Πάπας Κελεστίνος Ε΄
| Άγιος Πάπας Κελεστίνος Ε΄ | |
|---|---|
 | |
| Από | 5 Ιουλίου 1294 |
| Έως | 13 Δεκεμβρίου 1294 |
| Προκάτοχος | Νικόλαος Δ΄ |
| Διάδοχος | Βονιφάτιος Η΄ |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Θυρεός |  |
Ο Πάπας Κελεστίνος Ε΄ (λατ. Caelestinus V, 1215 – 19 Μαΐου 1296)[1], που γεννήθηκε ως Πέτρο Ανγκελάριο, ήταν ποντίφηκας από τις 5 Ιουλίου 1294, αλλά παραιτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Ήταν μοναχός και ερημίτης, ο ιδρυτής του Τάγματος των Κελεστίνων ως κλάδου των Βενεδικτίνων. Εκλέχθηκε έπειτα από δύο έτη αδιέξοδων προσπαθειών εκλογής πάπα και ήταν ο τελευταίος που δεν εξελέγη από το Σύλλογο των καρδιναλίων (Conclavium). Τα διατάγματά του (edicts) ακυρώθηκαν από τον διάδοχό του Βονιφάτιο Η΄ εκτός από ένα: αυτό του δικαιώματος του Πάπα να παραιτείται. Μία εβδομάδα μετά την έκδοση του διατάγματος αυτού παραιτήθηκε, επιθυμώντας να επιστρέψει στην πρότερη ταπεινή ζωή του. Ο Βονιφάτιος Η΄ όμως, για να αποτρέψει την πιθανή ανακήρυξη του Κελεστίνου Ε΄ ως αντίπαπα, τον φυλάκισε στο κάστρο του Φουμόνε της Καμπανίας, ώσπου εκείνος απεβίωσε 81 ετών εγκάθειρκτος. Αρχιεράτευσε 5 μήνες και 8 ημέρες· το 1313 ο Κλήμης Ε΄ τον ανεκήρυξε άγιο.
Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Πιέτρο Ανγκελάριο γεννήθηκε στην Επαρχία του Καμπομπάσο, Μολίζε στην κεντρική Ιταλία που ανήκε εκείνη την εποχή στο Βασίλειο της Σικελίας, ήταν γιος του Άνγκελο Ανγκελάριο. Με τον θάνατο του πατέρα του ξεκίνησε τις εργασίες στα χωράφια αλλά η μητέρα του αναγνώρισε από νωρίς την μεγάλη εξυπνάδα του θεωρώντας ότι τον αδικεί μια τόσο ταπεινή εργασία. Σε ηλικία 17 ετών εισήλθε ως μοναχός στο Τάγμα του Αγίου Βενέδικτου που ανήκε στην επισκοπή του Μπενεβέντο. Έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τον ασκητισμό και αποσύρθηκε σε μια σπηλιά όπου έζησε για πέντε χρόνια (1239-1244), αργότερα αποσύρθηκε σε μια σπηλιά στο Αμπρούτσο όπου έζησε υπερβολικά λιτά στα πρότυπα του Ιωάννη του Βαπτιστή. Την εποχή που ζούσε μοναχικά ίδρυσε δικό του Τάγμα (1244) που πήρε τελικά προς τιμήν του το όνομα Κελεστίνοι. Ο Πάπας Ουρβανός Δ΄ ενέκρινε το Τάγμα (1264) αλλά ο νέος Πάπας Γρηγόριος Ι΄ συγκάλεσε Συμβούλιο στην Λυών για να λύσει το ζήτημα. Ο Πιέτρο Ανγκελάριο πήγε στο Συμβούλιο και έπεισε τον Πάπα να εγκρίνει το νέο Τάγμα ως παρακλάδι των Βενεδικτίνων, το ανέλαβε ο ίδιος ο Γρηγόριος Ι΄ υπό την προστασία του. Η λατρεία του νέου Τάγματος εξαπλώθηκε ταχύτατα, ο ίδιος ο Πιέτρο Ανγκελάριο έγινε "ανώτατος ηγούμενος" σε 36 μονές, δεν κατηγορήθηκε ποτέ ωστόσο ότι είχε φιλοδοξίες για ανώτερα αξιώματα ή ότι είχε στόχο να γίνει Πάπας.[2][3]
Μετά την πλήρη εδραίωση του Τάγματων των Κελεστίνων σε ολόκληρη την Ιταλία παρέδωσε την κυριαρχία του σε κάποιον Γρηγόριο και αποσύρθηκε ξανά ο ίδιος στην αγαπημένη του συνήθεια τον ερημιτισμό. Όταν πέθανε ο Πάπας Νικόλαος Α΄ οι Καρδινάλιοι συγκεντρώθηκαν τον Απρίλιο του 1292 στην Περούτζια με στόχο την εκλογή του νέου Πάπα. Το Κονκλάβιο καθυστέρησε περισσότερο από δύο έτη για την εκλογή του νέου Πάπα, ο Ανγκελάριο τότε ακόμα ερημίτης τους έστειλε επιστολή και τους προειδοποίησε για την "θεική οργή" αν καθυστερήσουν περισσότερο. Ο ηλικιωμένος Κοσμήτορας του Κολλεγίου των Καρδιναλίων Μαλαμπράνκα Ορσίνι έβγαλε μια κραυγή "Στο όνομα του Πατέρα, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος ας εκλέξουμε όλοι μαζί τον Πιέτρο για νέο μας Πάπα". Οι υπόλοιποι Καρδινάλιοι συμφώνησαν ομόφωνα και έστειλαν αντιπροσωπεία στον ηλικιωμένο ερημίτη Πιέτρο Ανγκελάριο για να του ανακοινώσουν την εκλογή του. Ο Πιέτρο Ανγκελάριο αρνήθηκε κατηγορηματικά, σε τέτοιο βαθμό που όπως γράφει ο Πετράρχης ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει την σπηλιά ώστε να μην μπορούν να τον βρούν. Μετά από έντονες εκκλήσεις και πιέσεις αποδέχτηκε τελικά το αξίωμα, η εκλογή του έγινε από το Κονκλάβιο (5 Ιουλίου 1294).[4] Η στέψη του έγινε περίπου τρεις μήνες αργότερα στο Αμπρούτσο (29 Αυγούστου 1294) με το όνομα Σελεστίνος Ε΄, ήταν 79 ετών.[5]
Πάπας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Κελεστίνος Ε΄ δεν είχε καμιά διοικητική εμπειρία στην εκκλησία, αποδείχτηκε ένας από τους πιο αδύναμους και αναποτελεσματικούς Πάπες.[6] Δεν είχε καμιά επαφή με την Ρωμαϊκή Κουρία, ζούσε στο Βασίλειο της Νεαπόλεως και διόριζε σε υψηλά εκκλησιαστικά αξιώματα τους εκλεκτούς του βασιλέως Καρόλου του Χωλού, ένας από αυτούς ήταν και ο νεαρός δεύτερος γιος του Άγιος Λουδοβίκος της Τουλούζης. Ανανέωσε ένα παλιότερο παπικό διάταγμα του Γρηγορίου Ι΄ το οποίο είχε προβλέψει την τιμωρία στα Κονκλάβια που καθυστερούσαν σημαντικά στην νέα Παπική εκλογή. Με νέο διάταγμα ο Κελεστίνος Ε΄ διόρισε τρεις Καρδιναλίους να κυβερνήσουν τα Παπικά Κράτη ενώ ο ίδιος απείχε και βρισκόταν συνεχώς σε νηστεία και προσευχή.[7] Ο Κελεστίνος Ε΄ αναγνώρισε την αδυναμία του να ανταποκριθεί στα Παπικά καθήκοντα και ύστερα από συμβουλές που το έδωσε ο Καρδινάλιος Μπενεντέτο Καετάνι (μελλοντικός Πάπας Βονιφάτιος Η΄ και διάδοχος του) αποφάσισε να παραιτηθεί.[8] Η παραίτηση του ανακοινώθηκε μόλις πέντε μήνες μετά την ημέρα που ορκίστηκε Πάπας (13 Δεκεμβρίου 1294).[9] Ακολούθησε η απαγγελία των λόγων που τον οδήγησαν στην απόφαση στο Κολλέγιο των Καρδιναλίων "η επιθυμία μου είναι να ζήσω με ταπεινοφροσύνη, αγνότητα ψυχής και καθαρότητα συνείδησης, για αυτό ζητώ να αποκατασταθώ στην προηγούμενη ζωή μου όπου κατείχα αυτά τα προσόντα".
Μετά την παραίτηση του επέστρεψε πάλι στην Νάπολη με στόχο να επανέλθει στις προηγούμενες συνήθειες. Ο Πάπας Κελεστίνος Ε΄ πήρε ξανά το κοσμικό του όνομα Πέτρο Ανγκελέριο αλλά δεν του επέτρεψαν να επιστρέψει στον ερημητισμό όπως επιθυμούσε. Ο διάδοχος του Βονιφάτιος Η΄ φοβήθηκε ότι ομάδα Καρδιναλίων που τον υποστήριζε θα τον ανέτρεπε και θα διόριζε τον Ανγκελάριο ως Αντίπαπα τον διέταξε να τον συνοδεύσει στην Ρώμη. Ο ηλικιωμένος Ανγκελέριο κατάλαβε τους στόχους του και προσπάθησε να δραπετεύσει αλλά δεν τα κατάφερε, το πλοίο με το οποίο προσπάθησε να φύγει για την Δαλματία έπεσε σε καταιγίδα και επέστρεψε στο λιμάνι. Ο Βονιφάτιος Η΄ τον φυλάκισε στο Φερεντίνο με δύο μοναχούς του Τάγματος του, πέθανε 10 μήνες αργότερα σε άθλιες συνθήκες σε ηλικία 81 έτους. Οι φανατικοί οπαδοί του κατηγόρησαν τον Βονιφάτιο Η΄ ότι τον εκτέλεσε τάχα για προδοσία αλλά αυτό δεν έχει αποδειχτεί.[10] Ο Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας ήταν πιστός οπαδός του και πολέμησε φανατικά τον Βονιφάτιο Η΄, όταν ανέβηκε στον Παπικό θρόνο ο εκλεκτός του Πάπας Κλήμης Ε΄ που μετέφερε την έδρα στην Αβινιόν τον Αγιοποίησε.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Celestino V, santo Enciclopedia dei Papi (2000)
- ↑ https://www.scribd.com/document/495964817/Colin-Morris-The-Papal-Monarchy-the-Western-Church-From-1050-to-1250-Oxford-History-of-the-Christian-Church-1989-Libgen#
- ↑ https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/acref/9780199295814.001.0001/acref-9780199295814
- ↑ Jeffrey H. Denton (2002). Robert Winchelsey and the Crown 1294–1313, Τομ. 14, Cambridge University Press, σ. 66
- ↑ https://www.newadvent.org/cathen/03479b.htm
- ↑ Wood, Charles T. Joan of Arc and Richard III: Sex, Saints, and Government in the Middle Ages. Oxford University Press, 1991, 100
- ↑ McBrien, Richard P. (2000). Lives of the Popes
- ↑ McBrien, Richard P. (2000). Lives of the Popes
- ↑ "Papal Resignations"', Olivier Guyotjeannin, The Papacy: An Encyclopedia, Vol. 3, ed. Philippe Levillain, (Taylor & Francis, 2002), 1305
- ↑ https://reason.com/2013/02/11/the-ones-who-walk-away-from-the-holy-see/
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Jeffrey H. Denton (2002). Robert Winchelsey and the Crown 1294–1313, Vol. 14, Cambridge University Press
- James Loughlin (1908). "Pope St. Celestine V", The Catholic Encyclopedia
- Morris, Colin (1989). The Papal Monarchy: The Western Church From 1050 To 1250
- Gregorovius, Ferdinand (1906). History of the City of Rome in the Middle Ages
- Ronald C. Finucane (2011). Contested Canonizations: The Last Medieval Saints, 1482–1523. Catholic University of America Press
|
