Συνοικίες της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης

Οι δεκατέσσερις συνοικίες της Κωνσταντινούπολης του Κωνσταντίνου Α΄.

Με τον όρο Συνοικίες της Βυζαντινής Κωνσταντινούπολης εννοούμε τις δεκατέσσερις περιοχές (Λατινικά: regiones) στις οποίες διαιρέθηκε η πόλη με την ίδρυσή της από τον Κωνσταντίνο Α΄ κατά το πρότυπο της Ρώμης. Ένα μέρος αυτών βρισκόταν στα όρια της αρχαίας ακρόπολης του Βυζαντίου, ένα άλλο στο κέντρο της πόλης, ένα τρίτο μέρος βρισκόταν στις μη κεντρικές περιοχές της εντός των τειχών πόλης και οι υπόλοιπες, δύο τον αριθμό, ήταν προαστιακές. Η βασικότερη πηγή για τις δεκατέσσερις συνοικίες της Κωνσταντινούπολης του Κωνσταντίνου Α΄ είναι τα Notitia Urbis Constantinopolitanae, που αποτελεί έργο της εποχής του Θεοδοσίου Β΄, γραμμένο στα Λατινικά, και απαριθμεί τις συνοικίες και τα σημαντικότερα κτίσματα εντός των ορίων της. Η επίσημη διαίρεση του χώρου σε συνοικίες-τομείς δεν περιόρισε την ονοματοθεσία μικρότερων συνοικιών-γειτονιών. Η επέκταση της πόλης με την ανέγερση των Θεοδοσιανών τειχών πρόσθεσε ασφαλώς νέες συνοικίες και νέες ονομασίες.

Οι δεκατέσσερις συνοικίες

Συνοικία I

Περιλάμβανε την περιοχή νοτιοδυτικά της ακρόπολης του αρχαίου Βυζαντίου, όπου βρισκόταν το Μίλιον, η Αγία Σοφία, το Ιερόν Παλάτιον και ο Ιππόδρομος.Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Prima regio longa situ plana in angustum producitur a palatii inferiore parte contra theatrum maius euntibus, dextro latere declivis in mare descendit, regiis nobiliumque domiciliis clara. Continet in se: Idem palatium magnum. Lusorium. Palatium Placidianum. Domum Placidiae Augustae. Domum nobilissimae Marinae. Thermas Arcadianas. Vicos sive angiportus viginti novem. Domos centum decem et octo. Porticus perpetuas duas. Balneas privatas quindecim. Pistrina publica quattuor. Pistrina privata quindecim. Gradus IIII. Curatorem unum, qui totius regionis sollicitudinem gerat. Vernaculum unum, velut servum in omnibus et internuntium regionis. Collegiatos viginti quinque, qui e diversis corporibus ordinati incendiorum solent casibus subvenire. Vicomagistros quinque, quibus per noctem tuendae urbis cura mandata est.

Η πρώτη περιοχή βρίσκεται σε ένα στενόμακρο χαμηλό μέρος στη θέση του επιπέδου από όπου οι άνθρωποι πηγαίνουν στο θέατρο, στη δεξιά πλευρά της γης που εισχωρεί στη θάλασσα, και η περιοχή φημίζεται για τις αριστοκρατικές κατοικίες των ευγενών. Αποτελείται από:      Το μεγάλο παλάτι. Χώρους αναψυχής. Παλάτι του Πλακιδιανού. Έπαυλη της Πλακιδιανής Αυγούστας. Το διάσημο λιμάνι. Αρκαδιανά λουτρά. Είκοσι-εννέα δρόμους ή μονοπάτια. Χίλια οκτακόσια σπίτια. Δύο κατά μήκους κήπους. Δεκαπέντε ιδιωτικά λουτρά. Τέσσερα δημόσια αρτοποιεία. Δεκαπέντε ιδιωτικά αρτοποιεία. 4 σημεία διανομής. Έναν επιμελητή, ο οποίος φροντίζει τη συνολική περιοχή. Ένα δημόσιο υπηρέτη, ο οποίος χρησιμεύει ως μεταφορέας για τις μετακινήσεις στην περιοχή και τις γειτονικές συνοικίες. Είκοσι πέντε πυροσβέστες, οι οποίοι παρέχουν εκπαίδευση σε διάφορα θέματα, συνήθως πυρόσβεσης. Πέντε φύλακες οι οποίοι μεριμνούν για την ασφάλεια της πόλης κατά τη νύχτα.

Οι δεκατέσσερις συνοικίες της Κωνσταντινούπολης και κατάλογος των σημαντικών μνημείων καθεμιάς σύμφωνα με τα Notitia Urbis constantinopolitanae. Πηγή: W. Smith, Dictionary of Greek and Roman Geography, 1854, p. 662

Συνοικία II

Περιλάμβανε σχεδόν ολόκληρη την περιοχή, όπου βρισκόταν η ακρόπολη του αρχαίου Βυζαντίου, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το ανάκτορο του Τοπ Καπί.Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Secunda regio ab initio theatri minoris post aequalitatem sui latenter molli sublevata clivo, mox ad mare praecipitiis abrupta descendit. Continet in se: Ecclesiam magnam. Ecclesiam antiquam. Senatum. Tribunal purpureis gradibus exstructum. Thermas Zeuxippi. Theatrum. Amphitheatrum. Vicos sive angiportus triginta quattuor. Domos nonaginta et octo. Porticus magnas quattuor. Balneas privatas tredecim. Pistrina privata quattuor. Gradus IIII. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos triginta quinque. Vicomagistros quinque.

Η δεύτερη περιοχή ξεκινά από την αρχή του μικρού θεάτρου μετά από λιγότερη ή ίση απόσταση από την ελαφρά υπερυψωμένη πλαγιά, και κατόπιν συνεχίζει προς την θάλασσα και τις απόκρημνες πλαγιές. Περιέχει: ΜΙα μεγάλη εκκλησία. Μια παλιά εκκλησία. Τη Γερουσία. Τα μωβ σκαλοπάτια του δικαστηρίου. Τα λουτρά του Ζευξίππου. Θέατρο. Αμφιθέατρο. Τριαντατέσσερα μονοπάτια και δρόμους. Ενενήνταοκτώ κατοικίες. Τέσσερις μεγάλες στοές. Δεκατρία ιδιωτικά λουτρά. Τέσσερα ιδιωτικά αρτοποιεία. 4 σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Τριανταπέντε πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία III

Περιλάμβανε την περιοχή δυτικά του Ιπποδρόμου και νότια του Φόρου του Κωνσταντίνου μέχρι τη θάλασσα. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Tertia regio plana quidem in superiore parte, utpote in ea circi spatio largius explicato, sed ab eius extrema parte nimis prono clivo mare usque descendit. Continet in se: Eundem circum maximum. Domum Pulcheriae Augustae. Portum novum. Porticum semirotundam, quae ex similitudine fabricae sigma Graeco vocabulo nuncupatur. Tribunal fori Constantini. Vicos septem. Domos nonaginta quattuor. Porticus magnas quinque. Balneas privatas undecim. Pistrina privata novem. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos viginti et unum. Vicomagistros quinque.

Η τρίτη περιοχή είναι επίπεδη στο άνω μέρος της, και από εκεί ξεκινά η ευρεία έκταση του Ιπποδρόμου, μετά από το τέλος του οποίου το έδαφος σταδιακά γίνεται πολύ απόκρημνο και καταλήγει στη θάλασσα. Περιέχει: Τον προαναφερθέντα Ιππόδρομο. Τον οίκο της Πουλχερίας Αυγούστας. Το νέο λιμάνι. Ημικυκλική κιονοστοιχία, η οποία λόγω του σχήματος της καλείται με το ελληνικό όνομα σίγμα. Το δικαστήριο στον Φόρο του Κωνσταντίνου. Δρόμους επτά. Οίκους εννενήντατέσσερις. Πέντε μεγάλες κιονοστοιχίες. Έντεκα ιδιωτικά λουτρά. Εννέα ιδιωτικά αρτοποιεία. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Εικοσιένα πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία IV

Περιλάμβανε τη δυτική πλαγιά του λόφου της ακρόπολης του αρχαίου Βυζαντίου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio quarta a milliario aureo, collibus dextra laeuaque surgentibus, ad planitiem usque ualle ducente perducitur. Continet in se: Idem miliareum aureum. Augusteum. Basilicam. Nympheum. Porticum Fanionis. Liburnam marmoream, naualis uictorae monumentum. Ecclesiam siue martyrium sancti Menae. Stadium. Scalam Timasi. Uicos XXXV. Domos trecentas septuaginta quinque. Porticus magnas quattuor. Balnes privatas septem. Pristrina private quinque. Gradus septem. Curatorem unum. Uernaculum unum. Collegiatos XL. Vicomagistros quinque.

Η τέταρτη περιοχή ξεκινά από το χρυσό μίλιον, και με τους λόφους να ανηφορίζουν στα δεξιά και αριστερά ακολουθεί τον επίπεδο δρόμο της κοιλάδας. Περιέχει: Το προαναφερθέντα χρυσό μίλιο. Το Αυγουσταίον. Τη Βασιλική. Το Νυμφαίο. Την κιονοστοιχία του Φανίου. Μια μαρμάρινη γαλέρα, ως μνημείο της ναυτικής νίκης. Την εκκλησία του μαρτυρίου του Αγίου Μηνά. Στάδιο. Την σκάλα του Τιμασίου. Τριανταπέντε δρόμους. Τριακόσιες εβδομήντα πέντε οικίες. Τέσσερεις μεγάλες κιονοστοιχίες. Επτά ιδιωτικά λουτρά. Πέντε ιδιωτικά αρτοποιεία. Επτά σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. 40 πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία V

Περιλάμβανε την περιοχή δυτικά της Συνοικίας IV. Αναφέρεται και ως Στρατήγιον. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regionis quintae non modica pars in obliquioribus posita locis planitie excipiente producitur; in qua necessaria civitatis aedificia continentur. Continet in se: Thermas Honorianas. Cisternam Theodosianam. Prytaneum. Thermas Eudocianas. Strategium, in quo est forum Theodosiacum et obeliscus Thebaeus quadrus. Horrea olearia. Nympheum. Horrea Troadensia. Horrea Valentiaca. Horrea Constantiaca. Portum prosforianum. Scalam Chalcedonensem. Vicos viginti tres. Domos centum octaginta quattuor. Porticus magnas VII. Balneas privatas undecim. Pistrina publica septem. Pistrina privata duo. Gradus novem. Macellos duos. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos quadraginta. Vicomagistros quinque.

Από την πέμπτη περιοχή ένα σημαντικό μέρος εκτείνεται στους λόφους μετά από τους οποίους υπάρχει επίπεδο έδαφος. Σε αυτή την περιοχή υπάρχουν τα κτήρια τα οποία μεριμνούν για τις ανάγκες της πόλης. Περιέχει: Τα λουτρά του Ονωρίου. Την δεξαμενή του Θεοδοσίου. Το Πρυτανείο. Τα λουτρά της Ευδοκίας. Το στρατηγείο στο οποίο βρίσκεται ο φόρος του Θεοδοσίου και ένας τετράγωνος θηβαϊκός οβελίσκος. Αποθήκες ελαιόλαδου. Το Νυμφαίο. Αποθήκες μαρμάρου. Οι αποθήκες του Ουάλη. Οι αποθήκες του Κωνσταντίου. Το λιμάνι του Προσφοριανού. Η σκάλα της Χαλκηδόνας. Είκοσι τρεις δρόμοι. Εκατόν ογδόντα τέσσερεις οικίες. Επτά μεγάλες κιονοστοιχίες. Έντεκα ιδιωτικά λουτρά. Επτά δημόσια αρτοποιεία. Δύο ιδιωτικά αρτοποιεία. Εννέα σημεία διανομής. Δύο κρεαταγορές. Ένα επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Σαράντα πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία VI

Περιλάμβανε την περιοχή δυτικά της Συνοικίας V, βόρεια του Φόρου του Κωνσταντίνου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio sexta, brevi peracta planitie, reliqua in devexo consistit; a foro namque Constantini scalam usque sive traiectum Sycenum porrigitur spatiis suis. Continet in se: Columnam purpuream Constantini. Senatum eiusdem loci. Neorium. Portum. Scalam Sycenam. Vicos viginti duos. Domos quadringentas octoginta quattuor. Porticum magnam unam. Balneas privatas novem. Pistrinum publicum unum. Pistrina privata decem et septem. Gradus decem et septem. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos quadraginta novem. Vicomagistros quinque.

Η έκτη περιοχή μετά από μια μικρή επίπεδη έκταση καταλήγει σε κατηφορικό έδαφος. Η περιοχή της εκτείνεται από τον Φόρο του Κωνσταντίνου έως και την προβλήτα και το πλοίο που ταξιδεύει στην Συκέα. Περιέχει: Την πορφυρή στήλη του Κωνσταντίνου. Το κτήριο της Γερουσίας στο ίδιο σημείο. Τα ναυπηγεία. Το λιμάνι. Την σκάλα της Συκέας. Είκοσι δύο δρόμους. Τετρακόσεις ογδόντα τέσσερις οικίες. Μια μεγάλη στοά. Εννέα ιδιωτικά λουτρά. Ένα δημόσιο αρτοποιείο. Δεκαεπτά ιδιωτικά αρτοποιεία. Δεκαεπτά σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Σαράντα εννέα πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία VII

Περιλάμβανε την περιοχή βορειοδυτικά της Συνοικίας VI. Η ίδια περιοχή είναι γνωστή και με την ονομασία "Τα Ναρσού" και βρισκόταν απέναντι από τον Γαλατά. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio septima in comparatione superioris planior, quamvis et ipsa circa lateris sui extremitatem habeatur in mare declivior. Haec a parte dextera columnae Constantini usque ad forum Theodosii continuis extensa porticibus et de latere aliis quoque pari ratione porrectis, usque ad mare velut se ipsam inclinat et ita deducitur. Continet in se: Ecclesias tres, hoc est: Irenen, Anastasiam et sancti Pauli. Columnam Theodosii, intrinsecus usque ad summitatem gradibus perviam. Equites magnos duos. Partem eiusdem fori. Thermas Carosianas. Vicos octaginta quinque. Domos septingentas undecim. Porticus magnas sex. Balneas privatas XI. Pistrina privata XII. Gradus XVI. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos octoginta. Vicomagistros quinque.

Η έβδομη περιοχή είναι πιο επίπεδη σε σχέση με την προηγούμενη, αν και επίσης καταλήγει στη θάλασσα στο μακρινότερο σημείο του άκρου της. Κατά μήκος της η περιοχή διαθέτει συνεχείς κιονοστοιχίες από την δεξιά πλευρά του Φόρου του Κωνσταντίνου έως τον Φόρο του Θεοδοσίου, με άλλες κιονοστοιχίες να επεκτείνονται παρομοίως προς τα πλάγια. Η όλη περιεχεί κατεβαίνει προς τη θάλασσα, και σταματά εκεί. Περιέχει: Τρείς εκκλησίες, οι οποίες είναι: της Αγίας Ειρήνης, της αγίας Αναστασίας, και του Αγίου Παύλου. Την στήλη του Θεοδοσίου με μια σκάλα στο εσωτερικό της που οδηγεί στην κορυφή. Δύο μεγάλα έφιππα αγάλματα. Μέρος του προαναφερθέντος Φόρου. Τα λουτρά του Καρόσα. Ογδόντα πέντε δρόμους. Επτακόσιες έντεκα οικίες. Έξι μεγάλες κιονοστοιχίες. Έντεκα ιδιωτικά λουτρά. Δώδεκα ιδιωτικά αρτοποιεία. Δεκαέξι σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Ογδόντα πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία VIII

Περιλάμβανε την περιοχή δυτικά της Συνοικίας ΙΙΙ στα νότια του Φόρου του Θεοδοσίου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Octava regio ex parte Tauri, nulla maris vicinitate contermina; angustior magis quam lata spatia sua in longitudinem producta compensat. Continet in se: Partem fori Constantini. Porticum sinistram taurum usque. Basilicam Theodosianam. Capitolium. Vicos viginti unum. Domos centum octo. Porticus maiores quinque. Balneas privatas decem. Pistrina privata quinque. Gradus V. Macellos duos. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos XVII. Vicomagistros quinque.

Η όγδοη περιοχή ξεκινώντας από τον Ταύρο, δεν συναντάται σε κανένα σημείο με τη θάλασσα. Είναι περισσότερο στενή παρά ευρεία σε σχήμα αλλά το αντισταθμίζει με το μάκρος της. Περιέχει: Μέρος του Φόρου του Κωνσταντίνου. Την αριστερή κιονοστοιχία η οποία φτάνει έως τον Ταύρο. Την Βασιλική του Θεοδοσίου. Το Καπιτώλιο. Είκοσι ένα δρόμους. Εκατόν οκτώ οικίες. Πέντε μεγάλες κιονοστοιχίες. Δέκα ιδιωτικά λουτρά. Πέντε ιδιωτικά αρτοποιεία. Πέντε σημεία διανομής. Δύο κρεαταγορές. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Δεκαεπτά πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία IX

Περιλάμβανε την περιοχή δυτικά της Συνοικίας VIII και βρισκόταν κοντά στη Μονή Μυρελαίου και του Λιμένα του Θεοδοσίου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio nona prona omnis et in notum deflexa extensi maris litoribus terminatur. Continet in se: Ecclesias duas, Caenopolim et Homonoeam. Horrea Alexandrina. Domum nobilissimae Arcadiae. Thermas Anastasianas. Horreum Theodosianum. Vicos XVI. Domos centum sedecim. Porticus maiores duas. Balneas privatas XV. Pistrina privata XV. Pistrina publica IIII. Gradus IIII. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos triginta octo. Vicomagistros quinque.

Η ένατη περιοχή βρίσκεται εξ ολοκλήρου σε κατηφορικό έδαφος, κατηφορίζοντας προς νότια κατεύθυνση και καταλήγοντας σε μια μακριά έκταση της ακρογιαλιάς. Περιέχει: Δύο εκκλησίες, Καινόπολης και Ομονοίας. Τις αλεξανδρινές αποθήκες. Τον οίκο του ευγενούς Αρκαδίου. Τα λουτρά της Αναστασίας. Την αποθήκη του Θεοδοσίου. Δέκα έξι δρόμους. Εκατόν δέκα έξι οικίες. Δύο μεγάλες κιονοστοιχίες. Δέκα έξι ιδιωτικά λουτρά. Δέκα πέντε ιδιωτικά αρτοποιεία. Τέσσερα δημόσια αρτοποιεία. Τέσσερα σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Τριάντα οκτώ πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία X

Περιλάμβανε μια μεγάλη περιοχή βορειοανατολικά του Υδραγωγείου του Ουάλεντος και έφτανε μέχρι τις όχθες του Κερατίου Κόλπου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio decima in aliud civitatis latus versa, a nona regione platea magna velut fluvio interveniente dividitur. Est vero tractu planior nec usquam praeter maritima loca inaequalis, longitudini eius latitudine non cedente. Continet in se: Ecclesiam sive martyrium sancti Acacii. Thermas Constantianas. Domum Augustae Placidiae. Domum Augustae Eudociae. Domum nobilissimae Arcadiae. Nympheum maius. Vicos viginti. Domos sexcentas triginta sex. Porticus maiores sex. Balneas privatas [XXII].[1] Pistrina publica duo. Pistrina privata sedecim. Gradus XII. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos nonaginta. Vicomagistros quinque.

Η δέκατη περιοχή βρίσκεται στην άλλη πλευρά της πόλης, και διαχωρίζεται από την ενάτη περιοχή από μια ευρεία οδό η οποία μοιάζει με ποταμό ανάμεσα τους. Η έκταση της περιοχής είναι επίπεδη και καθόλου λοφώδης εκτός από τα σημεία που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα. Είναι τόσο ευρεία όσο και μακρύς. Περιέχει: Την εκκλησία του μαρτυρίου του Αγίου Ακάκιου. Τα λουτρά του Κωνσταντίνου. τον οίκο της Πλακιδίας Αυγούστας. Τον οίκο της Ευδοκίας Αυγούστας. Τον οίκο του ευγενέστατου Αρκάδιου. Το μεγάλο νυμφαίο. Είκοσι δρόμους. Εξακόσια τριάντα έξι οικίες. Έξι μεγάλες κιονοστοιχίες. Ιδιωτικά λουτρά [22]. Δημόσια αρτοποιεία, δύο. Ιδιωτικά αρτοποιεία, δέκα έξι. Δώδεκα σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Δέκα εννέα πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία XI

Περιλάμβανε μια επίσης μεγάλη χερσαία περιοχή με κέντρο τον ναό των Αγίων Αποστόλων και οριοθετείτο στα βορειοδυτικά από το τείχος του Κωνσταντίνου και στα νοτιοανατολικά από την κοίτη του ποταμού Λύκου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio undecima spatio diffusa liberiore, nulla parte mari sociatur; est vero eius extensio tam plana, quam etiam collibus inaequalis. Continet in se: Martyrium Apostolorum. Palatium Flaccillianum. Domum Augustae Pulcheriae. Bovem aereum. Cisternam Arcadiacam. Cisternam Modestiacam. Vicos VIII. Domos quingentas tres. Porticus maiores quattuor. Balneas privatas quattuordecim. Pistrinum publicum unum. Pistrina privata tria. Gradus septem. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos triginta septem. Vicomagistros quinque.

Η εντεκάτη περιοχή είναι αρκετά μεγάλη σε έκταση, και δεν έρχεται σε επαφή με τη θάλασσα σε κανένα σημείο. Η περιοχή της είναι εν μέρει ισόπεδη, και εν μέρει ανισουψής. Περιέχει: Το Μαρτύριο των Αποστόλων. Το παλάτι της Φλατσίλλας. Τον Οίκο της Πουλχερίας Αυγούστας. Τον ορειχάλκινο βου. Την δεξαμενή του Αρκαδίου. Την δεξαμενή του Μοδέστου. Οκτώ δρόμους. Εκατόν τρείς οικίες. Τέσσερεις μεγάλες κιονοστοιχίες. Δεκατέσσερα ιδιωτικά λουτρά. Ένα δημόσιο αρτοποιείο. Τρία ιδιωτικά αρτοποιεία. Επτά σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Τριάντα επτά πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία XII

Περιλάμβανε ένα μεγάλο τρίγωνο, που οριοθετείτο στα βόρεια από την κοίτη του ποταμού Λύκου, στα δυτικά από το τείχος του Κωνσταντίνου και στα νότια από την Προποντίδα. Σε αυτή συμπεριλαμβανόταν το Φόρο του Αρκαδίου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio duodecima portam a civitate petentibus in longum plana omnis consistit, sed latere sinistro mollioribus clivis deducta maris confinio terminatur; quam moenium sublimior decorat ornatus. Continet in se: Portam auream. Porticus Troadenses. Forum Theodosiacum. Columnam itidem intra se gradibus perviam. Monetam. Portum Theodosiacum. Vicos undecim. Domos trecentas sexaginta tres. Porticus maiores tres. Balneas privatas quinque. Pistrina privata quinque. Gradus VIIII. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos decem et septem. Vicomagistros quinque.

Η δωδεκάτη περιοχή είναι εξ ολοκλήρου επίπεδη καθώς εκτείνεται μπροστά από αυτούς που πλησιάζουν την πύλη από μέσα από την πόλη, αλλά στην αριστερή πλευρά της έχει μια ελαφριά κατηφορική κλίση και ολοκληρώνεται στη θάλασσα. Η περιοχή αυτή επωφελείται και από την πλούσια διακόσμηση των τειχών της πόλης. Περιέχει: Την Χρυσή Πύλη. Μαρμάρινες κιονοστοιχίες. Το Φόρο του Θεοδοσίου. Την στήλη του ιδίου, με σκαλοπάτια εντός. Το νομισματοκοπείο. Το λιμάνι του Θεοδοσίου. Έντεκα δρόμους. Τριακόσιες εξήντα τρείς οικίες. Τρείς μεγάλες κιονοστοιχίες. Πέντε ιδιωτικά λουτρά. Πέντε ιδιωτικά αρτοποιεία. Εννέα σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Δέκα επτά πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία XIII

Περιλάμβανε την περιοχή των Συκαιών, τον μεταγενέστερο Γαλατά στην απέναντι από την Συνοικία VII όχθη του Κερατίου Κόλπου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Tertiadecima regio Sycena est, quae sinu maris angusto divisa societatem urbis navigiis frequentibus promeretur; tota lateri montis adfixa praeter unius plateae tractum, quam subiacentium eidem monti litorum tantum praestat aequalitas. Continet in se: Ecclesiam. Thermas Honorianas. Forum Honorianum. Theatrum. Navalia. Domos quadringentas triginta unam. Porticum maiorem unam. Balneas privatas quinque. Pistrinum publicum unum. Pistrina privata quattuor. Gradus VIII. Curatorem unum. Vernaculum unum. Collegiatos XXXIII. Vicomagistros quinque.

Η δέκατη τρίτη περιοχή αποτελείται από την Συκέα, η οποία διαχωρίζεται από έναν στενό ορμίσκο στη θάλασσα αλλά διατηρεί τη σύνδεση της με την πόλη μέσω πλοιαρίων. Η όλη περιοχή βρίσκεται στην πλευρά ενός όρους εκτός για την πορεία ενός κύριου δρόμου, για τον οποίο μετά βίας υπάρχει χώρος από το κάτω επίπεδο της ακρογιαλιάς που βρίσκεται υπό το προαναφερθέν όρος. Περιέχει: Εκκλησία. Τα λουτρά του Ονώριου. Τον Φόρο του Ονώριου. Θέατρο. Προβλήτες. Τετρακόσιες τριάντα μία οικίες. Μια μεγάλη κιονοστοιχία. Πέντε ιδιωτικά λουτρά. Ένα δημόσιο αρτοποιείο. Τέσσερα ιδιωτικά αρτοποιεία. Οκτώ σημεία διανομής. Έναν επιμελητή. Ένα δημόσιο υπηρέτη. Τριάντα τέσσερεις πυροσβέστες. Πέντε φύλακες.

Συνοικία XIV

Περιλάμβανε την περιοχή των Βλαχερνών στις όχθες του Κερατίου, η οποία τότε ήταν προάστιο και βρισκόταν σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από το τείχος του Κωνσταντίνου. Σύμφωνα με τα Notitia Urbis Constantinopolitanae:

Αρχικό κείμενο

Μετάφραση

Regio sane licet in urbis quartadecima numeretur parte, tamen quia spatio interiecto diviso est, muro proprio vallata alterius [241] quodammodo speciem civitatis ostendit. Est vero progressis a porta modicum situ planum, dextro autem latere in clivum surgente usque ad medium fere plateae spatium nimis pronum; unde mare usque mediocris haec, quae civitatis continet partem, explicatur aequalitas. Continet in se: Ecclesiam. Palatium. Nympheum. Thermas. Theatrum. Lusorium. Pontem sublicium sive ligneum. Vicos undecim. Domos centum sexaginta septem. Porticus maiores duas. Balneas privatas quinque. Pistrinum publicum unum. Pistrinum privatum unum. Gradus quinque. [Vernaculum unum. Collegiatos XXXVII.]

Η περιοχή η οποία αποτελεί το δέκατο τέταρτο τμήμα της πόλης προσμετράται, παρά το γεγονός ότι διαχωρίζεται από αυτήν με κάποια απόσταση και διαθέτει δικό της τείχος, [241] με ένα τρόπο που δίνει την εντύπωση ξεχωριστής πόλης. Για αυτούς που προχωρούν προς την πύλη της πόλης, το έδαφος είναι επίπεδο για κάποια απόσταση, αλλά μετά με ένα λόφο να ανεβαίνει προς τα δεξιά γίνεται πολύ σύντομα κατηφορικό στα μισά περίπου του δρόμου. Από το σημείο αυτό έως και την θάλασσα εκτείνεται μια κάπως επίπεδη περιοχή, στην οποία βρίσκεται αυτό το τμήμα της πόλης. Περιέχει: Εκκλησία. Παλάτι. Νυμφαίο. Λουτρά. Θέατρο. Αρένα. Γέφυρα με ξύλινους πασσάλους. Έντεκα δρόμους. Εκατόν εξήντα επτά οικίες. Δύο μεγάλες κιονοστοιχίες. Πέντε ιδιωτικά λουτρά. Ένα δημόσιο αρτοποιείο. Ένα ιδιωτικό αρτοποιείο. Πέντε σημεία διανομής. [Ένας δημόσιος υπηρέτης]. [Τριάντα επτά πυροσβέστες].

Πηγές

• Βυζαντινές πηγές για την Κωνσταντινούπολη - ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
• Τυπογραφείο Δημητρίου Πασπαλή, Κωνσταντινίας παλαιά τε και νεωτέρα: ήτοι περιγραφή Κωνσταντινουπόλεως απ'αρχής μέχρι του νυν καθιστορούσα γενικώς τα της πόλεως ταύτης, τας πέριξ αυτής τοποθεσίας, τας τη αντιπροσώπους δύο παραλίας των Στενών του Βοσπόρου, και τας παρακείμενας νήσους τη πόλει ταύτη, Κωνσταντινούπολη, 1844
• (Γαλλικά) Janin, Raymond (1964). Constantinople byzantine: développement urbain et répertoire topographique. Παρίσι: Institut Français d'Études Byzantines. 
• (Λατινικά) Seeck, Otto (1876). Notitia dignitatum; accedunt Notitia urbis Constantinopolitanae et laterculi prouinciarum. Berlin