Ίντερσεξ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σημαία του ίντερσεξ κινήματος, δημιουργία του Μόργκαν Κάρπεντερ [1].

Ίντερσεξ (Intersex) ή Διαφυλικά ονομάζονται τα άτομα που γεννιούνται με διάφορες φυσικές παραλλαγές στα χαρακτηριστικά φύλου τους (χρωμοσώματα, γονάδες, ορμονικά προφίλ ή εσωτερική /εξωτερική ανατομία) οι οποίες "δεν παραπέμπουν στον κλασικό ιατρικό ορισμό των αρσενικών και των θηλυκών σωμάτων."[2][3] Τέτοιες διαφοροποιήσεις μπορεί να αφορούν ασάφεια των γεννητικών οργάνων ή/και συνδυασμούς χρωμοσωμικών γονότυπων και γεννητικών φαινότυπων διαφορετικών από ΧΥ-αρσενικό και ΧΧ-θηλυκό.[4][5] Ο όρος ίντερσεξ σημαίνει επίσης τη ζωντανή εμπειρία των κοινωνικο-πολιτισμικών συνεπειών που υφίστανται οι άνθρωποι που γεννιούνται με σώματα που δεν εμπίπτουν στις κανονιστικές νόρμες των «αρσενικών» και «θηλυκών» σωμάτων[6][7]. Παλαιότερα τα διαφυλικά άτομα αποκαλούνταν Ερμαφρόδιτα, όρος που σήμερα αποφεύγεται, ως επιστημονικά ανακριβής, ιστορικά προσβλητικός και κοινωνικά στιγματιστικός, εκτός και εάν τον επιλέγουν τα ίδια τα ίντερσεξ άτομα για τον εαυτό τους, στο πλαίσιο της επανοικειοποίησης του όρου. Στην Ελλάδα συναντάμε επίσης και την ατυχή μετάφραση της διαφυλικότητας ως «μεσοφυλία», ωστόσο στο βιολογικό φύλο δεν υπάρχει κάποιο "μέσον" και επιπλέον, ο όρος μεσόφυλο/μεσοφυλικό δεν είναι η απόδοση του intersex, αλλά του Middlesex (Τοπωνύμιο, τίτλος μυθιστορήματος και λογοτεχνικό λογοπαίγνιο του J. Eygenides). Ένας επιπλέον λόγος της καθιέρωσης του διεθνούς όρου (ίντερσεξ) είναι η εύκολη σύγχυση που προκαλείται από την ηχητική ομοιότητα της διαφυλικότητας (έννοια που αφορά το σώμα, τα χαρακτηριστικά φύλου) με τη διεμφυλικότητα (τρανς, έννοια που αφορά την ταυτότητα φύλου). Πρόκειται δηλαδή για δυο ανεξάρτητες έννοιες, καθώς «Τα άτομα με ίντερσεξ ποικιλομορφίες (διαφυλικά) δεν είναι το ίδιο με τα τρανς άτομα (διεμφυλικά), των οποίων η ταυτότητα φύλου (τρανς) δεν συμβαδίζει με το φύλο που τους αποδόθηκε στη γέννηση. Ένα ίντερσεξ άτομο μπορεί να αυτοπροσδιορίζεται με οποιαδήποτε ταυτότητα φύλου (ως θηλυκό, αρσενικό, και τα δύο ή τίποτα από τα δύο). Μπορεί επίσης να έχει οποιονδήποτε σεξουαλικό προσανατολισμό (ετερόφυλο, ομόφυλο, αμφίφυλο ή ασέξουαλ). Ωστόσο, έρευνες στην Αυστραλία δείχνουν πως άτομα με ίντερσεξ ποικιλομορφίες είναι περισσότερο πιθανό να προσανατολίζονται ως μη-ετεροφυλόφιλα σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Περίπου τα μισά εκ των ατόμων που παρουσιάζουν ποικιλομορφίες των χαρακτηριστικών φύλου είναι ετεροφυλόφιλα (στρέιτ)»[8].

Τα ίντερσεξ άτομα χαρακτηρίζονται από τη διαφορετική φυσιολογία τους, όπου μπορεί να υπάρχει ή να μην υπάρχει καθορισμένο ανατομικό φύλο. Πιο συγκεκριμένα ένα ίντερσεξ άτομο μπορεί να γεννηθεί με περισσότερα χρωμοσώματα φύλου από τα δύο που είναι συνηθέστερα για τους περισσότερους ανθρώπους, για παράδειγμα με χρωμοσώματα φύλου της μορφής ΧΧΥ, ΧΧΧ, ΧΥΥ, ΧΧΧΥ, ΧΧΥΥ, Χ0 κλπ (υπάρχουν περί τους 30 διαφορετικούς συνδυασμούς) ή με δυο αναπαραγωγικά όργανα εκ των οποίων το ένα από τα δύο να είναι μόνο μερικώς ανεπτυγμένο. Στα ίντερσεξ άτομα συμπεριλαμβάνονται επίσης άτομα ΧΧ άρρενα, και ΧΥ θήλεα, καθώς και άτομα ΧΧ και ΧΥ με AIS, CAΗ, PAIS, MKHK κλπ[9]. Μια συνήθης πρακτική μέχρι πριν λίγα χρόνια (που συνεχίζεται ακόμα, στις περισσότερες χώρες που δεν απαγορεύεται νομικά) για τα ίντερσεξ βρέφη και παιδιά, όπως και αυτά που έχουν ασαφή εξωτερικά γεννητικά όργανα, ήταν να χειρουργούνται ή να τροποποιούνται ορμονικά για να αποκτήσουν πιο αποδεκτά από την κοινωνία χαρακτηριστικά φύλου. Ωστόσο, τέτοιες παρεμβάσεις θεωρούνται αμφιλεγόμενες, χωρίς αποδείξεις ότι έχουν καλή έκβαση.[10] Αυτές οι ερήμην των ατόμων μη-αναστρέψιμες επεμβάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν στείρωση ή τροποποίηση σε φύλο μη επιθυμητό από το ίδιο το άτομο όταν φτάσει στην εφηβεία ή στην ενηλικίωση του. Ενήλικες επίσης, μεταξύ αυτών ελίτ γυναίκες αθλήτριες, έχουν υποβληθεί σε τέτοιες παρεμβάσεις. Σύγχρονες μελέτες υποδηλώνουν μία αυξανόμενη ιατρική ομοφωνία ότι τα διάφορα ίντερσεξ σώματα αποτελούν φυσιολογικές μορφές της ανθρώπινης βιολογίας.[11]

Όλο και περισσότερο αυτά τα θέματα αναγνωρίζονται ως παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, σύμφωνα με δηλώσεις διεθνών και εθνικών οργανισμών ανθρώπινων δικαιωμάτων και βιοηθικής δεοντολογίας. Ίντερσεξ οργανισμοί έχουν εκδώσει συλλογικές διακηρύξεις κάθε λίγα χρόνια, σε διάφορες πόλεις, στο πλαίσιο Διεθνών Ίντερσεξ Φόρουμ[12]. Το 2011 η Christiane Völling έγινε το πρώτο ίντερσεξ άτομο που κατέθεσε με επιτυχία μήνυση για αποζημίωση, σε μία υπόθεση μη συναινετικής χειρουργικής επέμβασης. Τον Απρίλιο του 2015, η Μάλτα έγινε η πρώτη χώρα που έθεσε εκτός νόμου τις μη συναινετικές χειρουργικές επεμβάσεις για την τροποποίηση της ανατομίας του φύλου, συμπεριλαμβανομένων των ίντερσεξ ατόμων.[13][14] Όπως όλα τα άτομα, τα ίντερσεξ άτομα έχουν διάφορες ταυτότητες φύλου. Τα περισσότερα ίντερσεξ άτομα ταυτοποιούνται ως άνδρας ή γυναίκα, ενώ κάποια δεν αυτοπροσδιορίζονται αποκλειστικά σαν άνδρες ή αποκλειστικά σαν γυναίκες. Κάποιοι ίντερσεξ άνθρωποι μπορεί να έχουν μεγαλώσει σαν κορίτσια ή αγόρια αλλά να ταυτίζονται με άλλη ταυτότητα φύλου (π.χ. μη δυαδική) στη μετέπειτα ζωή τους.

Ορισμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου:

Τα ίντερσεξ άτομα έχουν γεννηθεί με χαρακτηριστικά φύλου (γεννητικά όργανα, γονάδες, χρωμοσώματα ή ορμονικά προφίλ) τα οποία δεν αντιστοιχούν στην τυπική δυαδική αντίληψη του αρσενικού και του θηλυκού σώματος. Ίντερσεξ είναι ένας όρος ομπρέλα, με τον οποίο περιγράφουμε ένα ευρύ φάσμα φυσικής σωματικής ποικιλομορφίας. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα ίντερσεξ χαρακτηριστικά είναι ορατά στη γέννηση ενώ άλλοτε δεν γίνονται εμφανή πριν την εφηβεία. Κάποιες χρωμοσωμικές ίντερσεξ ποικιλομορφίες μπορεί να μην γίνουν καν αντιληπτές.[15]

Με βιολογικούς όρους, το φύλο καθορίζεται από μια σειρά παραγόντων στη γέννηση, όπως:[16]

  • τον αριθμό και τον τύπο των χρωμοσωμάτων φύλου,
  • τον τύπο των γονάδων - ωοθήκες ή όρχεις, ή ωοθηκόρχεις (γονάδες με μικτό ιστό)
  • τις ορμόνες του φύλου (την παραγωγή αλλά και την απόκριση του οργανισμού σε αυτές),
  • την εσωτερική αναπαραγωγική ανατομία (όπως η μήτρα στα θηλυκά) και
  • τα εξωτερικά γεννητικά όργανα.

Οι άνθρωποι που έχουν χαρακτηριστικά φύλου τα οποία δεν είναι ολοκληρωτικά αρσενικά ή ολοκληρωτικά θηλυκά στη γέννηση είναι ίντερσεξ.[17]

Κάποια ίντερσεξ χαρακτηριστικά δεν είναι πάντοτε ορατά στη γέννα. Κάποια παιδιά πιθανόν να έχουν γεννηθεί με ασαφή γεννητικά όργανα, ενώ άλλα να έχουν ασαφή εσωτερικά όργανα (όρχεις και ωοθήκες). Κάποια άλλα ίσως να μην γνωρίζουν ότι είναι ίντερσεξ εκτός αν υποβληθούν σε γενετική εξέταση, διότι μπορεί να μην παρουσιάζεται στο φαινότυπό τους.

ΛΟΑΤ+ και ΛΟΑΤΙ+[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κύριο λήμμα: ΛΟΑΤ+

Ο όρος ίντερσεξ περιγράφει μια διαφορετική σωματικότητα και διαφέρει από τον όρο τρανς,[18] ο οποίος περιγράφει την κατάσταση κατά την οποία η ταυτότητα φύλου ενός ανθρώπου δεν συμβαδίζει με το βιολογικό του φύλο ή με το φύλο που του αποδόθηκε στη γέννηση.[18][19][20] Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι ταυτόχρονα ίντερσεξ και τρανς.[21] Σε μία κλινική έκθεση του 2012 βρέθηκε πως μεταξύ 8,5% και 20% των ανθρώπων με ίντερσεξ ποικιλομορφίες έχουν εμφανίσει δυσφορία φύλου.[22] Σε μία ανάλυση της χρήσης της προεμφυτευτικής γενετικής διάγνωσης για την εξάλειψη των ίντερσεξ χαρακτηριστικών, οι Behrmann και Ravitsky υποστήριξαν: "Η εναντιωμένη απόφαση των γονέων στο ίντερσεξ ζήτημα ίσως κρύβει προκαταλήψεις ενάντια στις έλξεις για το ίδιο φύλο και στη μη συμμόρφωση όσον αφορά το φύλο." [23] Ωστόσο, "Τα ίντερσεξ χαρακτηριστικά είναι μέρος του σώματός και δεν καθορίζουν την ταυτότητα φύλου του ατόμου. Κάποια άτομα αποφασίζουν να αυτοπροσδιορίζονται ως ίντερσεξ, και κάποια άλλα όχι. Κάποιο άτομο που αναφέρεται στον εαυτό του ως ίντερσεξ μπορεί να πει ότι έχει μία ίντερσεξ διαφοροποίηση ή ότι είναι ίντερσεξ άντρας ή ίντερσεξ γυναίκα, ή ένα ίντερσεξ μη-δυαδικό (non-binary) άτομο."[24]

Η σχέση της ίντερσεξ φυσιολογίας με τις ΛΟΑΤ+ κοινότητες είναι περίπλοκη,[25] αλλά πολύ συχνά οι ίντερσεξ άνθρωποι συμπεριλαμβάνονται και η κοινότητα αποκαλείται ΛΟΑΤΙ. Η Emi Koyama περιγράφει πώς η συμπερίληψη των ίντερσεξ στους ΛΟΑΤ+ πιθανόν να αποτύχει να καταπιαστεί με τα ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων που αφορούν πιο συγκεκριμένα τα ίντερσεξ άτομα και ίσως να δημιουργήσει εσφαλμένες εντυπώσεις ότι "τα δικαιώματα των ίντερσεξ προστατεύονται" από τους νόμους που αφορούν τα ΛΟΑΤ άτομα και να γίνει η παρανόηση ότι όλοι οι ίντερσεξ είναι ΛΟΑΤ+.[26] Ο Διεθνής Οργανισμός Ίντερσεξ Αυστραλίας (IHRA) υποστηρίζει ότι κάποια ίντερσεξ άτομα έλκονται από το ίδιο φύλο και κάποια είναι ετεροφυλόφιλα, αλλά ο "ΛΟΑΤΙ+ ακτιβισμός έχει αγωνιστεί για τα δικαιώματα των ανθρώπων που δεν εμπίπτουν στις δυαδικές νόρμες του φύλου."[27][28] Ο Julius Kaggwa του SIPD Uganda έχει γράψει πώς, ενώ η γκέι κοινότητα "μας προσφέρει χώρο σχετικής ασφάλειας, ξεχνάει τις ειδικές μας ανάγκες".[29] Ο Mauro Cabral έχει γράψει πως οι τρανς άνθρωποι και οι οργανώσεις τους "πρέπει να σταματήσουν να προσεγγίζουν τα ίντερσεξ ζητήματα σαν να είναι τρανς ζητήματα" όπως να χρησιμοποιούν τη λέξη ίντερσεξ ως ένα μέσο για να εξηγήσουν πώς είναι να είσαι τρανς. "Μπορεί να υπάρξει καλή συνεργασία με το ίντερσεξ κίνημα αν συμφωνήσουμε με το πόσο λάθος είναι η προσέγγιση"[30]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Intersex flag» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2021-12-22. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Intersex_flag&oldid=1061626597. 
  2. ↑ United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights (2015). «Free & Equal Campaign Fact Sheet: Intersex» (PDF). 
  3. ↑ «UN-Free and Real, Ενημερωτικό δελτίο (ελλ.μτφρ)» (PDF). IntersexGreece.org.gr. 19 Σεπτεμβρίου 2021. 
  4. ↑ Money, John· Ehrhardt, Anke A. (1972). Man & Woman Boy & Girl. Differentiation and dimorphism of gender identity from conception to maturity. USA: The Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-1405-7. 
  5. ↑ Domurat Dreger, Alice (2001). Hermaphrodites and the Medical Invention of Sex. USA: Harvard University Press. ISBN 0-674-00189-3. 
  6. ↑ «Αρχική». Intersex Greece. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2022. 
  7. ↑ «Miriam van der Have» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2021-03-06. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Miriam_van_der_Have&oldid=1010694079. «(...) intersex refers to the lived experience of the socio-cultural consequences of being born with a body that does not fit within the normative definitions of "man" and "woman." In short, it is about our experiences and not a medical diagnosis."». 
  8. ↑ «ΙΝΤΕΡΣΕΞ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ: Είναι τα άτομα που παρουσιάζουν ίντερσεξ ποικιλομορφίες και τρανς (διεμφυλικά);». IntersexGreece.org.gr. 10 Ιουλίου 2021. 
  9. ↑ «Intersex conditions | Intersex Society of North America». www.isna.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2017. 
  10. ↑ Submission 88 to the Australian Senate inquiry on the involuntary or coerced sterilisation of people with disabilities in Australia, Australasian Paediatric Endocrine Group (APEG), 27 June 2013
  11. ↑ Zderic, Stephen (2002). Pediatric gender assignment : a critical reappraisal ; [proceedings from a conference ... in Dallas in the spring of 1999 which was entitled "pediatric gender assignment - a critical reappraisal"]. New York, NY [u.a.]: Kluwer Acad. / Plenum Publ. ISBN 0306467593. 
  12. ↑ «Διακηρύξεις & Παρεμβάσεις». Intersex Greece. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2022. 
  13. ↑ Reuters (1 April 2015). «Surgery and Sterilization Scrapped in Malta's Benchmark LGBTI Law». The New York Times. http://www.nytimes.com/reuters/2015/04/01/world/europe/01reuters-gay-rights-malta.html. 
  14. ↑ Star Observer (2 April 2015). «Malta passes law outlawing forced surgical intervention on intersex minors». Star Observer. http://www.starobserver.com.au/news/international-news-news/malta-passes-law-outlawing-forced-surgical-intervention-on-intersex-minors/134800. 
  15. ↑ «Free & Equal Campaign Fact Sheet: Intersex» (PDF). United Nations Office of the High Commissioner for Human Rights. 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2016. 
  16. ↑ Knox, David; Schacht, Caroline. (2010) Choices in Relationships: An Introduction to Marriage and the Family. 11 ed. Cengage Learning. ISBN 9781111833220. p. 64.
  17. ↑ «What is intersex?». Intersex Society of North America. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2013. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Children's right to physical integrity, Council of Europe Parliamentary Assembly, Report Doc. 13297, 6 September 2013.
  19. ↑ «Trans? Intersex? Explained!». Inter/Act. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2013. 
  20. ↑ «Basic differences between intersex and trans». Organisation Intersex International Australia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2013. 
  21. ↑ Cabral Grinspan, Mauro (October 25, 2015), The marks on our bodies, Intersex Day, http://intersexday.org/en/mauro-cabral-marks-bodies/ 
  22. ↑ Furtado P. S. (2012). «Gender dysphoria associated with disorders of sex development». Nat. Rev. Urol. 9 (11): 620–627. doi:10.1038/nrurol.2012.182. PMID 23045263. 
  23. ↑ Behrmann, Jason; Ravitsky, Vardit (October 2013). «Queer Liberation, Not Elimination: Why Selecting Against Intersex is Not "Straight" Forward». The American Journal of Bioethics 13 (10): 39–41. doi:10.1080/15265161.2013.828131. ISSN 1526-5161. PMID 24024805. http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/15265161.2013.828131. Ανακτήθηκε στις 18 May 2016. 
  24. ↑ «ΙΝΤΕΡΣΕΧ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ: Τι σχέση έχει το ότι είμαι ίντερσεξ με την ταυτότητα φύλου μου». IntersexGreece.org.gr. 10 Ιουλίου 2021. 
  25. ↑ Dreger, Alice (4 May 2015). Reasons to Add and Reasons NOT to Add "I" (Intersex) to LGBT in Healthcare. Association of American Medical Colleges. https://www.aamc.org/download/431576/data/reasonsdeck.pdf. Ανακτήθηκε στις 18 May 2016. 
  26. ↑ Koyama, Emi. «Adding the "I": Does Intersex Belong in the LGBT Movement?». Intersex Initiative. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016. 
  27. ↑ «Intersex for allies». 21 Νοεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2016. 
  28. ↑ OII releases new resource on intersex issues Αρχειοθετήθηκε 2014-06-06 στο Wayback Machine., Intersex for allies and Making services intersex inclusive by Organisation Intersex International Australia, via Gay News Network, 2 June 2014.
  29. ↑ Kaggwa, Julius (September 19, 2016). «I'm an intersex Ugandan – life has never felt more dangerous». The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2016/sep/16/intersex-ugandan-lgbt-gay-rights-life-never-felt-more-dangerous?CMP=share_btn_tw. Ανακτήθηκε στις 2016-10-03. 
  30. ↑ Cabral, Mauro (26 Οκτωβρίου 2016). «IAD2016: A Message from Mauro Cabral». GATE - Global Action for Trans Equality. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2016. 
π • σ • ε ΛΟΑΤ θέματα
π • σ • ε Ανθρώπινη σεξουαλικότητα και σεξολογία
Σεξουαλικές σχέσεις
Δείτε επίσης
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ίντερσεξ&oldid=10100277"