Exxon

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Exxon
Κλάδοςβιομηχανία πετρελαίου
Ίδρυση1  Ιανουαρίου 1973
Διάλυση1999
ΈδραLas Colinas, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Προϊόνταβενζίνη, Καύσιμο ντίζελ και λιπαντικό
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Η Exxon ήταν εταιρεία πετρελαιοειδών με έδρα τη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ,[1] η οποία συστάθηκε το 1973,[2] ως διάδοχος των εταιρειών Esso, μεταγενέστερης του τμήματος της Standard Oil Company του Νιού Τζέρσεϊ, Enco και Humble Oil.

Η Exxon συγχωνεύτηκε με τη Mobil το 1999 για να σχηματίσουν την ExxonMobil.[3] Το όνομα «Exxon» εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα στις μεταγενέστερες εργασίες της ExxonMobil, ως εμπορικό σήμα για ορισμένα από τα πρατήρια καυσίμων, τα καύσιμα κινητήρων και άλλα συναφή προϊόντα (η υψηλότερη συγκέντρωση των οποίων βρίσκεται στο Νιου Τζέρσεϊ, στην Πενσυλβάνια, στο Τέξας και σε μεσοαντλαντικές και νοτιοανατολικές πολιτείες.

Η μακρινή προκάτοχος της Exxon, το τμήμα της Standard Oil Company του Νιού Τζέρσεϊ, ήταν μία από τις λεγόμενες Seven Sisters (Επτά Αδελφές) που κυριαρχούσαν στην παγκόσμια βιομηχανία πετρελαίου από τα μέσα της δεκαετίας του 1940 έως τη δεκαετία του 1970.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το παρασκήνιο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1959, η Standard Oil Company του Νιου Τζέρσεϋ εξασφάλισε τον πλήρη έλεγχο της Humble Oil και την αναδιάρθρωσε στο τμήμα εμπορίας και διύλισης των ΗΠΑ, για να δραστηριοποιείται σε κρατικό επίπεδο υπό την επωνυμία Enco, Esso και Humble. Το Enco δημιουργήθηκε ως ακρωνύμιο για τη φράση "Energy Company". Η Humble παρουσίασε το εμπορικό σήμα Enco το 1960 στην Οκλαχόμα και τις γύρω πολιτείες, για να αντικαταστήσει τη θυγατρική εταιρεία της Humble, Oklahoma και Pate. Η Humble προσπάθησε επίσης να δραστηριοποιηθεί υπό την επωνυμία Enco στο Οχάιο, αλλά η Standard Oil Company του Οχάιο (Sohio) διαμαρτυρήθηκε ότι το όνομα και το λογότυπο της Enco (ένα λευκό οβάλ με μπλε περίγραμμα και κόκκινα γράμματα) μοιάζει πολύ με αυτό της Esso. Κατά συνέπεια, οι σταθμοί στο Οχάιο μετονομάστηκαν σε Humble και παρέμειναν έτσι μέχρι να τεθεί σε χρήση η επωνυμία Exxon.

Αφού η επωνυμία Enco διακόπηκε στο Οχάιο, μεταφέρθηκε σε άλλες πολιτείες που δεν είχαν την επωνυμία της Esso. Το 1961, οι σταθμοί Humble στην Αριζόνα, το Νέο Μεξικό, την Οκλαχόμα και το Τέξας μετονομάστηκαν σε Enco. Την ίδια χρονιά, η Enco εμφανίστηκε στους πρώην σταθμούς Carter στο Midwest και το Pacific Northwest.

Το 1963, η Humble Oil και η Tidewater Oil Company άρχισαν διαπραγματεύσεις για την πώληση των εργασιών διύλισης και εμπορίας της Tidewater's West Coast. Η πώληση θα έδινε στο Humble Oil πολλούς υφιστάμενους σταθμούς και διανομείς Flying A, καθώς και ένα διυλιστήριο στην Καλιφόρνια, την ταχύτερα αναπτυσσόμενη αγορά βενζίνης του έθνους. Ωστόσο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης αντιτάχθηκε στην πώληση για λόγους αντιμονοπωλιακού χαρακτήρα. (Το 1966, η Phillips Petroleum Company αγόρασε τις δυτικές ιδιοκτησίες της Tidewater και μετονόμασε όλα τα καταστήματα Flying A σε Phillips 66.)

Η Humble Oil συνέχισε να επεκτείνει τις δραστηριότητές της στη Δυτική Ακτή, προσθέτοντας την Καλιφόρνια στην περιοχή εμπορίας της, χτίζοντας πολλούς νέους σταθμούς Enco και επανατοποθετώντας άλλους. Το 1967, η Humble Oil αγόρασε όλους τους υπόλοιπους σταθμούς Signal από την Standard Oil Company of California (Chevron) και τους μετονόμασε ως καταστήματα Enco, αυξάνοντας σημαντικά την παρουσία της Enco στην Καλιφόρνια. Τέλος, το 1969, η Humble Oil άνοιξε ένα νέο διυλιστήριο στη Benicia της Καλιφόρνια.

Το 1966, το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης διέταξε τη Humble Oil να «σταματήσει και να παύσει» να χρησιμοποιεί το σύμβολο της Esso σε σταθμούς σε αρκετές νοτιοανατολικές πολιτείες, μετά από διαμαρτυρίες της Standard Oil of Kentucky (Kyso), η οποία ήταν θυγατρική της Standard Oil of California, για τη μετονομασία των Standard σταθμών της σε Chevron. Μέχρι το 1967, οι σταθμοί Esso της Humble Oil στα Νοτιοανατολικά μετονομάστηκαν σε Enco.

Στις δεκαετίες του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Humble Oil εξακολούθησε να δυσκολεύεται να προωθηθεί ως εθνικός έμπορος προϊόντων πετρελαίου, παρά τις πολλές στρατηγικές μάρκετινγκ υψηλού προφίλ. Αυτές περιελάμβαναν τη δημοφιλή διαφημιστική καμπάνια "Put a Tiger in Your Tank" και τη συνοδευτική μασκότ τίγρης που δημιουργήθηκε από τον αμερικανό εικονογράφο Bob Jones,[4][5] για την προώθηση των βενζινών Enco Extra και Esso Extra. Η Humble Oil χρησιμοποίησε επίσης παρόμοια λογότυπα, χρησιμοποίησε την επωνυμία Humble σε όλες τις διαφημίσεις Enco και Esso και ομοιόμορφα σχέδια για όλους τους σταθμούς ανεξαρτήτως μάρκας. Επιπλέον, η Humble Oil ήταν σημαντικός υποστηρικτής και χορηγός εκπομπής για το ποδόσφαιρο κολλεγίων στα συνέδρια Pacific-8 (τώρα Pac-12) και Southwestern.

Αλλά η Humble Oil αντιμετώπιζε ακόμη σκληρό ανταγωνισμό από εθνικές μάρκες όπως η Shell και η Texaco, η οποία εκείνη την εποχή ήταν η μόνη εταιρεία που κυκλοφορούσε με ένα μόνο εμπορικό σήμα και στις 50 πολιτείες. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι υψηλόβαθμοι της Humble συνειδητοποίησαν ότι είχε έρθει η ώρα να αναπτυχθεί ένα νέο εμπορικό σήμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο. Στην αρχή, εξετάστηκε η απλή επωνυμία όλων των σταθμών ως Enco, αλλά αυτό σταμάτησε όταν μαθεύτηκε ότι η λέξη "Enco" είναι παρόμοια στην προφορά με τον ιαπωνικό αργκό enko, που σημαίνει "stalled car" (enjin no kosho, "βλάβη κινητήρα").[6]

Exxon Corporation[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εταιρεία άλλαξε το εταιρικό της όνομα από Standard Oil of New Jersey σε "Exxon Corporation".[7] Μόλις ιδρύθηκε επίσημα η Exxon την 1η Ιανουαρίου του 1973, η εταιρεία αντικατέστησε τις επωνυμίες Esso, Enco και Humble στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Exxon καθιερώθηκε ως το νέο, ενιαίο εμπορικό σήμα για όλα τα πρώην καταστήματα Enco και Esso.[8][9] Το όνομα Esso ήταν το εμπορικό σήμα της Standard Oil Company του New Jersey και προκάλεσε διαμαρτυρίες από άλλα spinoffs της Standard Oil λόγω της φωνητικής ομοιότητάς του με το ακρωνύμιο του ονόματος της μητρικής εταιρείας, Standard Oil. Ως αποτέλεσμα, η Standard Oil Company του Νιου Τζέρσεϋ περιορίστηκε στη χρήση του Esso στις ΗΠΑ, εκτός από εκείνες τις πολιτείες που της απονεμήθηκαν στον αντιμονοπωλιακό διακανονισμό Standard Oil του 1911.[7]

Η εταιρεία αρχικά σχεδίαζε να αλλάξει το όνομά της σε "Exon", σύμφωνα με τη μορφή τεσσάρων γραμμάτων των Enco και Esso. Ωστόσο, κατά τη διαδικασία σχεδιασμού, σημειώθηκε ότι ο Τζέιμς Έξον ήταν κυβερνήτης της Νεμπράσκα. Η μετονομασία της εταιρείας στο επώνυμο του τρέχον κυβερνήτη φαινόταν κακόβουλη. Ο George T. Piercy, ανώτερο μέλος του διοικητικού συμβουλίου πρότεινε την προσθήκη ενός ακόμη Χ με αποτέλεσμα το νέο όνομα EXXON.

Σε πολιτείες όπου η χρήση του ονόματος Esso ήταν περιορισμένη, η εταιρεία κυκλοφορούσε με τις μάρκες Humble ή Enco. Η μάρκα Humble χρησιμοποιήθηκε στους σταθμούς του Τέξας για δεκαετίες, καθώς αυτές οι εργασίες ήταν υπό την καθοδήγηση της θυγατρικής Humble Oil & Refining Company του New Jersey. Στα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 1950, η χρήση της μάρκας Humble εξαπλώθηκε σε άλλες νοτιοδυτικές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της Αριζόνα, του Νέου Μεξικού και της Οκλαχόμα.

Η αλλαγή στην επωνυμία ήρθε μετά την επιτυχή δοκιμή μάρκετινγκ του ονόματος Exxon, κάτω από δύο πειραματικά λογότυπα, το φθινόπωρο και το χειμώνα του 1971–1972. Μαζί με το νέο όνομα, η Exxon τοποθετήθηκε σε ένα ορθογώνιο λογότυπο χρησιμοποιώντας κόκκινα γράμματα και μπλε διακοσμητικά σε λευκό φόντο, παρόμοιο με το γνωστό χρωματικό σχέδιο στα παλιά λογότυπα Enco και Esso.

Η απεριόριστη διεθνής χρήση της δημοφιλούς μάρκας Esso ώθησε την Exxon να συνεχίσει να τη χρησιμοποιεί εκτός των ΗΠΑ. Η Esso είναι η μόνη ευρέως χρησιμοποιούμενη επωνυμία Standard Oil που απομένει. Άλλες, όπως αυτή της Chevron, διατηρούν μερικούς σταθμούς με την επωνυμία Standard σε συγκεκριμένες πολιτείες προκειμένου να διατηρήσουν τα εμπορικά τους σήματα και να εμποδίσουν άλλους να τα χρησιμοποιήσουν.

Στις 24 Μαρτίου του 1989, σε μια από τις χειρότερες διαρροές πετρελαίου στην Αμερικανική ιστορία,[10] ένα δεξαμενόπλοιο ιδιοκτησίας της Exxon, το Exxon Valdez, έπεσε στον ύφαλο Bliff, χύνοντας το φορτίο του πάνω από δέκα εκατομμύρια γαλόνια αργού πετρελαίου στην περιοχή του Prince William Sound στην Αλάσκα[11] και προκάλεσε τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων θαλασσοπούλων και θαλάσσιων θηλαστικών.[12] Το πλοίο οδηγήθηκε από έναν καπετάνιο με ιστορικό καταδίκης για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ,[13] και η Exxon διατάχθηκε από την κριτική επιτροπή να πληρώσει ποινικές αποζημιώσεις ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτή η απόφαση τελικά μειώθηκε, μετά από πολλαπλές προσφυγές, σε μόλις 500 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2008.[14]

Ως αποτέλεσμα της πανδημίας του COVID-19, τον Ιούλιο του 2020, η Exxon ανακοίνωσε μεγάλες περικοπές δαπανών και θέσεων εργασίας, προκειμένου να εξοικονομήσει μέρισμα μετόχων 8%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Reifinitiv Eikon, η εταιρεία γνώρισε απώλεια 2,63 δισ. Δολαρίων και οι μετοχές της μειώθηκαν κατά 35%.[15] Αργότερα, τον Οκτώβριο του 2020, η Exxon δημοσίευσε μια δήλωση που επεκτείνεται στις προγραμματισμένες περικοπές, αναφέροντας ότι το 15 % του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού της εταιρείας θα απολυθεί τα επόμενα δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των απολύσεων 1.900 θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ, μειώνοντας το συνολικό παγκόσμιο εργατικό δυναμικό κατά 14.000 υπαλλήλους.[16] Τον Φεβρουάριο του 2021, η Exxon ανακοίνωσε ότι το 2020 κατέγραψε ζημία 22,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προσθέτοντας ότι σχεδιάζει να επενδύσει 3 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα τέσσερα χρόνια.[17]

Exxon Office Systems[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπό την καθοδήγηση των πληρωμένων συμβούλων της στο Boston Consulting Group, η Exxon ανακοίνωσε τη δεκαετία του 1970 ότι θα ανταγωνιζόταν την IBM και την Xerox. Το ρητό της ήταν "Η πληροφορία είναι το λάδι του 21ου αιώνα". Δημιούργησε τα Exxon Office Systems, τα οποία αναμενόμενα απέτυχαν, αφού "η γιγαντιαία εταιρεία πετρελαίου απέτυχε να συνειδητοποιήσει πλήρως τις λεπτότητες της διαχείρισης μικρών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας". Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Exxon έθεσε στο εμπόριο τις συσκευές φαξ και το λογισμικό της μέσω της Sears.[18] Η Exxon ανακοίνωσε το κλείσιμο της επιχείρησης στα τέλη του 1984.[19][20]

Τρέχοντα γεγονότα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2016, η ExxonMobil ζήτησε με επιτυχία από ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ να άρει την προαναφερθείσα διαταγή εμπορικών σημάτων που της απαγόρευε τη χρήση της μάρκας Esso σε διάφορες πολιτείες. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ως αποτέλεσμα πολυάριθμων συγχωνεύσεων και επανατοποθέτησης, οι υπόλοιπες εταιρείες Standard Oil που προηγουμένως είχαν αντιρρήσεις για το όνομα Esso είχαν εξαγοραστεί από την BP. Η ExxonMobil επικαλέστηκε έρευνες σχετικά με τα εμπορικά σήματα στις οποίες δεν υπήρχε πλέον πιθανή σύγχυση με το όνομα Esso, όπως ήταν πάνω από επτά δεκαετίες πριν. Η BP επίσης δεν είχε αντίρρηση για την άρση της απαγόρευσης.[21] Η ExxonMobil δεν διευκρίνισε αν θα ανοίξουν τώρα νέους σταθμούς στις ΗΠΑ με το όνομα Esso. Ανησυχούσαν πρωτίστως για τα πρόσθετα έξοδα του ξεχωριστού μάρκετινγκ, επιστολόχαρτων, συσκευασίας και άλλων υλικών που παραλείπουν το "Esso".[22]

Εταιρική εικόνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ορθογώνιο λογότυπο της Exxon, με τη μπλε λωρίδα στο κάτω μέρος και την κόκκινη γραφή με τα δύο «Χ» να συνδέονται μεταξύ τους, σχεδιάστηκε από τον γνωστό βιομηχανικό στυλίστα Raymond Loewy.[23] Τα αλληλένδετα 'Χ' ενσωματώνονται στο σύγχρονο εταιρικό λογότυπο της ExxonMobil. Στα μέσα του 2016, στο πλαίσιο ενός εταιρικού rebranding που συνοδεύει την κυκλοφορία των προϊόντων καυσίμου της ExxonMobil "Synergy", το μικρού μεγέθους λεκτικό σήμα Exxon από το εταιρικό λογότυπο της ExxonMobil έγινε το κύριο λογότυπο της μάρκας.[24]

Το 1985, η Minolta εισήγαγε ένα σύστημα αυτόματης εστίασης SLR κάμερας με το όνομα "Maxxum" στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αρχικά, οι κάμερες (όπως η Maxxum 7000) φακοί και φλας χρησιμοποιούσαν ένα λογότυπο με το Χ σταυρωμένο στο «MAXXUM».[25] Η Exxon θεώρησε ότι αυτό ήταν παραβίαση του εμπορικού τους σήματος και ως αποτέλεσμα, η Minolta είχε τη δυνατότητα να διανείμει κάμερες που είχαν ήδη παραχθεί, αλλά αναγκάστηκε να αλλάξει το στιλιστικό «XX» και να το αλλάξει στη νέα παραγωγή.[26] Η ExxonMobil μήνυσε παρόμοια την 21st Century Fox για το καλωδιακό της κανάλι FXX, αλλά και οι δύο μεριές συμφώνησαν να απορρίψουν την αγωγή τον Οκτώβριο του 2015.[27]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. History exxon.com
  2. «Exxon Corporation». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2012. 
  3. «Oil merger faces monopoly probe». BBC News. 1998-12-02. http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/226097.stm. Ανακτήθηκε στις 2016-01-24. 
  4. «"The society mourns the loss of Robert Goodhue Jones"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2021. 
  5. «"ExxonMobil - Our History"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2021. 
  6. "On with Exxon". TIME.
  7. 7,0 7,1 Smith, William D. (1972-10-25). "And Now the Esso Name Is History". The New York Times.
  8. Jersey Standard Takes Giant Step
  9. Brooks, John (1973-03-03). "IT WILL GROW ON YOU". The New Yorker.
  10. Fountain, Henry (2013-12-09). "Lessons From the Exxon Valdez Oil Spill". The New York Times.
  11. Stevens, William K. (1989-04-02). "IDEAS & TRENDS; Oil Exacts A Price From The Earth". The New York Times.
  12. "Exxon Valdez: The Spill, the Cleanup and the Charges". The New York Times.
  13. Egan, Timothy (1989-03-28). "Captain Has History of Drinking and Driving". The New York Times.
  14. Liptak, Adam (2008-06-26). "Damages Cut Against Exxon in Valdez Case". The New York Times.
  15. Jennifer Hiller, Ron Bousso, Dmitry Zhdannikov (July 30, 2020). "Exxon prepares spending, job cuts in last ditch move to save dividend". Reuters.
  16. "Exxon to cut global workforce by 15 percent, including 1,900 U.S. jobs". The Washington Post.
  17. "Exxon plunges to first loss in decades as pandemic chokes off demand". BBC News.
  18. Pollack, Andrew (2 December 1981). "EXXON CLOSES PLANT AND LAYS OFF 1,100 IN OFFICE COMPANY". The New York Times.
  19. Potts, Mark (28 November 1984). "Exxon to Quit Office-Systems Business". The Washington Post.
  20. Jean-Louis Gassée (16 September 2018). "The Exxon Delusion". Monday Note.
  21. "The Return of Esso Gasoline?". CSP Daily News.
  22. "After 78 Years, Exxon Asks Court to Use 'Esso' Name Again". CSP Daily News.
  23. Savov, Vlad (2013-11-05). "Raymond Loewy: the man who designed everything". The Verge.
  24. "ExxonMobil Debuts Synergy Fuel, Imaging". CSP Daily News.
  25. «Minolta Maxxum camera with original crossed 'XX' logo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2021. 
  26. "Minolta Maxxum camera with modified double 'X' logo"
  27. "Fox, ExxonMobil Hit Brakes on "FXX" Trademark Dispute". The Hollywood Reporter.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Exxon της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).