Χρύσιππος ο Σολεύς
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Χρύσιππος ο Σολεύς | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Χρύσιππος ὁ Σολεύς (Αρχαία Ελληνικά) |
| Γέννηση | 281 π.Χ.[1][2] Σόλοι Κιλικίας[3][1] |
| Θάνατος | 208 π.Χ.[1][2] Αθήνα[1] |
| Αιτία θανάτου | θάνατος από γέλιο |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σόλοι Κιλικίας |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | φιλόσοφος[1][2] συγγραφέας[4] μαθηματικός[5] |
| Επηρεάστηκε από | Κλεάνθης |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Apollonius of Tarsus[6] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | σχολάρχης της Στωϊκής σχολής (230 π.Χ.–206 π.Χ.) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο φιλόσοφος Χρύσιππος (280 π.Χ. – 206 π.Χ.), γιος του Απολλωνίου από την Ταρσό, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους της Στωικής σχολής, θεωρούμενος ως ένας από τους θεμελιωτές της. Γεννήθηκε στους Σόλους ή στην Ταρσό της Κιλικίας. Στα νιάτα του είχε ασχοληθεί με τον αθλητισμό. Αργότερα πήγε στην Αθήνα, όπου πήρε μαθήματα από τον Ζήνωνα, τον ιδρυτή της στωικής σχολής, και μετά από τον Κλεάνθη, τον διάδοχο του Ζήνωνα. Επίσης φοίτησε στη «Νέα Ακαδημία», που είχε ιδρύσει στην Αθήνα ο Αρκεσίλαος. Μετά τον θάνατο και του Κλεάνθη, ο Χρύσιππος τον διαδέχθηκε ως ο επικεφαλής της σχολής των Στωικών. Αποκλήθηκε ο «Άγιος Θωμάς ο Ακινάτης της Στοάς» και έχει λεχθεί ότι «άνευ Χρυσίππου δεν υπάρχει Στοά». Σύμφωνα με την παράδοση, πέθανε από τα γέλια για ένα αστείο που είπε ο ίδιος. Οι Αθηναίοι για να τιμήσουν τον Χρύσιππο τον ανακήρυξαν Αθηναίο δημότη και όταν πέθανε έστησαν τον ανδριάντα του στον Κεραμεικό.
Η φιλοσοφία του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Χρύσιππος συνετέλεσε τόσο στη διάδοση, όσο και στη συστηματοποίηση της στωικής φιλοσοφίας, συμπληρώνοντας τα κενά που άφησαν ο Ζήνων και ο Κλεάνθης. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Χρυσίππου, οι άνθρωποι οφείλουν να συμμορφώνονται με τους νόμους της Λογικής και να ασκούν την αρετή, η οποία είναι το μόνο αληθινό καλό. Τα άλλα όλα, ασθένεια ή υγεία, πλούτος ή φτώχεια, είναι αδιάφορα. Η ανθρώπινη ευτυχία πηγάζει από την απάθεια σε κάθε επιθυμία και εξωτερική επίδραση.
Τα έργα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκτός από φιλόσοφος, ο Χρύσιππος υπήρξε και αξιόλογος γραμματικός. Πολυγραφότατος, λέγεται ότι δεν περνούσε μέρα κατά την οποία να μην έγραφε τουλάχιστον 500 γραμμές κειμένου. Συνέγραψε περίπου 750 ως 800 έργα (ή αντίστοιχα 705 ρολά παπύρων), μερικά από τα οποία είναι:
- Περί των προσηγοριών
- Περί αποφατικών προς Αρισταγόραν
- Περί των πέντε πτώσεων
- Περί σολοικισμών
- Περί της συντάξεως των λεγομένων
Επίσης έγραψε σχόλια πάνω στην ποίηση του Ομήρου, του Ησιόδου και του Πινδάρου. Τα έργα του έχουν όλα χαθεί και μόνο αποσπάσματα έχουν περισωθεί. Κανένα τους πάντως δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως καθαρά λογοτεχνικό. Σε πολλά μέρη μοιάζουν με ατελείωτους καταλόγους ποιητών και συγγραφέων κάθε είδους.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. chrysippos. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 (Γαλλικά) Encyclopædia Universalis. Encyclopædia Britannica Inc.. chrysippe. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022.
- ↑ Josiah B. Gould: «The Philosophy of Chrysippus: Peasants, Provincials, and Folklore in the 1937 Paris World's Fair» (Αγγλικά) 1970. σελ. 7. ISBN-13 978-0-87395-064-0.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ 6,0 6,1 Γουίλιαμ Σμιθ: «Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology» (Αγγλικά) 1849. σελ. 700.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Το άρθρο «Χρύσιππος» του Οδ. Κ. Εξαρχάκη στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 22, Αθήνα 1975
- Ιωάννη Κακαβούλια: Ελληνική Γραμματολογία (αρχαία και βυζαντινή), εκδ. Νικόδημος, Αθήνα
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βιογραφία από τους John J. O'Connor και Edmund F. Robertson - Ο Χρύσιππος ως μαθηματικός
- Ο βίος του Χρυσίππου στους «Βίους φιλοσόφων» του Διογένους Λαερτίου
Ξένη βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (Γαλλικά) Émile Bréhier: Chrysippe et l'ancien stoicisme (Paris, 1951).
- (Γαλλικά) Dufour, Richard: - Oeuvre philosophique / Chrysippe ; textes traduits et commentés par Richard Dufour Paris : Les Belles Lettres, (2004), 2 τόμοι.
- (Αγγλικά) P. Edwards (ed): Stoicism, The Encyclopedia of Philosophy, vol. 8 (MacMillan, Inc, 1967) 19-22.
- (Αγγλικά) J. B. Gould: The philosophy of Chrysippus (Albany, NY, 1970).
- (Αγγλικά) D. E. Hahm: Chrysippus' solution to the Democritean dilemma of the cone, Isis 63 (217) (1972), 205-220.
- (Αγγλικά) T. L. Heath: A History of Greek Mathematics, Vol 1: From Thales to Euclid. (Oxford, 1921).
- (Αγγλικά) H. A. Ide: Chrysippus's response to Diodorus's master argument, Hist. Philos. Logic 13 (2) (1992), 133-148.
- (Αγγλικά) David Sedley: Chrysippus. In: E. Craig (ed.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, vol. 2 (London-New York, 1998), 346-347.
- (Αγγλικά) J. O. Urmson, Jonathan Rée: "Chrysippus" entry in The Concise Encyclopedia of Western Philosophy, 2005, σσ. 73-74, ISBN 0-415-32923-X, Google Books: Books-Google-ConEWP Αρχειοθετήθηκε 2014-01-08 στο Wayback Machine..
|