Σβετλάνα Αλεξίεβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σβετλάνα Αλεξίεβιτς
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Святлана Аляксандраўна Алексіевіч (Λευκορωσικά) και Сьвятлана Аляксандраўна Алексіевіч (Belarusian (Taraškievica orthography))
Γέννηση31  Μαΐου 1948[1][2][3]
Ιβανό-Φρανκίβσκ[1][2][3]
ΚατοικίαΒερολίνο
ΕθνικότηταΛευκορώσοι[4][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΛευκορωσία (από 1991)
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (έως 1991)
ΣπουδέςFaculty of Journalism of the Belarusian State University (1972)[1][6][2]
Ιδιότητασυγγραφέας[6][2][3] και δημοσιογράφος[1][2][3]
ΚίνημαΡεαλισμός
Είδος τέχνηςμη μυθοπλαστική λογοτεχνία και διήγημα
Καλλιτεχνικά ρεύματαΡεαλισμός
Σημαντικά έργαZinky Boys: Soviet Voices from a Forgotten War[2][1][3], Voices from Chernobyl[1], War's Unwomanly Face[7][2][3], Second-Hand Time και The Last Witnesses[1][2][3]
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ (1999)[8], βραβείο ειρήνης των γερμανικών εκδοτικών οίκων (2013)[9][10], τάγμα του Παράσημου της Τιμής[8], Βραβείο Λένιν Κομσομόλ (1986)[8][2][3], Βραβείο Ανγκέλους (3  Δεκεμβρίου 2011)[11], d:Q20641783 (1984)[8], d:Q20641784 (1985)[8], Βραβείο Τουτσόλσκυ (1996)[8][12], Andrei Sinyavsky prize[8], Triumph[8], Βραβείο Βιβλίου Λάιπζιγκερ (1998)[8], Das politische Buch[8], Βραβείο Όξφαμ Νοβίμπι/ΠΕΝ (2007)[13], Βραβείο Ρυσζάρντ Καπουσίνσκι (13  Μαΐου 2011 και 14  Μαΐου 2015)[14][15], Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (2015)[16][17][18], Αξιωματικός του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (2014), Βραβείο Μεντισίς Δοκιμίου (2013)[19], Belarusian Democratic Republic 100th Jubilee Medal, επίτιμος διδάκτωρ του Ελεύθερου Πανεπιστημίου Βρυξελλών (3  Μαΐου 2021)[20], Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (15  Ιουνίου 2021)[21][22], Βραβείο Άννα Πολιτόφσκαγια (2018), επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γενεύης (2017)[23] και επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου Κονπλουτένσε της Μαδρίτης (2022)[24]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Σβετλάνα Αλεξάνδροβνα Αλεξίεβιτς (ρωσικά: Светлана Александровна Алексиевич‎‎; λευκορωσικά: Святлана Аляксандраўна Алексіевіч Svyatlana Alyaksandrawna Alyeksiyevich) είναι διακεκριμένη Λευκορωσίδα δημοσιογράφος, ορνιθολόγος και συγγραφέας πρόζας.

Για το σημαντικό έργο της, έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2015[25][26]. Είναι η πρώτη συγγραφέας από τη Λευκορωσία, στην οποία δίδεται το βραβείο[27][28]. Η Σουηδική Ακαδημία τίμησε τη Λευκορωσίδα δημοσιογράφο και συγγραφέα για την πολυφωνική της γραφή.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 31 Μαΐου 1948 στο Ιβανο-Φρανκίβσκ της δυτικής Ουκρανίας από Λευκορώσο πατέρα και Ουκρανή μητέρα. Μεγάλωσε στη Λευκορωσία. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε διάφορες τοπικές εφημερίδες πριν αποφοιτήσει το 1972 από το Κρατικό Πανεπιστήμιο Λευκορωσίας και γίνει ανταποκρίτρια του περιοδικού Neman στο Μινσκ (1976)[29].

Σταδιοδρόμησε ως δημοσιογράφος μεταφέροντας διηγήσεις αυτοπτών των πιο δραματικών γεγονότων στη χώρα, όπως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Σοβιετικό πόλεμο στο Αφγανιστάν, την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ. Κατόπιν διώξεων από το καθεστώς Λουκασένκο[30], εγκατέλειψε τη Λευκορωσία το 2000[31]. Τα επόμενα δέκα χρόνια έζησε στο Παρίσι, στο Γκέτεμποργκ και στο Βερολίνο. Το 2011 επέστρεψε στο Μινσκ[32][33].

Έγραψε διηγήματα, θεατρικά έργα, σενάρια για ντοκιμαντέρ. Τα βιβλία μαρτυριών που συνέγραψε, προσέδωσαν νέα διάσταση στο γραμματολογικό είδος της λεγόμενης τεκμηριωτικής πεζογραφίας.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα ρωσικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • U voyny — ne zhenskoye litso («Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας»),εκδ. Mastatskaya litaratura, Minsk 1985
  • Tsinkovye malchiki («Οι μολυβένιοι στρατιώτες»), εκδ. Molodaya Gvardiya, Μόσχα 1991
  • Zacharovannye smertiu («Γοητευμένοι από τον θάνατο»), εκδ. Slovo, Μόσχα 1994, ISBN 5-85050-357-9
  • Chernobylskaya molitva («Φωνές από το Τσερνόμπιλ»), Ostozhye, Μόσχα 1997, ISBN 5-86095-088-8
  • Poslednie svideteli : sto nedetskikh kolybelnykh («Οι τελευταίοι μάρτυρες: το βιβλίο των μη παιδικών ιστοριών»), εκδ. Palmira, Μόσχα 2004, ISBN 5-94957-040-5 (1η έκδοση: Molodaya Gvardiya, Μόσχα 1985)
  • Vremia sekond hend («Μεταχειρισμένος χρόνος»), εκδ. Vremia, Μόσχα 2013, ISBN 978-5-9691-1129-5

Στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σ. Αλεξίεβιτς (2001). Τσέρνομπιλ. εκδ. «Περίπλους». ISBN 9608151953. 
  • Σ. Αλεξίεβιτς (2002). Οι μολυβένιοι στρατιώτες. εκδ. «Σύγχρονοι ορίζοντες». ISBN 9603980315. 
  • Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου, μετάφρ. Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2016, 682 σελ., ISBN 978-960-16-6896-3
  • Ο πόλεμος δεν έχει πρόσωπο γυναίκας, μετ. Ελένη Μπακοπούλου, εκδ. Πατάκη, 2017

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Кто есть кто в Республике Беларусь» (Πολωνικά) d:Q14266181. Μπιαουίστοκ. 2000. σελ. 14. ISBN-13 978-83-913780-0-7. ISBN-10 83-913780-0-4.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 «Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын» (Λευκορωσικά) Μινσκ. 1996. σελ. 243. ISBN-13 978-985-11-0036-7. ISBN-10 985-11-0036-6.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «Энцыклапедыя гісторыі Беларусі ў 6 тамах. Том 1» (Λευκορωσικά) Belarusian Petrus Brouka Encyclopedia. Μινσκ. 1993. σελ. 100. ISBN-13 978-5-85700-074-8. ISBN-10 5-85700-074-2.
  4. «Беларусь: ні Эўропа, ні Расея. Меркаваньні беларускіх эліт» (Λευκορωσικά) 2006. σελ. 42, 124-125. ISBN-13 978-83-89406-77-4. ISBN-10 83-89406-77-2.
  5. «Цяжкі час — Працяг. Канцэпцыя новага Беларускага Адраджэньня, кн. 3, артыкулы і матэр’ялы (2003−2010)» d:Q6468767, d:Q17317603. Βαρσοβία, Νέα Υόρκη, Βίλνιους. 2010. σελ. 767. ISBN-13 978-9955-578-12-3.
  6. 6,0 6,1 «Беларусь: ні Эўропа, ні Расея. Меркаваньні беларускіх эліт» (Λευκορωσικά) 2006. σελ. 249. ISBN-13 978-83-89406-77-4. ISBN-10 83-89406-77-2.
  7. «Кто есть кто в Республике Беларусь» (Πολωνικά) d:Q14266181. Μπιαουίστοκ. 2000. σελ. 1985. ISBN-13 978-83-913780-0-7. ISBN-10 83-913780-0-4.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 «Кто есть кто в Республике Беларусь» (Πολωνικά) d:Q14266181. Μπιαουίστοκ. 2000. σελ. 15. ISBN-13 978-83-913780-0-7. ISBN-10 83-913780-0-4.
  9. alexievich.info/premiiRu.html.
  10. www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de/die-preistraeger/2010-2019/swetlana-alexijewitsch.
  11. «Białoruska pisarka zdobyła nagrodę Angelusa».
  12. «Tucholskypriset». Swedish PEN Club. Ανακτήθηκε στις 28  Νοεμβρίου 2022.
  13. «Oxfam Novib/PEN Award for Freedom of Expression».
  14. «Nagroda im. Kapuścińskiego dla Aleksijewicz i Czecha».
  15. «Trzeci komunikat Jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki».
  16. www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2015/.
  17. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  18. masterdataapi.nobelprize.org/2.0/laureate/924. Ανακτήθηκε στις 12  Οκτωβρίου 2019.
  19. «Czasy Secondhand».
  20. www.differenceday.com/award/winners/.
  21. www.dw.com/ru/nobelevskaja-laureatka-aleksievich-poluchila-odnu-iz-vysshih-nagrad-germanii/a-57894509.
  22. www.bundespraesident.de/SharedDocs/Reden/DE/Frank-Walter-Steinmeier/Reden/2021/06/210615-OV-Alexijewitsch.html.
  23. www.unige.ch/communication/communiques/2017/cdp041017.
  24. www.ucm.es/svetlana-alexievich.
  25. Blissett, Chelly.
  26. Treijs, Erica (8 Οκτωβρίου 2015). «Nobelpriset i litteratur till Svetlana Aleksijevitj» [Nobel Prize in literature to Svetlana Aleksijevitj]. www.svd.se. Svenska Dagbladet. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 
  27. «Svetlana Alexievich, investigative journalist from Belarus, wins Nobel Prize in Literature». Pbs.org. 13 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 
  28. Colin Dwyer (28 Ιουνίου 2015). «Belarusian Journalist Svetlana Alexievich Wins Literature Nobel : The Two-Way». NPR. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 
  29. [https://web.archive.org/web/20140918014331/http://who.bdg.by/obj.php?&kod=262 Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine. Σύντομη βιογραφία της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς (Ρωσικά)] Αρχειοθετήθηκε 2014-09-18 στο Wayback Machine., από το Who is who in Belarus
  30. Biography of Aleksievich at Lannan Foundation website
  31. «Svetlana Alexievich: The Empire Will Not Pass Away Without Bloodshed». www.belarusians.co.uk. 18 Σεπτεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 
  32. «Svetlana Alexievich». www.pen-deutschland.de. PEN-Zentrum Deutschland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 
  33. «Winners of the Peace Prize». www.friedenspreis-des-deutschen-buchhandels.de. Friedenspreis des Deutschen Buchhandels. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2015. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]