Έφορος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλους ανθρώπους με το όνομα Έφορος, δείτε Έφορος (αποσαφήνιση).
Έφορος
Γέννηση400 π.Χ. (περίπου)
Κύμη Αιολίδας
Θάνατος330 π.Χ. (περίπου)
ΤέκναΔημόφιλος
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςιστορικός
Ιδιότηταιστορικός και συγγραφέας

Ο Έφορος, της Κύμης στην Αιολίδα, στη Μικρά Ασία, ήταν αρχαίος Έλληνας ιστορικός. Οι πληροφορίες στη βιογραφία του είναι περιορισμένες: ήταν ο πατέρας Δημόφιλου, ο οποίος ακολούθησε τα βήματά του ως ιστορικός, και με τον ισχυρισμό του Πλούταρχου ότι ο Έφορος αρνήθηκε την προσφορά του Αλεξάνδρου του Μέγα να ενωθεί στην Περσική εκστρατεία του ως ο επίσημος ιστοριογράφος.[1] Μαζί με τον ιστορικό Θεόπομπος, ήταν μαθητής του Ισοκράτη, σε σχολειο του οποίου φοίτησε δύο μαθήματα της ρητορικής.[εκκρεμεί παραπομπή] Αλλά δεν φαίνεται να έχει κάνει πολλή πρόοδο στην τέχνη, και λέγεται ότι ήταν πρόταση του Ισοκράτη του ίδιου που ανέλαβε τη λογοτεχνική σύνθεση και τη μελέτη της ιστορίας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Κύρια έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο καρπός των εργασιών του ήταν ένα σετ 29 βιβλίων, η παγκόσμια ιστορία του. Όλη η δουλειά, εκδόθηκε από το γιο του Δημόφιλο - ο οποίος πρόσθεσε ένα 30ο βιβλίο - που περιέχει μία συνοπτική περιγραφή του Ιερού Πολέμου, μαζί με άλλα αφηγήματα από τις μέρες των Ηρακλείδων μέχρι τη κατάληψη της Περίνθου το 340 π.Χ. από το Φίλιππο της Μακεδονίας , καλύπτοντας ένα χρονικό διάστημα περισσότερων από επτακόσια χρόνια.[2] Σύμφωνα με τον Πολύβιο, ο Έφορος ήταν ο πρώτος ιστορικός που έγραψε ποτέ παγκόσμια ιστορία.[3] Για κάθε ένα από τα 29 ξεχωριστά βιβλία ο Έφορος ένα προοίμιον. Το έργο ήταν πιθανώς απλά ονομαζόμενο Ιστορίαι, και ακολούθησε μία θεματική, παρά μία αυστηρά χρονολογική σειρά στην αφήγησή του. Ο Διόδωρος Σικελιώτης ήταν ευρέως υπεύθυνος για τη διατήρηση αυτού του έργου για τους απογόνους, αντιγράφοντας μεγάλα μέρη των εγγράφων του.Το Βιβλίο 30, καλύπτοντας τα χρόνια 356-340 π.Χ, προστέθηκε από το Δημόφιλο αρκετά πιθανά μετά το θάνατό του.[εκκρεμεί παραπομπή] Τα αποσπάσματα των γραφών τους στο Διόδωρο αποτελούν τη μόνη συνεχή αφήγηση στην ιστορία της Ελλάδας μεταξύ των 480-340 π.Χ.[4]

Είναι σαφές ότι ο Έφορος έκανε κριτική χρήση των καλύτερων εξουσιών, και η δουλειά του, υψηλά παινεμένη και πολύ διαβασμένη στην Αρχαιότητα, συντάχθηκε ελευθέρως από το Διόδωρο Σικελιώτη και άλλους μεταγλωττιστές. Ο Στράβων συνδέει πολλή σπουδαιότητα στις γεωγραφικές διερευνήσεις του,[5] και τον δοξάζει που ήταν ο πρώτος που χώρισε το ιστορικό από το απλώς γεωγραφικό στοιχείο. Στα Γεωγραφικά του, ο Στράβων παραθέτει τον Έφορο κατά μήκος,.[6] Ο Πολύβιος, ενώ τον πιστώνει με γνώση των συνθηκών του ναυτικού πολέμου, περιγελά την περιγραφή του της μάχης της Μαντινείας καθώς φαίνεται άγνοια της φύσης των χερσαίων λειτουργιών.[7]

Πρόσθετα έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από την παγκόσμια ιστορία, ο Έφορος συνέθεσε έναν Επιχώριο λόγο (μία πατριωτική πραγματεία), στον οποίο εγκωμίασε τις παραδόσεις της Κύμης. Επίσης συνέγραψε το Περί ευρημάτων, ένα βιβλίο για εφευρέσεις, και τα Περί λέξεως, "Περί Στυλ".

Άλλα έργα που του αποδόθηκαν ήταν:

  • Μια Διατριβή περί Ανακαλύψεων
  • Σχετικά με τα Καλά και Κακά Πράγματα
  • Περί Αξιοσημείωτων Πραγμάτων σε Διάφορες Χώρες (είναι αμφίβολο αν υπήρχαν χωριστά έργα, ή απλώς αποσπάσματα από τις Ιστορίαι)
  • Μία Διατριβή περί Χώρας μου, στην ιστορία και τις αρχαιότητες της Κύμης
  • Μία Έκθεση περί Στυλ, το μόνο ρητορικό έργο του, το οποίο ενίοτε αναφέρεται από το ρήτορα Θέωνα

Παρά το ότι έχουν γραφτεί όλα αυτά τα έργα, μόνο απομονωμένα θραύσματα επέζησαν από τον αρχαίο κόσμο. Ολόκληρη η δουλειά του έχει χαθεί

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα επιζώντα συγγράματά του όλα δείχνουν βέβαιη έλλειψη πάθους, παρά το οξύ ενδιαφέρον του σε ζητήματα ύφους, και πολιτικού κομματισμού, εκτός του ενθουσιασμού του για τη Κύμη. Σύμφωνα με αρχαίους συγγραφείς, ήταν σεβαστός όσο ένας ικανός και πλήρης, αν και κάπως αμβλύς ιστοριογράφος.[8] Επιδοκιμάστηκε για το ότι τράβηξε (μολονότι όχι πάντοτε) μία αιχμηρή γραμμή διαχωρισμού ανάμεσα στα μυθικά και τα ιστορικά:[9] ακόμη αναγνώρισε ότι η αφθονία λεπτομερειών, αν και ο δανεισμός είναι επιβεβαιωτικός αναγκάζει σε λογαριασμούς πρόσφατων συμβάντων, είναι βάση για υποψίες, σε εκθέσεις μακρινής ιστορίας. Ο τρόπος του ήταν στομφώδης και τεχνητός, επειδή λήφθηκε φυσικά η πρώιμη εκπαίδευσή του, και συχνά θυσίασε την αλήθεια σε ρητορικό αποτέλεσμα: αλλά, σύμφωνα με το Διονύσιο τον Αλικαρνασσό, αυτός και ο Θεόπομπος ήταν οι μόνοι ιστορικοί γραφείς των οποίων η γλώσσα ήταν ακριβής και πεπερασμένη.

Έφορος και αστρονομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έφορος ανέφερε ότι ένας κομήτης διαχωρίζεται ήδη από το χειμώνα του 372–373 π.Χ.[10]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Πλούταρχος (mor. σελ. 1043d = T 6).
  2. cf. Διοδ. Σικ. xvi, 76
  3. Πολ. v, 33.2
  4. Μάιστερ, Η ελληνική Ιστοριογραφία Κολχάμμερ, 1990, σελ. 85.
  5. Στράβων viii
  6. Στράβων
  7. Πολ. xii, 25
  8. Στον Επιχώριο λόγο του έκανε τον Όμηρο Κυμηανό. Ο Στράβων (xiii 3.6) τον κορόιδεψε γιατί πάντα συμπεριλάμβανε έναν απολογισμό των πράξεων των συμπατριωτών του ("Εκείνη τη στιγμή, οι Κυμηανοί κράτησαν την ειρήνη τους."). Μάιστερ, Η ελληνική Ιστοριογραφία Κολχάμμερ, 1990, σελ. 86f.
  9. Στράβων ix
  10. Ντόναλντ Κ. Γέομανς (1998). «Μεγάλοι Κομήτες στην Ιστορία». Εργαστήριο Αεριοπροώθησης. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2007. 
Αυτό το λήμμα βασίζεται ή περιλαμβάνει κείμενο από λήμμα της Encyclopædia Britannica του 1911 που αποτελεί κοινό κτήμα.