Περλίτης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για την ομώνυμη μεταλλουργική μικροδομή, δείτε: περλίτης (μεταλλουργία).
Διογκωμένος Περλίτης

Ο περλίτης είναι άμορφο ηφαιστειακό γυαλί με σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Βρίσκεται στη φύση και έχει την ασυνήθιστη ιδιότητα να διογκώνεται όταν βρεθεί σε αρκετά υψηλή θερμοκρασία.

Ιδιότητες και χρήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περλίτης/Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου

Όταν φτάσει τους 650-900 °C ο περλίτης μαλακώνει (δεδομένου ότι είναι γυαλί) και το νερό, το οποίο είναι παγιδευμένο στην δομή του, διαφεύγει και αυτό δημιουργεί τη διόγκωση του υλικού από 7 έως 15 φορές. Ο διογκωμένος περλίτης έχει εκτυφλωτικό λευκό χρώμα, λόγω της ανακλαστικότητας των παγιδευμένων φυσαλίδων.

Η φαινόμενη πυκνότητα του αδιόγκωτου περλίτη είναι περίπου 1100 kg/m³ (1.1 g/cm³).
Αντίστοιχα η φαινόμενη πυκνότητα του διογκωμένου περλίτη είναι μεταξύ των τιμών 30–150 kg/m³ (0.03-0.15 g/cm³).

Λόγω της χαμηλής φαινόμενης πυκνότητας του διογκωμένου περλίτη, έχουν αναπτυχθεί πολλές εμπορικές εφαρμογές του. Σε οικοδομικά υλικά χρησιμοποιείται σε ελαφροβαρή κονιάματα, μονωτικά υλικά, θερμο-ηχομονωτικές πλάκες οροφής και ως βοηθητικό υλικό φίλτρων. Σε αγροτικές εφαρμογές κάνει τα φυτοχώματα πιο χαλαρά, επιτρέποντας την είσοδο του αέρα, ενώ έχει αρκετά καλή κατακράτηση νερού. Είναι ιδανικό μέσο για υδροπονικές καλλιέργειες. Ο περλίτης χρησιμοποιείται επίσης σε χυτήρια και σε κρυογενικές μονώσεις.

Τυπική χημική ανάλυση περλίτη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 70-75% SiO2
  • 12-15% Al2O3
  • 3-4% Na2Ο
  • 3-5% K2Ο
  • 0.5-2% Fe2O3
  • 0.2-0.7% MgO
  • 0.5-1.5% CaO
  • 2-5% Απώλεια πύρωσης (χημικά δεσμευμένο / συνδυασμένο νερό)

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν σημαντικά αποθέματα περλίτη παγκοσμίως και δεν χαρακτηρίζεται ως στρατηγικό υλικό. Οι κυριότερες χώρες παραγωγής είναι η Ελλάδα, η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Τουρκία και η Ιαπωνία. Η παγκόσμια παραγωγή (με εξαίρεση την Κίνα) εκτιμάται σε 1,8 εκ. τόννους[1].   Ο ελληνικός περλίτης είναι εξαιρετικής ποιότητας και κατέχει την 1η θέση παγκοσμίως με μερίδιο πάνω από το 25% της παγκοσμίου παραγωγής. Η Μήλος μόνο (στο Τσιγκράδο και στον Τράχηλα) έχει αποθέματα πάνω από 1 δις. Τόνους [2]. Για το 2014 εξορύχθηκαν περί τους 1.000.000 τον. ορυκτού (αδιόγκωτου) περλίτη από τα ορυχεία της Μήλου, Κυκλάδες (από την κυρίαρχη στον τομέα Imerys [3] (που εξαγόρασε την S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.), αλλά και τις μικρότερες ΕΕΚΟΜ ΑΕ και ΜΗΛΟΠΑΝ ΑΕ) και της νησίδος Γυαλί, Δωδεκάνησα (ΠΕΡΛΙΤΕΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.)[4]. Ο (διογκωμένος) περλίτης χρησιμοποιείται στην οικοδομική βιομηχανία, ως ασφαλές από άποψη υγιεινής και οικολογικό μονωτικό υλικό (π.χ. αντί αμιάντου), καθώς και για ποικιλία άλλων εφαρμογών: από τη διήθηση βιομηχανικών λυμάτων μέχρι τη διήθηση κρασιών και μπίρας, κι από την υψικάμινο μέχρι τις υδροπονικές καλλιέργειες[5].

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]