Τζίγκα Βερτόφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζίγκα Βερτόφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Dawid Abelowicz Kaufman (Πολωνικά)
Γέννηση2  Ιανουαρίου 1896[1][2][3]
Μπιαουίστοκ
Θάνατος12  Φεβρουαρίου 1954[4][5][3]
Μόσχα[6]
Αιτία θανάτουκαρκίνος
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Νοβοντέβιτσι
Χώρα πολιτογράφησηςΈνωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασεναριογράφος
σκηνοθέτης κινηματογράφου[8]
μοντέρ
κινηματογραφιστής
σκηνοθέτης[9]
Περίοδος ακμής1917
Οικογένεια
ΣύζυγοςΓελιζαβέτα Σβίλοβα (1929–1954)
ΑδέλφιαMikhail Kaufman
Μπόρις Κάουφμαν
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςτάγμα του Ερυθρού Αστέρα
μετάλλιο "Για ηρωική εργασία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945"
μετάλλιο για την 800η επέτειο της Μόσχας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζίγκα Βερτόφ (ορθή προφορά Βέρτοφ, ρωσ. Дзига Вертов, πραγματικό όνομα Νταβίντ Άμπελοβιτς Κάουφμαν, ρωσ. Дави́д А́белович Ка́уфман, 2 Ιανουαρίου 189612 Φεβρουαρίου 1954)ήταν Σοβιετικός πρωτοπόρος κινηματογραφιστής και θεωρητικός του κινηματογράφου. Οι κινηματογραφικές πρακτικές του επηρέασαν το σινεμά-βεριτέ ντοκιμαντέρ και την ομάδα Τζίγκα Βερτόφ (1968-1972).

Σε ψηφοφορία του Sight and Sound το 2012, η ταινία του Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή ψηφίστηκε ως η 8η καλύτερη όλων των εποχών[10] και το 2014 το καλύτερο ντοκιμαντέρ όλων των εποχών[11].

Τα αδέλφια του Μπόρις και Μιχάι Κάουφμαν ήταν επίσης αξιοσημείωτοι κινηματογραφιστές.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βερτόφ γεννήθηκε Νταβίντ Αμπέλεβιτς Κάουφμαν και ήταν γόνος εβραϊκής οικογένειας που ζούσε στο Μπιάλιστοκ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, σήμερα τμήμα της Πολωνίας. Ο πατέρας του ήταν βιβλιοθηκάριος. Παρακολούθησε μαθήματα στο τοπικό ωδείο ενώ έγραφε ποιήματα στο λύκειο. Η οικογένειά του κατέφυγε στη Μόσχα το 1915, λόγω της εισβολής των γερμανικών στρατευμάτων, και μετά στην Αγία Πετρούπολη. Το 1916-1917, ο Βερτόφ ήταν φοιτητής ιατρικής, ενώ πειραματιζόταν με τους ήχους σε ένα εργαστήριο ακουστικής, φτιάχνοντας συνθέσεις με διάφορους ήχους βιομηχανικής πόλης (μηχανές, ομιλίες) και είχε γοητευθεί από τον φουτουρισμό. Τελικά, άλλαξε το όνομά του σε Ντζίγκα Βερτόφ, από την ουκρανική λέξη ντζίγκα που σημαίνει αδράχτι και το ρωσικό ρήμα βερτέρ που σημαίνει περιστρέφομαι.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση το 1917, σε ηλικία 22 ετών, ο Βερτόφ ξεκίνησε να εργάζεται στα επίκαιρα με την Κίνο Νετνέλια (Εβδομάδα του Κινηματογράφου), από την οποία αποχώρησε το 1918. Εκεί γνώρισε την μετέπειτα σύζυγό του Ελιζαβέτα Σβίλοβα. Επίσης γύρισε μερικές ταινίες προπαγάνδας υπέρ της Επανάστασης κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου που ακολούθησε.

Το 1922, χρονιά κατά την οποία κυκλοφόρησε Ο Νάνουκ του Βορρά, ο Βερτόφ δημιουργεί το Κίνο Πράβδα (κινηματογράφος της αλήθειας ή πήρε το όνομά του από την εφημερίδα των Μπολσεβίκων Πράβδα, που σημαίνει αλήθεια στα ρωσικά), με σκοπό να παρουσιάσει την αντικειμενική πραγματικότητα, χωρίς κλασική αφήγηση και δραματικά στοιχεία. Κατέγραψε αυτές τις σκέψεις στο «μανιφέστο των Κίνοκ» (κινόκ σημαίνει μάτι-κάμερα). Προς στο τέλος της σειράς, ο Βέρτοφ προχωρά σε ελεύθερη χρήση διάφορων κινηματογραφικών τεχνικών όπως το στοπ-καρέ. Βασιζόμενος στο μανιφέστου του, γύρισε στο τέλος της δεκαετίας του 1920 την ταινία «Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή», η οποία θεωρείται το αριστούργημά του.

Το 1930 γυρίζει τον «Ενθουσιασμό», ένα μοντάζ με ήχους, γεγονός που το χαρακτηρίζει σαν ταινία με ήχο. Ασχολείται με τους Σοβιετικούς μεταλλωρύχους. Στη συνέχεια ξεκίνησε την ταινία «Τρία τραγούδια για τον Λένιν», αλλά αντιμετώπισε προβλήματα με τη γραφειοκρατία. Επίσης, η άνοδος του καλλιτεχνικού ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού ανάγκασε τον Βερτόφ να περιορίσει το προσωπικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, και τελικά έγινε συντάκτης σοβιετικών επικαίρων. Το 1937 γύρισε την ταινία «το Νανούρισμα», μια ωδή στον Στάλιν.

Πέθανε το 1954 από καρκίνο στη Μόσχα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11974944c. Ανακτήθηκε στις 11  Μαρτίου 2017.
  2. 2,0 2,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 376768. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6t7336r. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 118804294. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11974944c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11974944c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/18162. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. www.acmi.net.au/creators/69594.
  10. «Sight & Sound Revises Best-Films-Ever Lists». studiodaily. 1 August 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-02-05. https://web.archive.org/web/20210205043042/https://www.studiodaily.com/2012/08/sight-sound-revises-best-films-ever-lists/. Ανακτήθηκε στις 1 August 2012. 
  11. «Silent film tops documentary poll». BBC News. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2014. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Edouard Waintrop (2004). Ο Αιώνας των Ανατροπών. Larousse/ εκδόσεις Οξύ (μτφ). σελίδες 97–98. ISBN 960-8255-64-3. 
CC-BY-SA
Μετάφραση
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Dziga Vertov της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).