνια μετά καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου.

Οι έρευνές του στράφηκαν κυρίως στην οργανική χημεία. Σημαντικότερα επιτεύγματά του ήταν η σύνθεση της βαφής ινδικού, του λουλακιού, οι βαφές φθαλεΐνης, άλατα οξωνίου, νιτρώδεις ενώσεις (το 1869), παράγωγα του ουρικού οξέος καθώς και του βαρβιτουρικού οξέος.

Το 1871 ανακάλυψε την σύνθεση φαινολοφθαλεΐνης από συμπύκνωση του φθαλικού ανυδρίτη με δύο ισοδύναμα της φαινόλης υπό όξινες συνθήκες (εξ ου και το όνομα). Την ίδια χρονιά ήταν ο πρώτος που παρήγαγε συνθετικά την φθορεσκεΐνη, μια φθορίζουσα χρωστική.

Το επόμενο έτος, το 1872, πειραματίστηκε με φαινόλη και φορμαλδεΰδη και η έρευνά του αυτή βοήθησε αργότερα τον Βέλγο Χημικό Λεο Μπακελάιτ, στην ανακάλυψη του βακελίτη.

Το 1881 η Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου απένειμε στον Μπάιερ το μετάλλιο Νταίηβυ για το έργο του με το λουλάκι. Τρία χρόνια αργότερα εξελέγη επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Τέλος το 1905 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ στη Χημεία, "σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στην πρόοδο της οργανικής χημείας και της χημικής βιομηχανίας, δια των εργασιών του σε οργανικές βαφές και υδροαρωματικές ενώσεις ".

Γεννήθηκε με το όνομα Γιόχαν Φρήντριχ Βίλελμ Άντολφ Μπάιερ, αλλά κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, ήταν γνωστός απλά ως "Άντολφ Μπάιερ." Στα πεντηκοστά του γενέθλια του συνέχισε με τον κληρονομικό αριστοκρατικό τίτλο, αλλάζοντας το όνομά του σε "Άντολφ φον Μπάιερ." Ο Αδόλφος φον Μπάιερ πέθανε στις 20 Αυγούστου του 1917, σε ηλικία 72 ετών. Για κάποιο διάστημα υπήρξε καθηγητής του Ότο Χαν.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13167129p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w67942r9. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002150664. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  5. 5,0 5,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. johann-baeyer. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]