Τζοβάνι Τζιρόλαμο Σακέρι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζοβάνι Τζιρόλαμο Σακέρι
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΣεπτέμβριος 1667[1]
Σαν Ρέμο[1]
Θάνατος25  Οκτωβρίου 1733[2][3][4]
Μιλάνο[1]
ΘρησκείαΚαθολικισμός[1]
Θρησκευτικό τάγμαΑδελφότητα του Ιησού[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[1]
φιλόσοφος
διδάσκων πανεπιστημίου
σκακιστής[6]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Παβίας
Πανεπιστήμιο του Τορίνο[7]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζοβάνι Τζιρόλαμο Σακέρι (Giovanni Girolamo Saccheri, 5 Σεπτεμβρίου 166725 Οκτωβρίου 1733) ήταν Ιταλός Ιησουίτης ιερέας, σχολαστικός φιλόσοφος και μαθηματικός. Είναι περισσότερο γνωστός για την τελευταία του δημοσίευση, η οποία θεωρείται σήμερα το δεύτερο έργο που αφορά τις μη ευκλείδειες γεωμετρίες.[8][9]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εισήλθε στο τάγμα των Ιησουιτών το 1685 και χειροτονήθηκε ιερέας το 1694. Δίδαξε φιλοσοφία στο Τορίνο την περίοδο από το 1694 ως το 1697 και στη συνέχεια φιλοσοφία, θεολογία και μαθηματικά στην Παβία, από το 1697 ως τον θάνατό του.[9] Απεβίωσε στις 25 Οκτωβρίου του 1733.

Logica demonstrativa, 1701

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σακέρι δημοσίευσε σημαντικά έργα όπως τα Quaesita geometrica (1693), Logica demonstrativa (1697) και Neo-statica (1708).

Λίγο πριν πεθάνει, το 1733, εξέδωσε το έργο Euclides ab omni naevo vindicatus (Ο Ευκλείδης απελευθερωμένος από κάθε ελάττωμα). Το έργο αυτό παρέμεινε άγνωστο μέχρι που ανακαλύφθηκε ξανά από τον Εουτζένιο Μπελτράμι στα μέσα του 19ου αιώνα.

Πολλές από τις ιδέες του Σακέρι αναπτύχθηκαν τον 11ο αιώνα από τον Πέρση διανοοούμενο και πολυμαθή Ομάρ Καγιάμ, στο έργο του Risâla fî sharh mâ ashkala min musâdarât Kitâb 'Uglîdis, (Συζητήσεις για τη δυσκολία του Ευκλείδη), γεγονός που αγνοούσαν οι δυτικές πηγές μέχρι πρόσφατα. Είναι άγνωστο αν ο Σακέρι είχε πρόσβαση στις ιδέες του Καγιάμ μέσω μετάφρασης ή είχε αναπτύξει τις θεωρίες του ανεξάρτητα. Πολλές φορές το τετράπλευρο του Σακέρι καλείται τετράπλευρο Καγιάμ-Σακέρι.[10]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Quaesita geometrica (στα Λατινικά). Milano: Marc'Antonio Pandolfo Malatesta. 1693. 
  • Logica demonstrativa (στα Λατινικά). Pavia: eredi Carlo Francesco Magri. 1701. 
  • Neostatica (στα Λατινικά). Milano: Giuseppe Pandolfo Malatesta. 1708. 
  • Euclides ab omni naevo vindicatus (στα Λατινικά). Milano: Paolo Antonio Montani. 1733. 
  • Euclide liberato da ogni macchia. Testo latino a fronte; a cura di Pierangelo Frigerio, introduzione di Imre Tóth ed. Elisabetta Cattanei, Milano, Bompiani, 2001.
  • Logica dimostrativa. Testo latino a fronte; a cura di Paolo Pagli e Corrado Mangione, Milano, Bompiani, 2011.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. giovanni-girolamo-saccheri. Ανακτήθηκε στις 25  Μαΐου 2021.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13164455b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13164455b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  7. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  8. Fitzpatrick 1964, σελ. 323.
  9. 9,0 9,1 De Risi 2013.
  10. Braver, Seth (31 Δεκεμβρίου 2011). Lobachevski Illuminated. American Mathematical Society. σελίδες 58–59. ISBN 9781470456405. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]