Χριστιανός Η΄ της Δανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χριστιανός Η΄
Ο Χριστιανός σε πίνακα του 1831
Περίοδος3 Δεκεμβρίου 1839 – 20 Ιανουαρίου 1848
Στέψη28 Ιουνίου 1840
Κάστρο του Φρέντερικσμποργκ
ΠροκάτοχοςΦρειδερίκος ΣΤ΄
ΔιάδοχοςΦρειδερίκος Ζ΄
Περίοδος17 Μαΐου 1814 – 10 Οκτωβρίου 1814
ΠροκάτοχοςΦρειδερίκος ΣΤ΄
ΔιάδοχοςΚάρολος Β΄
Γέννηση18 Σεπτεμβρίου 1786
Ανάκτορο Κρίστιανσμποργκ, Κοπεγχάγη
Θάνατος20 Ιανουαρίου 1848 (61 ετών)
Ανάκτορο Αμάλιενμποργκ, Κοπεγχάγη
Τόπος ταφήςΚαθεδρικός Ναός του Ροσκίλντε
ΣύζυγοςΚαρλόττα Φρειδερίκη του Μεκλεμβούργου-Σβερίν
Καρολίνα Αμαλία του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Αουγκούστενμπουργκ
ΕπίγονοιΦρειδερίκος Ζ΄ της Δανίας
ΟίκοςΟίκος του Όλντενμπουργκ
ΠατέραςΦρειδερίκος της Δανίας
ΜητέραΣοφία Φρειδερίκη του Μεκλεμβούργου-Σβερίν
ΘρησκείαΛουθηρανισμός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Ο Χριστιανός Η΄ (δανικά: Christian 8., 18 Σεπτεμβρίου 1786 - 20 Ιανουαρίου 1848) ήταν βασιλιάς της Δανίας το διάστημα 1839-1848 και, ως Χριστιανός Φρειδερίκος διετέλεσε Βασιλιάς της Νορβηγίας το 1814.[1][2] Ήταν ο πρωτότοκος γιος του Διαδόχου Φρειδερίκου της Δανίας και της Σοφίας Φρειδερίκης, κόρης του Λουδοβίκου του Μεκλεμβούργου-Σβερίν.[1][2][3] Ο πατρικός του παππούς ήταν ο Φρειδερίκος Ε΄ της Δανίας, από τον οποίο κληρονόμησε το θρόνο το 1839.[2][3]

Πρώτος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χριστιανός αρχικά νυμφεύτηκε την εξαδέλφη του Καρλόττα Φρειδερίκη του Μεκλεμβούργου-Σβερίν στο Λούντβιχσλαστ στις 21 Ιουνίου 1806.[2] Η Καρλόττα Φρειδερίκη ήταν κόρη του Φρειδερίκου Φραγκίσκου Α΄ του Μεκλεμβούργου-Σβερίν και της Λουίζας της Σαξονίας-Γκότα-Άλτενμπουργκ. Το πρώτο παιδί που απέκτησε ο Χριστιανός και η Καρλόττα Φρειδερίκη ήταν ο Χριστιανός Φρειδερίκος, ο οποίος γεννήθηκε και πέθανε στις 8 Απριλίου 1807 στο Κάστρο Πλουν. Ο δεύτερος γιος τους ήταν ο Φρειδερίκος, μετέπειτα βασιλιάς της Δανίας.[2] Ο γάμος τους διαλύθηκε με διαζύγιο το 1810, όταν η Καρλόττα Φρειδερίκη διέπραξε μοιχεία.[2][3]

Βασιλιάς της Νορβηγίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χριστιανός το 1813 σε ηλικία 27 ετών.

Στις 7 Ιανουαρίου 1814 o Φρειδερίκος ΣΤ΄ της Δανίας (και της Νορβηγίας) συμφώνησε να παραχωρήσει τη Νορβηγία στο Βασιλιά της Σουηδίας, προκειμένου να αποφύγει κατάληψη της Γιουτλάνδης από τα σουηδικά, ρωσικά και γερμανικά στρατεύματα.[4] Στις 14 Ιανουαρίου, με τη Συνθήκη του Κιέλου η Δανία παραχωρούσε τη Νορβηγία στο Βασιλιά της Σουηδίας, ενώ την επόμενη μέρα ο Δανός μονάρχης με μήνυμά του προς το νορβηγικό λαό, τον απάλλασσε από την πίστη του προς αυτόν.[5][6][7]

Όντας στη Νορβηγία, ο Διάδοχος Χριστιανός αποφάσισε να διατηρήσει την ακεραιότητα της χώρας και αν ήταν πιθανόν την ένωσή της με τη Δανία, λαμβάνοντας μέρος σε μια νορβηγική εξέγερση.[3] Ο Βασιλιάς Φρειδερίκος είχε ενημερωθεί για αυτά τα σχέδια σε μια μυστική επιστολή του Δεκεμβρίου του 1813 και πιθανώς να τα στήριζε. Ωστόσο παρέμεινε πιστός στους όρους της Συνθήκης του Κιέλου διατάσσοντας τον Χριστιανό να παραδώσει τα συνοριακά φρούρια και να επιστρέψει στη Δανία. Ο Χριστιανός, όμως, αγνόησε την εντολή του πατέρα του και έδωσε εντολή στα στρατεύματά του να διατηρήσουν τα φρούρια. Ταυτόχρονα αποφάσισε να διεκδικήσει το θρόνο της Νορβηγίας ως νόμιμος κληρονόμος και να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη κυβέρνηση με τον ίδιο ως επικεφαλής της. Στις 30 Ιανουαρίου λαμβάνοντας υπόψη διάφορους εξέχοντες Νορβηγούς συμβούλους, υποστήριξε ότι η Νορβηγία είχε το δικαίωμα για αυτοδιάθεση, θέτοντας έτσι τις βάσεις για ένα κίνημα ανεξαρτησίας.[6][7]

Στις 19 Φεβρουαρίου στη Χριστιανία ο Χριστιανός αυτοανακηρύχθηκε Αντιβασιλέας της Νορβηγίας και κήρυξε το σκοπό του για ανεξαρτησία της Νορβηγίας. Η σουηδική κυβέρνηση τον προειδοποίησε αμέσως ότι οι κινήσεις του ήταν παραβίαση της συνθήκης του Κιέλου και ότι έθετε τη Νορβηγία σε πόλεμο με τις συμμαχικές δυνάμεις. Ο Χριστιανός έστειλε επιστολές σε κυβερνήσεις της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι τα γεγονότα στη Νορβηγία δεν ήταν κάποια συνωμοσία της Δανίας, αλλά ότι εξέφραζαν τη Νορβηγική θέληση για αυτοδιάθεση.[6][7]

Ο Κόμης Χέρμαν Βέντελ Τζάρλσμπεργκ, το πιο εξέχον μέλος της νορβηγικής αριστοκρατίας, επιστρέφοντας από τη Δανία για την προμήθεια τροφίμων, προειδοποίησε τον Αντιβασιλέα Χριστιανό ότι έπαιζε ένα επικίνδυνο παιχνίδι. Όμως, ο Τζάρλσμπεργκ κατηγορήθηκε για συνεννόηση με τη Σουηδία. Η κοινή γνώμη ήταν όλο και πιο επικριτική για την πολιτική του Αντιβασιλέα, ο οποίος κατηγορούνταν για προσπάθειες επανένωσης της Νορβηγίας με τη Δανία.[6][7]

Στις 9 Μαρτίου η σουηδική αντιπροσωπεία στην Κοπεγχάγη απαίτησε να διαγραφεί ο Χριστιανός από τη διαδοχή του δανικού θρόνου και απείλησε ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις θα έκαναν πόλεμο εναντίον της Δανίας, σε περίπτωση που δεν διαχώριζε τη θέση της από το κίνημα ανεξαρτησίας της Νορβηγίας. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, Νιλς Ρόζενκραντζ απάντησε ότι η δανική κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν υποστήριζε τη νορβηγική ανεξαρτησία. Ταυτόχρονα, σουηδικά στρατεύματα είχαν μαζευτεί κατά μήκος των συνόρων με τη Νορβηγία και οι φήμες για εισβολή έφθαναν σε καθημερινή βάση.[6][7]

Στις 17 Μαΐου ο Χριστιανός εξελέγη παμψηφεί Βασιλιάς της Νορβηγίας, με το όνομα Χριστιανός Φρειδερίκος, και μια μέρα αργότερα τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα της Νορβηγίας.[1][2] Στις 22 Μαΐου ο νεοεκλεγείς Βασιλιάς έκανε θριαμβευτική είσοδο στη Χριστιανία. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 10 Ιουνίου, κήρυξε επιστράτευση στο νορβηγικό στρατό και προέβη σε διανομή πολεμικού υλικού.[6][7]

Στις 30 Ιουνίου, αντιπρόσωποι της Ρωσίας, της Πρωσίας, της Αυστρίας και της Μεγάλης Βρετανίας έφθασαν στη Χριστιανία προκειμένου να πείσουν το Χριστιανό να συμμορφωθεί με τη συνθήκη του Κιέλου.[5] Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ο Χριστιανός πρότεινε να παραιτηθεί από το θρόνο της Νορβηγίας και να επιστρέψει στη Δανία, υπό τον όρο ότι οι Νορβηγοί θα είχαν λόγο για το μέλλον τους μέσω της εθνικής τους αντιπροσωπείας. Όταν η αντιπροσωπεία μετέφερε τις προτάσεις του Χριστιανού στον Σουηδό μονάρχη, Κάρολο ΙΔ΄ Ιωάννη, εκείνος εξοργισμένος επανέλαβε ότι ο Χριστιανός είτε θα εγκατέλειπε το θρόνο, είτε θα αντιμετώπιζε πόλεμο.[6][7]

Στις 26 Ιουλίου ο σουηδικός στόλος κατέλαβε τα νορβηγικά νησιά Χβάλερ, κηρύσσοντας ουσιαστικά τον πόλεμο στη Νορβηγία. Ο Χριστιανός απέρριψε τις απαιτήσεις της Σουηδίας, με αποτέλεσμα στις 29 Ιουλίου οι σουηδικές ένοπλες δυνάμεις να εξαπολύσουν μία μεγάλης κλίμακας εισβολή εναντίον της Νορβηγίας.[6][7]

Ο Χριστιανός αντιμέτωπος με βαριά ήττα αποφάσισε να δεχτεί την πρόταση ανακωχής της Σουηδίας στις 7 Αυγούστου. Η συμφωνία ειρήνης υπογράφηκε στο Μος στις 14 Αυγούστου 1814.[5] Με βάση του όρους της συμφωνίας, ο Χριστιανός μετέφερε την εξουσία του στο κοινοβούλιο της Νορβηγίας, παραιτούνταν από το θρόνο και επέστρεφε στη Δανία.[5] Ο Χριστιανός παραιτήθηκε από το νορβηγικό θρόνο στις 10 Οκτωβρίου και το κοινοβούλιο της Νορβηγίας από την πλευρά του εξέλεξε στις 4 Νοεμβρίου τον Κάρολο ΙΓ΄ της Σουηδίας για βασιλιά της Νορβηγίας.[1][2][3] Θεωρείται ότι ο Χριστιανός έπεσε σε βαριά κατάθλιψη με αυτές τις εξελίξεις, ενώ κατηγορήθηκε για τη στρατιωτική ήττα.[2]

Επιστροφή στη Δανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την επιστροφή του στη Δανία, ο Χριστιανός, ξαναπαντρεύτηκε στις 22 Μαΐου 1815 την Καρολίνα Αμαλία του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Αουγκούστενμπουργκ (κόρη της Λουίζας Αυγούστας της Δανίας) στο Αουγκούστενμποργκ.[2] Το ζευγάρι δεν απέκτησε παιδιά και έζησε σχετικά απομονωμένα στην Κοπεγχάγη, ενώ ο Χριστιανός απέκτησε θέση στο υπουργικό συμβούλιο της χώρας το 1831.[2][3][5]

Βασιλιάς της Δανίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Χριστιανός με τη 2η σύζυγό του Καρολίνα Αμαλία του Σ.Χ.Σ.Αουγκούστενμπουργκ το 1840.

Στις 13 Δεκεμβρίου 1839 ανέβηκε στο θρόνο της Δανίας ως Χριστιανός Η΄.[2] Οι φιλελεύθεροι είχαν μεγάλες προσδοκίες ότι ο Χριστιανός θα χορηγούσε σύνταγμα, κάτι που ωστόσο δεν έγινε παρά το γεγονός ότι προέβη σε μεταρρυθμίσεις.[1][2] Η στάση του για την αυξανόμενη αναταραχή στα δουκάτα του Σλέσβιχ και Χόλσταϊν συχνά έμοιαζε διστακτική, βλάπτοντας τις θέσεις της Δανίας εκεί.[3][5]

Ο Χριστιανός ευνόησε την αστρονομία, βραβεύοντας με χρυσά μετάλλια την ανακάλυψη κομητών και χρηματοδοτώντας τον Χάινριχ Κρίστιαν Σουμάχερ στη δημοσίευση του επιστημονικού περιοδικού Αστρονομικές Σημειώσεις.[8]

Βλέποντας ότι ο μόνος νόμιμος γιος του, ο μελλοντικός Φρειδερίκος Ζ΄, δεν ήταν σε θέση να αποκτήσει απογόνους, ξεκίνησε διαδικασίες προκειμένου να διασφαλιστεί η γραμμή διαδοχής της Δανίας.[8] Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι ο Χριστιανός είχε αποκτήσει δέκα εξωσυζυγικά παιδιά, τα οποία δεν είχαν δικαίωμα επί του θρόνου. Πέθανε το 1848 στα Ανάκτορα Αμάλιενμποργκ από δηλητηρίαση του αίματος και κηδεύτηκε στον Καθεδρικό Ναό του Ροσκίλντε.[2]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε το 1806 της εξαδέλφη του Καρλόττα Φρειδερίκη, κόρη του Φρειδερίκου Φραγκίσκου Α΄ του Μεκλεμβούργου-Σβερίν, και είχε τέκνο:

  • Χριστιανός Φρειδερίκος 1807, θνησιγενής.
  • Φρειδερίκος Ζ΄ 1808-1863, βασιλιάς της Δανίας.

Διαζεύχθηκαν το 1810 και το 1815 ο Χριστιανός Η΄ έκανε δεύτερο γάμο με την Καρολίνα-Αμαλία, κόρη του Φρειδερίκου Χριστιανού Β΄ του Σ.Χ.Σ.Αουγκούστενμπουργκ. Δεν απέκτησαν απογόνους.

Είχε δέκα εκτός γάμου τέκνα, τα οποία ενίσχυε προσεκτικά. Ένα από αυτά υπάρχει η φήμη ότι είναι ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, αλλά υπάρχουν ισχνές ενδείξεις για να αποδειχθεί.

Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.kongernessamling.dk/en/rosenborg/person/christian-viii/
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2015. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 http://www.denstoredanske.dk/Danmarks_geografi_og_historie/Danmarks_historie/Danmark_1536-1849/Christian_8 Αρχειοθετήθηκε 2014-12-20 στο Wayback Machine..
  4. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/217985/Frederick-VI
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2015. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Arnoldson K. P. Fred med Norge, unionen må bära eller brista. 1895 Wilhelmsson Stockholm runeberg.org/kpafmn
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Stråth, Bo (2005): Union och demokrati: de förenade rikena Sverige och Norge 1814–1905. Nora, Nya Doxa. ISBN 91-578-0456-7 (Σουηδική έκδοση)
  8. 8,0 8,1 https://sites.google.com/site/herbstfamilytreedenmark/home/other-pages/historical/kings-and-queens[νεκρός σύνδεσμος]
Χριστιανός Η΄ της Δανίας
Γέννηση: 18 Σεπτεμβρίου 1786 Θάνατος: 20 Ιανουαρίου 1848
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Φρειδερίκος ΣΤ΄ της Δανίας
Βασιλιάς της Δανίας

1839-1848
Διάδοχος
Φρειδερίκος Ζ΄ της Δανίας
Δούκας του Σλέσβιχ

1839-1848
Βασιλιάς της Νορβηγίας

1814
Διάδοχος
Κάρολος ΙΓ΄ της Σουηδίας