Φάντο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Φάντο, που στα πορτογαλικά σημαίνει μοίρα ή πεπρωμένο, ονομάζεται ένα είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, σίγουρα όμως είχε παλαιότερες ρίζες. Η μουσική είναι μελαγχολική, το ίδιο κι οι στίχοι, που συχνά μιλούν για τη θάλασσα ή για τη ζωή των φτωχών. Η μουσική έχει σχέση με την πορτογαλική λέξη saudade, μια από τις δυσκολότερες λέξεις προς μετάφραση: είναι ένα είδος προσμονής, αλλά κι ένα μείγμα νοσταλγίας, λύπης, πόνου, ευτυχίας και αγάπης. Κάποιοι λάτρεις της μουσικής φάδο ισχυρίζονται ότι οι ρίζες της είναι ένα μείγμα της μουσικής των σκλάβων της Αφρικής με την παραδοσιακή μουσική των Πορτογάλων ναυτών και αραβικές επιρροές.

Κατηγορίες της μουσικής φάδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν δυο κύριες παραλλαγές της μουσικής φάδο, τα φάδο της Κόιμπρα, που είναι πιο εκλεπτυσμένα, και τα φάδο της Λισαβόνας, που είναι και τα δημοφιλέστερα.

Φάδο της Κοΐμπρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα παραδοσιακά φάδο της Κοΐμπρα προέρχονται από τις ακαδημαϊκές παραδόσεις του πανεπιστημίου της πόλης. Τραγουδιούνται μόνο από άνδρες, οι οποίοι είναι γενικά ντυμένοι στα μαύρα, όπως κι οι μουσικοί, καθώς είναι το παραδοσιακό ακαδημαϊκό ένδυμα.

Ένα σύνολο τραγουδιστών και μουσικών ονομάζεται tuna, ομάδες που υπάρχουν σε όλα τα πανεπιστήμια της Πορτογαλίας. Εξάλλου, κάθε χρόνο στο Πόρτο γίνεται διεθνής συνάντηση ομάδων φάδο και από πανεπιστήμια της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Αργεντινής.

Φάδο της Λισαβόνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τραγουδιέται τόσο από άνδρες όσο και γυναίκες σε δημόσιους χώρους ή σε casas de fado, στα σπίτια του φάδο, ενώ είναι πιο χαρούμενο από τα φάδο της Κόιμπρα.

Καλλιτέχνες της μουσικής φάδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πορτογαλικό συγκρότημα Madredeus, από τους σύγχρονους συνεχιστές των φάδο

Τα σύγχρονα τραγούδια φάδο είναι δημοφιλή στην Πορτογαλία κι έχουν αναδείξει πολλούς γνωστούς καλλιτέχνες σε όλο τον κόσμο.

Η πρώτη μεγάλη τραγουδίστρια φάδο ήταν η Μαρία Σεβέρα, που έζησε στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Κατά τις δεκαετίες του '20 και του '30, μια σειρά ηχογραφήσεων φάδο της Κόιμπρα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής. Οι κιθαρίστες Αρτούρ και Κάρλος Παρέδες, πατέρας και γιος, έγιναν πρωτοπόροι αυτού του είδους στην πορτογαλική κιθάρα.

Η πασίγνωστη Αμάλια Ροντρίγκεζ καθιέρωσε την πιο γνωστή μορφή τραγουδιών φάδο. Μετά την εξαφάνισή της, ένα νέο κύμα ερμηνευτών πρόσθεσε στυλιστικές διαφορές κι έκανε περισσότερο δημοφιλή σε ολόκληρο τον κόσμο την παραδοσιακή μουσική της Πορτογαλίας. Η Ντούλτσε Πόντες ανέμειξε την παραδοσιακή με τη σύγχρονη πορτογαλική μουσική, ενώ η Κριστίνα Μπράνκο και το συγκρότημα Μαντρεντέους πρόσθεσαν μουσικά όργανα και νέους ρυθμούς, διατηρώντας από τα παραδοσιακά φάδο το μελαγχολικό τους στυλ και την αίσθηση του saudade.

Άλλοι γνωστοί τραγουδιστές φάδο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Κάρλος ντο Κάρμο
  • Μαρίσα
  • Μαφάλντα Αρνώ
  • Καμανέ
  • Κάτια Γκερέιρο
  • Μίσια
  • Φερνάντο Φαρίνια
  • Λουσίλια ντο Κάρμο
  • Κάρλος Ράμος
  • Κάρλος Νέτο
  • Ερμίνια Σίλβα
  • Άνα Μόουρα
  • Τιάγκο Μιράντα (Κόναν Οσίρις)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]