Τζέιν Όστεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζέην Ώστεν
ΌνομαΤζέην Ώστεν
Γέννηση16 Δεκεμβρίου 1775[1]
Στήβεντον, Χάμσιρ, Αγγλία[1]
Θάνατος18 Ιουλίου 1817 (41 ετών)[1]
Ουίντσεστερ, Χάμσιρ, Αγγλία[1]
Επάγγελμα/
ιδιότητες
συγγραφέας[2][3][4], διηγηματογράφος και μυθιστοριογράφος[5]
Αξιοσημείωτα έργα"Λογική και ευαισθησία"
"Περηφάνια και προκατάληψη"
"Μάνσφιλντ Παρκ"
"Έμμα"
"Το Αββαείο του Νορθάνγκερ"
"Πειθώ"
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα
Σχέδιο της Τζέην Ώστεν, που αποδίδεται στην αδερφή της, Κασσάντρα.

Η Τζέην Ώστεν (Jane Austen, 16 Δεκεμβρίου 177518 Ιουλίου 1817) είναι μία από τις πιο δημοφιλείς και πολυδιαβασμένες μυθιστοριογράφους της αγγλικής λογοτεχνίας. Από το 1811 έως το 1815 γράφοντας τα μυθιστορήματα Λογική και ευαισθησία (1811), Περηφάνια και Προκατάληψη (1813), Μάνσφιλντ Παρκ (1814) και Έμμα (1815) καθιερώθηκε ως συγγραφέας. Επίσης έγραψε τα Αββαείο του Νορθάνγκερ και την Πειθώ, τα οποία δημοσιεύτηκαν μετά τον θάνατό της το 1817.

Τα έργα της Ώστεν είναι μέρος της μετάβασης προς τον ρεαλισμό του 19ου αιώνα. Η πλοκή των έργων της, αν και κατά βάση κωμική, υπογραμμίζει την εξάρτηση των γυναικών από τον γάμο προς εξασφάλιση κοινωνικού κύρους και οικονομικής ασφάλειας.

Κατά τη διάρκεια της ζωής της, τα έργα της Ώστεν της έφεραν λίγη δόξα και λίγες θετικές κριτικές. Οι κριτικές ήταν ολιγόλογες και αναφέρονταν κυρίως σε επιφανειακά χαρακτηριστικά του έργου της, όπως τα ηθικά διδάγματα. Κατά τα μέσα του 19ου αιώνα, τα μυθιστορήματά της έχαιραν τον θαυμασμό μόνο μιας λογοτεχνικής ελίτ. Ένας λόγος γι' αυτό ήταν ότι έγραφε ανώνυμα. Εντούτοις, η δημοσίευση ενός απομνημονεύματος για τη ζωή της από τον ανιψιό της, Τζέημς Έντουαρντ Ώστεν-Λη, το 1870 γνωστοποίησε την ταυτότητά της και εισήγαγε τη ζωή και τα έργα της στο ευρύτερο αγγλικό κοινό. Έως τη δεκαετία του 1940, η Ώστεν είχε πλέον καθιερωθεί ως σπουδαία Αγγλίδα συγγραφέας.

Τα έργα της και η ζωή της έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών κινηματογραφικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών.

Η ζωή της[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζέην Ώστεν γεννήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 1775 στο Στήβεντον του Χάμσιρ και ήταν το έβδομο από συνολικά οκτώ παιδιά. Ο πατέρας της, Τζορτζ Ώστεν, ήταν διδάκτωρ της Οξφόρδης και κληρικός ενώ η μητέρα της, Κασσάντρα Λη, καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια βαρόνων. Είχε έξι αδελφούς (Τζέημς, Τζορτζ, Έντουαρντ, Χένρυ, Φράνσις και Τσαρλς) και μία αδελφή, την Κασσάντρα, με την οποία ήταν πολύ αγαπημένες. Πήγαν σε ιδιωτικό σχολείο μαζί και έζησαν μαζί μέχρι τον θάνατο της Τζέην.

Η οικογένεια έζησε στο Στήβεντον, στο Μπαθ, στο Σαουθάμπτον και στο Τσώτον. Εκεί η Τζέην έδωσε την οριστική μορφή στα μυθιστορήματα Περηφάνια και Προκατάληψη και Λογική κι ευαισθησία και έγραψε τα Μάνσφιλντ Παρκ, Έμμα και Πειθώ. Έργα της είναι επίσης και τα ημιτελή μυθιστορήματα Σάντιτον, Οι Ουότσον και το επιστολικό μυθιστόρημα Λαίδη Σούζαν καθώς και τρεις τόμοι νεανικών διηγημάτων (μεταξύ των οποίων ήταν Οι Τρεις Αδελφές, Η ωραία Κασσάντρα, Κάθριν, ή η πέργκολα, Έρωτας και Φιλία, Φρέντερικ και Ελφρίντα και η Ιστορία της Αγγλίας).

Όπως και η αδερφή της, δεν παντρεύτηκε ποτέ. Στα 27 της είχε αποδεχθεί την πρόταση ενός κληρονόμου πλούσιας οικογένειας, αλλά την άλλη μέρα άλλαξε γνώμη. Σε επιστολή της προς μια ανιψιά της που τη ρωτούσε πώς έπρεπε να αντιδράσει σε ανάλογη πρόταση, η Ώστεν της απάντησε ότι έπρεπε να δεχτεί μόνο αν υπήρχε αγάπη από τη μεριά της.

Η ταινία Ερωτευμένη Τζέιν (Becoming Jane, 2007) παρουσιάζει σφοδρό έρωτα μεταξύ της Τζέην Ώστεν και του Ιρλανδού Τόμας Λεφρόυ. Παρότι η Τζέην Ώστεν αναφέρει φλερτ με τον Λεφρόυ σε κάποιες επιστολές της προς την αδελφή της Κασσάντρα και παρότι ο ίδιος ο Λεφρόυ σε μεγάλη ηλικία παραδέχτηκε σε έναν ανιψιό του ότι στα νιάτα του ήταν ερωτευμένος με την Τζέην Ώστεν, δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να στηρίξουν την υπόθεση του εν λόγω κινηματογραφικού έργου.

Η Τζέην Ώστεν πέθανε το 1817 σε ηλικία 41 ετών έπειτα από πολύμηνη ταλαιπωρία από επώδυνη ασθένεια, πιθανώς νόσο του Άντισον ή λέμφωμα Χότζκιν. Τάφηκε στον Καθεδρικό Ναό του Ουίντσεστερ. Το σπίτι της στο Τσώτον είναι σήμερα μουσείο.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Γεωργία Αλεξίου - Πρωταίου, Εκδόσεις Δαμιανός, χ.χ.
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Νινίλα Παπαγιάννη, Εκδόσεις Ίκαρος, 1950
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Πολύβιος Βοβολίνης, Εκδόσεις Δαρεμά, χ.χ. και Εκδόσεις Δίδυμοι, 1966
  • Emma (Έμμα), 1815 ― ελλην. μετάφρ. Φώντας Κονδύλης, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1988
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Δημήτρης Ζορμπαλάς, Εκδόσεις Ντουντούμη, 1988
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Νίκος Μαργαρινός, Εκδόσεις Κάκτος, 1989
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Μαρία Ανδρέου, Εκδόσεις Μίνωας, 1993
  • Sense and sensibility (Λογική και ευαισθησία), 1811 ― μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, Εκδόσεις Νέα Σύνορα - Λιβάνη, 1996
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Δημήτρης Κίκιζας, Εκδόσεις Σμίλη, 1996
  • Persuasion (Επιρροές), 1817 ― μτφ. Μαρία Ανδρέου, Εκδόσεις Μίνωας, 1997
  • Pride and Prejudice (Περηφάνια και προκατάληψη), 1813 ― μτφ. Αργύρης Χιόνης, Εκδόσεις Πατάκη, 1997
  • Persuasion (Πειθώ), 1817 ― μτφ. Δημήτρης Κίκιζας, Εκδόσεις Σμίλη, 1998
  • Mansfield Park (Μάνσφιλντ Παρκ), 1814 ― μτφ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου, Εκδόσεις Σμίλη, 2001
  • Sense and Sensibility (Λογική και ευαισθησία), 1811 ― μτφ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου, Εκδόσεις Σμίλη, 2001
  • Emma (Έμμα), 1815 ― μτφ. Ανδρέας Παππάς, Εκδόσεις Σμίλη, 2003
  • Northanger Abbey (Το Αββαείο του Νορθάνγκερ), 1817 ― μτφ. Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου, Εκδόσεις Σμίλη, 2003
  • Κάθριν ― μτφ. Αγγελική Σβορώνου, Εκδόσεις Μαΐστρος, 2004
  • Έρωτας και Φιλία – μτφ. Ανδρέας Παππάς, Εκδόσεις Σμίλη, 2012
  • Sense and Sensibility (Λογική και ευαισθησία), 1811 ― μτφ. Αργυρώ Μαντόγλου, Εκδόσεις Μίνωας, 2015
  • Sanditon (Σάντιτον), 1817 – μτφ. Λαμπριάνα Οικονόμου, Εκδόσεις Κοβάλτιο, 2017
  • Περί έρωτος (επιστολές), ανθολογία, μτφ. Λαμπριάνα Οικονόμου, Εκδόσεις Κοβάλτιο, 2019
  • Η όμορφη Κασσάνδρα και άλλα νεανικά γραπτά - μτφ. Μαρία Γιακανίκη, Εκδόσεις Ars Nocturna, 2021

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]