Σουλφίδια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στη Χημεία και Βιοχημεία με το συνοπτικό όνομα σουλφίδια, ή σουλφίδες, (εκ του αγγλικού όρου sulfides), χαρακτηρίζονται τόσο οργανικές όσο και ανόργανες ενώσεις του θείου (S) με άλλα στοιχεία ή ρίζες. Έτσι τα σουλφίδια διακρίνονται σε οργανικά σουλφίδια και ανόργανα σουλφίδια, καλούμενα και σουλφίδια μετάλλων.

Για παράδειγμα στα οργανικά σουλφίδια περιλαμβάνονται οι θειαιθέρες του τύπου R-S-R' (όπου R και R' είναι οργανικές ρίζες), ενώ στα ανόργανα σουλφίδια περιλαμβάνονται τα θειούχα άλατα των μετάλλων (π.χ. το θειούχο νάτριο, ή σουλφίδιο νατρίου, (Na2S).

Τα σουλφίδια παρασκευάζονται είτε με διοχέτευση υδρόθειου στα άλατα μετάλλων, είτε απ΄ ευθείας με ένωση θείου με μέταλλα. Σημειώνεται ότι οι με οργανικές ρίζες (αλκύλια) ενώσεις του θείου καλούνται συνήθως "Θειοαιθέρες".

Τα σουλφίδια δεν θα πρέπει να συγχέονται με τα σουλφαμίδια, τα σουλφοναμίδια ή σουλφοναμίδες, και τις σουλφόνες που αποτελούν όλες ξεχωριστές συνοπτικές ονομασίες άλλων οργανικών ενώσεων.

Χημικές ιδιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ιόν σουλφιδίου, S2−, δεν υπάρχει σε υδατικά αλκαλικά διαλύματα Na2S.[1][2] Αντίθετα, το σουλφίδιο μετατρέπεται σε υδροσουλφίδιο:

S2− + H2O → SH + OH

Κατά την επεξεργασία με ένα οξύ, τα θειούχα άλατα μετατρέπονται σε υδρόθειο:

S2− + H+ → SH
SH + H+ → H2S

Η οξείδωση του σουλφιδίου είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Ανάλογα με τις συνθήκες, η οξείδωση μπορεί να παράγει στοιχειακό θείο, πολυσουλφίδια, πολυθειονικά, θειώδη ή θειικά. Τα θειούχα μετάλλων αντιδρούν με αλογόνα, σχηματίζοντας θείο και άλατα μετάλλων.

8 MgS + 8 I2 → S8 + 8 MgI2

Παράγωγα μετάλλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υδατικά διαλύματα κατιόντων μετάλλων μεταπτώσεως αντιδρούν με πηγές θειούχου (H2S, NaHS, Na2S) για να καθιζάνουν στερεά σουλφίδια. Τέτοια ανόργανα σουλφίδια έχουν τυπικά πολύ χαμηλή διαλυτότητα στο νερό και πολλά σχετίζονται με ορυκτά με την ίδια σύνθεση. Ένα διάσημο παράδειγμα είναι το έντονο κίτρινο είδος CdS ή "κίτρινο κάδμιο". Η μαύρη αμαύρωση που σχηματίζεται στο ασήμι είναι Ag2S. Τέτοια είδη αναφέρονται μερικές φορές ως άλατα. Στην πραγματικότητα, η σύνδεση στα θειούχα μετάλλων μετάπτωσης είναι εξαιρετικά ομοιοπολική, γεγονός που προκαλεί τις ημιαγωγικές τους ιδιότητες, οι οποίες με τη σειρά τους σχετίζονται με τα βαθιά χρώματα. Αρκετά έχουν πρακτικές εφαρμογές ως χρωστικές ουσίες, σε ηλιακά κύτταρα και ως καταλύτες. Ο μύκητας Aspergillus niger παίζει ρόλο στη διαλυτοποίηση των θειούχων βαρέων μετάλλων.[3]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα" τομ.55ος, σελ.8

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. May, P.M.; Batka, D.; Hefter, G.; Könignberger, E.; Rowland, D. (2018). "Goodbye to S2-". Chem. Comm. 54 (16): 1980–1983.
  2. Meyer, B; Ward, K; Koshlap, K; Peter, L (1983). "Second dissociation constant of hydrogen sulfide". Inorganic Chemistry. 22 (16): 2345.
  3. Harbhajan Singh (17 November 2006). Mycoremediation: Fungal Bioremediation. p. 509.